Lik-op-stuk rond de jaarwisseling
29 december 2008 - Openbaar Ministerie
Tijdens de komende jaarwisseling wordt er hard opgetreden tegen
veroorzakers van ongeregeldheden. Zoveel mogelijk wordt
lik-op-stuk-beleid toegepast. In alle arrondissementen worden in
januari snelrechtzittingen gehouden en in de arrondissementen
Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht worden daarnaast ook
supersnelrechtzittingen voorbereid. Het OM zal conform de aangepaste
strafvorderingrichtlijn zwaardere straffen eisen. Behalve
gevangenisstraf kan ook een straatverbod tijdens de volgende
jaarwisseling worden opgelegd.
Het is de bedoeling zoveel mogelijk lik-op-stuk-beleid toe te passen
als reactie op ongeregeldheden. Waar mogelijk zal, in afwachting van
berechting door de rechter, voorlopige hechtenis gevorderd worden.
Diegenen die tot een vrijheidsstraf worden veroordeeld zullen direct
na de uitspraak die straf moeten uitzitten.
Het College van procureurs-generaal heeft de strafvorderingrichtlijn
voor veel voorkomende gevallen van geweld tijdelijk aangepast zodat de
officier van justitie hogere straffen kan eisen in strafzaken die
voortkomen uit de jaarwisseling. Dat betekent dat de officier hogere
geldboetes, hogere taakstraffen en vaker en hogere gevangenisstraffen
zal eisen. Afgesproken is dat de eis in alle zaken van rond de
jaarwisseling ongeveer 75% hoger zal zijn dan anders. Dat geldt
bijvoorbeeld als er sprake is van openlijk geweld tegen goederen zoals
het ingooien van ruiten of het omver trekken van een verkeersbord. Is
er sprake van geweld tegen een politieambtenaar, een hulpverlener of
een andere functionaris als een buschauffeur of een gemeenteambtenaar,
dan zal de strafmaat, die al sinds enige tijd met 100% verhoogd is,
met nog eens 50% extra worden verhoogd. In de praktijk betekent dit
dat de strafeis in geval van geweld tegen functionarissen tijdens deze
jaarwisseling ongeveer twee maal hoger is dan normaal.
Naast supersnelrechtzittingen en `gewone' snelrechtzittingen zullen
er in januari themazittingen worden gehouden voor die zaken die niet
via (super)snelrecht kunnen worden afgedaan. Dat geldt voor feiten van
geringere ernst of feiten waarvoor geen voorlopige hechtenis gevorderd
kan worden. Personen die daarvan worden verdacht zullen tijdens de
jaarwisseling worden aangehouden en direct een dagvaarding uitgereikt
krijgen voor een politierechterzitting óf een uitnodiging voor een
taakstrafzitting van het OM.
Supersnelrecht
Supersnelrecht betekent dat verdachten binnen de termijn van de
inverzekeringstelling, dus binnen drie dagen, worden berecht. Het zal
naar verwachting vooral gaan om feiten als openlijk geweld,
vernielingen, brandstichting en geweld tegen personen met een publieke
functie maar als zich andere feiten voordoen, kunnen deze ook op de
supersnelrechtzitting worden gezet. In verband met de korte termijn
tussen aanhouding en behandeling ter zitting moet het gaan om
bewijstechnisch gezien relatief eenvoudige zaken. OM, rechter en
verdediging moeten tijdig kunnen beschikken over een compleet dossier.
Dat betekent dat complexere zaken waarin aanvullend onderzoek nodig is
(zoals bij grote ordeverstoringen) in het algemeen niet in aanmerking
komen voor supersnelrecht.
De parketten Utrecht, Amsterdam, Rotterdam en Den Haag zijn voorbereid
om op vrijdag 2 januari personen voor de rechter te brengen die
verdacht worden ongeregeldheden te hebben veroorzaakt tijdens de
jaarwisseling. Zaken die niet op die korte termijn zittingsklaar
kunnen worden gemaakt, zullen op maandag 5 januari voor de rechter
worden gebracht.
Gewoon snelrecht
Naast supersnelrecht bestaat ook nog het `gewone' snelrecht. In alle
arrondissementen zullen in januari snelrechtzittingen plaatsvinden.
Snelrecht houdt in dat de verdachte die na inverzekeringstelling in
bewaring wordt gesteld, binnen de bewaringstermijn van veertien dagen
voor de politierechter moet verschijnen.
Met de toepassing van het lik-op-stuk-beleid wil het OM het signaal
afgeven dat gewelddadig gedrag niet wordt getolereerd en direct wordt
afgestraft.
Openbaar Ministerie