KNMG
Peter Holland: toegewijde dokter met bestuurdersbloed
Verstandig, verbindend, weloverwogen en standvastig. Zo typeerde minister Klink de scheidend KNMG-voorzitter Peter Holland op het afscheidssymposium 'De kunst van het genezen' van 17 december. Niet alleen Klink, ook Orde-voorzitter Willem van der Ham en V&VN-voorzitter Marian Kaljouw spraken waardering uit voor het feit dat Holland de inhoud en kwaliteit van het doktersvak centraal stelt. 'Peter Holland was en is het best in zijn element in een arena waar geneeskunde en geneeskunst, ethiek en recht elkaar bestuurlijk ontmoeten', aldus algemeen directeur KNMG Paul Rijksen.
Dit beeld bevestigde Peter Holland in zijn afscheidsspeech. 'Het belang van de patiënt is sinds 2003 opgenomen in de artseneed. Dit belang moet in het handelen van de dokter voorop staan, we moeten naar de patiënt luisteren en deze goed informeren. De eed spreekt verder over zaken als je toetsbaar opstellen, het erkennen van grenzen, je deskundigheid op peil houden. Zaken waar de KNMG samen met het veld via richtlijnen en standpunten invulling aan geeft. Deze bieden een waarborg voor kwaliteit en veiligheid.' Voor een goede uitvoering ervan is wél geld nodig. Holland: 'De vliegtuigindustrie, waar we in de medische wereld vaak een vergelijking mee trekken, reserveert dertig procent van het budget voor investeringen in veiligheid. Daar zouden we in de zorgsector een voorbeeld aan kunnen nemen. Tegelijk kan een té grote focus op veiligheid leiden tot wantrouwen bij patiënten jegens zorgverleners en een demotivatie bij diezelfde zorgverleners. Hier moeten we gezamenlijk een goed evenwicht in bewaken.'
Holland benoemde de ongekende veranderingen in de zorg die de invulling van begrippen als 'kwaliteit' en 'professionaliteit' beïnvloeden. Verschuivingen in verantwoordelijkheidsverdeling tussen bestuurders en de diverse professionals, het ontstaan van nieuwe beroepen, een begin van marktwerking. Holland: 'Hierbij kunnen dilemma's opdoemen. Hoe zorgen we er bijvoorbeeld voor dat we ethisch verantwoord blijven werken, als commerciële belangen een dominante rol gaan spelen?' Holland riep op om hier samen een goed antwoord op te vinden. En hierbij de menselijke maat op de eerste plaats te zetten.
De menselijke maat stond ook centraal in het verhaal van Bert Keizer, verpleeghuisarts en filosoof. Hij stelde de vraag of 'artsverzachting' mogelijk is. Hoe krijgen artsen een empathischer houding? Alleen het leven zelf helpt, was zijn conclusie: 'Ouder worden, zelf kinderen krijgen, een dierbare verliezen, grootouder worden. Het zijn gebeurtenissen waar een arts in zekere zin van opknapt.'
Ter bekroning van de inzet van Holland voor de KNMG en voor de volksgezondheid overhandigde Orde-voorzitter Van der Ham de zilveren legpenning. Peter Holland sloot het symposium af met de opmerking dat zijn rol als KNMG-voorzitter hem veel voldoening heeft gegeven. 'Het is een groot voorrecht om je carrière met een dergelijk voorzitterschap te beëindigen.'