Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

Nieuws
Hurricane-seizoen breekt records
29 november 2008 - Het orkaanseizoen dat dit weekeinde eindigt heeft liefst tal van records opgeleverd. Liefst zes opeenvolgende orkanen, Dolly, Edouard, Fay, Gustav, Hanna en Ike, bereikten het vasteland van de VS. Dat is zolang gegevens bekend zijn, nooit eerder gebeurd. Het aantal tropische stormen (blauw) en sterke orkanen (rood) in het Caraïbisch gebied*
Het aantal tropische stormen (blauw) en sterke orkanen (rood) in het Caraïbisch gebied*
Vijf hurricanes (de Amerikaanse benaming voor een tropische orkanen) tussen juli en november groeiden uit tot een zware (major) hurricane van klasse 3 of hoger met gemiddelde windsnelheden van meer dan 176 km/uur. Cuba kreeg drie zware hurricanes te verwerken, Gustav, Ike en Paloma. Midden september trok Ike met windsnelheden van 165 km/uur dwars over het eiland en liet de hurricane en spoor van vernieling achter in Havana. Eerder die maand schreef Gustav geschiedenis in Cuba. Die hurricane deed volgens het Cubaanse Meteorologische Instituut de windmeters uitschieten tot recordsnelheden van 340 km/uur. Bertha bleef 17 dagen achtereen actief en was voor de maand juli de langs levende hurricane sinds het begin van de waarnemingen.

Amerikaanse weervoorspellers van het NOAA Climate Prediction Center hadden een bovengemiddeld hurricane-seizoen verwacht. Uiteindelijk is het seizoen nog actiever geworden en zijn er in totaal 16 tropische stormen of orkanen ontstaan.

Of dit veel is hangt er sterk van af van wat als normaal wordt bestempeld. De jaren 1970 en 1980 telden relatief weinig tropische stromen (circa 9 per jaar). Sinds 1995 is het gemiddelde aantal stormen en orkanen flink toegenomen en tegenwoordig is een aantal van 12-16 tropische stormen normaal. Het hurricane-seizoen van 2005 telde liefst 28 tropische stormen en orkanen. De toename komt voor een deel door natuurlijke variaties, maar ook de waarnemingen zijn verbeterd, zodat er minder aan de aandacht ontsnapt. Een relatie van het grotere aantal stormen met de opwarming van de aarde is tot nu toe niet gevonden.

Vorig jaar was het hurricane-seizoen, dat op 1 juni van start gaat en een half jaar duurt, vrij rustig, maar die rust was betrekkelijk. Voor het eerst sinds 1851 kwamen twee hurricanes van de zwaarste categorie, klasse 5, aan land. Met gemiddelde windsnelheden groter dan 248 km/uur zijn dat de meest verwoestende orkanen. De namen van deze rampzalige orkanen, Dean en Felix, zijn inmiddels door de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) geschrapt van de namenlijst. Ook Noel keert nooit meer terug op de lijst. Deze orkaan werd niet sterker dan een klasse 1 maar veroorzaakte enorme overstromingen in de Domenicaanse Republiek waardoor zeker 160 mensen het leven verloren. Het is de gewoonte om namen van catastrofale orkanen niet opnieuw te gebruiken.

De storm- en hurricanenamen van 2008 waren Arthur, Bertha, Cristobal, Dolly, Edouard, Fay, Gustav, Hanna, Ike, Josephine, Kyle, Laura, Marco, Nana, Omar en Paloma.


*Toelichting bij figuur
Het aantal tropische stormen (blauw) en sterke orkanen (rood) in het Caraïbisch gebied en boven de Noord-Atlantische Oceaan per jaar vanaf 1944 (Landsea et al). De getrokken lijnen geven het 10-jaars lopend gemiddelde.

Verwachtingen en achtergrondinformatie
Meer informatie ook over de relatie van tropische stormen met de klimaatverandering in ons Kenniscentrum onder Verder lezen en in de rubriek Nader Verklaard.

---

Windmetingen Gustav met scatterometer
Eerste uitgave: 02-09-08