Gemeente Andijk
* Wrak Andijker Bomschuit de Katwijk 67?
Wrak Andijker Bomschuit de Katwijk 67?
01 dec 2008
Op vrijdag 28 november hebben een team van specialisten op het gebied
van historische scheepbouw de resten van het schip dat twee weken
gelden in het vakantiepark IJsselhof in Andijk werd gevonden, nader
bekeken. Het blijkt inderdaad om een 42 voet lang visserschip de
zogenaamde `bomschuit' te gaan, mogelijk opgekocht door de
maatschappij voor de uitvoering van de Zuiderzeewerken.
Henk Dessens van het Nederlands Scheepvaartmuseum uit Amsterdam en
Thedo Fruithof, specialist traditionele scheepsbouw uit Andijk bleken
het roerend eens. Het wrak voldoet volledig aan de bouwwijze van de
bomschuit. De vlakke bodem, de bouwwijze met houten pennen, deuvels en
speciale ijzeren nagels en vooral de kloeke planken van het onderste
dek met het vurenhout boven de kielbalk, geven dit aan. Deze schepen
werden in plaatsen als Egmond, Katwijk, Scheveningen en Zandvoort bij
kleine particuliere werven bij honderden gebouwd. De schepen zijn na
de Opheffing van het Kaakverbod (het kaken van haring op volle zee) in
1857 in grote hoeveelheden de zee op gegaan om haring te vangen, te
kaken en te zouten. Soms bleven de schepen maanden lang weg om te
vissen bij de Doggersbank. De 10-koppige bemanning leefde onder
uiterst primitieve omstandigheden aan boord en sliep opeengepakt naast
de tonnen haring en visnetten.
Het bomschip is nog tot 1920 gebouwd. Deze schepen werden na 1915 vaak
doorverkocht aan de MUZ (Maatschappij tot Uitvoering van de
Zuiderzeewerken). Dessens lichtte toe dat uit archeologisch onderzoek
wetenschappelijk gezien geen nieuwe gegevens te verwachten zijn. Zeer
veel is al bekend uit tekeningen, schilderijen, schaalmodellen,
overlevering en wetenschappelijke beschrijvingen. De bekende schilder
Mesdag heeft honderden schilderijen gemaakt waarop bomschepen zijn
afgebeeld. Het Panorama van Mesdag in Scheveningen laat eveneens
dergelijke schuiten zien. Het wrak heeft daarom geen
archeologisch-wetenschappelijke waarde, uitsluitend een technische en
emotionele waarde. Jan Sander van de `Egmonder Pinck' heeft op oude
foto's de bomschuit Katwijk 67 herkend in de haven van Den Oever.
Mogelijk is de Andijker schuit wel deze boot. Archiefonderzoek kan dit
nader uitwijzen.
Wat er precies met het wrak gaat gebeuren hangt af van het initiatief
van musea en werkgroepen die schepen nabouwen. De werkgroep `Egmonder
Pinck' uit Egmond gaat onderzoeken of er geïnteresseerden binnen de
historische scheepsbouw zijn. In elk geval moet de schuit eind
februari zijn opgeruimd omdat dan het grasveld waar het nu ligt weer
vin gebruik wordt genomen.
Gemeente Andijk | Middenweg 73 | 1619 ZG | info@andijk.nl |
www.andijk.nl |