13-1-2009
ABVAKABO FNV werkt mee aan goede drinkwatervoorziening
Internationale samenwerking tussen publieke waterbedrijven is goed voor de wereldwijde watervoorziening. ABVAKBO FNV speelt hier een actieve rol in.
ABVAKABO FNV steunt de samenwerking tussen waterbedrijven in Nederland en in ontwikkelingslanden. Sinds een jaar bestaat een 'global partnership': het Global Water Operators Partnership.
Millenniumdoel
1,2 miljard mensen hebben geen toegang tot schoon drinkwater. In 2000 is door 189 landen als één van de tien Millenniumdoelen afgesproken dat dit aantal in 2015 gehalveerd moet zijn. Het Global Water Operators Partnership (GWOP) wil hier een bijdrage aan leveren. Het idee is dat samenwerking tussen de publieke waterbedrijven de watervoorziening in de wereld zal verbeteren. Het delen - en daardoor vergroten van - kennis en kunde staat daarbij voorop. ABVAKABO FNV is voorstander van deze samenwerking. Die is immers in het belang van werknemers - daar en hier. En het past in de gedachte van internationale (vakbonds)solidariteit.
Recent onderzoek van de Verenigde Naties wijst uit dat schoon drinkwater en sanitatie de sleutel zijn tot armoedevermindering. De Nederlandse publieke waterbedrijven en waterschappen nemen internationaal het voortouw en ABVAKABO FNV doet dat met en namens de werknemers in de sector.
Sociaal overleg veelal afwezig
ABVAKABO FNV wil aansluiten bij bestaande partnerships om deze te verbreden met onderwerpen als arbeidsverhoudingen en arbeidsomstandigheden. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan: versterking van de medezeggenschap, collectieve onderhandelingen met werkgevers, het bevorderen van een sociale dialoog, veiligheid en gezondheid van werknemers, enz. Werknemers die mondiger en sociaal vaardiger zijn, zullen ook betere werknemers zijn. Het vergroot immers hun betrokkenheid en hun capaciteit om 'sociaal partner' te zijn van werkgevers.
In veel landen bestaat er geen georganiseerd professioneel overleg tussen werkgevers(organisaties) en werknemers(organisaties), zoals we dat in Nederland kennen. Sociaal overleg is vaak of geheel afwezig (de werknemer doet slechts wat de baas opdraagt) of het is niet professioneel; werknemers moeten individueel en zonder wettelijke bescherming goede arbeidsverhoudingen en arbeidsvoorwaarden zien te regelen. De werknemer zal in dat geval geen kritiek durven uiten en daarmee ook geen bijdrage leveren aan verbetering van de kwaliteit van zijn of haar werk en de publieke dienstverlening.
Samenwerking goed voor allerarmsten
Samenwerking tussen vakbonden en werkgevers in de publieke watersector zal volgens ABVAKABO FNV dan ook leiden tot een betere publieke dienstverlening. De bond denkt door middel van samenwerking binnen het GWOP twee vliegen in één klap te slaan. Door verbetering van watervoorziening in de wereld zal het GWOP direct de positie van de allerarmsten verbeteren. Dit zal bovendien de werknemers in de waterbedrijven - daar en hier - meer voldoening van hun werk geven. Daarnaast heeft de bond ook politieke en ideologische overwegingen. ABVAKABO FNV wil aantonen dat samenwerking een beter alternatief is om de kwaliteit van publieke diensten te verbeteren dan de nog steeds gehoorde roep om privatisering.
Weerstand bieden aan privatisering
Het GWOP zal bijdragen aan versterking van publieke watersector in ontwikkelingslanden. Vakbonden voeren al jaren wereldwijd campagne voor het versterken van de publieke sector. In veel ontwikkelingslanden staan deze onder druk, doordat financiële instellingen zoals Wereldbank en IMF het snijden in publieke voorzieningen als voorwaarde stellen om leningen te verstrekken. Een goede publieke sector is echter juist nodig om in eerste levensbehoeften, zoals water, te voorzien. Door te laten zien dat publieke bedrijven een goede publieke dienst leveren, kan weerstand geboden worden aan de roep om privatisering van de publieke waterbedrijven door winstgedreven multinationale ondernemingen. Die zien in arme landen kansen om 'markt' te veroveren met steun van de eerder genoemde instellingen. De ervaring laat zien dat privatisering van de watervoorziening slechts leidt tot hogere prijzen en minder toegang voor de allerarmsten. Alleen door de drinkwatervoorziening in publieke handen te houden, kan betaalbaar, voor iedereen toegankelijk en schoon drinkwater gerealiseerd worden.
Kennis delen met andere vakbonden
ABVAKABO FNV zal de samenwerking in de watersector concreet maken door partnerships aan te gaan met de vakbonden in de landen waar de Nederlandse waterbedrijven nu actief zijn. Dat betekent dat werknemers niet alleen op de werkvloer hun kennis en kunde met elkaar delen, maar dat ook de vakbonden en vakbondsleden dit doen. We zullen samen optrekken met de waterbedrijven om op sociaal-organisatorisch gebeid een bijdrage te leveren aan versterking van de publieke watersector. Om een bekende politieke uitspraak te parafraseren: "STERKE MARKT VEREIST STERKE OVERHEID" stellen wij: EEN STERKE PUBLIEKE WATERSECTOR VEREIST EEN STERKE VAKBOND.
Jerry van den Berge
Beleidsadviseur AVAKABO FNV
December 2008
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit