TNS NIPO

TNS NIPO-RTL publicaties

22 januari 2009

Irak-enquête veel heter hangijzer voor PvdA- dan voor CDA-achterban

Bijna zes op de tien Nederlanders (58%) vinden dat er een parlementaire enquête moet komen naar de besluitvorming rond de politieke steun van Nederland aan de inval in Irak in 2003. Een kwart (25%) is het hiermee oneens. Mensen die in 2006 op het CDA hebben gestemd zijn hier verdeeld over: 42 procent is vóór een parlementair onderzoek, 44 procent tegen. Onder de achterban van geen enkele partij is een zo gering percentage voorstander van een parlementaire enquête. Van de PvdA-stemmers van 2006 is 74 procent voorstander van een parlementair onderzoek.

CDA achterban laat zich niet beïnvloeden door weigering onderzoek door CDA
Twee op de drie CDA-stemmers van 2006 (67%) laten zich bij de keuze voor een politieke partij niet beïnvloeden door een weigering van het CDA om een onderzoek in te stellen naar de besluitvorming over de Nederlandse politieke steun aan de inval in Irak. Bijna twee op de tien (18%) laten zich positief beïnvloeden bij hun keuze door zo'n weigering, en vijftien procent laat zich negatief beïnvloeden. Bij de PvdA zou de achterban minder vergevingsgezind zijn, mocht de PvdA een onderzoek weigeren. Daar geeft 42 procent aan dat de politieke keuze wordt beïnvloed door een eventuele weigering van de PvdA om een onderzoek in te stellen. Ongeveer de helft (49%) van de PvdA-stemmers zou zich niet laten beïnvloeden.

Weinig begrip voor geringe informatieverschaffing besluitvorming rol Nederland bij Irak
Een meerderheid (55%) heeft geen begrip voor het feit dat er van officiële zijde zo weinig informatie naar buiten wordt gebracht rond de besluitvorming omtrent de Nederlandse rol bij de inval in Irak. De CDA-aanhang is weer wat coulanter: 64 procent heeft er wél begrip voor. Van de PvdA-aanhang heeft 69 procent juist géén begrip voor het spaarzaam zijn met informatie vanuit het kabinet en door minister-president Balkenende. Ook vindt 55 procent van de Nederlanders dat de - vertrouwelijke - notulen van de ministerraad rond de besluitvorming over de Nederlandse rol bij de inval in Irak openbaar moeten worden gemaakt. Van de CDA-aanhang is maar veertig procent voorstander van openbaarmaking van deze notulen en 68 procent van de PvdA-aanhang is voorstander.

Driekwart Nederlanders: Balkenende mag onderzoek besluitvorming Irak niet tegenhouden
Driekwart van de Nederlanders (75%) vindt dat de minister-president een onderzoek naar de besluitvorming rond de Nederlandse politieke steun aan de inval in Irak níet mag tegenhouden. Van de CDA-aanhang vindt 66 procent dit en van de PvdA-aanhang maar liefst 90 procent. Bijna de helft van de Nederlanders (49%) is het eens met de stelling dat Nederland nooit politieke steun had moeten verlenen aan de inval in Irak. Ook hier is de CDA-aanhang verdeeld, 36 procent is het daarmee eens en 48 procent is het oneens. Bijna zes op de tien PvdA-stemmers zijn het eens met de stelling en vindt dat Nederland nooit politieke steun had moeten verlenen aan de inval in Irak in 2003.
Op de stelling of minister-president Balkenende het onderzoek naar Irak blokkeert omdat de regering iets te verbergen heeft, antwoordt 42 procent dat ze het hiermee eens zijn. Bijna drie op de tien Nederlanders (29%) denken niet dat Balkenende het onderzoek blokkeert omdat de regering iets te verbergen heeft. Het CDA heeft wat meer vertrouwen in zijn leider, 55 procent van het CDA-aanhang denkt niet dat Balkenende dáárom het onderzoek blokkeert, terwijl bijna een kwart van de CDA'ers (23%) denkt dat dit wél de reden van het blokkeren is. Van de PvdA-aanhang denkt 59 procent dat de regering iets te verbergen heeft en daarom het onderzoek blokkeert.

Onderzoeksbureau heeft voorkeur boven parlement als uitvoerder onderzoek Irak
Als we het niet over een parlementaire enquête maar over een onderzoek hebben, zien we eenzelfde beeld. Een meerderheid van de Nederlanders (57%) is voorstander van een onderzoek naar de besluitvorming over de politieke steun van Nederland aan de inval in Irak in 2003. Een kwart (27%) geeft aan tegenstander te zijn van zo'n onderzoek. De mensen die in 2006 CDA hebben gestemd zijn verdeeld: 41 procent is voorstander van een onderzoek, 43 procent is tegenstander. Van de PvdA-stemmers van 2006 is 73 procent voorstander van een onderzoek en 16 procent tegenstander. Ook de ChristenUnie-aanhang is vóór een onderzoek (71% vóór, 24% tegen).
Mocht er besloten worden een onderzoek in te stellen naar de Nederlandse rol bij de inval in Irak, dan moet een onafhankelijk onderzoeksbureau dat uitvoeren, vindt een ruime meerderheid van de Nederlanders (63%). Bijna zes van de tien Nederlanders (59%) vinden dat zo'n onderzoek er dan nog deze regeerperiode moet komen. Bij de mensen die in 2006 CDA hebben gestemd, is dat iets minder. Van die groep vindt bijna de helft (48%) dat, als besloten wordt het onderzoek in te stellen, het nog deze regeerperiode moet gebeuren (PvdA- achterban 73%).

Helft Nederlanders vindt inval in Irak achteraf gezien onterecht Achteraf gezien was het onterecht dat Nederland de inval in Irak politiek heeft gesteund, vindt vijftig procent van de Nederlanders. Drie op de tien (31%) vinden de Nederlandse politieke steun terecht. De CDA-aanhang is iets verdeelder. Daar vindt 42 procent van de stemmers de politieke steun terecht en 41 procent onterecht. De PvdA-aanhang is meer uitgesproken. Ruim zes op de tien (63%) vinden de steun onterecht en iets meer dan een kwart (26%) vindt de steun terecht.

Besluitvorming rond inval Irak onzorgvuldig volgens de helft van de Nederlanders
Bijna de helft van de Nederlanders (48%) vindt dat de besluitvorming rond de Nederlandse steun aan de Irak inval onzorgvuldig is geweest, 34 procent vindt dat de besluitvorming wél zorgvuldig is geweest. Van de CDA-aanhang is 48 procent ervan overtuigd dat de besluitvorming wél zorgvuldig is geweest en meent 37 procent dat deze onzorgvuldig is geweest. Aanhangers van de PvdA zijn wederom minder mild: 60 procent denkt dat de besluitvorming onzorgvuldig is geweest, tegenover 28 procent die denkt dat deze wél zorgvuldig is geweest.

Drie op de tien Nederlanders niet op hoogte Nederlandse rol bij inval in Irak
Drie op de tien Nederlanders (31%) denken dat Nederland zowel politieke als militaire steun heeft gegeven aan de inval in Irak in 2003. Ruim vier op de tien (43%) weten wél dat Nederland alléén politieke steun heeft verleend bij de inval in Irak. Twee op de tien (21%) geven aan het niet te weten en vijf procent denkt dat Nederland helemaal geen rol heeft gespeeld bij de inval.

C6957 A2 | TNS NIPObase CAWI | Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van RTL Nieuws. Het veldwerk is uitgevoerd van 15 januari 2009 vanaf 17:00 uur tot 16 januari, 10.00 uur. In totaal werden 1.215 personen van 18 jaar en ouder ondervraagd (n=1.215).

Bij publicatie of verspreiding de bron TNS NIPO/RTL Nieuws vermelden. Voor eventuele vragen kunt u contact opnemen met Tim de Beer (tel: 020 522 53 99) of Marijn Scholte (tel: 020 522 54 28).