Federale regering Belgie
Minister De Gucht verheugt zich over verlenging MONUC-mandaat en
sanctieregime DRC
In aanwezigheid van Minister De Gucht heeft de VN Veiligheidsraad
vandaag het mandaat verlengd en aangescherpt van de MONUC, de
VN-vredesmissie in de Democratische Republiek Congo.
Minister De Gucht verheugt zich over verlenging MONUC-mandaat en
sanctieregime DRC
New York, 22 december 2008
In aanwezigheid van Minister De Gucht heeft de VN Veiligheidsraad
vandaag het mandaat verlengd en aangescherpt van de MONUC, de
VN-vredesmissie in de Democratische Republiek Congo. "MONUC blijft het
belangrijkste instrument van de internationale gemeenschap om de
veiligheidstoestand in het oosten van de DRC te stabiliseren, in
afwachting van het bereiken van een duurzame politieke oplossing. De
missie moet dus een duidelijk en robuust mandaat hebben, waarin de
bescherming van de burgerbevolking vooropstaat.", aldus de Minister.
De Minister verheugt zich bijzonder over vier elementen die op
voorstel van België in het nieuwe mandaat werden opgenomen:
"Allereerst staat de nieuwe resolutie MONUC toe om zelf operaties op
touw te zetten tegen gewapende groepen, uiteraard in overleg met het
Congolese leger (FARDC). Hier zal een ontradend effect van uitgaan",
benadrukt de Minister. Onder de vorige resolutie mocht MONUC enkel
steun verlenen aan door de FARDC geleide operaties ter ontwapening van
gewapende groepen. De Minister wijst er ook op dat MONUC mag optreden
tegen alle partijen die zich vergrijpen aan de burgerbevolking, ook
wanneer dit elementen van de FARDC zijn.
Een tweede voorstel van de Minister betrof een versterkte rol van
MONUC bij de strijd tegen de illegale exploitatie van natuurlijke
rijkdommen, een van de belangrijkste oorzaken van het voortwoekerende
conflict in Oost-Congo. De Minister: "De Veiligheidsraad vraagt MONUC
zijn bestaande inspectiecapaciteit in te zetten om deze illegale
handel tegen te gaan. Daarnaast moet MONUC bij het plannen van
operaties tegen gewapende groepen rekening houden met het afsnijden
van hun economische levenslijnen". De Minister benadrukt dat het in de
eerste plaats de regering van de DRC is die de verantwoordelijkheid
draagt voor het herstel van de staatscontrole over de
grondstoffensector.
Ten derde roept de resolutie de DRC autoriteiten op om snel werk te
maken van een grondige herziening van de veiligheidssector: leger,
politie en justitie. "De resolutie benadrukt de verantwoordelijkheid
van de DRC om een kader te bieden dat garandeert dat de inspanningen
van bilaterale donoren, waaronder België, duurzaam zijn. Veel landen
erkennen het belang van het opleiden van een goed functionerend
Congolees leger, dat respect heeft voor de mensenrechten, maar niemand
wenst te aanvaarden dat getrainde eenheden eenmaal op het terrein
ontplooid samen met hun families aan hun lot overgelaten worden, bij
gebrek aan degelijke omkadering", stelt de Minister.
Ten vierde bevat de resolutie een oproep aan Secretaris-Generaal Ban
Ki-moon om de organisatie van MONUC te versterken, onder meer door het
uitwerken van duidelijke rules of engagement. De Minister zegt
hierover: "Een scherp en helder mandaat is één ding, het moet
natuurlijk wel goed uitgevoerd worden. Naast de versterkingen die
MONUC heeft gekregen, verwacht ik ook een engagement van de
Secretaris-Generaal om het optreden van de troepen en de organisatie
van MONUC verder te verbeteren. Niet enkel de Veiligheidsraad, maar
ook de bevolking van de Kivu's ziet hiernaar uit." De Minister erkent
wel dat de middelen van MONUC nog steeds beperkt blijven in
vergelijking met het enorme operatiegebied, zodat de verwachtingen ten
aanzien van de missie altijd realistisch zullen moeten blijven.
In zijn toespraak vandaag voor de Veiligheidsraad heeft Karel De Gucht
er op gewezen dat de versterkingen van MONUC nog enige tijd op zich
zullen laten wachten. Het is daarom dat België in het kader van het
verzoek van SG Ban Ki-moon bij zijn Europese partners heeft gepleit
voor het ontplooien van een Europese overbruggingsmacht, tot dusver
zonder succes. België blijft bereid aan een dergelijke macht deel te
nemen, indien hiervoor voldoende kritische massa gevonden zou kunnen
worden. Daarnaast heeft België aan de VN aangeboden om bij te dragen
aan de versterking van MONUC op het vlak van transport- en
inlichtingencapaciteit en bij het opleiden van de FARDC.
Tot slot stelt de Minister dat ondanks het belang van een goed
functionerende VN-missie, het uiteindelijke antwoord op de crisis in
Oost-Congo gevonden zal moeten worden via politieke onderhandelingen.
"Ik steun dan ook de onderhandelingen in Nairobi tussen het CNDP en de
DRC regering. Hetzelfde geldt voor de bilaterale gesprekken tussen
Rwanda en de DRC over het normaliseren van hun bilaterale
betrekkingen. Voor de internationale gemeenschap blijven het Nairobi
Communiqué en het Akkoord van Goma richtinggevend, en ik roep alle
partijen dan ook op hun eisen niet onverantwoordelijk op te
schroeven".
De Minister verheugt zich eveneens over het aannemen van de resolutie
waarmee het sanctieregime voor de DRC verlengd en aangescherpt werd.
De huidige toestand in het oosten van de DRC onderstreept volgens de
Minister dat het helaas broodnodig blijft om een wapenembargo in stand
te houden tegen de gewapende groepen, evenals een regime voor
individuele sancties. "Samen met andere landen pleitte België er met
succes voor dat nu ook sancties afgekondigd kunnen worden tegen
personen die de humanitaire toegang blokkeren, en tegen personen die
de gewapende groepen steunen via de handel in natuurlijke rijkdommen.
Het is nu van belang dat de Veiligheidsraad zich snel buigt over het
daadwerkelijk aanwijzen van de verantwoordelijken voor deze acties",
aldus de Minister.
Hij roept verder alle partners van de DRC autoriteiten op tot een
betere naleving van de notificatieplicht voor levering van materieel
of training aan de FARDC. Te vaak komen deze wapens immers
uiteindelijk terecht bij de gewapende groepen. "Het is ook van groot
belang dat de Veiligheidsraad de naleving van deze maatregelen
nauwlettend in het oog te blijft houden", besluit de Minister.