Datum: 21 december 2009
Nadere informatie verkrijgbaar bij: Paul Koutstaal (onderzoeker CPB,
tel: 06 12603640; 070-3383397), Dick Morks (woordvoerder CPB, tel:
070-3383410) en Anneke Oosterhuis (persvoorlichter PBL, tel.
030-2743033)
Planbureaus PBL en CPB onderzoeken effecten kredietcrisis op klimaat- en
energiebeleid
Nieuw stimuleringsbeleid voor investeringen in energie en klimaat is
weinig effectief om de huidige recessie als gevolg van de
kredietcrisis het hoofd te bieden. De meeste maatregelen zullen
namelijk pas over enkele jaren effect hebben. Als het kabinet
stimuleringsmaatregelen zou willen treffen, zou het naar voren halen
van investeringen in energiebesparing in woningen en kantoren wel
soelaas kunnen bieden. Dit leidt tot een investeringsimpuls, waarmee
bovendien de kabinetsdoelen op het gebied van energiebesparing en
klimaat dichter bij komen.
Dat blijkt uit een analyse van het Planbureau voor de Leefomgeving
(PBL) en het Centraal Planbureau (CPB). In deze analyse verkennen de
planbureaus de effecten van de kredietcrisis op het klimaat- en
energiebeleid. Zij hebben deze analyse uitgevoerd op verzoek van de
minister van VROM, naar aanleiding van haar toezegging tijdens het
kameroverleg over het beleidsprogramma 'Schoon en Zuinig' van begin
november 2008.
Halen Kyoto-doelstelling voor 2008-2012 eenvoudiger door kredietcrisis
Als gevolg van de kredietcrisis zal de Nederlandse economie in 2009
krimpen en de wereldwijde groei fors afnemen. Ook in 2010 zal de groei
lager uitvallen. De lagere economische groei zal het eenvoudiger maken
de Kyoto-doelstelling voor de uitstoot van broeikasgassen in de
periode 2008 tot 2012 te behalen door de afname van economische
activiteit, vooral in de sectoren handel, diensten en transport. De
uitstoot van de sectoren die tot het Europese Emissiehandel Systeem
behoren (zware industrie en elektriciteitsproducenten) is begrensd
door een emissieplafond, dat door de recessie niet verandert.
Gevolgen kredietcrisis voor 'Schoon en Zuinig'-doelstellingen 2020
niet eenduidig
Het is onzeker of het kabinet de 'Schoon en Zuinig'-doelstellingen
door de recessie gemakkelijker of moeilijker zal halen. Deze
onzekerheid komt doordat er tegengestelde effecten zijn. Enerzijds
leidt de afname van economische activiteit als gevolg van de
kredietcrisis tot een lagere uitstoot van broeikasgassen in 2020.
Anderzijds zal het kabinet zijn doelstellingen voor
broeikasgasemissies in 2020 en energiebesparing (gemiddeld 2% per jaar
tot 2020) vermoedelijk moeilijker kunnen halen omdat investeringen
teruglopen. Bovendien zullen energiebesparing en het gebruik van
hernieuwbare energie minder aantrekkelijk worden door lagere
energieprijzen. Ook bij hernieuwbare energie zijn er tegengestelde
effecten.
Meeste stimuleringsmaatregelen in energie en klimaat hebben niet snel
genoeg effect om de recessie te verminderen
Stimuleringsmaatregelen om de terugval van werkgelegenheid en
economische groei tegen te gaan, moeten aan drie voorwaarden voldoen:
ze moeten op tijd effect hebben, tijdelijk zijn en doelgericht zijn.
Veel stimuleringsmaatregelen voor investeringen in energie en klimaat
hebben pas over enkele jaren effect en helpen dus niet om de huidige
recessie te verminderen. Dit geldt mogelijk niet voor de bouwsector.
In geval van overcapaciteit kunnen versnelde investeringen in
energiebesparing in woningen en kantoren kansen bieden voor een impuls
aan de werkgelegenheid en de kabinetsdoelen op het gebied van
energiebesparing en klimaat.
Langetermijnklimaatbeleid blijft noodzakelijk
Naar aanleiding van de kredietcrisis spreekt men wereldwijd over een
'Green New Deal'. Daarbij wordt de economische recessie als argument
gebruikt voor een investeringsimpuls in duurzame technologie. Uit de
analyse blijkt echter dat het veelal niet zinvol is de economie op
deze manier te stimuleren (met uitzondering van de bouw). Omdat de
effecten van de kredietcrisis op de 'Schoon en Zuinig'-doelstellingen
voor 2020 onzeker zijn, is het ook onduidelijk of de gevolgen van de
kredietcrisis aanleiding zijn om het klimaat- en energiebeleid voor de
langere termijn aan te passen. Om de ambitieuze langetermijndoelen van
het kabinet te kunnen realiseren, blijft het nodig de emissies verder
omlaag te brengen. Klimaat- en energiebeleid voor de lange termijn is
daarom noodzakelijk.
De CPB Notitie 'Effecten van de kredietcrisis op klimaat- en
energiebeleid' is (gratis) beschikbaar als PDF-bestand via de websites
van PBL (www.pbl.nl) en CPB (www.cpb.nl).
Centraal Planbureau