Ingezonden persbericht
PERSBERICHT 8 december 2008
*Betreft: "GM-soja en gezond verstand gaan niet samen!"
Actie bij
Conferentie over Genetisch Gemanipuleerde Soja 'Creating common
sense on GM-soy'*
Dinsdag 9 december vindt in Amsterdam bij zalencentrum Aristo een
protest plaats bij een conferentie met vertegenwoordigers van
Solidaridad, Wereldnatuurfonds (WWF), de Universiteit van Wageningen
en van de soja-industrie. Deze organisaties bespreken de
mogelijkheden van duurzaam beheren van genetisch gemodificeerde (GG)
soja. Volgens de website van de conferentie: 'De uitkomst van het
debat kan gebruikt worden door beleidsmakers overal ter wereld om
sojaproductie duurzamer te maken.'(1) Het is voor het eerst dat
NGO's publiekelijk hun medewerking verlenen aan de acceptatie van gg
soja. Gezien de desastreuze gevolgen van de (gg) soja teelt voor
grote delen van Latijns Amerika is hun stellingname een
verwerpelijke poging tot 'greenwash', het verlenen van een groen
imago aan schadelijke praktijken. Deze boodschap wordt bij de ingang
van de conferentie overgebracht door ongeveer 15 personen en een
spandoek met de tekst 'Land reforms! NO steakholder conferences'. De
'spelfout' en het plaatje van een zakenman die een steak en
campesino verorbert, verwijzen zowel naar de vleesconsumptie die de
achterliggende oorzaak is van de soja-ellende, als naar de vette
winsten die door de soja-industrie worden gemaakt over de ruggen van
de kleine boeren in het zuiden.
Genetische manipulatie is een van de omstreden onderwerpen binnen de
Round Table for Responsible Soy, een internationaal initiatief van
sojaproducenten, handelaren, voedingsindustrie, financiële
instellingen en een aantal maatschappelijke organisaties(2). Door op
zit punt een compromis te vinden hopen de organisatoren de het
gm-soy debate de zogenaamde 'verantwoordde soja' op de Europese
markt te versnellen. De productie en het gebruik van gg soja worden
vooral niet als politiek onderwerp benaderd: 'De beleidscontext is
een constante factor op korte termijn en geen onderwerp van
discussie of aanbevelingen'. Iedere zinnige discussie over het
onderwerp is bij voorbaat uitgesloten.(3)
Er zijn meerdere argumenten tegen het toelaten van GG-soja:
Genetische manipulatie:
De introductie van GM-gewassen wordt geheel gestuurd door de
zaadproducenten. Dat zijn dezelfde bedrijven die de bijbehorende
bestrijdingsmiddelen leveren. Voor het grootste deel is dat Monsanto
met onkruidverdelger Round-Up en de 'Roundup-ready' sojaboon.
Ondanks de mooie beloftes is met de introductie van gg soja het
gebruik van verdelgingsmiddelen juist drastisch toegenomen.
Het belangrijkste argument voor gebruik van gg soja is de hogere
opbrengst. In de praktijk doet de GG-soja het echter veel minder als
verwacht. De kosten nemen alsmaar toe, maar de gemiddelde opbrengst
is in veel gevallen kleiner is dan die van conventionele gewassen.(4)
Terwijl nog altijd volop wordt gespeculeerd over allerlei mogelijke
toepassingen van GG gewassen, geeft de harde realiteit van de
sojateelt in Zuid Amerika een minder rooskleurig beeld. De enige
relevante vraag die resteert is WAAROM de introductie van GG-soja
nog niet is gestaakt....
Soja
De huidige productie van soja heeft vele negatieve sociale en
ecologische gevolgen, daar zijn bijna alle betrokken organisaties en
bedrijven het over eens. Kern van het probleem is het overweldigende
volume van de productie en de grootschalige monoculturen. De enige
oplossing is terugschalen, zodat er weer land vrijkomt voor de
kleine boeren, de lokale voedselproductie en de natuur.
Het instellen van een vrijwillige certificering door de
sojaproducenten heeft geen enkel effect op de groeiende vraag naar
soja. Bedrijfsleven en sommige NGO's binnen deze conferentie vinden
terugschalen onrealistisch. Maar de realiteit is wel dat vele kleine
boeren die hun land en bron van bestaan kwijt zijn geraakt deze nog
altijd terug willen. Realiteit is ook dat de inwoners van de
'Soja-Republieken' ook graag weer gezond voedsel willen kunnen eten,
op veilige afstand van de Roundup-Ready-sojavelden. Realiteit is dat
verreweg de meeste soja wordt gebruikt voor de vleesindustrie dde
minst efficiënte manier om mensen te voeden. De Chinese en Indiase
bevolking begint het Westers voedingspatroon zelfs te kopiëren, in
het Westen zijn we echter niet in de positie om hier bezwaar tegen
te maken. Doorgaan met het huidige volume van de productie en export
naar Europa is neo-koloniaal en pervers.
Round Table on Responsible Soy
Officieel maakt de conferentie vandaag geen onderdeel uit van de
Round Table on Responsible Soy. Maar Solidaridad en het WWF, die het
initiatief voor dit internationale debat in Amsterdam namen zijn
beide actief betrokken bij de Round Table. Een geslaagd resultaat
van deze besprekingen zal het proces bij de Round Table proces
vereenvoudigen.
Kijkend naar de deelnemers en de beperkte doelstellingen van de RTRS
kunnen wij ons niet voorstellen dat hun initiatief tot positieve
resultaten zal leiden. Het inperken van de sojaproductie en -export
hoort niet tot de doelen van de RTRS. De grootgrondbezitters praten
niet over landhervorming, de handel heeft het niet over inperkingen
van het exportvolume en Europa's grootste slager zal evenmin
beginnen over het inperken van de vleesconsumptie. Maar zolang ze
aan de Round Table aanschuiven kunnen ze zeggen dat ze iets doen aan
de overduidelijke sociale en ecologische problemen. Dat is de
essentie van 'greenwashing' en ook het GG-soja-debat in Amsterdam is
hier een onderdeel van.
Voor landhervorming, voedselzekerheid en het recht op een gezonde
leefomgeving zonder landbouwgif.
A SEED Europe.
Corporate Europe Observatory
**********