Ministerraad
Maatschappelijke onderneming aantrekkelijk voor semipublieke sector
Persbericht | 05-12-2008
Instellingen in de semipublieke sector kunnen slagvaardiger optreden
door gebruik te maken van de maatschappelijke onderneming als nieuwe
rechtsvorm. Van veelal kleinschalige, door vrijwilligers bestuurde
instellingen hebben scholen, zorginstellingen en woningcorporaties
zich ontwikkeld tot grote professioneel geleide organisaties. Hun
financiële belangen zijn toegenomen en de eisen die de maatschappij
aan hun dienstverlening stelt evenzeer. De maatschappelijke
onderneming sluit op deze ontwikkelingen aan en voorziet de
instellingen van een nieuwe structuur, die recht doet aan hun
professionaliteit. Dit staat in een wetsvoorstel waar de ministerraad
op voorstel van minister Hirsch Ballin van Justitie mee heeft
ingestemd. Het kabinet geeft hiermee invulling aan het
Coalitieakkoord, waarin de ontwikkeling van een rechtsvorm voor
instellingen in de semipublieke sector is aangekondigd.
Naast een bestuur heeft de maatschappelijke onderneming een raad van
toezicht en een zogeheten belanghebbendenvertegenwoordiging die
bijvoorbeeld uit huurders, cliënten en vertegenwoordigers van het
bedrijfsleven kan bestaan. Het bestuur vertegenwoordigt de
maatschappelijke onderneming. De raad van toezicht controleert en
benoemt het bestuur en staat het bestuur met advies terzijde.
Daarnaast zijn belangrijke bestuursbesluiten aan de goedkeuring van de
raad van toezicht onderworpen. De belanghebbendenvertegenwoordiging
heeft het recht advies te geven over belangrijke beslissingen zoals
een fusie of een grote investering. Ook kan een beroep op een
geschillenregeling worden gedaan als het advies niet wordt opgevolgd.
Verder krijgt de belanghebbendenvertegenwoordiging het recht om de
Ondernemingskamer te vragen een onderzoek in te stellen naar het
gevoerde beleid. De instellingen in de semipublieke sector kunnen de
dialoog met de belanghebbenden voor een groot deel naar eigen inzicht
regelen. Dit kan met behulp van een branchecode waarin afspraken staan
over goed bestuur en de manier waarop het overleg met de
belanghebbenden moet worden gevoerd.
Instellingen die kiezen voor de maatschappelijke onderneming krijgen
onder voorwaarden de mogelijkheid om privaat kapitaal aan te trekken
zonder dat de investeerders als aandeelhouders de koers van de
onderneming kunnen bepalen. Die koers blijft immers ingegeven door het
maatschappelijk belang, niet door het particuliere belang. Wel zullen
investeerders aanspraak kunnen maken op een aandeel in de winst van de
investering die zij doen. Bovendien kunnen zij een commissaris
voordragen en hebben zij recht op informatieverschaffing via de
jaarrekening, waarover zij ook opmerkingen bij het bestuur kunnen
indienen. Deze mogelijkheden krijgen de instellingen alleen als hun
dat niet bij wet is verboden.
De ministerraad heeft ermee ingestemd dat het wetsvoorstel voor advies
aan de Raad van State zal worden gezonden. De tekst van het
wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar
bij indiening bij de Tweede Kamer.