Partij van de Arbeid

Den Haag, 2 december 2008

Bijdrage lid Roefs (PvdA) aan begroting V&W 2009

Gesproken woord geldt!

Voorzitter,

De Partij van de Arbeid gaat hier haar kostbare spreektijd niet besteden aan oproepen tot snellere wegenaanleg en wegverbredingen. Dat laten we aan andere partijen en de minister zelf over. Als het maar gebeurt. Overigens constateerde ik vannacht dat er bij Gouda op de A12, na maanden werken, drie rijstroken klaar liggen voor gebruik. Niet allemaal waren ze vannacht beschikbaar, want er werd natuurlijk doorgewerkt. Dat bracht me op de gedachte om de minister te verzoeken, mede namens de Partij van de Arbeid, de wegwerkers, die bij nacht en ontij proberen om Nederland te laten rijden, eens extra in het zonnetje te zetten. Zonder hen blijft de minister met zijn ambities immers nergens.

Ik wil wat betreft weginfrastructuur een ander punt aansnijden en de minister uitnodigen tot een reactie hierop. Het gaat over de relatie infrastructuur en krimpgebieden. De redenering, die je op sommige plaatsen in Nederland hoort, luidt dan als volgt: we moeten een snelweg aanleggen of een N-weg tot snelweg verheffen, want dan kunnen er bedrijventerreinen komen, dat geeft werkgelegenheid en economische groei en dan houden we de bevolking vast of trekken bevolking aan en zo gaan we krimp tegen. Wij maken ons zorgen over deze redenering, die we tegenkomen bij bv. het mogelijke doortrekken van de A77 en de opwaardering N18 tussen Varsseveld en Groenlo. Dit past niet in de kruistocht tegen nieuwe industrieterreinen en tegengaan van extra doorsnijdingen in het landschap. Durft de minister in deze situatie ook nee te zeggen?

Voorzitter,
In 2040 is naar verwachting bijna een kwart van de Nederlandse bevolking 65 jaar of ouder. Het aantal oudere verkeersdeelnemers zal dan ook de komende decennia sterk toenemen. Omdat deze vitale en actieve groep steeds groter wordt, ligt het voor de hand om vanuit het verkeersveiligheidsbeleid daar serieus rekening mee te houden. Temeer ook omdat naast de jongeren ook 75-plussers het meest vaak slachtoffer zijn van een dodelijk ongeval. De Partij van de Arbeid had, na veel belovende woorden van de minister over een plan voor ouderen in het verkeer, wel wat meer verwacht dan één enkele pagina in het strategisch verkeersveiligheidsplan. Wij willen de minister daarom vast enkele handreikingen doen. De duidelijkheid in de regelgeving bij de voertuigen, waar de minder valide medemens en de oudere vandaag de dag uit kan kiezen laat zeer te wensen over. Het is een wirwar van regels. Voor de Segway geldt, dat je verplicht verzekerd moet zijn. Je moet een kenteken hebben, maar je hoeft geen helm op. Je mag maximaal 25 km per uur op het fietspad. Op het trottoir is de Segway ineens een gehandicaptenvoertuig en mag je maar 6 km per uur en als fietspad en voetpad ontbreken, mag je gewoon op de rijbaan. Voor een brommobiel moet je een bromfietsrijbewijs hebben, maar je moet de verkeersregels voor personenauto's volgen. Voor een gehandicaptenvoertuig met motor mag je binnen en buiten de bebouwde kom op de rijbaan maximaal 45 km per uur rijden, maar je hebt geen rijbewijs of kenteken nodig. En dan de scootmobiel. Er zijn momenteel zo'n 150.000 scootmobielen en er komen er jaarlijks zo'n 35.000 bij. Ook de regels voor de scootmobielen zijn onduidelijk. Officieel op de stoep, maar in de steden ook op het fietspad en de rijbaan. Op het voetpad mag je 6 km per uur rijden, binnen de bebouwde kom 30 km per uur op het fietspad, buiten de bebouwde kom op het fietspad 40 km per uur, maar op de rijbaan binnen en buiten de bebouwde kom 45 km per uur. Het grappige is overigens dat de meeste scootmobielen niet harder rijden dan 18 km. Per uur. Als scootmobielrijder mag je de gedragsregels van zowel voetgangers, fietsers als snorfietsen en bromfietsen volgen, mits je het verkeer niet in gevaar brengt. Let wel: De PvdA wil niet meer regels, maar wel duidelijkere regels. Ik heb voor de minister een overzicht van alle voertuigen met al hun specifieke vereisten en ik wil de minister vragen hiermee aan de slag te gaan en het aantal voertuigcategorieën drastisch in te krimpen, te harmoniseren en aan te passen aan het type weg, waarvoor ze bedoeld zijn. Ook zou ik de minister willen verzoeken nog eens naar de voertuigvereisten van een scootmobiel te kijken. Nederland voldoet aan de Europese richtlijn. Dat betekent, dat er een reflector zit aan de achterkant, maar daar blijft het dan ook bij. Ze mogen op de weg rijden, ook in het donker, maar verlichting is niet verplicht. Remlichten niet verplicht aanwezig. Hetzelfde geldt voor spiegels en een kilometerteller. In landen om ons heen zijn in de wegenverkeerswet voertuigvereisten opgenomen. Is de minister bereid om dat ook voor Nederland te doen?

Voorzitter,
Na de veiligheid op de weg, nu de veiligheid op het water. In de Veiligheidsmonitor 2007 lezen we dat de veiligheid op het water steeds meer onder druk komt te staan door het steeds drukker wordende verkeer op de vaarwegen, niet alleen door de beroepsvaart, maar met name door de steeds toenemende pleziervaart. Van verschillende kanten wordt geroepen om het klein vaarbewijs verplicht te stellen voor een grotere groep plezierjachten. Zover is het wat ons betreft nog niet. De staatssecretaris heeft een convenant afgesloten met alle partijen "varen doe je samen". Einddatum 2014. Vooral gericht op voorlichting. Als doel kom ik alleen het maken van boekjes en kaarten tegen, maar ik ga er vanuit, dat we eind 2014 ook op meetbare veiligheidsdoelen kunnen afrekenen? Maar, wat echt een probleem is op dit moment is de handhaving op en om het water. Er kan alleen bekeurd worden door staande houding. Ingrijpen vanaf de landzijde is dus niet mogelijk. Er is nog steeds geen systeem van registratie, waarmee kentekenaansprakelijkheid voor pleziervaartuigen kan worden gerealiseerd. Zonder registratiesysteem is het beperken van diefstal ook een stuk moeilijker. Door te hard varende pleziervaartuigen en het intensiever gebruik van de waterwegen ontstaat schade aan walbescherming en kunstwerken. A-sociaal gedrag als gevolg van anonimiteit op het water. De ergernis en overlast als gevolg van te hard varen, gevaarlijk gedrag, je niet houden aan de vaarregels is bij de overige vaarweggebruikers en recreanten langs het water groot. Een overtreder zal zich nog een keer bedenken als hij/zij weet dat hij aansprakelijk kan worden gesteld en bekeurd op basis van een betrouwbare registratie. De PvdA vindt dat pleziervaartuigen net zo behandeld moeten gaan worden als motorvoertuigen. De RDW heeft de mogelijkheden al onderzocht. Waarom is hierop niet doorgepakt? Ook bij pleziervaartuigen moet de mogelijkheid er komen om na herhaalde grove overtredingen het vaarbewijs in te nemen. Dat brengt me overigens bij de toezegging, door de minister gedaan tijdens de vorige begrotingsbeschouwingen, om het toegestane alcoholpercentage op het water, ook bij niet Rijnvaart, te verlagen van 0,8 naar 0,5 promille. Wat is daarvan terecht gekomen?

Voorzitter,
De fietsers komen er, hoewel er verbetering is, in de verdeling van de mobiliteitsgelden nog maar karig vanaf. Ik neem aan, dat er na de eerste tranche van 5 woon-werkfietspaden nog een tweede komt. Er zijn nog veel meer plaatsen waar snelle fietsroutes een alternatief kunnen zijn voor de files, ik denk aan, Leiden-Den Haag, Arnhem-Nijmegen, Amersfoort-Utrecht. Komt de staatssecretaris met een vervolg?

De elektrische fiets kan in onze ogen ook een belangrijke stimulans zijn om woon-werkverkeer per fiets te promoten. De staatssecretaris van financiën heeft zich er eigenlijk met een Jantje van Leiden vanaf gemaakt. Ik verwacht van de staatssecretaris van de fiets, dat zij een verhoging van de belastingvrijstelling van 750 euro, gedegen wil onderzoeken en dat voorstel in het belastingplan van 2009 wil fietsen.

Voorzitter, tenslotte,
Twee en half jaar geleden stelde ik de kilometertellerfraude aan de kaak. Afgelopen juni leek het de goede kant op te gaan. Volgens mijn informatie ligt het voorstel nu al een half jaar bij justitie. Wat is er aan de hand? Of moet ik nu, na twee en half jaar wachten, toch nog zelf met een initiatiefwetsvoorstel komen?

Persvoorlichting Tweede Kamer-fractie Partij van de Arbeid Plein 2
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
T 070 318 2694
E s.boting@tweedekamer.nl