Kamerbrief verslag van de informele ministeriële bijeenkomst in Praag (8
januari 2009)
13-01-2009 | Kamerstuk | Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken
Graag bieden wij u hierbij het verslag aan van de informele
ministeriële bijeenkomst in Praag van 8 januari 2009.
De Staatsecretaris voor Europese Zaken,
Frans Timmermans
Verslag van de informele ministeriële bijeenkomst in Praag (8 januari
2009)
Inleiding
De Tsjechische regering had de informele bijeenkomst belegd om aan het
begin van het Tsjechische voorzitterschap over enkele
dwarsdoorsnijdende thema's voor de komende zes maanden van gedachten
te wisselen. Of, zoals minister-president Topolanek in zijn inleiding
zei: om op politiek niveau de grote lijnen uit te zetten waarbinnen de
ambtelijke voorbereidingen kunnen plaatsvinden. Geagendeerd waren
institutionele vraagstukken, energiezekerheid en transatlantische
relaties.
Door de crisis rond de onderbreking van de Russische gasleveranties
via Oekraïne aan een aantal oostelijke EU-lidstaten kwam de reeds lang
van tevoren geplande bijeenkomst in het teken te staan van deze
actualiteit.
Tevens werd kort gesproken over de ontwikkelingen rond de Gazastrook.
Verslag
Energiezekerheid
Voorzitter vice-minister-president Vondra deed verslag van de tot
dusver door het voorzitterschap genomen initiatieven om de als gevolg
van het conflict tussen Rusland en de Oekraïne gestaakte gastoevoer
weer op gang te brengen. Hij meldde dat tegelijk met de informele
bijeenkomst in Praag een overleg in Brussel plaatsvond tussen de beide
partijen onder regie van het voorzitterschap en de Commissie.
Er bestond in Praag veel overeenstemming over het oordeel dat het
onaanvaardbaar is dat de burgers van EU-lidstaten het slachtoffer
worden van wat uiteindelijk een onderling commercieel geschil is
tussen de Russische en Oekraïense partijen. Dit moet beide landen
duidelijk te verstaan worden gegeven.
Het idee om EU-waarnemers naar de Russisch-Oekraïense grens te sturen
om de gasleveranties bestemd voor EU-lidstaten te monitoren, kreeg
brede steun. Daarbij kwam ook naar voren dat er over de omvang van de
Europese vraag grote onzekerheid bestaat. Aan Russische kant is sprake
van substantieel lagere bedragen dan aan de zijde van de Europese
afnemers. Hierover moet meer duidelijkheid komen.
Wat de middellange termijn betreft werd in de discussie gewezen op het
belang van een goed `early warning'- en crisisbeheersingssysteem, van
een betere interconnectiviteit van de Europese gasvoorraden en van
diversificatie van de aanvoerlijnen van gas. Daarbij werd opgemerkt
dat de Europese Raad van 15 en 16 oktober jl. reeds een werkprogramma
van zeven punten inzake energiezekerheid heeft vastgesteld. Men was
het erover eens dat mede gelet op het gasconflict hier nu met volle
kracht aan moet worden gewerkt. Hier ligt een taak voor de Energieraad
en de RAZEB, ter voorbereiding van de Europese Raad van maart 2009.
Tot slot stemden de aanwezigen in met bijgevoegde verklaring van het
voorzitterschap, waarin de beide partijen bij het conflict worden
opgeroepen om hun geschil bij te leggen en de gastoevoer zo snel
mogelijk te hervatten.
Transatlantica
Er bestond rond de tafel alom steun voor het voornemen van het
voorzitterschap om in april een bijeenkomst à 27 op het niveau van
regeringsleiders te beleggen met de nieuwe Amerikaanse president.
Gedurende de tafelronde werd opgemerkt dat de EU en de VS elkaar op
veel terreinen nodig hebben en de relatie dus geen eenrichtingsverkeer
is. Men was het erover eens dat behalve de voor de hand liggende
buitenlands-politieke agenda (MOVP, Afghanistan, Iran, Rusland) ook de
`global issues' milieu, energie en economie een plaats verdienen in de
dialoog en samenwerking tussen de VS en de EU.
Staatssecretaris Timmermans wees er met anderen op dat de kwestie van
Guatanamo Bay een zorgvuldige behandeling en goede oplossing vereist.
Dit was ook voor de geloofwaardigheid van het optreden van de westerse
wereld van evident belang.
Institutionele vraagstukken
De Ierse minister voor Europese Zaken Roche waarschuwde ervoor dat
anti-Lissabonactivisten uit de hele EU zich met het komende referendum
zullen bemoeien. Hij stelde zich op het standpunt dat de Europese Raad
van december een duidelijk stappenplan voor het verdere
ratificatieproces had uitgezet. Ierland zal bij de uitwerking van de
`legal guarantees' respecteren dat in de overige 26 lidstaten het
ratificatieproces reeds (zo goed als) afgerond is. In samenwerking met
de juridische dienst van de Raad zullen voor alle lidstaten
aanvaardbare garanties worden uitgewerkt en voorgelegd aan de Europese
Raad van juni.
De behandeling van de overige onderwerpen had een verkennend karakter.
Wat betreft de overgangsmaatregelen met betrekking tot het aantal
EP-leden stelde de Spaanse staatssecretaris voor de EU López Garrido
voor om na de ratificatie van het Lissabonverdrag de kwestie in een
protocol te regelen. Daarbij wees hij erop dat de lidstaten die er
door Lissabon een of meer parlementariërs bij krijgen dit in hun
nationale kiesregelgeving moeten opnemen. De wijze waarop deze
kandidaten worden verkozen is een kwestie van nationaal recht.
Staatssecretaris Timmermans pleitte ervoor om nu, na de conlusies van
de Europese Raad van december over het verdergaande ratificatieproces,
de voorbereidingen van de inwerkingtreding van het verdrag van
Lissabon ambtelijk voort te zetten. Ten aanzien van de benoeming van
een nieuwe voorzitter van de Commissie na de EP-verkiezingen in juni
merkte hij op dat dit niet losgezien kan worden van het vraagstuk van
verkleining van de Commissie, omdat die benoeming plaatsvindt onder
het Verdrag van Nice.
Gaza
Minister van buitenlandse zaken Schwarzenberger deed tijdens het diner
verslag van zijn gesprekken met verschillende partijen in de regio.
Staatssecretaris Timmermans hield een pleidooi voor een
EU-waarnemingsmissie langs de grens tussen Egypte en Gaza zoals daar
Denemarken en Nederland voorgesteld. Anderen wezen erop dat de
voorwaarde van Egyptische medewerking nog niet vervuld is.
* Ministerie van Buitenlandse Zaken
* Bezuidenhoutseweg 67
* Postbus 20061
* 2500 EB Den Haag
* Tel.: 070-3 486 486
* Fax: 070-3 484 848
* Internet: www.minbuza.nl
Bijlagen
* Bijlage | PDF, 36 Kb
Ministerie van Buitenlandse Zaken