Amnesty International

Verenigde Staten

Amnesty International vraagt Barack Obama om sluitingsdatum voor Guantánamo

8 januari 2009 Aan de vooravond van de zevende verjaardag van het Amerikaanse detentiecentrum Guantánamo Bay vraagt Amnesty International aan inkomend president Barack Obama om onmiddellijk na zijn inauguratie een sluitingsdatum voor het centrum bekend te maken. Lidstaten van de Europese Unie (EU), waaronder Nederland, zouden Obama met de sluiting kunnen helpen door een aantal gevangenen op te nemen.

We zijn blij met de uitspraken van Obama dat de sluiting van Guantánamo prioriteit heeft, zo zegt Amnesty International. De sluiting van Guantánamo is het begin van een breuk met de detentiepolitiek uit het verleden, maar moet wel voldoen aan de internationale verplichtingen die de VS heeft. Daarbij zijn de details nu van groot belang. Guantánamo moet niet herrijzen onder een andere naam of op een andere plek.

De Amerikaanse Minister van Defensie Robert Gates heeft zijn staf gevraagd een plan voor de sluiting van Guantánamo op te stellen. De toekomst van de Guantánamo-gevangenen is daarvan een essentieel onderdeel. Ieder plan om Guantánamo te sluiten moet ook gepaard gaan met onmiddellijke beëindiging van de militaire tribunalen. Processen tegen verdachten moeten plaatsvinden voor gewone, civiele rechtbanken.

Andere landen zouden de sluiting van Guantánamo kunnen vergemakkelijken door humanitaire bescherming te bieden aan gevangenen die vrijgelaten zullen worden en niet naar hun land van herkomst kunnen terugkeren, omdat hen daar marteling of vervolging te wachten staat. Een aantal lidstaten van de Europese Unie (EU), waaronder Duitsland en Portugal, hebben al de bereidheid uitgesproken om zulke gevangenen op te nemen. De EU spreekt binnenkort over een gemeenschappelijke aanpak. Nederland, één van de meest uitgesproken Europese critici van Guantánamo, heeft zich nog niet positief uitgesproken over het opnemen van gevangenen. Amnesty International doet een dringend beroep op Nederland om ook een aantal Guantánamo- gevangenen op te nemen.

Naast een sluitingsdatum voor Guantánamo vraagt Amnesty International aan Obama om een onafhankelijke commissie in te stellen om de mensenrechtenschendingen die door of in naam van de Verenigde Staten begaan zijn in de War on Terror, te onderzoeken en zo een signaal af te geven dat de VS op dit gebied een fundamenteel andere koers zullen gaan varen. Tevens roept Amnesty de inkomende president op om tijdens zijn eerste 100 dagen een presidentieel besluit uit te vaardigen dat marteling en mishandeling verbiedt.

Op Guantánamo zitten nog ongeveer 250 mensen gevangen, sommigen al meer dan zes jaar.