Nederlandse Vereniging van Journalisten

Mediadebat persvrijheid in Turkije

woensdag 10 december 2008 | De persvrijheid in Turkije staat onder druk. Tegelijkertijd onderhandelt de Turkse regering over toetreding tot de Europese Unie en kan daarom de persvrijheid niet verder aan banden leggen. Deze situatie staat centraal op vrijdag 9 januari in De Balie tijdens het debat `Medialandschappen in Turkije: balanceren tussen macht & media'.

Onder leiding van Froukje Santing - voormalig correspondente van NRC Handelsblad - gaan gasten uit Nederland en Turkije op 9 januari in discussie over de grenzen aan de persvrijheid in Turkije. Onder welke omstandigheden werken journalisten en hoe beïnvloedt de relatie met het establishment de berichtgeving? Is er sinds het aantreden van de huidige regering van premier Erdogan iets veranderd en leidt dit tot meer of juist minder bewegingsvrijheid? Ook de invloed van het leger en de machtige mediaconcerns komt aan bod. Het debat wordt georganiseerd door Röportaj, Press Now en Turkije Instituut organiseren debat over persvrijheid in Turkije

Zodra journalisten zich concentreren op onderwerpen die als taboe te boek staan - zoals het leger, de relatie tussen religie en staat of de ondeelbaarheid van de Turkse natie - kunnen zij zich de woede van de autoriteiten op de hals halen. Niet alleen journalisten van kritische en progressieve media staan onder druk, óók verslaggevers van islamitische media, publicaties van minderheden en de algemene pers worden gehinderd tijdens de uitoefening van hun vak. Wie openlijk kritiek heeft op de AKP-regering of de premier kan rekenen op rechtszaken, verboden en of zelfs op een mediaboycot. Daarnaast gebruiken zowel de autoriteiten als de Turkse strijdkrachten artikel 301 van het Turkse Wetboek van Strafrecht - dat belediging van de `Turkse natie/bevolking' verbiedt - voor aanklachten tegen journalisten, schrijvers en publicisten.

Een ander aspect dat de persvrijheid in Turkije onder druk zet is het feit dat het overgrote deel van de landelijke media geconcentreerd is in de handen van enkele grote concerns. Deze concerns hebben meer dan alleen mediabelangen en proberen door middel van de media in hun bezit deze andere belangen te dienen. Behalve het aansnijden van taboethema's, kunnen ook deze privé-belangen tot conflicten tussen de regering en media-eigenaars leiden.
Gezien de ontwikkelingen in Turkije en elkaar opvolgende incidenten dringt de vraag zich op of Turkije klaar is voor toetreding tot de EU. Sinds zes jaar is een religieus-conservatieve regering aan de macht. Hebben de veranderingen in het politieke landschap de mediasituatie beïnvloed?.

De bijeenkomst gaat om 19.30 uur van start met een korte introductie door Mehmet Ülger, voorzitter van Röportaj, en Hans Verploeg van Freedom House, gevolgd door een korte film over twee vermoorde journalisten.

Daarna gaat het debat met de volgende gasten van start: Jessica Lutz, correspondente van het NOS Journaal in Turkije Oral Çalislar, die als journalist en columnist ongeveer twintig jaar werkzaam was voor het nu nationalistische dagblad Cumhuriyet (Republiek) en recent is overgestapt naar het liberale dagblad Radikal.
Yasemin Congar - adjunct-hoofdredacteur van Taraf (Kant), een nieuw dagblad dat voornamelijk focust op de macht van het Turkse leger. Ook over de positie van Koerdische, Armeense en alevitische minderheden berichten ze regelmatig.
Kürsat Bumin, columnist voor Yeni Safak, een liberaal-islamitische krant die wordt gezien als een medium dat dicht bij de AKP staat.

Het debat Medialandschappen in Turkije: balanceren tussen macht & media wordt ondersteund door de NVJ.