Kamerbrief inzake het verslag van het informeel EU overleg over de situatie
in de Gazastrook
30-12-2008 | Kamerstuk | Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken
Op uitnodiging van het scheidende Franse voorzitterschap vond op 30
december in Parijs een informeel EU-overleg plaats van Ministers van
Buitenlandse Zaken over de situatie in de Gazastrook. Ministers
bereikten overeenstemming over een gezamenlijke verklaring, welke als
bijlage bij deze brief is gevoegd. Deze verklaring roept op tot een
onmiddellijk en permanent staakt-het-vuren, hetgeen de opening van de
grenzen en verlening van humanitaire hulp mogelijk moet maken. Voorts
roept de verklaring op tot intensivering van het Midden-Oosten
Vredesproces (MOVP), binnen het kader van het Annapolis-proces en mede
op basis van het Arabische Vredesinitiatief.
Met deze oproep draagt de EU bij aan een gecoördineerde inzet van het
Kwartet en de Arabische Liga voor het beëindigen van de
vijandelijkheden. Direct voorafgaand aan de bijeenkomst had
telefonisch overleg plaatsgevonden tussen de Kwartet-leden (VN, EU,
Rusland en de VS). Ook had het Voorzitterschap vooroverleg gevoerd met
Egypte en andere leden van de Arabische Liga, met het oog op de
ministeriële bijeenkomst van de Liga op 31 december. Binnen het
Kwartet bestond overeenstemming over een oproep langs vergelijkbare
lijnen als die welke de EU op 30 december deed en het ligt in de
bedoeling dat ook van de kant van de Arabische Liga een vergelijkbare
oproep wordt gedaan. Een dergelijke internationaal breed gedragen
inzet moet de partijen er toe helpen brengen het geweld te staken,
verdere burgerslachtoffers te voorkomen, humanitaire hulp toe te laten
en het vredesproces te hervatten.
In de discussie over de in de verklaring op te nemen elementen heb ik
onderstreept dat Hamas verantwoordelijk is voor de ontstane situatie.
Daarvoor kreeg ik van diverse collegae steun. Het eenzijdig opzeggen
van het bestand en de raketaanvallen op Israëlische burgerdoelen
konden niet anders dan leiden tot zelfverdedigingsacties van
Israëlische zijde. Daarmee heeft Hamas zich verantwoordelijk gemaakt
voor de ontstane situatie en moet het gewenste staakt-het-vuren eerst
en vooral tot stand worden gebracht doordat Hamas de raketaanvallen
stopt, hetgeen Israel het mogelijk maakt zijn militaire
verdedigingsacties te staken.
In de discussie bestond overeenstemming over de wenselijkheid in de
EU-verklaring aan te sluiten bij hetgeen het Kwartet besprak. Wel
bleek dat sommigen meer belang hechtten aan een spoedig, kortdurend
staakt-het-vuren dat humanitaire hulpverlening mogelijk zou maken en
tijd en ruimte zou bieden voor het overeenkomen van een permanent
bestand; anderen meenden dat eerst een bestand moest worden
overeengekomen en dat daarna pas humanitaire hulp kon worden verleend.
Beide noties zijn samengevoegd in de oproep tot een direct en
permanent staakt-het-vuren, dat het openen van de grenzen en de
verlening van hulp mogelijk maakt. De EU biedt daarbij aan de
grensbijstandmissie in Rafah te hervatten, in samenwerking met Israel,
de Palestijnse Autoriteit (PA) en Egypte, en te bezien of bij andere
grensovergangen ook bijstand geleverd kan worden, dit omdat algemeen
wordt ingezien dat de grenzen niet verantwoord kunnen worden geopend
als de doorlaatposten niet goed worden gecontroleerd. De honderden
raketten die Hamas recent heeft afgevuurd bewijzen dat grootschalige
smokkel en illegale invoer plaats heeft gevonden in het recente
verleden.
Er bestond voorts overeenstemming over het feit dat Hamas met de
raketaanvallen als doel had het vredesproces te frustreren en de
positie van President Abbas en de wettige regering van de PA te
ondergraven. Dat radicale krachten, zoals Iran, hierin een negatieve
rol spelen werd algemeen onderschreven. Dit is een extra reden, zo was
het gevoelen, om met de gematigde krachten in de Arabische wereld,
waaronder Egypte, samen te werken. Voorts moest getracht worden ook
Syrië bij het vredesproces betrokken te houden.
Om blijvende betrokkenheid van de EU te tonen en te bezien op welke
wijze deze verder vorm gegeven kan worden, zal een ministeriele trojka
onder leiding van het inkomende Tsjechische Voorzitterschap in de
eerste week van januari een bezoek brengen aan de regio (Egypte,
Israel, PA en Jordanië).
De Minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
* Ministerie van Buitenlandse Zaken
* Bezuidenhoutseweg 67
* Postbus 20061
* 2500 EB Den Haag
* Tel.: 070-3 486 486
* Fax: 070-3 484 848
* Internet: www.minbuza.nl
Bijlagen
* Bijlage | PDF, 24 Kb
Ministerie van Buitenlandse Zaken