Universiteit Twente

Toegang tot energie niet zaligmakend in armoedebestrijding

Toegang tot moderne energie is geen garantie voor de afname van armoede. Anders dan gangbare macro-economische analyses doen geloven, is méér nodig dan alleen elektriciteit, gas of diesel. Vooral een goed netwerk met stedelijke gebieden is van belang, concludeert Annemarije Kooijman-van Dijk in haar proefschrift. Zij heeft haar onderzoek uitgevoerd in de Himalaya en promoveert op 19 december aan de faculteit Management en Bestuur.

Beleidsmakers nemen tot nu toe vaak aan dat de toegang tot moderne energie (zoals elektriciteit, gas of diesel) in ontwikkelingslanden hogere inkomens verschaft. Deze aanname is gebaseerd op macro-economische analyses. Een veel gebruikte analyse brengt het gebruik van elektriciteit op landelijk niveau in verband met de Human Development Index (HDI). Dat is een maat voor het welzijn en de ontwikkeling van mensen. Hoe beter de toegang tot energie, hoe hoger de HDI is. Annemarije Kooijman-van Dijk toonde aan dat de effecten van energie op micro niveau op het platteland kleiner zijn dan zulke analyses suggereren. Zij keek hoe, en onder welke omstandigheden, moderne energiediensten bijdragen aan armoedevermindering bij kleine bedrijven in landelijke gebieden. Ze onderzocht dit in de Indiase Himalaya.

Energie voor armoedevermindering

Het blijkt dat toegangswegen tot de markt en sociale contacten op de markt cruciaal zijn om ook echt te kunnen profiteren van de moderne energie en er geld aan te verdienen. Grotere bedrijven in plattelandsgebieden hebben over het algemeen meer geld en contacten, en liggen op gunstigere posities voor de markt. Moderne energie draagt bij die bedrijven wel bij tot een beter productieproces.

Comfort, maar geen hoger inkomen

Afgelegen gebieden, waar de armere mensen wonen hebben vaak wel toegang tot moderne energie, maar maken er minder gebruik van. Deze groep heeft minder sociale contacten met de markt of omliggende gebieden. Hun bedrijf is voor de lokale bevolking. Moderne energie geeft in die gebieden vooral comfort en zorgt voor verbeterde arbeidsomstandigheden in de bedrijven, maar zorgt niet voor hogere inkomens.

plattelandsarbeider