Ingezonden persbericht
PERSBERICHT
Diemen, 19 december 2008
Wel bezorgd, niet in paniek: werknemer zou zelfs bevriezen loon begrijpen
Crisis tempert stemming onder werkenden
De financiële en economische crisis begint duidelijk door te werken in de verwachtingen van werkenden in Nederland. Zij denken dat de economie in 2009 verder zal krimpen en op basis daarvan hebben zij minder vertrouwen in het vinden van ander werk elders. Ook van de salarisonderhandelingen verwachten werkenden minder dan in voorgaande jaren. Maar liefst de helft van de werkenden zou er zelfs enigszins begrip voor hebben als hun werkgever de lonen voorlopig zou bevriezen.
Werkenden zetten zich schrap, maar van paniek is geen sprake, zo wijst de nieuwe Randstad Werkmonitor van december uit. In het onderzoek, uitgevoerd door Blauw Research onder 936 werkenden, blijkt duidelijk dat de werkenden in Nederland hun verwachtingen in relatief korte tijd flink hebben teruggeschroefd. Dat geldt bijvoorbeeld voor de salarisverwachtingen voor 2009, die voor het eerst sinds jaren duidelijk lager liggen. Slechts één op de vijf werknemers verwacht dat het salaris bij de komende onderhandelingen verhoogd wordt met meer dan de inflatiecorrectie. Een kwart verwacht geen verhoging, zelfs geen correctie voor de inflatie.
De bereidheid bij de helft van de werkenden om een loonbevriezing te accepteren, betekent een duidelijke breuk met de verwachtingen die sinds 2003 in de Werkmonitor zijn geuit: in de afgelopen jaren verwachtten werkenden elk jaar duidelijk meer, meestal ook boven de inflatiecorrectie. Overigens hebben mannen, hoogopgeleiden en jongere werknemers relatief hogere salarisverwachtingen dan vrouwen, lager opgeleiden en oudere werknemers.
Realistisch beeld
Werkenden blijken een vrij realistisch beeld te hebben van de economische werkelijkheid van nu. Bijna de helft van de werkenden in Nederland denkt dat de krimp van de Nederlandse economie in het eerste kwartaal van 2009 doorzet. Vrouwen blijken hierbij flink pessimistischer dan mannen, met een krimpverwachting voor het eerste kwartaal van 1,9 procent versus 0,6 procent. Eén op de vijf werknemers geeft aan de economische situatie bij de eigen werkgever op dit moment matig tot zelfs slecht is. Een kwart van de werknemers heeft bovendien het gevoel dat het slechter gaat met de werkgever dan vorig jaar.
"Genoeg werk"
Jan Vermeulen, algemeen directeur van Randstad Nederland, is blij met het realisme onder de werkenden. "Zorgen zijn begrijpelijk, maar er is geen reden tot grote onrust. In Nederland is nog voldoende werk; niet zo lang geleden was de arbeidsmarkt zelfs overspannen. Ons land kent veel moeilijk vervulbare vacatures en met name in de zorg, de techniek en de call-centers is de vraag naar gekwalificeerd personeel groot. Daarnaast hebben we de komende jaren nog te maken met een flinke vervangingsvraag vanwege de vergrijzing."
'Wachten tot de bui overwaait'
De houding van de Nederlandse werkenden rond de crisis is er een van 'wachten tot de bui overwaait'. Werknemers hebben ondanks de mindere tijd toch de verwachting dat de werkgever de financiële crisis goed doorkomt. Mede daardoor heeft de stijging van de angst voor ontslag (zichtbaar in september) zich onder werknemers niet doorgezet. Het vertrouwen in het vinden van een andere baan is wel duidelijk afgenomen. Zo is het aantal werkenden dat de kansen op de arbeidsmarkt ziet toenemen maar liefst gehalveerd. Aan de stijgende trend die het vertrouwen tot nu toe in 2008 kenmerkte, komt daarmee abrupt een eind. Een belangrijke conclusie van de onderzoekers: werknemers zijn onder de huidige omstandigheden minder bezig met nieuwe uitdagingen; zij zijn meer geneigd voorlopig te blijven zitten bij de huidige werkgever. Daarmee is de verwachte mobiliteit op korte termijn over de gehele linie gedaald.
Wat verder bleek uit het onderzoek:
- Dat de verwachtingen en ambities zijn getemperd, blijkt ook uit het gebrek aan goede voornemens. Maar liefst één op de vijf werknemers heeft voor 2009 geen goede voornemens. Ook het idee om in het nieuwe jaar eindelijk eens op zoek te gaan naar een beter passende baan, is bij veel werkenden even in de ijskast gezet.
- Als er al goede voornemens zijn geformuleerd, dan zijn dat: 'mijzelf minder druk maken' en 'mijzelf meer ontwikkelen'.
- Vier op de vijf werknemers rekenen dit jaar op een kerstpakket. Driekwart van de werknemers ziet het kerstpakket als een blijk van waardering. Het aandeel dat toch liever een geldbedrag dan een kerstpakket ontvangt (42%) is sinds 2006 iets gedaald.
- Ruim een kwart verwacht een eindejaarsbonus, eveneens ruim een kwart verwacht een 13e maand en één op de vijf werknemers rekent op een winstuitkering.
- Het aandeel dat een winstuitkering of 13e maand verwacht te krijgen was sinds 2005 telkens gestegen, maar nu is de groei er uit. Ook op dit punt zijn de verwachtingen getemperd.
De uitkomsten van het onderzoek in cijfers:
Nederland
Tevredenheid
Vertrouwen in vinden van nieuwe baan
Angst voor ontslag
Toe aan nieuwe uitdaging
Mobiliteit index
Dec
2008
85%
73%
4%
47%
95
Sept.
2008
84%
78%
5%
51%
105
Juli
2008
83%
77%
3%
50%
85
April
2008
82%
74%
5%
50%
95
Dec.
2007
84%
73%
5%
49%
96
Sept.
2007
83%
75%
4%
53%
108
Juni
2007
83%
77%
3%
55%
107
Feb.
2007
81%
74%
5%
54%
101
Dec.
2006
81%
72%
5%
57%
106
Okt.
2006
85%
75%
5%
55%
99
Aug
2006
86%
70%
4%
55%
101
Juni
2006
82%
72%
5%
54%
108
April
2006
84%
69%
6%
54%
103
Feb.
2006
81%
70%
5%
52%
97
Dec.
2005
80%
68%
7%
54%
91
Okt.
2005
83%
67%
6%
52%
99
Aug.
2005
85%
67%
6%
54%
95
Juni.
2005
79%
65%
8%
57%
99
April.
2005
80%
69%
9%
57%
99
Feb.
2005
83%
68%
7%
57%
99
Dec
2004
85%
70%
8%
55%
93
Okt.
2004
84%
73%
8%
53%
99
Aug.
2004
87%
77%
6%
53%
104
Juni.
2004
84%
75%
10%
57%
106
April.
2004
86%
74%
6%
52%
91
Feb.
2004
83%
74%
10%
52%
98
Dec.
2003
87%
75%
6%
57%
99
Nov.
2003
88%
80%
9%
54%
103
Ingezonden persbericht