Port of Rotterdam
Rotterdamse haven sluit goed jaar af
30-12-2008
De goederenoverslag in de Rotterdamse haven is ondanks een slecht laatste kwartaal, in 2008 toegenomen tot het recordniveau van 420 miljoen ton. Dit is 2,7% meer dan in 2007. De aanvoer groeide met bijna 4% tot 312 miljoen ton, de afvoer daalde met 0,5% tot 108 miljoen ton. Het massagoed pluste een kleine 4%, het stukgoed bijna 1%. Overig droog massagoed (-7%), roll on/roll off (-1%) en overig stukgoed (-17%) werden minder aan- en afgevoerd. De behandeling van kolen bleef stabiel. De overslag van agribulk (+7%), ertsen en schroot (+9%), ruwe aardolie (+3%), minerale olieproducten (+1%), overig nat massagoed (+10%) en containers (+3%) ontwikkelde zich positief. Records sneuvelden in drie sectoren: minerale olieproducten, overig nat massagoed en containers. In eenheden bleef de doorzet van containers stabiel op 10,8 miljoen TEU.
Hans Smits, president-directeur van het Havenbedrijf Rotterdam: "De Rotterdamse haven heeft een uitstekend jaar achter de rug met een recordoverslag, doorgaand hoge investeringen en de start van de aanleg van de Tweede Maasvlakte, begin september. Zo ongeveer vanaf dat moment zette echter ook in hoog tempo de neergang in. Dat relativeert natuurlijk, maar ik blijf positief over de toekomst. Dit vooral vanwege de investeringen: wijzelf een vier miljard tot en met 2020 en de bedrijven meer dan tien. Daarin treedt nog vrijwel geen uitval op. Enkele investeringen leiden bovendien al op korte termijn tot meer bedrijvigheid. Denk aan de tankterminals en de "brammenterminal". Ook ten aanzien van de overslag ben ik niet pessimistisch. Rotterdam is één van de belangrijke draaipunten van de wereldhandel. Neemt die af, dan gaan wij mee en andersom. Zeker, de overslag zal in 2009 aanvankelijk zéér sterk teruglopen. Gemiddeld kunnen we echter op een 100 miljoen ton per kwartaal uitkomen en vijf tot acht procent inleveren. Het zou mooi zijn als we de 400 miljoen ton vast weten te houden".
Droog massagoed
De totale behandelde hoeveelheid droog massagoed steeg met bijna 4% tot 94 mln. ton.
De behandelde hoeveelheid kolen, bleef constant op 28 mln. ton. Tot september groeide de overslag met circa 6%. Hierna stagneerde de vraag naar stroom en vertraagde bovendien de afvoer door de dalende waterstand van de Rijn. Bij een nog grote aanvoer van overzee liepen de voorraden snel op. Vanaf oktober liep de vraag naar stroom en cokeskolen sterk terug.
In 2009 daalt de overslag van cokeskolen voor de staalindustrie mogelijk met een vijfde. De afname in ketelkolen, ruim de helft van het totaal, is afhankelijk van de wintertemperaturen en hoeveel sluiting van een mijn bij Gelsenkirchen Rotterdam aan import oplevert.
Een totale kolenoverslag van 26 miljoen ton in 2009 lijkt het hoogst haalbare.
De overslag van ertsen en schroot nam met 9% toe tot 43,5 mln. ton. De vraag naar en productie van staal lag tot september op een zeer hoog niveau. De neergang was vrij plotseling en snel, vooral door productiebeperking in de auto-industrie. De staalindustrie volgde spoedig, al bleef de ertsaanvoer lang doorlopen door de uitlevering van contracten.
Arcelor Mittal heeft inmiddels vier hoogovens stilgelegd, die tot voor kort 6,5 miljoen ton erts via Rotterdam betrokken. Naar verwachting valt er voor andere klanten nog eens 3 miljoen ton weg. De totale ertsoverslag in 2009 zou dan met zeker 20% dalen. Het eerste kwartaal wordt, mede vanwege de grote voorraden, buitengewoon slecht.
Het overig droog massagoed heeft het verlies van enkele grote ladingpakketten, kaolien en marmerchips, eind 2007 aan Antwerpen niet kunnen compenseren. Daarnaast liep in het tweede semester vooral de vraag naar bouwstoffen, circa 15% van het totaal, terug. Een daling van de overslag met 7% tot 12 miljoen ton ligt in het verlengde.
De overslag van agribulk (granen, oliezaden, derivaten) is toegenomen met 7,5% tot ruim 10 miljoen ton. Door de slechte EU oogst in 2007/2008 moesten er veel agrarische grondstoffen van overzee worden geïmporteerd. Afgelopen september begon het nieuwe oogstjaar met een veel betere Europese productie van granen. De import nam in het vierde kwartaal dan ook af en blijft dit doen in 2009. Mogelijk biedt de export van Europese producten naar het door een slechte oogst getroffen Midden-Oosten wat soelaas. Vooralsnog is de prognose dat de overslag iets onder de 10 miljoen ton blijft, dit mede afhankelijk van de volgende oogst.
Nat massagoed
Het totale volume steeg met circa 3,5% tot 194 mln. ton. De sector doet het al langer goed en trekt veel investeringen door bedrijfsleven, vooral tankopslag, en Havenbedrijf.
De aanvoer van ruwe olie nam toe met ruim 3% tot ruim 100 miljoen ton. De groei is vooral gerealiseerd in de eerste maanden van het jaar en ten opzichte van de periode waarin de steigerproblemen begonnen. Vanaf september liep de overslag terug door de afnemende vraag naar olieproducten en onderhoudsstops. Door de recessie zal de vraag naar olieproducten laag blijven en daarmee de raffinagemarges. De overslag van ruwe olie zakt daarom in 2009 richting 95 miljoen ton.
De aanvoer van olieproducten groeide met 6% tot 36 mln. ton, de afvoer daalde met 6% tot 22 mln. ton. In totaal werd een recordhoeveelheid van 58 mln. ton (+1,5%) behandeld.
Hoewel de groei minder uitbundig is dan in het verleden, houdt de sector zich goed onder de teruglopende vraag naar producten. Er blijft structureel veel beweging door regionale verschillen in vraag en aanbod, kwantitatief én kwalitatief. De actieve handelssector versterkt deze. Stookolie is verreweg het belangrijkste product met waarschijnlijk ruim 25 miljoen ton. Rusland blijft hoofdleverancier, met als 'nieuwkomer' Brazilië. De aanvoer van gasolie profiteerde van aanvulling van voorraden in Duitsland en Zwitserland.
De overslag van overig nat massagoed, meest basischemicaliën, nam toe met 10% tot het recordniveau van ruim 35,5 mln. ton. De aanvoer steeg met ruim 9%, maar viel de laatste vier maanden terug. Waarschijnlijk komt dit voor rekening van de chemische sector die de recessie tegemoet gleed. Daarvan is geen sprake bij de biobrandstoffen ethanol en biodiesel (veel B99 uit de VS) die dóórgaand sterk presteren: samen van 2,8 naar ongeveer 5,3 miljoen ton. Ook palmolie en zonnebloemolie werden meer aangevoerd. Door wijziging van het Amerikaanse overheidsbeleid kan de aanvoer van B99 in 2009 afnemen. In dat geval is toename van het intra-Europese transport waarschijnlijk. De prognose voor de chemische productie, in Duitsland min 2,5%, leidt zeker tot een lagere overslag. Voor alle producten binnen "overig nat massagoed" samen, is in het beste geval een stabilisering te verwachten.
Stukgoed
De stukgoedsector had een zeer matig jaar met nauwelijks een procent groei tot 133 mln. ton. De containers deden het gegeven de omstandigheden nog redelijk met rond de 2,5% groei (+3 mln. ton tot 108 mln. ton). In aantallen kwamen er echter maar een paar tienden van procenten bij, tot 10.830.000 in totaal. De Engelse, Ierse en IJslandse economieën vielen al vroeg terug en drukten het intra-Europese verkeer stevig. De toename van het feederverkeer zorgde voor enige compensatie. De economische ontwikkeling had een sterker dan verwacht effect op het verkeer tussen Azië en Europa, dat zelfs iets afnam. Inmiddels is de capaciteit op dit vaargebied stevig gereduceerd om de verliezen voor de reders te beperken. Het containertransport met Noord- en Zuid-Amerika ontwikkelde zich sterk positief met ongeveer 9% groei.
De roll-on / roll-off sector had in 2008 veel last van de teruggang van de Britse economie, de daling van het pond en de hoge brandstofprijzen. In dit licht is de daling van de overslag met 1% tot iets meer dan 17 mln. ton, gematigd. Dit zeker als men bedenkt dat steeds meer goederen per container, wel op hetzelfde roro-schip maar geteld als container, in plaats van trailer worden vervoerd. In 2009 verwacht men een duidelijke verslechtering en een daling van de overslag met 5%.
Het overig stukgoed, -17% naar krap 8 mln. ton, heeft door het staken van de lashvaart ongeveer 700.000 ton verloren. Hiernaast kost de containerisatie van het fruit en aluminium veel overslag als 'overig stukgoed'. Non-ferro metalen worden bovendien langer opgeslagen, een ontwikkeling vanaf begin dit jaar en versterkt door de economische teruggang. Deze beinvloedt ook de overslag van staal, tot voor kort een groeimarkt, negatief. Papierproducten vormen een vrij stabiele markt met een lichte groei door de komst van nieuwe diensten.
De geschetste negatieve factoren zullen in 2009 zeker door blijven werken en daarom is een daling van de overslag tot 5% te verwachten.
© Havenbedrijf Rotterdam N.V.