Zelfsturend leren mbo'ers verbetert door portfolio en advies
09/12/2008 10:13
Open Universiteit Nederland
Mbo'ers die met een portfolio werken én advies krijgen van een mentor kunnen beter zelf sturing geven aan hun leerproces. Het portfolio en het advies zorgen ervoor dat mbo'ers vaardiger worden in verbeterpunten formuleren en in leertaken kiezen om hun prestatie te verbeteren. Aldus promovenda Wendy Kicken. Op vrijdag 12 december 2008 verdedigt zij aan de Open Universiteit Nederland haar proefschrift 'Portfolio use in vocational education: helping students to direct their learning'.
In het mbo moeten leerlingen steeds vaker zelf hun leertraject vormgeven. Dit zogenoemde vraaggestuurde onderwijs is voor veel mbo'ers, zeker eerstejaars, te moeilijk. Dat komt doordat de leerlingen van een school komen waar de docent het leren nog stuurde. Menig mbo'er 'verdrinkt' zodoende in keuzes. Wendy Kicken onderzocht hoe je leerlingen kunt helpen bij zelfsturend leren.
Portfolio én advies
De promovenda ontwikkelde het digitale Gestructureerd Taak Evaluatie en Plannings Portfolio (STEPP). Dat is dusdanig ontworpen dat het leerlingen ondersteunt bij de ontwikkeling van drie basale zelfsturingsvaardigheden: beoordeling van de eigen prestatie, verwoorden van verbeterpunten en selecteren van leertaken. Dit ontwikkelingsportfolio is uitgetest bij eerstejaarsleerlingen van kappersopleidingen. De resultaten tonen aan dat leerlingen door het werken met het portfolio inderdaad vaardiger worden in zelfsturend leren. Alleen een ontwikkelingsportfolio is echter onvoldoende. Uit het onderzoek blijkt dat de leerlingen ook begeleiding nodig hebben van een mentor. Pas dan ontwikkelen zij echt de vaardigheden die nodig zijn om zelf hun eigen leerproces te sturen. Die begeleiding moet bestaan uit feedback op de inhoud van het ontwikkelingsportfolio en advies over verbetering van hun zelfsturingsvaardigheden.
Over Wendy Kicken
Drs. Wendy Kicken is in 2003 afgestudeerd in de Psychologie, afstudeerrichting Onderwijspsychologie, aan de Universiteit Maastricht. In 2004 verzorgde zij workshops over probleemgestuurd onderwijs bij het Maastricht University Centre for International Cooperation and Development. In de periode 2004-2008 werkte zij aan haar promotieonderzoek bij het Centre for Learning Sciences and Technologies van de Open Universiteit Nederland. Bij dat centrum is zij nu universitair docent.