Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport


4. Maatregelen tijgermug

Maatregelen tijgermug

Kamerstuk, 16 januari 2009

De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG

Datum 16 januari 2009
Betreft maatregelen tijgermug

Geachte voorzitter,
De vaste kamercommisise voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft mij verzocht u een reactie te sturen op het advies van het Centrum voor Infectieziektebestrijding (CIb) van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) over de tijgermug. Met deze brief informeer ik u, mede namens de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, over dit advies en mijn nieuwe maatregelen voor de bestrijding van de tijgermug.

Met de importeurs van Lucky Bamboo planten is in 2006 en in 2007 een convenant afgesloten waarin is afgesproken dat zij zich tot het uiterste inspannen om de planten vrij van tijgermuggen en de larven en eitjes daarvan te importeren. Lange tijd leek dit convenant te werken; de monitoring van de Plantenziektekundige Dienst (PD) in opdracht van het RIVM bij alle importeurs liet zien dat tussen oktober 2007 en mei 2008 geen enkele tijgermug werd gevangen. In juni 2008 echter, werd ik geconfronteerd met de vangst van tijgermuggen bij enkele importeurs. Onmiddellijk heb ik alle importeurs over de vangsten geïnformeerd en heb hen gewezen op de afspraken die wij hebben gemaakt in het convenant waarbij ik heb aangegeven dat ik bij blijvende vangsten zal overgaan op strengere maatregelen. Ik heb moeten constateren dat in de periode juni tot en met september bij bijna alle importeurs tijgermuggen zijn gevangen. Om die reden ben ik van mening dat de huidige inspanningsverplichting moet worden vervangen door een wettelijk vastgelegde resultaatsverplichting. Het convenant liep af op
1 november 2008.

Introductie van de tijgermug in Nederland is een risico voor de volksgezondheid omdat de mug een bewezen vector is van vele virussen die een bedreiging vormen voor de volksgezondheid. De uitbraak van Chikungunya in Italië in 2007 bewijst dat. De mug is in staat zich te vestigen in Nederland. In Italië, Frankrijk en Spanje is de mug al gevestigd en leidt daar tot grote overlast. De tijgermug wordt overigens steeds noordelijker aangetroffen en is inmiddels al gesignaleerd in Zwitserland en Zuid-Duitsland. Dat is ook de reden waarom ik afgelopen zomer onderzoek naar de eitjes van de tijgermug heb laten verrichten in de grensstreek; hieruit bleek dat de tijgermug nog niet is opgerukt naar ons land. Experts zijn van mening dat de komst van de tijgermug via deze route niet is tegen te houden. Wel is het van belang om vestiging van de mug zolang als mogelijk uit te stellen. Om die reden vind ik het noodzakelijk om maatregelen te nemen die de invoerroute van de tijgermug via de import van Lucky Bamboo afsluiten.

Het RIVM heeft mij geadviseerd om niet nogmaal een convenant af te sluiten met de importeurs maar om regelgeving vast te stellen zodat de import van Lucky Bamboo ook daadwerkelijk gehandhaafd kan worden en om het gebruik van Bacillus thuringiensis Israeliensis (Bti) voor Lucky Bamboo planten verplicht te stellen. Hieronder beschrijf ik hoe ik hier uitvoering aan geef.

Uiterlijk in januari 2009 zal een tijdelijke regeling Lucky Bamboo onder de Warenwet van kracht gaan. Deze regeling verbiedt het om Lucky Bamboo planten die tijgermuggen en de larven en eitjes daarvan met zich meedragen, in Nederland te brengen en te verhandelen. De importeurs zullen goede afspraken met hun leveranciers in China moeten maken en zij zijn verplicht om passende bestrijdingsmiddelen in de kassen in Nederland in te zetten en de planten minimaal drie weken te behandelen met bestrijdingsmiddel voordat deze de kas verlaten. Vanaf het moment van inwerkingtreding van de spoedregeling rust op alle verhandelaren een resultaatsverplichting tot het vrij van tijgermuggen verhandelen van Lucky Bamboo, terwijl het convenant slecht verplichtte tot de nodige inspanningen daartoe. Deze regeling wordt op korte termijn vervangen door een algemene maatregel van bestuur. Ik bekijk of ik in die amvb nadere randvoorwaarden zal stellen.

Bti is een zeer effectief middel voor de bestrijding van de larven van de tijgermug. Deze larven kunnen - in tegenstelling tot volwassen tijgermuggen - niet bestreden worden met het huidige pakket aan toegestane bestrijdingsmiddelen. Bti wordt wereldwijd toegepast voor de bestrijding van larven. Het gebruik ervan is in Nederland echter verboden omdat daarvoor geen toelating is verleend op basis van de Wet gewasbescherming en biociden (Wgb). Op dit moment heeft de Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) op mijn verzoek een tijdelijke vrijstelling verleend van het verbod op Bti. Het is echter zeer wenselijk dat er een definitieve toelating komt voor Bti waarmee de larven van de tijgermug kunnen worden bestreden. Over deze toelating zal ik in gesprek treden met de fabrikant en de importeurs van Lucky Bamboo. Onder de huidige tijdelijke vrijstelling kunnen importeurs Bti aanschaffen en inzetten. Om aan hun verplichting te voldoen onder de tijdelijke regeling om de Lucky Bamboo planten in Nederland zodanig te bestrijden dat de planten vrij van muggen inclusief poppen, larven en eitjes zijn, staat de importeurs dus niets in de weg.

Wanneer ik de huidige tijdelijke regeling vervang door een met nadere randvoorwaarden, zal ik uw Kamer daarover informeren.

Hoogachtend,
de Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,

dr. A. Klink