Werkprogramma 2009
INHOUDSOPGAVE CAW / 2008-130
1. INLEIDING 3
2. ADVIESONDERWERPEN 2009 4
2.1 Juridische vragen in verband met de waterschapsverkiezingen 4
2.2 Implementatie Richtlijn Overstromingsrisico's 4
2.3 Juridische vraagpunten Deltacommissie 5
2.4 Modernisering Wegenwet 5
3. MOGELIJKE ADVIESONDERWERPEN 2009 6
3.1 Consequenties spoedwetgeving voor de waterstaatswetgeving 6
3.2 Verenwet 6
4. LOPENDE ADVIESONDERWERPEN 2008 6
4.1 Juridische aspecten WV21 6
4.2 Invoering en implementatie Waterwet 7
4.3 Implementatie Kaderrichtlijn mariene strategie 7
5. UITGEBRACHTE ADVIEZEN VANAF 2002 8
5.1 Schriftelijke adviezen 8
5.2 Mondelinge adviezen (klankbordgesprekken) 9
6. SAMENSTELLING COMMISSIE 9
2
WERKPROGRAMMA 2009
CAW/2008-130
1. Inleiding
De Commissie van advies inzake de Waterstaatswetgeving (verder: de Commissie)
is een onafhankelijk adviesorgaan van de Minister van Verkeer en Waterstaat en
het parlement zoals bedoeld in de Kaderwet adviescolleges.1
De Commissie heeft tot taak het geven van gevraagd en ongevraagd advies aan de
regering en beide kamers der Staten-Generaal over de inhoud en structuur van de
wetgeving op het gebied van de waterstaatszorg. Het werkterrein beslaat zowel de
`droge' als de `natte' waterstaat.
Vooruitlopend op definitieve wettelijke verankering van de Commissie in de
Waterwet2 is op 1 januari 2007 het Interim-besluit Commissie van advies inzake de
waterstaatswetgeving in werking getreden; dit vervalt na vier jaar of zoveel eerder als
de Waterwet van kracht wordt. 3
Dit werkprogramma is tot stand gekomen in overleg met medewerkers van het
Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Overeenkomstig de Kaderwet adviescolleges
heeft de Commissie het voorliggende werkprogramma 2008 aan de Minister en
Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat aangeboden (hierna: VenW). De
Staatssecretaris heeft het werkprogramma vervolgens vastgesteld. Het
werkprogramma wordt overigens niet `in beton gegoten'; de bewindspersonen van
VenW en/of het parlement kunnen de Commissie tussentijds om advies vragen over
een niet in dit werkprogramma voorzien onderwerp. Het is ook mogelijk dat de
Commissie uit eigen beweging advies uitbrengt over een ander (actueel) onderwerp,
zij het dat de Commissie bij voorkeur adviseert naar aanleiding van gespecificeerde
adviesvragen. Tevens is de werkwijze van de Commissie flexibel: zij brengt niet alleen
schriftelijke adviesrapporten en briefadviezen uit, maar is ook beschikbaar voor
klankbordgesprekken (mondelinge advisering).
In hoofdstuk 2 zijn de adviesonderwerpen genoemd waaraan de Commissie in 2009
prioriteit zal geven. Hoofdstuk 3 bevat enkele onderwerpen waarover de Commissie
1 Kaderwet adviescolleges: wet van 3 juli 1996, Stb. 1996, 378. De Commissie is in januari 2001 als
tijdelijk adviesorgaan bij wet ingesteld als opvolger van de in 1892 in het leven geroepen
Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving. Zie de wet van 16 maart 2001, Stb. 2001, 167: met
horizonbepaling van 1 januari 2005; en de wet van 15 december 2004, Stb. 2005, 9: verlenging tot 1
januari 2007. Vanaf 1 januari 2007 geldt een interim-besluit (zie noot 3).
2 Zie art. 10.3 van het wetsvoorstel Waterwet (Kamerstukken I, 2007-2008, 30 818, nr. A).
3 Interim-besluit Commissie van advies inzake de waterstaatswetgeving, Stcrt. 5 december 2006,
nr. 237, p. 25. De verwachting is dat de Waterwet in het najaar van 2009 in werking treedt.
---
mogelijk zal adviseren. Afhankelijk van de adviesaanvragen aan de Commissie én de
adviescapaciteit van de Commissie zullen gedurende het jaar prioriteiten gesteld
worden. Bij elk adviesonderwerp staat kort aangegeven: de aanleiding voor het
advies, in welke vorm geadviseerd gaat worden en een indicatie van de tijdsplanning.
De vraagstelling zal afhankelijk van de voortgang van het betreffende traject en de
adviesbehoefte van VenW op een later moment geconcretiseerd worden. In
hoofdstuk 4 worden de lopende adviesonderwerpen uit het werkprogramma van
2007 genoemd. Ten slotte volgt een overzicht van reeds uitgebrachte adviezen
(hoofdstuk 5) en de samenstelling van de Commissie (hoofdstuk 6).
2. Adviesonderwerpen 2009
2.1 Juridische vragen in verband met de waterschapsverkiezingen
- Aanleiding: De Staatssecretaris heeft de Eerste Kamer toegezegd om de
waterschapsverkiezingen - die in het najaar van 2008 zullen plaatsvinden - in
2009 te evalueren. Onder meer worden de regels ten aanzien van de
samenstelling en de verkiezingsmethodiek van het waterschapsbestuur in
ogenschouw genomen. Naast de feitelijke evaluatie van de
waterschapsverkiezingen door een extern bureau en een separaat advies van de
Kiesraad, wordt de Commissie om advies gevraagd.4 Op 6 mei 2008 heeft de
Staatssecretaris advies gevraagd over enige juridische aspecten van geborgde
zetels binnen waterschapsbesturen. De Commissie wordt bijgestaan door de
staatsrechtdeskundigen Kortmann en Elzinga.
- Vorm: adviesrapport.
- Planning: maart 2009.
2.2 Implementatie Richtlijn Overstromingsrisico's
- Aanleiding: Op 26 november 2007 is de Richtlijn Overstromingsrisico's in
werking getreden.5 Op basis van deze richtlijn zijn de lidstaten onder meer
verplicht om overstromingsrisicokaarten en overstromingsrisicobeheersplannen
op te stellen. Deze richtlijn wordt gedeeltelijk geïmplementeerd door middel van
het Waterbesluit (daarover meer in paragraaf 4.5). Daarnaast wordt voor de
genoemde risicokaarten ofwel een ministeriële regeling onder de Wet rampen en
zware ongevallen aangepast, ofwel een nieuwe regeling voorbereid. Bezien wordt
of voor de beheerplannen nadere bepalingen bij ministeriële regeling nodig zijn.
De commissie kan adviseren over de wijze van implementatie van de richtlijn.
Bijvoorbeeld de volgende punten kunnen bij die advisering aan de orde komen:
- het zeer brede begrip "overstroming" (zie artikel 2, eerste lid, van de
richtlijn);
4 Zie ook: Handelingen Eerste Kamer 15 mei 2007, EK 29, p. 899-901.
5 Richtlijn 2007/60/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2007 over
beoordeling en beheer van overstromingsrisico's, Pb. 2007, L. 288/27.
---
- de verhouding tussen de overstromingsrisicokaarten en de kaarten die deel
uitmaken van de ruimtelijke plannen op basis van de Wro;
- de relatie met de Kaderrichtlijn water.
- Vorm: adviesrapport, eventueel voorafgegaan door een klankbordgesprek.
- Planning: najaar 2008 (Waterbesluit) en voorjaar 2009 (ministeriële regeling).
2.3 Juridische vraagpunten Deltacommissie
- Aanleiding: Op 3 september 2008 heeft de Deltacommissie haar rapport
gepubliceerd.6 Naar aanleiding van dat rapport zullen ook enige wetgevingsacties
uitgevoerd worden. De Deltacommissie bepleit onder meer de invoering van een
Deltawet. Bij brief van 12 september jl. heeft het kabinet aangekondigd in 2009
met een ontwerp van een Deltawet te komen.7 De Commissie kan adviseren over
de wijze waarop de adviezen van de Deltacommissie juridisch verankerd kunnen
worden.
- Vorm: adviesrapport.
- Planning: eerste helft 2009.
2.4 Modernisering Wegenwet
- Aanleiding: In december 2006 heeft de Commissie haar advies "Oude waarden,
Nieuwe wegen. Advies inzake de heroverweging van de Wegenwet" uitgebracht.
De vorige Minister van Verkeer van Waterstaat heeft in haar reactie toegezegd te
werken aan het opstellen van een conceptwetsvoorstel ter vervanging en
modernisering van de huidige Wegenwet. 8 De huidige Minister van Verkeer en
Waterstaat heeft richting de Tweede Kamer aangegeven dat hij op basis van het
CAW-advies in overleg zal treden over dit conceptwetsvoorstel.9 De herziening
van de spoedwetgeving naar aanleiding van het advies van de Commissie
Elverding (aanpassing Tracéwet etc.) heeft mogelijk ook consequenties voor de
Wegenwet. De Commissie kan in 2009 adviseren over een voorontwerp tot
modernisering van de Wegenwet.
- Vorm: adviesrapport, eventueel voorafgegaan door een klankbordgesprek.
- Planning: tweede helft van 2009.
6 "Samen werken met water. Een land dat leeft, bouwt aan zijn toekomst", Bevindingen van de
Deltacommissie 2008.
7 Kamerstukken II, 2007-2008, 31 710, nr. 1, p. 4.
8 Kamerstukken II 2006-2007, 29 892, nr. 17.
9 Kamerstukken II 2006-2007, 29 892/29893, nr. 18.
---
3. Mogelijke adviesonderwerpen 2009
3.1 Consequenties spoedwetgeving voor de waterstaatswetgeving
- Aanleiding: Naar aanleiding van het advies van de Commissie Elverding wordt
gewerkt aan een herziening van de spoedwetgeving inzake infrastructuur. Het
wetsvoorstel van een `Wet versnelling besluitvorming wegprojecten' is recent bij
de Tweede Kamer ingediend.10 Deze herziening heeft mogelijk consequenties
voor de (overige) waterstaatswetgeving.
- Vorm: briefadvies
- Planning: begin 2009.
3.2 Verenwet
- Aanleiding: In het kader van de VenW-wetgevingsoperatie Beter Geregeld die
strekt tot stroomlijning, vereenvoudiging en modernisering van de wetgeving is
onder meer de vraag gerezen of de Verenwet niet ingetrokken kan worden. In
het najaar van 2006 heeft de commissie geadviseerd ten behoeve van de
heroverweging van de Wegenwet. In 2009 zal de Commissie adviseren over een
voorontwerp tot modernisering van de Wegenwet. Voortbouwend op de kennis
en ervaring die is opgedaan met de Wegenwet kan de Commissie adviseren over
mogelijkheden tot intrekking van de Verenwet. Wellicht is het mogelijk om het
onderwerp van de Verenwet mee te nemen bij het advies over de Wegenwet.
- Vorm: adviesrapport.
- Planning: najaar 2009.
4. Lopende adviesonderwerpen 2008
4.1 Juridische aspecten WV21
- Aanleiding: In de loop van het project Waterveiligheid 21e eeuw (WV21) zal de
Staatssecretaris een besluit nemen over al dan niet aanpassing van het wettelijke
systeem van veiligheidsnormering. Indien wordt gekozen voor aanpassing, kan de
CAW adviseren alvorens een wetsvoorstel ter zake aan de Tweede Kamer wordt
voorgelegd. In het kader van het project WV21 wordt onder meer nagedacht
over differentiatie van waterveiligheidsnormen. Overigens bestaat ook nu reeds
bij primaire waterkeringen een zekere normdifferentiatie (1:10.000, 1:1250 etc.).
Hierbij bestaat er een spanningsveld tussen enerzijds de verscheidenheid aan
waterstaatkundige gebieden en anderzijds het beginsel van rechtsgelijkheid. Het
departement heeft aangegeven behoefte te hebben aan een juridisch klankbord
gedurende het project.
10 Kamerstukken II, 2008-2009, 31 721, nrs. 1-4.
---
Een specifiek deelonderwerp betreft de financiering van primaire waterkeringen.
De Commissie kan mogelijk in samenwerking met de Raad voor de Financiële
Verhoudingen adviseren over de juridische aspecten van de financiering van
primaire waterkeringen.
- Vorm: klankbordgesprek, eventueel gevolgd door een adviesrapport.
- Planning: klankbordgesprek najaar 2008; daarna krijgt dit onderwerp mogelijk
een vervolg in verband met de advisering over het in paragraaf 3.1 genoemde
onderwerp (naar aanleiding van het advies van de Deltacommissie).
4.2 Invoering en implementatie Waterwet
- Aanleiding: Het wetsvoorstel voor een Waterwet is momenteel aanhangig bij de
Eerste Kamer. Bij de voorbereiding van dit wetsvoorstel heeft de Commissie
meermalen geadviseerd, zowel schriftelijk als in de vorm van
klankbordgesprekken. De Commissie heeft in november 2005 advies uitgebracht
over het voorontwerp Waterwet. Dit advies is voorafgegaan door meerdere
klankbordgesprekken en een eerder advies in 2002 over de wenselijkheid van
integratie van waterwetgeving. In augustus 2008 heeft de Commissie de
Staatssecretaris geadviseerd over een voorontwerp van de Invoeringswet
Waterwet. Invoering van de Waterwet zal nog de nodige juridische besluiten met
zich meebrengen. Naast de Invoeringswet staan op stapel: een Invoeringsbesluit,
een Waterbesluit en een Waterregeling. Advisering over het Waterbesluit zal
plaatsvinden in het najaar van 2008. Advisering over de andere besluiten ter
implementatie van de Waterwet vindt naar verwachting eind 2008 of begin 2009
plaats.
- Vorm: klankbordgesprek en briefadviezen.
- Planning: najaar 2008/begin 2009.
4.3 Implementatie Kaderrichtlijn mariene strategie
- Aanleiding: In het voorjaar van 2007 heeft de Commissie haar advies
Kaderrichtlijn mariene strategie: kansen voor het mariene milieu" uitgebracht. Bij
de aanbieding van dit advies heeft de Commissie aangegeven dat zij graag,
wanneer de definitieve richtlijntekst beschikbaar is en deze geïmplementeerd
moet worden in het nationale recht, de gelegenheid krijgt om hierover nader te
adviseren. In de kabinetsreactie (april 2008) op het advies is een vervolgadvies
van de Commissie aangekondigd.11 Medio juli 2008 is de Kaderrichtlijn mariene
strategie in werking getreden.12 De commissie kan adviseren over een
conceptregeling ter implementatie van de richtlijn.
- Vorm: klankbordgesprek en briefadvies.
- Planning: eind 2008.
11 Kamerstukken II, 2007-2008, 22 112, nr. 655, m.n. p. 2 en 3.
12 Richtlijn 2008/56/EG van het Europees Parlement en de Raad van 17 juni 2008 tot vaststelling van
een kader voor communautaire maatregelen betreffende het beleid ten aanzien van het mariene milieu
(Kaderrichtlijn mariene strategie), Pb. 25 juni 2008, L 164/19.
---
5. Uitgebrachte adviezen vanaf 2002
5.1 Schriftelijke adviezen
1. Adviesrapport inzake de Fundamentele Herziening van de Mrt. 2002
Wet op de Ruimtelijke Ordening
2. Adviesrapport "Die op water is, moet varen... Naar integratie Mei 2002
van waterwetgeving"
3. Briefadvies Wijziging Ontgrondingenwet Juni 2002
4. Adviesrapport "Veilig keren, ruim bergen. Herziening Wet op Juli 2002
de waterkering"
5. Adviesrapport "Waarborgen voor een samenhangend beleid April 2003
voor de Noordzee"
6. Briefadvies Evaluatie Tracéwet in relatie tot schadevergoeding April 2003
en nadeelcompensatie
7. Briefadvies Bespoediging van infrastructuurprocedures vanuit Juli 2004
wetgevingsperspectief
8. Adviesrapport "Zicht op grondwater. Een juridisch Aug. 2004
perspectief op grondwaterbeheer in bebouwd gebied"
9. Briefadvies Nut en noodzaak Ontgrondingenwet Aug. 2004
10. Adviesrapport "De kost gaat voor de baat uit. Juridische Nov. 2004
instrumenten om ruimte te reserveren voor waterstaats-
doeleinden"
11. Adviesrapport "Samenwerking over grenzen. Relatie tussen Nov. 2004
Europese Kaderrichtlijn Water en internationale verdragen"
12. Briefadvies Voorontwerp Wet opheffing juridische Dec. 2004
belemmeringen
13. Briefadvies Toepassing methode Delfland in het Westland Sep. 2005
14. Briefadvies Concept wetsvoorstel Waterschapswet Okt. 2005
15. Adviesrapport "Voorontwerp Waterwet: voldoende Nov. 2005
waarborgen voor een duurzaam en samenhangend
watersysteembeheer?"
16. Briefadvies Verkenning mogelijkheden van intrekking Mrt. 2006
Ontgrondingenwet
17. Adviesrapport "Oude waarden, Nieuwe wegen. Advies inzake Nov. 2006
de heroverweging van de Wegenwet"
18. Adviesrapport "Kaderrichtlijn mariene strategie: kansen voor Mrt. 2007
het mariene milieu"
19. Briefadvies "Schadevergoeding bij dijkverlegging" Juni 2007
20. Adviesrapport "Bruggen bouwen. Nederlands waterbeheer in Nov. 2007
Europees en grensoverschrijdend perspectief"
21. Adviesrapport "Juridische versterking van de watertoets" April 2008
22. Briefadvies Voorontwerp Invoeringswet Waterwet Aug. 2008
---
5.2 Mondelinge adviezen (klankbordgesprekken)
1. Schaderecht in relatie tot noodoverloopgebieden Juni 2003
2. Waterschapswet: bestuurssamenstelling, taakgebieden en Sep. 2004
classificatie, verkiezingen
3. Waterwet Sep. 2004
4. Waterschapswet: m.n. de taak van de waterschappen, de trits, April 2005
bestuurssamenstelling, verkiezingen en financiering
5. Waterwet April 2005
6. Waterwet Juni 2005
7. Wetsvoorstel gemeentelijke watertaken Sep. 2005
8. Voorontwerp Waterwet Nov. 2005
9. Kaderrichtlijn mariene strategie Okt. 2006
10. Voorontwerp Waterbesluit Jan. 2007
11. Voorontwerp Waterschapsbesluit Juni 2007
6. Samenstelling Commissie
Mr. A. (Alfred) van Hall - voorzitter
Mr. dr. J.T. (Koos) van den Berg
Prof. mr. P.J.J. (Peter) van Buuren
Prof. dr. P.P.J. (Peter) Driessen
Prof. dr. E. (Ellen) Hey
Prof. mr. drs. B.P.M. (Bruno) van Ravels
Prof. mr. H.F.M.W. (Marleen) van Rijswick
Mr. dr. P. (Pieter) Jong - secretaris
J. (Joyce) Wittentrop-Pardoen - assistente
~~~~~~
---
Ministerie van Verkeer en Waterstaat