Universiteit van Tilburg 12 januari 2009
Informatietechnologie kan transparantie overheid verbeteren
Promotie Hans Stol over het gebruik van IT bij overheidsbeleid
Transparantie en controleerbaarheid van het overheidsbeleid laat nogal
eens te wensen over. Zo worden beleidsbeslissingen vaak genomen op
basis van gevoel en blijft meten van het beleidseffect achterwege.
Informatiearchitect Hans Stol ontwierp een raamwerk voor
besluitvorming, uitvoering en evaluatie van beleid, gebruik makend van
informatietechnologie (IT). Voor de invoering van dat raamwerk moet
echter wel aan bepaalde voorwaarden voor transparant handelen worden
voldaan. Stol promoveert op 21 januari op zijn onderzoek aan de
Universiteit van Tilburg.
Beleidsbeslissingen worden regelmatig genomen op basis van gevoel in
plaats van feiten, bijvoorbeeld het autoluw maken van een binnenstad
omdat dat bevorderlijk is voor het economisch klimaat, zonder rekening
te houden met parkeervoorzieningen. Bovendien blijft meting van
beleidseffecten vaak achterwege of ontstaat een discussie over de
oorspronkelijke doelstellingen, inmiddels veranderde inzichten en
onvoorziene omstandigheden.
Gewapend met jarenlange ervaring in de toepassing van IT in het
bedrijfsleven en de overheid en ervaring in het politieke proces,
ontwierp de informatiearchitect Hans Stol daarom een raamwerk om het
overheidsbeleid transparant te maken en gebaseerd op feiten. Dit
zogenaamde Evidence-based Policy Making Framework (EBPM-framework)
omvat het nemen van besluiten, de uitvoering daarvan en de evaluatie.
Volgens Stol kan toepassing van het raamwerk met inzet van IT-middelen
de transparantie en meetbaarheid van het politieke proces verbeteren.
Voorwaarde: wil tot transparantie
Wil het raamwerk effectief zijn, dan moet de politieke besluitvorming
wel aan een aantal voorwaarden voldoen. De belangrijkste is volgens
Stol dat de wil bestaat om het beleid transparant en verifieerbaar te
maken, vanaf het moment dat het beleid geformuleerd wordt tot en met
de uitvoering ervan.
Stol besluit zijn proefschrift met aanbevelingen voor de invoering van
het raamwerk. Zo adviseert hij politici en ambtenaren over de
onderlinge taakverdeling en leden van het parlement over het gebruik
van het raamwerk ter ondersteuning van hun geloofwaardigheid.
Hans Stol (1947) studeerde wiskunde aan de TU Delft met als
studierichting toepassing van informatiesystemen (1976). Hij werkte
onder meer aan informatiesystemen bij de Eerste Hollandsche
Levensverzekeringsbank, de NMB (nu ING), was directeur van het
organisatie- en organisatieadviesbureau Orga-Info Nederland en heeft
sinds 1987 zijn eigen adviesbureau Stol Consult. Van 1990-1994 leidde
hij de reorganisatie van de IT-functie van het Centraal Bureau voor de
Statistiek als hoofd van de afdeling ICT. In 2000 richtte hij met een
collega SuperCollect bv op, een bedrijf dat softwaresystemen
ontwikkelt foor elektronische dataverzameling via internet. Van
1999-2003 was hij actief partijlid van de VVD in Delft en van
2003-2007 voorzitter van Leefbaar Delft.
Universiteit van Tilburg