Universiteit Twente

Eigenschappen glas te kneden dankzij 'nano-kluwens'

Vloeistof of glas, hard of zacht: onderzoekers van de Universiteit Twente onderzoeken een nieuw `modelmateriaal' dat verschillende gedaanten kan aannemen. Dat kan dankzij minuscule kluwentjes van verknoopte polymeren die opzwellen als de temperatuur daalt. Boeiend is bijvoorbeeld de mogelijkheid die dit materiaal biedt om de gevolgen van `veroudering' van de glaseigenschappen te onderzoeken, als model voor veroudering in de natuur. De onderzoekers uit de groep Physics of Complex Fluids publiceren erover in Physical Review Letters.

De kluwentjes van polymeer hebben afmetingen op nanoschaal: bij 40 graden is de diameter ongeveer 100 nanometer, bij 20 graden zijn ze opgezwollen tot 200 nanometer en zijn ze ook zachter geworden. De overgang van vloeibaar naar vast - glasachtig - is op verschillende manieren te sturen, resulterend in verschillende hardheid van het glas. Weinig deeltjes die sterk zijn opgezwollen kunnen evenveel ruimte innemen als veel deeltjes die slechts weinig zijn opgezwollen: in beide gevallen wordt het materiaal vast, maar in het eerste geval is het een zachter glas dan in het tweede.

Veroudering

Deze zachte glasachtige materialen staan model voor veel processen in de natuur: ze zijn bijvoorbeeld erg gevoelig voor externe prikkels. De leeftijd speelt daarin een belangrijke rol. Als het glas ouder is, reageert het anders dan als het jong is. Zo veert het minder snel terug als je het indrukt: hoe ouder het glas, hoe langer het duurt voordat het intern weer `op orde is'. Dat heeft ook te maken met het gemak waarmee de deeltjes om elkaar heen kunnen bewegen: zachtere deeltjes kunnen om elkaar heen hoewel ze elkaar raken, hardere deeltjes blokkeren elkaar, omdat ze niet of nauwelijks samendrukbaar zijn.

Daarmee levert dit fascinerende materiaal ook nieuwe inzichten aan bijvoorbeeld biologen, over processen die zich afspelen in levende materie.

Het onderzoek is uitgevoerd in de groep Physics of Complex Fluids van prof. Frieder Mugele. Deze groep maakt deel uit van de onderzoeksinstituten IMPACT en MESA+ van de Universiteit Twente.

De publicatie `Glass transition and aging in dense suspensions of thermosensitive microgel particles' van Eko Purnomo, Dirk van den Ende, Siva Vanapalli en Frieder Mugele is verschenen in Physical Review Letters en op verzoek toe te sturen.

Contactpersoon voor de pers: Wiebe van der Veen, tel (053)4894244

Laatst gewijzigd op 10-12-2008 10:23:51 door Webmaster