Nederlandse Vereniging van Journalisten

Vijf waanzinnige weken Gouda

vrijdag 28 november 2008 | `In de verhouding tussen wat zich feitelijk heeft afgespeeld en wat de toon van de media is geweest, zit een enorme discrepantie', zegt loco-burgemeester Siebe Keulen over de media-aandacht naar aanleiding van incidenten met Marokkaanse jongeren in Gouda. Hij deed dat tijdens de netwerkbijeenkomst `Registreren of Regisseren?', die de NVJ-sectie Freelance op 27 november hield.

Dagelijks verslaan journalisten nieuwswaardige gebeurtenissen. Maar beïnvloeden journalisten niet ook het verloop van die gebeurtenissen? Zijn de media zorgvuldig met betrekking tot de kredietcrisis of zijn ze mede schuldig geweest aan de omvang en gevolgen van de crisis? Begon de val van Ella Vogelaar bij Geenstijl.tv of bij Pauw & Witteman? En hoe kon de Goudse wijk Oosterwei uitgroeien tot een no go area aldus Mark Rutte?

Die vijf waanzinnige weken van media-aandacht in Gouda staat loco-burgemeester Siebe Keulen vers in het geheugen. Een korte reconstructie. De Goudse wijk Oosterwei bestaat uit een bevolking waarvan het merendeel uit niet-westerse allochtonen bestaat. Op 11 september doet een chauffeur van Connexxion aangifte van beroving. De chauffeurs van Connexxion zijn het zat en besluiten de wijk Oosterwei voorlopig uit hun route te schrappen - de beroving vond overigens niet plaats in Oosterwei. Op 14 september publiceert De Telegraaf voor het eerst over het besluit van de chauffeurs waarna een lading perspubliciteit over het land wordt gestort - `Aso-terreur in het OV'. De Marokkaanse jongeren op hun beurt voelen zich steeds meer in een hoek gedrukt. Een televisieploeg van EénVandaag, op zoek naar een genuanceerd beeld, wordt belaagd en moet onder politiebegeleiding de wijk uit worden gebracht. Caroline van den Heuvel van EénVandaag: `Voor ons was Gouda interessant omdat deze problemen zich voordoen in meer middelgrote steden.' Loco-burgemeester Keulen dacht toen nog dat de media aandacht zich zou verplaatsen. `In Zaandam kwam een staking van buschauffeurs voor meer veiligheid. We dachten dat het wel die kant op zou rollen.'

Maar nee, op 19 september kopt de krant `Dit is Gouda. Reljeugd is de baas op straat'. Ook de politiek gaat op de loop met Gouda. Op 25 september, de rust is dan weergekeerd in de gemeente, volgt een spoeddebat. Anderhalve week later ondervindt een buurtsupermarkt in Gouda overlast. De term overlast verandert in de media al snel in overval, waarna VVD-fractievoorzitter Mark Rutte de uitspraak doet dat Oosterwei is uitgegroeid tot een no go area. De discussies op de diverse fora lopen vreselijk uit de hand. De burgemeester wordt verweten zijn vrouw te hebben verlaten voor een Marokkaanse vriendin. Het is een roddel die zelfs de serieuze pers haalt.

Spelen feiten nog wel een rol? Deze vraag houdt Siebe Keulen over na alle berichtgeving, die er één is geweest van knip- en plakwerk waarna het nieuws steeds een beetje erger werd. Keulen concludeert dat polarisatie nieuws is, het is bijna niet mogelijk te nuanceren en digitalisering maakt met alle lezersbijdragen dom. `In de verhouding tussen wat zich feitelijk heeft afgespeeld en wat de toon van de media is geweest, zit een enorme discrepantie. Ik heb me er enorm over verbaasd waarom dit nieuws zo groot is geworden dat het zelfs tijdens de Algemene Beschouwing in de Tweede Kamer domineerde.'