Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC)
Reuma met nieuwe aanpak soms te genezen
Publicatiedatum: 20 januari 2009 | NIEUWSBERICHT
Aandachtsgebieden: Patiënt en zorg, Research, Onderwijs en
opleidingen, Werken bij
De winst bij het behandelen van reumatoïde artritis zit in het
beginstadium van de ziekte. Dat blijkt uit het proefschrift van Sjoerd
van der Kooij, van de afdeling Reumatologie van het Leids Universitair
Medisch Centrum (LUMC). Een combinatie van sterke middelen in het
begin geeft de beste kans op het blijvend onderdrukken van de
ontstekingen die bij reuma optreden.
Promovendus Sjoerd van der Kooij deed het onderzoek naar de beste
behandeling van reuma bij ruim vijfhonderd patiënten met beginnende
reuma. "Vier jaar na het begin van de behandeling was ruim 40 procent
van de patiënten in remissie", vertelt dr. Renée Allaart, copromotor
van Van der Kooij. "Dat wil zeggen dat er geen ziekteactiviteit meer
meetbaar is."
Patiënten die begonnen met een combinatie van stevige medicijnen,
waaronder prednison of infliximab, hadden sneller minder klachten en
bleken minder gewrichtsschade op te lopen dan patiënten die deze
middelen pas kregen als `traditionele' middelen zoals methotrexaat
niet voldoende had geholpen. Bovendien kon de combinatie meestal
afgebouwd worden tot één medicijn. Ruim de helft van de patiënten die
als eerste behandeling infliximab kreeg, kon daar later mee stoppen.
Genezen
Eén op de vijf patiënten kon alle medicijnen laten staan, terwijl de
reuma wegbleef. "Bij hen is geen ontstekingsactiviteit meer te meten.
Dat betekent in principe dat ze genezen zijn", zegt Allaart. "We zijn
nog wat voorzichtig, omdat het bij een deel van de mensen terug kan
komen. Het toont wel aan dat reuma niet altijd meer een chronische
ziekte is, maar dat je er van kunt genezen.""Tot voor kort dachten we
dat afbouwen van medicijnen, laat staan stoppen met alle medicatie,
niet voor reumapatiënten is weggelegd", aldus van der Kooij. "Maar als
de ziekteactiviteit snel omlaag wordt gebracht blijkt dat afbouwen
vaak wel degelijk mogelijk is." De resultaten van Van der Kooij's
onderzoek hebben geleid tot de introductie van een nieuw begrip in de
reumatologie: `medicijnvrije remissie' als reële uitkomst van
behandeling.
Kosten besparen
Het onderzoek liet verder zien dat patiënten die infliximab als eerste
behandeling kregen, hier vaker mee konden stoppen dan patiënten die
dit medicijn pas kregen wanneer andere middelen niet hadden geholpen.
Nu wordt het prijzige infliximab echter alleen vergoed als andere
medicijnen tevergeefs geprobeerd zijn. "Uit dit onderzoek blijkt dat
het in het belang van reumapatiënten is als dat verandert", meent
Allaart. "Dat zal waarschijnlijk niet van vandaag op morgen gebeuren.
De Nederlandse Vereniging voor Reumatologie zal hier voor moeten gaan
lobbyen. Bijkomend voordeel is dat het mogelijk kosten bespaart. Zeker
als je niet alleen naar de zorgkosten, maar ook naar de kosten van
arbeidsongeschiktheid kijkt. We zullen het financiële plaatje opnieuw
bekijken als alle patiënten vijf jaar aan het onderzoek hebben
meegedaan."
Sjoerd van der Kooij promoveert op 22 januari 2009 in het
Academiegebouw te Leiden op zijn proefschrift Strategies for optimal
suppression of rheumatoid arthritis.