Ministerie van Verkeer en Waterstaat

Gebiedsgerichte uitwerking
MobiliteitsAanpak

Gebiedsgerichte uitwerking
MobiliteitsAanpak

november 2008

INHOUDSOPGA

Inhoudsopgave

1 Inleiding 7 5
INHOUDSOPGA

2 Referentiesituatie: het mobiliteitsnetwerk nu en in 2020 11

2.1 Openbaar Vervoer 12

2.2 Wegen 13 VE

2.3 Vaarwegen 15

3 Maatregelen MobiliteitsAanpak op programmaniveau 17

3.1 Openbaar Vervoer 18

3.2 Wegen 21

3.3 Vaarwegen 25

3.4 Overige onderdelen MobiliteitsAanpak 26

4 Gebiedsgerichte uitwerking landsdeel West 29

4.1 Gebiedstypering 30

4.2 MobiliteitsAanpak landsdeel West 32

4.3 Maatregelen Noordelijke Randstad 33

4.4 Maatregelen Zuidelijke Randstad 39

4.5 Maatregelen Utrecht 48

5 Gebiedsgerichte uitwerking landsdeel Zuid 53

5.1 Gebiedstypering 54

5.2 MobiliteitsAanpak landsdeel Zuid 54

5.3 Maatregelen Landsdeel Zuid 55

6 Gebiedsgerichte uitwerking landsdeel Oost 65

6.1 Gebiedstypering 66

6.2 MobiliteitsAanpak landsdeel Oost 67

6.3 Maatregelen Landsdeel Oost 67

7 Gebiedsgerichte uitwerking landsdeel Noord 79

7.1 Gebiedstypering 80

7.2 MobiliteitsAanpak landsdeel Noord 81

7.3 Maatregelen Landsdeel Noord 81

INLEIDING

Inleiding

INLEIDING

---

De gebiedsgerichte uitwerking is de concrete beschrijving van de maatregelen die in de MobiliteitsAanpak
aangekondigd zijn voor de periodes tot en met 2012 en tot 2020. Het zwaartepunt ligt bij korte termijn projecten INLEIDING
(tot en met 2012). Het betreft de uitwerking van de actieprogramma's wegen (benutting) en regionaal OV, de
uitwerking van de quick scan decentrale spoorlijnen, de quick wins vaarwegen en binnenhavens en de projecten uit
het maatregelpakket robuust wegennet gevat kunnen worden. De projecten die hier omschreven worden, worden
bovenop het MIRT 2009 uitgevoerd. Een aantal projecten, vooral uit het maatregelpakket robuust wegennet, zal in
het MIRT projectenboek 2010 worden opgenomen.

Een aantal programma's die in de MobiliteitsAanpak aangekondigd worden is nog niet zo ver dat daarvan een
concrete gebiedsgerichte uitwerking gepresenteerd kan worden. In hoofdstuk 3 wordt aangegeven hoe het met
alle onderdelen uit de MobiliteitsAanpak staat en wanneer concrete projecten gepresenteerd kunnen worden.
Deze gebiedsgerichte uitwerking bestaat uit drie delen:

1. Een beschrijving van het mobiliteitsnetwerk nu en in 2020 na uitvoering van het MIRT 2009, aan de hand van
kaartbeelden (hoofdstuk 2).

2. Een beschrijving van de maatregelen uit de MobiliteitsAanpak op programmaniveau, zodat de samenhang van
de genomen maatregelen duidelijk is (hoofdstuk 3).

3. Een beschrijving van de maatregelen op gebiedsniveau (hoofdstuk 4 t/m 7). Ieder hoofdstuk opent met een
gebiedstypering (gebaseerd op hoofdstuk 3 van het MIRT). Kort en aan de hand van een kaart wordt vervol-
gens een overzicht gepresenteerd van de projecten van de MobiliteitsAanpak in het desbetreffende landsdeel.
Hier zal ook de samenhang tussen de projecten en het reeds aangekondigd beleid duidelijk worden. Vervolgens
worden de projecten één voor één uitgewerkt in projectomschrijvingen.
De projecten worden omschreven aan de hand van een vast stramien:

· Aanleiding of probleemschets;

· Aanpak in de vorm van concrete maatregelen;

· Verwachte effecten van de maatregelen;

· Omschrijving van de te verwachten mijlpalen;
Bij ieder project wordt vermeld wat de status van het project is (besloten of besluit nog verwacht), tot welk
programma het project behoort, en welke bedragen er mee gemoeid zijn.

TIE: HET MOBILITEITSNETWERK NU EN IN 2020

TUA

REFERENTIESI

TUA

2 TIE: HET MOBILITEITSNETWERK NU EN IN 2020
Referentiesituatie:

het mobiliteitsnetwerk

nu en in 2020

12 Aan de hand van de onderstaande kaartbeelden van

het openbaar vervoer, het wegennet (inclusief de
spoedwetprojecten Elverding) en de vaarwegen wordt
inzichtelijk gemaakt wat de status van het netwerk
vandaag de dag is, en hoe het er in 2020 uit zal zien
wanneer alle reeds geplande projecten in het MIRT en
eventuele andere projecten uitgevoerd zijn.
De in de volgende hoofdstukken beschreven projecten
van de MobiliteitsAanpak zijn aanvullingen op deze
referentiesituatie.
TIE: HET MOBILITEITSNETWERK NU EN IN 2020A

2.1
REFERENTIESITU Openbaar Vervoer
Hoofdrailnet, stationsverbeteringen,
OV-SAAL, grote regionale OV projecten
(MIRT 2008)
Naast de realisatie van het Programma Hoogfrequent
Spoor (zie onderstaand) worden tot 2020 enkele
nieuwe lijnen gerealiseerd (HSL-Zuid, Hanzelijn en
Sloelijn). Ook vindt er op verschillende trajecten
capaciteitsuitbreiding plaats, worden enkele grote
regionale OV projecten afgerond (Noord-Zuidlijn,
Rijn-Gouwelijn), nieuwe stations geopend en stati-
onsverbeteringen doorgevoerd. Al deze zaken staan
vermeld in de onderstaande kaart. De OV maatregelen
in het kader van het regiospecifi eke pakket Zuiderzeelijn
zijn niet opgenomen.

2.2 13
Wegen REFERENTIESITU

2.2.1. Situatie 2008 en 2020 na

uitvoering MIRT

---

Links staat de status van het Nederlandse wegennet TIE: HET MOBILITEITSNETWERK NU EN IN 2020
in 2008. De verschillende kleuren duiden het aantal
rijstroken aan dat beschikbaar is. Op de kaart ernaast
staan de bouwlocaties waar tot 2020 extra rijstroken
bijkomen.

14 2.2.2. Spoedaanpak wegprojecten
tot en met 2012
Dankzij een spoedwet heeft het kabinet ten aanzien van

30 projecten een besluit kunnen nemen tot wegverbre-
ding. Deze staan genummerd en vermeld in deze kaart.

TIE: HET MOBILITEITSNETWERK NU EN IN 2020A

REFERENTIESITU

2.3 15
Vaarwegen REFERENTIESITU
In de onderstaande kaarten staan de aan te pakken

knelpunten (links) en het streefbeeld voor 2020 (rechts)

---

op de vaarwegen. Deze beelden zijn afkomstig uit TIE: HET MOBILITEITSNETWERK NU EN IN 2020
de Nota Mobiliteit. Er worden verschillende typen

vaarwegen (klassen) en knelpunten benoemd.

AK OP PROGRAMMANIVEA

TREGELEN MOBILITEITSAANP

· M
HOOFDSTUK 3

HOOFDSTUK 3

· M

3 AA

TREGELEN MOBILITEITSAANP

AK OP PROGRAMMANIVEA
Maatregelen

MobiliteitsAanpak op

---

programmaniveau

18 Dit hoofdstuk beschrijft de maatregelen uit de Het actieplan `Groei op het Spoor' is in de

MobiliteitsAanpak op programmaniveau. In de MobiliteitsAanpak beschreven. In de voortgangsrap-
U volgende hoofdstukken worden de maatregelen per portage, die in september 2008 aan de Tweede Kamer
landsdeel geconcretiseerd. Niet voor alle maatregelpro- is gestuurd, zijn de maatregelen verder uitgewerkt. Voor
gramma's uit de MobiliteitsAanpak is al een concrete een concretisering van dit Actieplan wordt derhalve
projectuitwerking beschikbaar. Om deze uitgave naar de MobiliteitsAanpak en naar deze voortgangsrap-
geen herhaling van de MobiliteitsAanpak te laten portage verwezen.
AK OP PROGRAMMANIVEA zijn, worden hier alleen die programma's uitvoeriger
beschreven waarvan een concrete uitwerking op Het Programma Hoogfrequent Spoor wordt eveneens in
projectniveau in de volgende hoofdstukken ook de MobiliteitsAanpak beschreven. De planstudies, die in
mogelijk is. Van de overige programma's wordt alleen de periode tot 2020 worden uitgevoerd in het kader van
de status vermeld. dit programma, staan vermeld in het MIRT projecten-
boek 2009. Voor een uitwerking van dit programma
TREGELEN MOBILITEITSAANP

wordt derhalve verwezen naar de MobiliteitsAanpak en

3.1 naar het MIRT projectenboek 2009.
Openbaar Vervoer
Het actieprogramma regionaal OV is in de
HOOFDSTUK 3 · MAA
De Dynamische Beleidsagenda laat zien dat met het MobiliteitsAanpak op programmaniveau beschreven.
huidige beleid van rijk en regio de meeste doelstellingen Inmiddels zijn samen met decentrale overheden
op het gebied van het openbaar vervoer uit de Nota gebiedsspecifi eke maatregelpakketten samengesteld,
Mobiliteit haalbaar zijn in 2020. De hogere kabi- en zijn afspraken gemaakt over de fi nanciering. Om de
netsambitie voor het personenvervoer per spoor en de landelijke samenhang te laten zien wordt in paragraaf
groeipotentie die sprak uit de LMCA Regionaal OV, zijn 3.1.1 de beschrijving van het programma op landsniveau
echter aanleiding voor extra maatregelen. Het kabinet nogmaals gegeven.
streeft naar een samenhangend OV systeem van hoge
kwaliteit waardoor er voor weg- en OV-gebruikers meer Ook de Quick Scan markt en capaciteit gedecen-
keuzemogelijkheden ontstaan. traliseerde spoorlijnen is in de MobiliteitsAanpak op
programmaniveau beschreven. Inmiddels is samen met
Om het spoor en regionaal OV een investeringsimpuls decentrale overheden afgesproken, op welke lijnen
te geven worden vier programma's uitgevoerd: knelpunten aangepakt zullen worden. Er zijn nog geen

1. Actieplan `Groei op het Spoor' afspraken gemaakt over de exacte maatregelen en

2. Programma Hoogfrequent Spoorvervoer fi nanciering. Deze afspraken zullen naar verwachting

3. Actieprogramma regionaal OV in de komende maanden gemaakt worden. Om ook

4. Quick scan markt en capaciteit gedecentraliseerde van dit programma de landelijke samenhang te laten
spoorlijnen zien wordt hier de beschrijving van het programma op
landsniveau nogmaals gegeven.

3.1.1. tieprogramma regionaal OV

Ac 19

3.1.1.
Investeringen HOOFDSTUK 3 · MAA
Aanleiding De totale financiële omvang van

In de Nota Mobiliteit is aangegeven dat het kabinet het actieprogramma regionaal
de groei van het regionaal OV mogelijk wil maken. OV ligt rond de 1 miljard. Het
De LMCA regionaal OV heeft aangetoond dat voor kabinet draagt 500 miljoen bij en TREGELEN MOBILITEITSAANP
groei van het OV zowel geïnvesteerd moet worden in de decentrale overheden minimaal
`harde' maatregelen op het gebied van infrastructuur 500 miljoen.
als in `zachte' maatregelen op het gebied van voertuig,
gedrag en keten. De meeste groeipotentie zit in Rijk: max. 500 miljoen
verbetering van het aanbod door bijvoorbeeld doorstro- Regio's: min. 500 miljoen
mingsmaatregelen en tangenten. Het actieprogramma Totaal: 1 miljard AK OP PROGRAMMANIVEA
regionaal OV geeft een impuls aan deze groeipotentie. afspraken vastgelegd. VenW heeft de regie in dit
proces gehouden met het oog op de doorvertaling in
Proces de begroting en de MobiliteitsAanpak. Tot slot ligt de
Door de gedecentraliseerde verantwoordelijkheid voor fi nanciering gezamenlijk bij rijk en regio's en ligt de
regionaal OV is het opstellen en uitvoeren van het uitvoering van de maatregelen bij de regio's. U
actieprogramma een gezamenlijke verantwoordelijkheid
van Verkeer en Waterstaat en provincies en stadsregio's. Aanpak
Daarbij verschillen de rollen tussen de partijen per fase. Het programma bestaat uit 11 maatregelpakketten,
In de eerste fase heeft VenW het initiatief genomen om waarbij ingezet wordt op:
de afspraken met decentrale overheden tijdig vast te a. Aanpakken capaciteitsknelpunten in grote steden
leggen en richting te geven voor de maatregelenpak- in brede Randstad: omdat die een rem op de groei
ketten. Daartoe heeft VenW een projectplan gemaakt, betekenen.
dit plan afgestemd met regio's, door regio's aangegeven b. Ontbrekende verbindingen in de brede Randstad,
wijzigingen doorgevoerd en samen met regio's het met name tangenten: door de voortgaande ruim-
projectplan vastgesteld. telijke ontwikkeling aan de randen van de steden
In de tweede fase is in overleg en met een belangrijke van zowel woon- als werklocaties zijn de bestaande
rol voor de decentrale overheden aan de vulling van de OV-netwerken niet altijd toereikend.
programma's gewerkt. De basis hiervoor werd gevormd c. Snelheidsverhoging door frequentieverhoging,
door de Nota Mobiliteit, de LMCA regionaal OV, de strekken lijnvoering, verbeteren doorstroming van/
Netwerkanalyses en de regionale visies met maatre- naar belangrijke economische kerngebieden in
gelen. Daarbij is in onderling overleg overeenstemming Nederland: reizigers vinden snelheid een van de
bereikt ook ten opzichte van reeds voorgenomen belangrijkste kwaliteitseisen om te kiezen voor OV.
maatregelen om de kwaliteit te verbeteren. De maatregelpakketten zullen in de bestuurlijke
Vervolgens heeft VenW in overleg met de decentrale overleggen in het najaar van 2008 gebiedsgericht
overheden en na bestuurlijke afstemming de gemaakte worden vastgesteld.

20 3.1.2. Mijlpalen
Investeringen Najaar 2008: Bestuurlijke overeenkomsten tussen
U

Prorail verwacht voor de nader uit regio's en rijk
te werken oplossingsrichting inzake 2009-2012: Start van de uitvoering van maatregelen
Quick Wins 30 miljoen nodig te tussen.
hebben voor maatregelen die binnen 2012: Evaluatie eerste effecten actieprogramma
één jaar te treffen zijn. Voor andere regionaal OV
AK OP PROGRAMMANIVEA

en meer ingrijpende korte termijn
maatregelen (implementatietijd van
drie jaar) zijn meer investeringen 3.1.2. uick scan markt en capaciteit
Q 1. Leeuwarden Harlingen Haven
nodig. gedecentraliseerde spoorlijnen 2. Groningen Nieuweschans (-Veendam)

3. Groningen Roodeschool
Het kabinet stelt in deze kabinetspe- Aanleiding 4. Groningen Leeuwarden
TREGELEN MOBILITEITSAANP

riode 90 miljoen beschikbaar voor De forse toename van het aantal reizigers op veel 5. Arnhem Doetinchem
de oplossing van de meest urgente regionale spoorlijnen is voor een belangrijk deel te 6. Winterswijk Doetinchem
knelpunten. Deze investering is danken aan de frequentieverhogingen en betere 7. Winterswijk Zutphen
een extra investering boven op de samenhang met het overig OV-netwerk dat vervoerders 8. Arnhem Tiel
HOOFDSTUK 3 · MAA
reguliere begroting en inclusief de en decentrale overheden hebben gerealiseerd. De 9. Amersfoort Ede/Wageningen

10 miljoen van het amendement treindiensten op deze spoorlijnen behoren niet tot de 10. Zutphen Oldenzaal
Cramer. concessie van het hoofdrailnet, maar vallen onder de 11. Zwolle Enschede
verantwoordelijkheid van provincies en stadsregio's. Ze 12. Zwolle Kampen
Totaal: 90 miljoen vormen vaak de ruggengraat van het OV-netwerk in de 13. Roermond Nijmegen
regio en het goed functioneren ervan is dus cruciaal
voor de samenhang met de aansluitende busdiensten en Proces
de regionale bereikbaarheid. Ook vormen ze belangrijke Bij de uitvoering van de quick scan zijn die decentrale
feeders voor het hoofdrailnet. overheden betrokken die gedecentraliseerd spoorver-
voer aanbieden. Daarnaast is ook samengewerkt met de
Op verzoek van de Kamer is met de Quick Scan vervoerders op deze gedecentraliseerde lijnen. Voor de
Regionaal Spoor een inventarisatie gemaakt van de marktanalyse is samengewerkt met het Kennisinstituut
groeipotentie van deze gedecentraliseerde treindien- voor Mobiliteitsbeleid (KiM). De door de decentrale
sten. Ook is gekeken welke capaciteitsknelpunten deze overheden en vervoerders aangeleverde informatie is
potentiële groei op korte en langere termijn oplevert. door het KiM verwerkt. Daarnaast heeft het KiM met
De Quick Scan heeft in kaart gebracht op welke lijnen een uniforme methodiek een inschatting gemaakt van
zich de afgelopen jaren fl inke groei heeft voorgedaan de groeiprognose per regionale lijn. Daarmee is een
en waar momenteel capaciteitsknelpunten bestaan of landelijk en tussen de lijnen onderling vergelijkbaar
de punctualiteit te wensen over laat. Het gaat daarbij beeld neergezet.
om de volgende 13 prioritaire lijnen: De capaciteitsanalyse en toets is uitgevoerd door

21
ProRail als beheerder van de infrastructuur, eveneens aantal voertuigverliesuren tot 2012 baart wel zorgen,
in nauwe samenwerking met de vervoerbedrijven ook richting 2020. Daarom presenteert het kabinet in HOOFDSTUK 3 · MAA
en decentrale overheden. overheden en vervoerders het kader van de MobiliteitsAanpak een aantal concrete
aangeleverde informatie is door de en actiegerichte programma's:

1. Verbetering regionale bereikbaarheid
Aanpak 2. Reistijdendrips TREGELEN MOBILITEITSAANP
Uit de Quick Scan blijkt dat op een aantal lijnen de 3. Proeven met nieuwe maatregelen
capaciteit en punctualiteit landelijke normen over- 4. Maatregelenpakket robuust wegennet
schrijden. Daar wil het kabinet in deze periode de 5. Actieprogramma Wegen
aandacht op richten.

De verbetering van de regionale bereikbaarheid
Nader onderzoek moet uitwijzen hoe de problemen betreft de uitvoering van de motie van Geel c.s. Het AK OP PROGRAMMANIVEA
op effi ciënte en effectieve wijze kunnen worden gaat om de N18 bij Varsseveld, de N57 Middelburg-
aangepakt. In een aantal gevallen is hier al onderzoek Oosterschelde en de buitenring Parkstad. In totaal is
naar gaande. Voor deze meest urgente knelpunten wil hier een bedrag van 48 miljoen mee gemoeid. Dit
het kabinet nu 90 miljoen beschikbaar stellen. Samen pakket is in de MobiliteitsAanpak aangekondigd en zal
met decentrale overheden wordt bepaald waar het in de komende maanden verder uit worden gewerkt. U
geld ingezet wordt. Daarbij wordt tevens gekeken naar
locaties waar verbetering van de treindienst een effect In de MobiliteitsAanpak zijn ook maatregelen met
op het autogebruik kan hebben. Het gaat dan om lijnen reistijdendrips en proeven met nieuwe maatregelen
die parallel lopen met een druk bereden wegverbinding. aangekondigd. Voor de inhoud van deze maatregelen
wordt derhalve verwezen naar de MobiliteitsAanpak.
Mijlpalen

2009: Eerste maatregelen door ProRail Het maatregelpakket Robuust Wegennet en het

2011: Realisatie ingrijpende korte termijn maatregelen Actieprogramma wegen, die in de MobiliteitsAanpak
op programmaniveau zijn aangekondigd, zijn inmiddels
verder uitgewerkt. Voor het maatregelpakket Robuust

3.2 Wegennet is inmiddels met decentrale overheden
Wegen besproken om welke projecten en locaties het gaat. Er
zijn nog niet voor alle projecten afspraken gemaakt over
Nederland komt op de weg steeds meer vast te staan. concrete maatregelen of fi nanciering. Dit zal in 2009 in
Ook met de al voorgenomen maatregelen op het het bestuurlijk overleg gebeuren. In de gebiedsgerichte
gebied van bouwen en beprijzen zal het een zware uitwerking zullen de projecten afzonderlijk aan de
opgave zijn om de doelstellingen uit de Nota Mobiliteit orde komen, inclusief de status van de projecten. Om
te halen.1 De Landelijke Markt en Capaciteitsanalyse de landelijke samenhang te laten zien, wordt hier de
weg uit 2007 laat weliswaar zien dat dit nog steeds beschrijving van het programma op landelijk niveau
vrijwel overal mogelijk is, maar de grote stijging van het nogmaals gegeven. 1 Fileniveau terug naar 1992.

22 3.2.1. Het Actieprogramma Wegen is in de MobiliteitsAanpak
Investeringen eveneens op programmaniveau beschreven. Samen met
U

Voor het robuuste wegennetwerk decentrale overheden zijn gebiedsspecifi eke maatre-
is 830 miljoen beschikbaar. Met gelpakketten samengesteld, en zijn afspraken gemaakt
decentrale overheden worden over de fi nanciering en uitvoering. Om de landelijke
afspraken gemaakt over concrete samenhang te laten zien wordt hier de beschrijving van
projecten. het programma op landelijk niveau nogmaals gegeven.
AK OP PROGRAMMANIVEA

Daarnaast wordt er circa

543 miljoen uit het MIRT aange-
wend voor de aanpak van urgente 3.2.1.
aatregelpakket Robuust

---

knelpunten. Wegennet
structuren een rol spelen worden meegenomen.
Aanleiding
TREGELEN MOBILITEITSAANP Rijk: 1,37 miljard Hiervoor is 830 miljoen beschikbaar. Daarnaast wordt
Regio's: PM Het doel van de MobiliteitsAanpak is om belangrijke er ongeveer 543 miljoen aangewend om urgente
Totaal: PM stappen te zetten op weg naar een robuust mobiliteitssys- knelpunten aan te pakken.
teem van hoge kwaliteit, dat de reiziger extra capaciteit en
keuzemogelijkheden biedt. Voor het wegsysteem betekent Met decentrale overheden is gesproken over de
HOOFDSTUK 3 · MAA
dit enerzijds dat het totale wegennet van voldoende volgende projecten:
kwaliteit is om de verkeersstromen goed te kunnen · A4 Corridor (Burgerveen-Leiden, parallelstructuur
opvangen en anderzijds dat de capaciteit van het netwerk bij Prins Clausplein, parallelstructuur A4-A44,
optimaal benut wordt. Kernbegrip is hierbij het versterken Rijnlandroute)
van de samenhang in het wegennet. Dit wordt gedaan door · Parallelstructuur Knooppunt Gouwe
het aanpakken van knelpunten, het optimaliseren van de · Flessenhals A12
aansluitingen tussen het hoofd- en onderliggend wegennet, · Ruit Rotterdam (eerste stap)
en door het versterken van de functie van de deelsystemen · N279 Eindhoven
in het totale wegennet (ontvlechten en parallelliteit). · N35 Zwolle-Wierden

· A1 Apeldoorn
Aanpak Deze projecten worden omschreven in de landsdeel-
De nadruk ligt op het versterken van het wegennet uitwerking in de hiernavolgende hoofdstukken. Daar
in die gebieden waar door ruimtelijk economische wordt ook aangegeven of er al afspraken zijn gemaakt
ontwikkelingen het huidige wegsysteem ontoereikend over de maatregelen en fi nanciering, dan wel wanneer
is. De maatregelen richten zich op parallelstructuren afspraken verwacht worden.
rond knooppunten, het wegnemen van fl essenhalzen in
de hoofdinfrastructuur en de vervolmaking van ringen Mijlpalen
rond steden. De brede A4 corridor, die als ruggengraat 2009: Bestuurlijke overeenstemming over precieze
van de Randstad kan worden beschouwd, krijgt extra invulling en verdeling van de projecten
aandacht. Oplossingen waarin N-wegen of parallelle 2020: Afronding realisatie

Aanleiding 23

3.2.2.
Het actieprogramma wegen is gericht op de verbetering Investeringen HOOFDSTUK 3 · MAA
van de aansluitingen tussen het hoofdwegennet en In het Actieprogramma Wegen
regionale wegen, en verbetering van de aansluitingen zijn regionale pakketten ontwik-
tussen openbaar vervoer en weg. Dit past in de ambitie keld, gericht op de verbetering
om de robuustheid van het netwerk te vergroten. De van de aansluitingen tussen het TREGELEN MOBILITEITSAANP
nadruk van de maatregelen ligt bij de bestrijding van de hoofdwegennet en het onderlig-
fi le top-50. Als vervolg op de netwerkaanpak is samen gend wegennet, en verbetering van
met de decentrale overheden een pakket met maatre- de aansluitingen tussen openbaar
gelen van 200 miljoen uitgewerkt als onderdeel van vervoer en weg.
de acties uit het Beleidskader Benutten.
Situatie wegennet 2020 na uitvoering MIRT, spoedaanpak, motie Het kabinet trekt hiervoor AK OP PROGRAMMANIVEA
van Geel c.s. en MobiliteitsAanpak Proces 200 miljoen uit in deze
Door de regio's (Rijkswaterstaat samen met decentrale kabinetsperiode.
overheden) zijn regionale maatregelpakketten uitge-

3.2.2. tieprogramma Wegen

Ac werkt. Deze regionale pakketten bevatten maatregelen Totaal: 200 miljoen
op rijkswegen, provinciale wegen en gemeentelijke U
die onderling sterk samenhangen en elkaars effecten
versterken. Hiermee wordt gezamenlijke uitvoering
gegeven aan benutten over de beheersgrenzen van
de afzonderlijke wegbeheerders heen en worden
weggebruikers transparant bediend van herkomst
tot bestemming. In veel gevallen maken de regionale
pakketten onderdeel uit van reeds bestaande regionale
initiatieven waarvoor al gedeeltelijke regionale fi nan-
ciering beschikbaar was. Met de rijksbijdrage vanuit het
Actieprogramma Wegen kunnen dan veelomvattende
pakketten worden gerealiseerd. TNO is gevraagd een
effectbepaling en prioritering te maken, op grond van
een samen met het ministerie, Rijkswaterstaat, IPO,
VNG en SkVV ontwikkelde methodiek. Een expertteam
van onafhankelijke hoogleraren en het Kennisinstituut
voor Mobiliteit (KIM) heeft de maatregelpakketten op
volgende onderdelen beoordeeld:

· Effect op doorstroming

· Betrouwbaarheid

· Robuustheid

24 · Multimodaliteit Inhoudelijk zijn de meeste pakketten er op gericht de

· Publieksgerichtheid verkeersproblemen te verminderen door de robuust-
U · Emissies, veiligheid, leefbaarheid. heid van het gehele netwerk van samenhangende
wegen te vergroten. De maatregelen op de rijkswegen,
Van alle pakketten zijn op identieke wijze de kosten provinciale wegen en gemeentelijke wegen werken
en de effecten bepaald en alle pakketten zijn beoor- samen om het gezamenlijke netwerk zo goed mogelijk
deeld en geprioriteerd op hun kosteneffectiviteit. De te gebruiken. Hierdoor zijn de vaak nog grote winsten
AK OP PROGRAMMANIVEA pakketten die zijn opgenomen in het Actieprogramma mogelijk.
Wegen score qua kosteneffectiviteit goed tot zeer goed.
Van alle pakketten worden de investeringskosten na 5 Daarnaast wordt er in het kader van de netwerkana-
jaar terugverdiend, van sommige maatregelpakketten al lyses op regionaal niveau gewerkt aan verbetering
na een tot twee jaar. van de bereikbaarheid voor het goederenvervoer. Het
Kwaliteitsnet Goederenvervoer is daarbij een belangrijk
TREGELEN MOBILITEITSAANP

Aanpak hulpmiddel. Dit netwerk geeft een overzicht van de
Het Actieprogramma Wegen voor de periode tot en met voor het goederenvervoer belangrijke infrastructuur

2012 bevat regionale en generieke maatregelpakketten. op nationaal, regionaal en lokaal niveau. Samen met
regionale partners wordt bezien waar knelpunten liggen
HOOFDSTUK 3 · MAA

1. Regionale pakketten en worden oplossingsrichtingen uitgewerkt, die zich
In het Actieprogramma Wegen zijn zeven categorieën voornamelijk richten op het toepassen van (dynamisch)
van regionale maatregelpakketten ontwikkeld: verkeersmanagement- en mobiliteitsmaatregelen. Voor

· Optimaliseren samenhangend netwerk de periode na 2012 wordt onder andere gedacht aan

· Uitwisseling met de grote stad maatregelen zoals het werken met tijdvensters voor

· Optimaliseren aansluitingen HWN/OWN vrachtverkeer, toepassen van dynamische doelgroep-

· Bijschakelen OWN stroken en specifi eke maatregelen om colonnevorming

· Optimaliseren corridor tegen te gaan.

· Optimaliseren knooppunten

· Verbeteren betrouwbaarheid 2. Versterken netwerkbreed verkeersmanagement
De benuttingsmaatregelen op de weg die als onderdeel
Elk pakket bestaat uit concrete maatregelen zoals van de regionale pakketten van de MobiliteitsAanpak
versnelde verbredingen van regionale wegen, andere gerealiseerd worden, moeten op een goede wijze
belijning, verbeterde afstelling van verkeerslichten en worden ingezet. De regelscenario's worden opgesteld
de ontwikkeling van regelscenario's. Deze pakketten door alle wegbeheerders tezamen, waarbij afspraken
zijn toegesneden op de regionale problematiek. Behalve worden gemaakt over het omleiden van verkeer over
kleine aanpassingen in de infrastructuur (zoals drips) elkaars wegen waar en wanneer dat bijdraagt aan een
en verkeersregelingen worden ook aanpassingen in de betere doorstroming in het samenhangende wegen-
bestaande dienstregelingen en halteplaatsen van het OV netwerk. Hiervoor is het noodzakelijk om regelscena-
doorgevoerd. rio's op te stellen. Daarmee wordt vastgelegd welke

25
combinaties van maatregelen bij specifi eke (verkeers) · Behartiging van de belangen van mogelijke 3.3.1.
situaties actief worden ingezet. Ook is het noodzakelijk slachtoffers; Investeringen HOOFDSTUK 3 · MAA
dat kleinschalige aanpassingen aan het bestaande · Bevordering van de verkeersdoorstroming; Goed bereikbare binnenhavens
instrumentarium van de verkeerscentrale plaatsvinden. · Beheersing van ontstane schade en voldoende natte bedrijven-
Daarnaast worden voor alle vijf verkeerscentrales regi- terreinen zijn van groot belang voor
onale teams met verkeerskundige specialisten opgezet. Mijlpalen de economie. Daarom besluit het TREGELEN MOBILITEITSAANP
Hierin wordt tot en met 2012 ruim 15,7 miljoen Najaar 2008: Besluitvorming over de maatregelpak- kabinet te investeren in quick wins.
geïnvesteerd. ketten met decentrale overheden in de bestuurlijke
overleggen Voorwaarde voor projectdeelname

3. Versterken Incident Management Voorjaar 2009: Afspraken over gezamenlijke realisatie is (tenminste 50%) cofi nanciering
De Nota Mobiliteit is gericht op acceptabele en van de maatregelenpakketten, waarbij een groot deel van de desbetreffende decentrale
betrouwbare reistijden. Met name de incidentele versto- centraal wordt ingekocht in verband met schaal- en overheid. Het kabinet stelt voor de AK OP PROGRAMMANIVEA
ringen zijn in dit verband beleidsmatig ongewenst. kostenvoordelen. quick wins 62 miljoen beschikbaar.
Daarnaast geven ook de weggebruikers aan zich te 2010/2011: Evaluatie eerste effecten Op basis van cofi nanciering wordt
storen aan de onverwachte vertragingen. Nu al is circa 2012: Afronding van het merendeel van de boven- dit bedrag verdubbeld tot een forse

30% van de voertuigverliesuren op de Nederlandse staande maatregelen investering in binnenhavens.
wegen het gevolg van verstoringen en dit percentage U
stijgt jaarlijks. Het gestructureerd aanpakken van Start projecten: uiterlijk in 2011
dergelijke onverwachte verstoringen vereist met name oplevering: uiterlijk in 2013
goede organisatorische afspraken tussen een veelheid 3.3
aan betrokken organisaties, zoals wegbeheerders, Vaarwegen Rijk: 62 miljoen
bergers, hulpverleners, verzekeraars en vanzelfsprekend DO's: tenminste
de weggebruikers zelf. In de Visie Incident Management 62 miljoen
hebben alle betrokkenen gezamenlijk een ambitie en 3.3.1.
Quick Wins Binnenvaart Totaal: tenminste
aanpak uitgewerkt. Deze aanpak betreft maatregelen De Quick Wins binnenvaart zijn in de MobiliteitsAanpak 124 miljoen
die zijn gericht op organisatorische, procesmatige, als op programmaniveau beschreven. Inmiddels zijn
ook coördinerende werkzaamheden over de partijen. samen met decentrale overheden afspraken gemaakt
Ook het nemen van kleinschalige infrastructurele over een eerste tranche Quick Wins, en zijn afspraken
maatregelen, zoals calamiteitendoorsteken voor bergers gemaakt over de fi nanciering daarvan. Om de landelijke
en uitwijkplaatsen, behoren hiertoe. samenhang te laten zien wordt hier de beschrijving van
het programma op landsniveau nogmaals gegeven. De
In dit pakket zijn de meest urgente, essentiële en tekst is identiek aan de tekst die is opgenomen in de
kosteneffectieve maatregelen opgenomen op het MobiliteitsAanpak.
gebied van incident management.

De maatregelen in dit pakket zijn gericht op de vier Aanleiding
doelstellingen van Incident Management: In de Beleidsbrief `Varen voor een vitale economie'

· Bevordering van de verkeersveiligheid; heeft het ministerie van Verkeer en Waterstaat de

26 zich op snel te realiseren infrastructurele voorzieningen

die in eigendom zijn van lokale of regionale overheden.
U Voorbeelden hiervan zijn kades, loswallen, havenmon-
dingen, ontsluitende infrastructuur van nieuwe natte
bedrijventerreinen. Zeehavens vallen buiten de scope
van de maatregel. Om in aanmerking te komen voor
een deel van de subsidiemiddelen dienen provincies/
AK OP PROGRAMMANIVEA stadsregio's een netwerkanalyse op te stellen en moet
er een positieve Maatschappelijke Kosten Baten Analyse
op hoofdlijnen aan de ingediende plannen ten grond-
slag liggen. Decentrale overheden dragen zelf tenminste

50 procent van de totale kosten. De subsidieverlening
ambitie neergezet om samen met de decentrale vindt plaats nadat de benodigde vergunningen zijn
TREGELEN MOBILITEITSAANP

overheden een toekomstvast netwerk van vaarwegen verkregen.
en havens te realiseren dat goed bereikbaar is. Het
investeringsprogramma voor de vaarwegen wordt Mijlpalen
uitgevoerd en het achterstallig onderhoud wordt Najaar 2008: Besluit over voorstellen eerste tranche
HOOFDSTUK 3 · MAA
versneld (tot 2016) weggewerkt. Zoals de Landelijke Begin 2009: Start realisatie
Markt- en Capaciteitsanalyse (LMCA) heeft aange- 2013: Afronding realisatie
toond, ligt de nadruk echter niet alleen op een goed
vaarwegennet. Een andere belangrijke sleutelfactor is 3.4
de beschikbaarheid van natte op- en overslagmogelijk- Overige onderdelen
heden. Goed bereikbare binnenhavens en voldoende
natte bedrijventerreinen zijn in dat opzicht van groot MobiliteitsAanpak
belang. Dit vraagt om investeringen in onderhoud en
nieuwe infrastructuur. Binnenhavens zijn van econo- Voor een aantal onderdelen die in de MobiliteitsAanpak
misch belang en zijn bovendien vaak aantrekkelijke worden genoemd is een concretisering van de maatre-
locaties waarop verschillende ruimtelijke claims worden gelen op projectniveau nog niet beschikbaar. Het gaat
gelegd, zoals voor woningbouw en recreatie. Rijk en hierbij om:
decentrale overheden werken samen aan het versterken 1. Fietsvoorzieningen
van de zwakke schakels in de logistieke keten om een 2. Reisinformatie
toekomstvast netwerk te creëren. 3. Mobiliteitsmanagement
Aanpak Voor fi etsvoorzieningen wordt in de MobiliteitsAanpak
Het kabinet heeft 62 miljoen beschikbaar gesteld aangekondigd dat tot 2012 30 miljoen beschikbaar is
voor de verbetering van de bereikbaarheid van binnen- (naast de 20 miljoen die al in het actieplan `Groei op
havens. De maatregel `quick wins binnenhavens' richt het Spoor' zijn opgenomen). Dit bedrag zal ten goede

27
komen aan extra fi etsenstallingen en het opruimen van In de MobiliteitsAanpak is gemeld dat als vervolg op de
weesfi etsen bij OV-locaties en aan de verbetering van commissie-de Waal vier actielijnen op het gebied van HOOFDSTUK 3 · MAA
woon-werk routes. De concrete projecten zullen in de mobiliteitsmanagement zijn uitgewerkt: Het bevor-
komende maanden samen met decentrale overheden deren van het gebruik van het OV, het opzetten van
uitgewerkt worden. communicatie en een kennisloket, innovatieprojecten,
en de regionale convenanten. Voor de uitvoering TREGELEN MOBILITEITSAANP
De MobiliteitsAanpak kondigt een investeringspakket daarvan heeft het kabinet in de MobiliteitsAanpak
van 30 miljoen aan ten behoeve van de verbetering 40 miljoen uitgetrokken, bovenop de al eerder
van multimodale reisinformatie. Via het beleidskader beschikbaar gemaakte 100 miljoen voor mobiliteits-
benutten is bovendien 4,5 miljoen gereserveerd projecten in het kader van ABvM en de 12 miljoen
voor het operationeel maken van het NDW, en via uit het Actieplan `Groei op het spoor'. In de komende
het actieplan `Groei op het spoor' is 20 miljoen periode zal de besteding van het beschikbare budget AK OP PROGRAMMANIVEA
gereserveerd voor teams die de informatievoorziening geconcretiseerd worden.
op en rond 50 stations moeten verbeteren. De komende
maanden zullen de verschillende onderdelen verder uit
worden gewerkt.

---

Investeringsoverzicht MobiliteitsAanpak

OV & Keten 5494 Wegen 1621 Binnenvaart 62 Totaal
Regionaal OV Spoor Keten Weg Binnenvaart
Programma Hoogfrequent Spoor Mobiliteitsmanagement
Actieprogramma Regionaal OV 500 4500 40 Robuust netwerk 830 Quick Wins 62
(incl. goederenvervoer per spoor) (Cie De Waal)
Mobiliteitsmanagement 100 Knelpunten 543
(ABvM)
NSP Utrecht Regionaal

3,5 Fiets 30 48
(motie APB) (motie APB)
Actieprogramma
Wegen 200
(incl. drips)

---

Quick Scan Regionaal Spoor Actieplan Groei op het Spoor

90 200 Multimodale reisinformatie 30
(incl. amendement Cramer) (incl. Fiets)

590 4703,5 200 1621 62 7176,5
Cofi nanciering minimaal 500 Cofi nanciering PM Cofi nanciering 62 562
Totaal 1090 4703,5 200 1621 124 7738,5

EBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST

· G

HOOFDSTUK 4

· G

4 EBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
Gebiedsgerichte

uitwerking landsdeel

West

30 4.1 2007 geconcludeerd dat het verkeer- en vervoersys-
Gebiedstypering 2 teem, zowel de weg als het openbaar vervoer, tekort
schiet. Hierdoor wordt onvoldoende geprofi teerd van
Het landsdeel West bestaat uit de provincies Noord- de kwaliteiten die de Randstad in potentie heeft. Deze
Holland, Zuid-Holland, Utrecht en Flevoland. Het lands- conclusie wordt onderschreven door de uitkomsten van
deel West heeft een belangrijke economische betekenis. de Landelijke Markt en Capaciteitsanalyses (LMCA,
Er wonen ongeveer 7,5 miljoen mensen, waarvan het 2007) en de Netwerkanalyses (2006).
grootste deel (6 miljoen) in de Randstad. De Randstad
kent geen harde grenzen maar omvat globaal het In de structuurvisie Randstad 2040 is aangegeven dat
gebied van Purmerend tot Dordrecht en van Den er in Nederland tot 2040 minstens 500.000 woningen
Haag tot omgeving Amersfoort. In de Randstad wordt bij zullen moeten komen. De meeste daarvan zullen
de helft van het nationale inkomen verdiend op een conform de doelstelling van verdichting van de stede-
kwart van het grondgebied van Nederland. Belangrijke lijke gebieden in de Randstad en de overige stedelijke
speerpunten in de economie van de Randstad zijn netwerken gerealiseerd worden.3 Daar kiest dit kabinet
fi nanciële dienstverlening, toerisme en logistiek. Ook voor de versterking van de twee met elkaar samenhan-
HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
de aanwezigheid van een internationaal juridisch cluster gende, sterke vleugels (Amsterdam-Almere-Utrecht en
(Den Haag) en enkele Greenports zijn van betekenis. Rotterdam-Den Haag), waar vooral in ruimtelijke zin
De Randstad is het grootste stedelijke netwerk van veel uitwisseling plaats zal vinden (zoals woningbouw-
ons land. Dit netwerk valt samen met belangrijke opgaven). Voor de periode tot 2020 worden in de loop
onderdelen van de nationale Ruimtelijke hoofdstruc- van 2009 verstedelijkingsafspraken gemaakt tussen
tuur, waarbij de mainports Schiphol en Rotterdam de regio's en het rijk. Uiteraard zal daarbij rekening worden
motoren voor de Nederlandse economie vormen. De gehouden met de consequenties van de afspraken
Randstad ligt voor een groot deel onder zeeniveau. voor het regionale en nationale mobiliteitssysteem.
De ligging in de delta geeft unieke overgangen tussen Omgekeerd zullen verkenningen bij het stadsregionale
water en land. De kust, het IJsselmeergebied, de OV de verstedelijkingsafspraken als uitgangspunt
Utrechtse Heuvelrug en de veenweidelandschappen nemen.
in het Groene Hart zijn aantrekkelijk om in de buurt te
wonen en te recreëren. Een goede bereikbaarheid is een essentiële voor-
waarde voor het economisch functioneren en voor
Er zijn verschillende problemen in landsdeel West, de ontplooiing van mensen in het landsdeel West.
die zich met name in de Randstad voordoen. De Dit geldt met name voor het in dit landsdeel gelegen
internationale concurrentiepositie staat onder druk dichtbevolkte gebied van de Randstad. Het verkeer- en
door onder andere een verslechterende bereikbaar- vervoersysteem heeft de mobiliteitsontwikkeling de
heid en de stijging van de zeespiegel als gevolg van laatste jaren niet kunnen bijhouden, met als gevolg

2 Samenvatting van de tekst uit Hoofdstuk
klimaatverandering. Ook de OESO (Organisatie voor een toenemende congestie op weg en spoor. Dit heeft

3 van het MIRT projectenboek

3 Randstad 2040, Facts and Figures, blz. Economische Samenwerking en Ontwikkeling) heeft in ook effect op de leefkwaliteit. De onderlinge relaties

12. Vrom op basis van WLO. haar `Territorial Review' voor de Randstad Holland in tussen de verschillende delen van de Randstad worden

31
sterker en vragen om een robuuste structuur. Een Op het gebied van vaarwegen gaat het om het
combinatie van beter benutten, investeren en beprijzen benutten van de aanwezige capaciteit. In een verken- HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
moet de betrouwbaarheid, snelheid en veiligheid van de ning wordt de capaciteit van de zeetoegang IJmond
verplaatsingen vergroten. Onderdeel van deze aanpak in samenhang met de economische potentie van het
is het verbeteren van de onderlinge samenhang tussen Noordzeekanaalgebied onderzocht.
de netwerken en door een betere ketenintegratie,

voor zowel personen als goederen. Op het gebied van Zuidelijke Randstad
bereikbaarheid zijn verschillende projecten voorzien om Op het gebied van de weg wordt met name geïnves-
de mobiliteit te verbeteren. teerd in de projecten A4 Delft - Schiedam, fl essenhalzen
A4 (Burgerveen - Leiden) en A12 (Vernieuwd op Weg).
Noordelijke Randstad De bereikbaarheid via het openbaar vervoer wordt
Door een concentratie van verstedelijking en econo- vooral verbeterd door het project capaciteitsuitbreiding
mische ontwikkeling op de corridor Haarlemmermeer spoor Den Haag Rotterdam (waaronder de spoor-

- Amsterdam - Flevoland ligt hier ook de belangrijkste tunnel Delft), de ingebruikname van de HSL-Zuid en de
opgave. Voor de corridor Schiphol - Amsterdam - verdere uitbouw van Randstadrail (i.c. de opening van
Almere is besloten de bestaande wegcapaciteit uit te de tunnel naar Rotterdam CS).
breiden

en gelijktijdig kansen te benutten voor de verbetering De bereikbaarheid in de regio Rotterdam wordt
van de leefbaarheid en de ruimtelijke kwaliteit. Hier verbeterd door met name de (geplande) uitvoering
liggen ook de grootste kansen voor het openbaar van de projecten A13/16/A20 Rotterdam en de
vervoer. A15 Maasvlakte - Vaanplein. Voor de oplossing op
lange termijn is gestart met een verkenning naar de
In het kader van de planstudie OV Schiphol - bereikbaarheidsproblematiek in de regio Rotterdam. De
Amsterdam - Almere - Lelystad wordt op korte termijn verkenning zal gebruik maken van bestaand studiema-
geïnvesteerd in het spoor en wordt onderzocht wat op teriaal, waaronder de studie naar de tweede ontsluiting
lange termijn nodig is om het openbaar vervoer op deze haven Rotterdam en de studie A4 Zuid (Hoogvliet
corridor structureel verder te verbeteren. Hier ligt een - Klaaswaal).
relatie met de Schaalsprong Almere en de ontwikkeling
van Schiphol en luchthaven Lelystad. In de regio Haaglanden moet de (voorgenomen) aanleg
van het Trekvliettracé (Den Haag Internationale Stad)
Daarnaast liggen er belangrijke bereikbaarheidsvraag- de bereikbaarheid verbeteren. Daarnaast betekent
stukken, onder andere naar de overige economische de oplevering van de Hubertustunnel, als laatste
kerngebieden in Nederland. Uitbreiding van de A2 onderdeel van de Noordelijke Randweg tussen de A4 en
tussen Amsterdam en Utrecht is in uitvoering/studie Scheveningen, ook een verbetering voor de bereikbaar-
en naar de A4 Amsterdam Ypenburg, de interne heid van de stad Den Haag.
verkeersader van de Randstad wordt nader verkennend Voor de oplossing op lange(re) termijn zal een
onderzoek verricht (onder andere A4 Schiphol). verkenning naar de bereikbaarheidsproblematiek

32 worden uitgevoerd, waarin gebruik wordt gemaakt van 4.2
bestaand materiaal afkomstig van studies en pre- MobiliteitsAanpak
verkenningen van rijk en / of regio. landsdeel West
Tenslotte is voor de regio Leiden / Holland Rijnland
een integrale benadering opgesteld, waarbij ruimtelijke
ontwikkelingen onder meer in verband zullen worden
gebracht met de regionale projecten Rijnlandroute
(weg) en RijnGouwelijn (OV).
Utrecht
De belangrijkste opgave voor Utrecht is om als de
Draaischijf van Nederland en daarmee het schakelpunt
van de Randstad, met het achterland te blijven func-
tioneren. Er bevinden zich urgente knelpunten op het
HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
hoofdwegennet op de gehele Ring Utrecht. Daarnaast
worden knelpunten verwacht op de A1, A27 en A28.
In de pakketstudies Ring en Driehoek (Draaischijf
Nederland) worden integrale en gebiedsgerichte
maatregelpakketten opgesteld.
Door het kabinet wordt in samenwerking met de regio Naast de hierboven genoemde reeds lopende maatre-
een pré-verkenning uitgevoerd naar de mogelijke gelen, projecten en studies wordt in het kader van de
bereikbaarheidsproblematiek in het gebied Almere - 't Mobiliteitsaanpak ingezet op een aantal extra maatregelen
Gooi Utrecht, mede in relatie tot ruimtelijke ontwik- in het openbaar vervoer, op de weg en op de vaarwegen.
kelingen (Schaalsprong Almere). Daarmee wordt ingezet op een samenhangende en
In het kader van het Programma Hoogfrequent intermodale benadering van die punten in het verkeers-
Spoorvervoer wordt de corridor Utrecht - Den Bosch en vervoerssysteem, die vragen om een aanpak. Het
bezien. Openbaar Vervoer in de noordelijke en zuidelijke Randstad
Voor de bereikbaarheid over water is de planstudie en in Utrecht zal door middel van een aantal OV-pakketten
naar de uitbreiding van de capaciteit van de Beatrixsluis een extra stimulans krijgen. Deze pakketten zetten
relevant, die de verbindende schakel vormt tussen het voornamelijk in op frequentieverhogingen en versnelling
Amsterdam - Rijnkanaal en de Lek. van lijnen, en op het realiseren van tangentiële lijnen.
Op de weg zal in het kader van de MobiliteitsAanpak
extra aandacht worden besteed aan de A4 corridor en
de ruit Rotterdam ten behoeve van de robuustheid van
het netwerk. Het Rijk heeft te kennen gegeven aan de
oplossing van deze problematiek te willen bijdragen. Dit zal

---

mee worden genomen in de al lopende of al afgesproken Metropoolregio Amsterdam waar te maken zullen 4.3.1.
verkenningen. Op de A12 zijn er afspraken gemaakt over rijk en regio gezamenlijk een extra impuls geven om Status: HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
het oplossen van een flessenhals bij Zoetermeer-Nootdorp,
versneld de Nota Mobiliteits doelstelling te halen. Besluit
en over een parallelstructuur bij knooppunt Gouwe. Periode:
Daarnaast zijn er in alle gebieden afspraken gemaakt over Aanpak en maatregelen 2009-2015
een flink aantal benuttingsmaatregelen gericht op een
Aanvullend op de maatregelen die de regio uitvoert Type investering:
betere doorstroming. Voor de vaarwegen is een aantal wordt via het actieprogramma een extra impuls OV
quick wins afgesproken in Noord- en Zuid-Holland. gegeven aan het regionaal OV om versneld de Nota Actieprogramma:
Mobiliteitsdoelstelling te halen. Het gaat om maat- Regionaal OV
regelen die voor 2013 versneld uitgevoerd kunnen Locatie:

4.3 worden en waarvoor nog onvoldoende dekking is Metropool Regio Amsterdam
Maatregelen gevonden. Dit betreft projecten die aansluiten bij de Investeringen:
Rijksbijdrage: 139 miljoen
Noordelijke Randstad kaders van het actieprogramma:

· maatregelen gericht op snelheidsverhoging en Regiobijdrage: 159 miljoen
betrouwbaarheid, onder meer: Totaal: 298 miljoen

4.3.1.

OV pakket Metropool Regio > Busbaan A6 A1, voor versnelling van de
Amsterdam verbinding Almere (en Gooi) Amsterdam
> Verbeteren tramnetwerk Amsterdam West
> HOV Noordtangent

· ontbrekende schakels in het netwerk, m.n tangen-
tiele verbindingen, waaronder:
> Realisatie HOV verbinding Schiphol Oost
> Realisatie HOV verbinding Huizen Blaricum
> Aanleg Westtangent: HOV-bus Sloterdijk
Schiphol
> HOV verbinding A9 Badhoevedorp
Het rijk en partners uit de Metropoolregio Amsterdam
hebben samen ervoor gekozen bovengenoemd maat-
regelpakket in het actieprogramma op te nemen.
Aanleiding Verwachte effecten
De regio zet in op een hoogwaardig OV-systeem 35 procent reizigersgroei op deze lijnen door boven-
dat qua snelheid kan concurreren met de auto. De genoemde maatregelen.
Metropoolregio Amsterdam streeft naar 30% extra

reizigers in het openbaar vervoer in 2020. Het kabinet Mijlpalen
ondersteunt de groeiambities van de Metropoolregio De start van de uitvoering van de programma's is
Amsterdam. Om de ambities van de partners in de voorzien in de periode 2009 2012.

34 4.3.2. 4.3.2. obuuster wegennet rondom
R bereiken van een evenwichtige verdeling van het
Status: Almere verkeer over de drie beschikbare aansluitingen, binnen
Besluit de randvoorwaarden van leefbaarheid en veiligheid.
Periode:

2009-2012 Hiertoe worden alle drie de aansluitingen op de
Type investering: Rijksweg A6 kleinschalig aangepast om de beoogde
Weg verkeersstromen optimaal te kunnen faciliteren. Tevens
Actieprogramma: worden er bermDRIPs gerealiseerd van en naar elk van
Wegen de aansluitingen. Hiermee kunnen weggebruikers op
Locatie: de keuzepunten van en naar de Rijksweg A6 worden
Almere geïnformeerd over de actuele verkeerssituatie op de
Investeringen: alternatieve route(s) en kunnen eventueel routead-

5 miljoen viezen worden gegeven.
Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)
HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST Aanleiding 1. Reconstructie aansluiting S104 Tussenring
Almere-Stad is op het rijkswegennet ontsloten via drie 2. Reconstructie kruispunt op Hogering i.r.t. A6
provinciale wegen, de N702 aan de Oostelijke zijde 3. Reconstructie aansluiting S103 Waterlandseweg
(op-/afrit 3) en de Westelijke zijde (op-/afrit 6) en de 4. BermDRIP's A6
N703 daar tussen in (op-/afrit 8). 5. BermDRIP's op stadsautowegen i.r.t. DRIP's A6
Met de sterke groei van Almere is ook de verkeersbe- Verwachte effecten:
lasting in de afgelopen jaren sterk toegenomen. De Dit pakket draagt bij aan een lichte verbetering van de
genoemde aansluitingen zijn daardoor regelmatig te doorstroming op de A6. De betrouwbaarheid en de
zwaar belast, waardoor fi levorming ontstaat. Dit gaat robuustheid worden verbeterd. Door het inzetten van
ten koste van de bereikbaarheid van Almere-Stad en DRIPs wordt bijgedragen aan de publieksgerichtheid.
heeft een negatief effect op de betrouwbaarheid van
het netwerk. Indicatie effect:
Doorstroming: +
Doordat weggebruikers niet worden geïnformeerd over Betrouwbaarheid: +
de actuele verkeerssituatie op alle drie de aansluitingen, Robuustheid: +
wordt deze drie zelden evenwichtig gebruikt. De Publieksgerichtheid: +
mogelijkheden van het netwerk worden daarmee onvol- Multimodaal: 0
doende benut. Emissies, leefbaarheid, veiligheid: 0
Aanpak Mijlpalen
De maatregelen uit dit pakket zijn gericht op het Alle maatregelen kunnen eind 2012 gerealiseerd zijn.

4.3.3.

Multimodaal optimaliseren bus- en 35
ontlast. Hierdoor vindt een multimodale optimalisatie 4.3.3.
autoverkeer A7 - N235 plaats, die ten goede komt aan de verkeersafwikkeling Status: HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
op het rijkswegennet. Besluit
Periode:
Tevens kan een aantal kleinschalige benuttingsmaatre- 2009-2012
gelen worden genomen om de verkeersafwikkeling op Type investering:
de A7 nog iets verder te optimaliseren. Weg/OV
Actieprogramma:
Maatregelen (nummers corresponderen met kaart) Wegen

1. Aanpassing busbaan 't Schouw Locatie:

2. Volledig vrije busbaan N235 Purmerend

3. TDI's Zaandijk, Wijdewormer Investeringen:

4. DRIP KP Zaandam 5,9 miljoen

5. BDRIP Purmerend Noord
Aanleiding Verwachte effecten
Op de A7 nabij Purmerend staat dagelijks fi le. Dit Het verbeteren van de busverbinding op de N235
komt doordat er hier meer verkeer aankomt dan er ter draagt bij aan het verbeteren van de doorstroming op
plaatste verwerkt kan worden. Recent zijn er door de de A7 en stimuleert multimodaliteit. Het plaatsen van
samenwerkende wegbeheerders enkele optimalisaties maatregelen als bermDRIPs en TDI's is kosteneffectief
met benuttingsmaatregelen uitgewerkt op en rondom en publieksgericht.
de A7 bij Purmerend. Dit zal echter niet leiden tot het
volledig verdwijnen van het knelpunt op de A7. De Indicatie effect:
verkeersvraag blijft groter dan er `restruimte' gevonden Doorstroming: +
kan worden op en rond de A7. Betrouwbaarheid: +
Het traject A7 Hoorn-Zaandam staat 32e in de top 50 Robuustheid: 0
van fi lelocaties. Publieksgerichtheid: +
Multimodaal: +++
Aanpak Emissies, leefbaarheid, veiligheid: 0
De bestaande busverbinding op de N235 biedt wel

mogelijkheden om te worden verbeterd. Door hier het Mijlpalen
aantal bussen te verhogen in combinatie met het verbe- Alle maatregelen zijn naar verwachting eind 2012
teren van de kwaliteit van de busverbinding (kortere gerealiseerd.
reistijd), kan een deel van het autoverkeer dat nu op de
A7 rijdt worden opgevangen (`weggehaald'). Met het
grotere aantal bussen en de verbeterde reistijd van de
bus, kan het knelpunt op de A7 zo enigszins worden

36 4.3.4. 4.3.4.
Benutting (onderliggend) evenementen-locaties. Hierdoor ontstaat met name
Status: wegennet A4 Burgerveen in de weekenden een capaciteitstekort. Dan zou de
Besluit juist op deze momenten grote restcapaciteit van de A4
Periode: kunnen worden gebruikt om deze piekbelastingen op te

2009-2012 vangen.
Type investering:
Weg Om het beschreven wederzijds samenhangende
Actieprogramma: netwerk te realiseren is het nodig om:
Wegen · De geplande verbredingen van de betreffende
Locatie: provinciale wegen enkele jaren eerder te realiseren
Burgerveen dan gepland;
Investeringen: · Weggebruikers te geleiden over het samenhangende

12,8 miljoen netwerk, op de overeengekomen wijzen, door de
realisatie van bermDRIPs;

· Het gebruik van de provinciale wegen te faciliteren
HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST Aanleiding door de werking van de verkeersregelinstallaties
Op de A4 voor knooppunt Burgerveen staat dagelijks op deze wegen op afstand te kunnen beïnvloeden,
fi le. De aankomende jaren zijn hier geen grootschalige door het hiertoe aanpassen van de regelingen van
infrastructurele uitbreidingen meer gepland en de de verkeersregelinstallaties en het realiseren van een
afgelopen periode zijn met benuttingsmaatregelen de VRI-centrale.
meest aannemelijke optimalisaties al gerealiseerd. Er zijn
derhalve geen mogelijkheden meer om de fi leproblema- Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)
tiek te verminderen door oplossingen op en rond de 1. (Versneld)Verbreden N207 Deel I
A4 zelf. Er zijn geen Rijkswegen in de nabijheid van de 2. (Versneld)Verbreden N207 Deel II
A4, zodat verstoringen op de A4 al direct zorgen voor 3. (Voorbereiding zetting en) Verbreden N205
grote regionale bereikbaarheidsproblemen. Het traject 4. KP Badhoevedorp extra taper rangeerbaan A9 oost
A4 Den Haag-Amsterdam staat 31e in de top 50 van 5. DRIP's rangeerbanen nieuwe aansl. N201
fi lelocaties. 6. BDRIP's KP Badhoevedorp, Nieuw Vennep,
Hoofddorp, Schiphol, Sloten
Aanpak 7. Optimale afstelling VRI's
De provinciale wegen N201, N205 en N207 zijn zwaar 8. VRI Centrale
gedimensioneerd (2x2 tot 2x3 rijstroken) en kunnen
worden `bijgeschakeld' om verstoringen op de A4 op Verwachte effecten
te vangen. Hiermee ontstaat een robuuster netwerk, In reguliere situaties wordt geen effect verwacht.
dat veel meer dan voorheen goed bestand is tegen Verwacht wordt dat bij verstoringen dit pakket de helft
verstoringen in de verkeersafwikkeling. van de fi le oplost. De VRI-centrale voor het aansturen
Daarnaast is er langs deze provinciale wegen een aantal van de verkeerslichten vertegenwoordigt een grote

37
meerwaarde voor de regionale verkeersafwikkeling. Amsterdam. Daarnaast veroorzaken de vele aanslui- 4.3.5.
Door de uitwisselingsmogelijkheden die dit pakket tingen turbulentie en terugslag op de gemeentelijke Status: HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
biedt, neemt de robuustheid van het netwerk zeer toe. wegen. Dit zorgt voor een grote onbetrouwbaarheid Besluit
De DRIPs dragen bij aan de publieksgerichtheid. van de verkeersafwikkeling in de regio. Bij evenementen Periode:
in de RAI ontstaan er bovendien ook van/naar S109 2009-2012
Indicatie effect: zware verkeersstromen. Type investering:
Doorstroming: 0 Weg
Betrouwbaarheid: 0 Alhoewel er in het netwerk op zich redelijk wat Actieprogramma:
Robuustheid: +++ alternatieven voorhanden zijn, worden deze door Wegen
Publieksgerichtheid: + het ontbreken van goede routegeleidingssystemen - Locatie:
Multimodaal: 0 met name onder niet-reguliere omstandigheden niet Amsterdam
Emissies, leefbaarheid, veiligheid: 0 evenwichtig gebruikt. Het traject A10 De Nieuwe Investeringen:
Meer-Coenplein staat 2e in de top 50 van fi lelocaties. 12 miljoen
Mijlpalen Het traject A10 De Nieuwe Meer-Watergraafsmeer
Alle maatregelen kunnen eind 2012 gerealiseerd zijn. staat 47e in de top 50 van fi lelocaties.
Aanpak

4.3.5. rkeersmanagement en

Ve De beschreven problemen noodzaken tot een struc-
routeinformatie ring Amsterdam turele inzet van netwerkbreed verkeersmanagement.
Het pakket is, in aanvulling op de landelijke projecten
Fileproof Verbeteren doorstroming ring A10 en de
Praktijkproef Verkeersmanagement, gericht op:

· Het informeren, geleiden en sturen, door het
realiseren van bermDRIPs op keuzepunten waar
deze in de genoemde landelijke projecten nog niet
worden gerealiseerd;

· Het aanvullend inwinnen van dynamische verkeers-
informatie op de onderliggende wegen, waarover
geleiding en sturing van verkeer gewenst kan zijn;

· Centrale computer om de lokale werking van
verkeersmanagementmaatregelen vanuit netwerk-
brede doelstellingen te kunnen beïnvloeden
Aanleiding (netwerkbrede aansturing).
Op de ring A10 is er sprake van een structureel

capaciteitstekort. Met name bij de invoegers van de A1 Deze maatregelen hangen samen met de praktijk-
en de A2 zijn er dagelijks zeer zware en langdurige fi les. proef verkeersmanagement die in hetzelfde gebied
Dit leidt tot een slechte bereikbaarheid van de regio plaatsvindt.

38 4.3.6. Maatregelen (nummers corresponderen met kaart) 4.3.6. uick wins binnenhavens en

---

Status: 1. BDRIP's KP Holendrecht HRL, Gaasperdammerweg vaarwegen
Besluit HRR, S111, S112
Periode: 2. BDRIP Holendrecht Noord HRL

2009-2012 3. BDRIP S108, S109, S112, S113, KP Amstel, KP
Type investering: Watergraafsmeer HRR
Vaarwegen 4. Spitsafsluiting S118
Programma: 5. BDRIP S116 buitenring en Zeeburgertunnel
Quick wins vaarwegen 6. DRIPS's S100, S106, S108
Locatie: 7. Verkeersmanagementcentrale Amsterdam VMCA
Noord-Holland (computer) ook voor regionale inzet
Investeringen: 8. Inwinning verkeersgegevens
Rijk: 5,33 miljoen
Regio: 5,33 miljoen Verwachte effecten
Totaal: 10,66 miljoen De maatregelen vormen een aanvulling op lopende
HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
programma's op het gebied van benutten en sturend
verkeersmanagement. De maatregelen dragen bij aan
een verhoging van de effectiviteit van deze program-
ma's. Daarnaast zijn de maatregelen als samenhangend
pakket effectief voor de vermindering van de verkeer-
sproblemen op het rijkswegennet, voor het beperken
van de gevolgen op het onderliggende wegennet
en voor het zorgen voor afstemming en uitwisseling
tussen de hoofd- en onderliggende wegennetwerken.
De maatregelen hebben effecten op doorstroming,
robuustheid, betrouwbaarheid en publieksgerichtheid.
Indicatie effect: Aanleiding
Doorstroming: + In de Netwerkstrategie Vaarwegen en Binnenhavens
Betrouwbaarheid: + Noord-Holland is geconcludeerd dat de binnenvaart in
Robuustheid: + Noord-Holland zowel absoluut als relatief een sterke
Publieksgerichtheid: + ontwikkeling doormaakt. In het bijzonder zullen het
Multimodaal: 0 vervoer en de overslag van containers nog verder
Emissies, leefbaarheid, veiligheid: 0 ontwikkelen. De provincie streeft ernaar haar water-
netwerk optimaal te benutten door de nog onbenutte
Mijlpalen capaciteit meer te gaan gebruiken. Een nadere analyse
Alle maatregelen zijn uiterlijk 2012 gerealiseerd. laat zien dat de problemen zich concentreren op de

39
robuustheid en betrouwbaarheid van het vaarwegen- maatregel heeft alleen zin als besloten zou worden om
netwerk en op het beperkte aanbod van binnenvaart de Wilhelminasluis te verruimen volgens de maximale HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
gebonden bedrijventerreinen. De hoogste prioriteit variant uit de nog lopende planstudie. Het honoreren
ligt bij de `slagaders' van het vaarwegennetwerk en bij van de quick-win `Verdiepen Zaan' is daarom gekoppeld
de vaarwegen en binnenhavens waar de meeste groei aan besluitvorming over de planstudie en het overleg
wordt verwacht (w.o. containers). met de regio.
Aanpak Het RHB Anna Paulowna zal een impuls geven aan het
De versterking van de Noord-Hollandse binnenvaart vervoer over water omdat de ruimte gereserveerd zal
gebeurt langs drie sporen: zijn voor watergebonden bedrijven.
A. Projecten die een bijdrage leveren aan de bereik-
baarheid, bevaarbaarheid, snelheid en betrouw- Mijlpalen
baarheid van de vaarwegen en binnenhavens. medio 2009: start RHB Anna Paulowna
B. Projecten en maatregelen die een oplossing bieden 2011: start Haven 't Horntje; oplevering medio 2012
voor het gebrek aan ruimte voor havenactiviteiten. Verdiepen Zaan: start nader te bepalen, defi nitieve
C. Projecten die een bijdrage leveren aan de honorering afhankelijk van besluitvorming planstudie.
duurzaamheid en innovatiekracht van de

binnenvaartsector.

De drie projecten die in het kader van de eerste tranche 4.4
onder voorwaarden gehonoreerd zijn, passen in spoor A Maatregelen
(verdiepen Zaan) en in spoor B (aanleg nieuw Regionaal
Havengebonden Bedrijventerrein Anna Paulowna en Zuidelijke Randstad
aanpassing Haven 't Horntje).

4.4.1.
OV pakket Zuidvleugel
Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)

1. Verdiepen Zaan

2. Aanleg nieuw Regionaal Havengebonden

Bedrijventerrein Anna Paulowna

3. Aanpassing Haven 't Horntje

Hieraan draagt het Rijk maximaal 5,33 miljoen bij. De
decentrale overheden zullen eveneens 5,33 miljoen
bijdragen.

Verwachte effecten

Door verruiming van de Zaan neemt de beladings-

graad toe door gebruik van grotere schepen. Deze

40 4.4.1. Aanleiding · Ontbrekende schakels TramPlus (4 kleine tram-
Status: De economische groei en internationale concur- projecten rond upgraden lijn 20/25 tot TramPlus)
Besluit rentiepositie van de dichtbevolkte Zuidvleugel staan · Start openbaar vervoer over water tussen Schiedam
Periode: onder druk. Toename van verstedelijking en bedrijvig- en Krimpen

2009-2020 heid in de regio, gaan gepaard met verkeers- en
Type investering: vervoersproblemen. De inzet van de regio is gericht Voor het Stadsgewest Haaglanden zijn dit maatregelen
OV op de realisatie van een samenhangend netwerk. De gericht op snelheidsverhoging, capaciteit en ontbre-
Actieprogramma: Zuidvleugelpartners hebben gezamenlijk de ambitie kende verbindingen:
Regionaal OV om in de Zuidvleugel minimaal 40% (regionaal OV · Capaciteitsverhoging tramlijnen 2 en 9
Locatie: en spoor) groei te realiseren door het OV een goed · Aanleg tramtunnel lijn 9 langs de Koningskade
Zuidvleugel alternatief voor de auto te laten zijn. · Doortrekken Randstadrail naar Stedenbaan Bleizo
Investeringen: · Kleine infra-aanpassing (Hoornbrug) t.b.v.
Rijksbijdrage: 176 miljoen Aanvullend op de maatregelen die de regio uitvoert, comfortverhoging, frequentieverhoging en betere
Regiobijdrage: 202 miljoen wordt via het actieprogramma een extra impuls betrouwbaarheid tram 1 en 15
Totaal: 378 miljoen gegeven aan het regionaal OV om versneld de · Kleine infra-aanpassing (Stationsplein HS) t.b.v.
HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
Nota Mobiliteits doelstelling te halen. Naast de comfortverhoging, doorstroming, frequentieverho-
maatregelen die al worden gedaan door de partners ging, betere betrouwbaarheid en capaciteitsverho-
in de Zuidvleugel gaat het om extra versnelling van ging tramnet.
maatregelen waar nog onvoldoende fi nanciële dekking Het rijk en partners uit de Zuidvleugel hebben er samen
voor is. voor gekozen bovengenoemd maatregelpakket in het
actieprogramma op te nemen.
Aanpak en maatregelen
Voor de provincie Zuid Holland zijn de maatregelen Verwachte effecten
gericht op snelheidsverhoging en betrouwbaarheid, 19 procent reizigersgroei op deze lijnen als gevolg van
ondermeer: bovengenoemde maatregelen.

· Doortrekking van de Zuidtangent tussen de Duin-
en Bollenstreek en Haarlemmermeer / Schiphol Mijlpalen

· Doorstromingsmaatregelen Alphen a/d Rijn- De start van de uitvoering van de programma's is
Hoofddorp/Schiphol door aanleg van vrije busbanen voorzien in de periode 2009 - 2012. De realisatie is
en verbetering van kruisingen. uiterlijk gepland in 2020.
Voor de Stadsregio Rotterdam zijn de maatregelen
gericht op snelheidsverhoging, capaciteit en
ontbrekende verbindingen:

· Frequentieverhoging op TramPlus-lijnen 20 en 25

· Frequentieverhoging metrolijn Den Haag CS -
Rotterdam CS

4.4.2. erbeteren robuustheid A4 corridor Aanpak

V 41

4.4.2.
Met de decentrale overheden is gesproken over de Status: HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
volgende mogelijke maatregelen: Besluit verwacht 2009

1. Verbreding van de A4 tussen Burgerveen en Leiden Periode:
naar 2x4 rijstroken. Dit vergroot de robuustheid van het 2009-2020
wegsysteem en verbeterd de deur-tot-deur reistijden Type investering:
in het totaal gebied rondom de A4 corridor. Deze Weg
maatregel richt zich tevens op het halen van de NoMo Programma:
doelstelling en draagt bij aan een betere ontsluiting van Maatregelpakket Robuustheid
Schiphol, Amsterdam en de Haarlemmermeer. wegennet

2. Het creëren van een parallelstructuur op de A4 Locatie:
bij Den Haag ter hoogte van het knooppunt Prins A4 corridor
Clausplein en de inpassing van het Trekvliettracé. Investeringen:

3. Maatregelen ten behoeve van de vergroting van de Nader te bepalen
parallelstructuur en doorstroming op de A4 en A44
Aanleiding van Leiden naar Den Haag.
Door de regionale economische ontwikkelingen in de 4. Een Rijksbijdrage aan het pakket Rijnlandroute, A44,
regio Leiden komt de bereikbaarheid en de kwetsbaar- A4 en N11 om zo knelpunten in de bereikbaarheid
heid van het wegennet onder hogere druk te staan. van Leiden West te kunnen wegnemen. Het betreft
Verder is ook de leefbaarheid van de gebieden langs de hier voornamelijk knelpunten in de overgangen van
huidige routes een probleem. hoofdwegennet naar onderliggend wegennet die de
Verbeteren van de bereikbaarheid van Leiden West doorstroming op het hoofdwegennet verhinderen
gegeven de ontwikkelingen die daar nu plaats vinden: (terugslag op A44 en A4/N11). Tevens wordt een
woningbouw (o.a. Valkenburg, Katwijk), bedrijvigheid verbetering gerealiseerd op het LMCA knelpunt
(o.a. Greenport en Bioscience Park) en gegeven de A4/N44. Hoewel het kabinet de nut en noodzaak
autonome verkeersgroei. En het verminderen van de erkent van het oplossen van de problematiek in
kwetsbaarheid (ook in de toekomst) van het regionaal- deze regio wil zij eerst samen met de regio op een
en rijkswegennetwerk (betrouwbaarheid). Daarnaast integrale wijze afwegen hoe en met welke fasering
zal het wegleiden van het regionaal bestemmings- de problematiek moet worden aangepakt.
verkeer uit Leiden een positief effect hebben op de
luchtkwaliteit in de stad. Verwachte effecten
Een kosten-baten analyse zal voor deze projecten
Het betreft hier knelpunten in bereikbaarheid (deur worden opgesteld.
tot deur reistijd) van woning- en bedrijfslocaties en de
overgangen van hoofdwegennet naar onderliggend Mijlpalen
wegennet die de doorstroming op het hoofdwegennet In de loop van 2009 zal een besluit worden genomen
verhinderen (terugslag op A44 en A4/N11). over de invulling en fi nanciering van dit project.

42 4.4.3. 4.4.3. Regio Rotterdam en haven: ook een breed pakket van maatregelen zijn. Met het
Status: duurzaam bereikbaar beschikbare geld kunnen al voor 2020 maatregelen
Besluit verwacht 2009 (eerste stap) worden genomen die een eerste stap vormen in
Periode: de verbetering van de bereikbaarheid in de regio

2009-2020 Rotterdam. Uiteindelijk moet het verkeer op de "Ruit"
Type investering: beter doorstromen en moet de haven beter bereikbaar
Weg zijn. De betere ontsluiting van de stad en de haven zal
Programma: met zich meebrengen dat enerzijds minder verliezen
Maatregelpakket Robuust Wegennet worden geleden als gevolg van VVU`s en anderzijds de
Locatie: regionale economie kan (blijven) groeien. Daarnaast
Rotterdam leiden de maatregelen tot een verbeterde leefomgeving.
Investeringen:
Nader te bepalen Verwachte effecten
Een kosten-baten analyse zal uit worden gevoerd.
HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST Mijlpalen
Aanleiding 2009: opleveren masterplan op basis waarvan enkele
Uit de LMCA wegen is gebleken dat er problemen planstudies gestart kunnen worden, mits er zicht is op
blijven bestaan op de "Ruit" van Rotterdam, ook ná fi nanciering.
uitvoering van het MIRT tot en met 2020 en invoering 2012: opleveren planstudie 2e ontsluiting haven
van ABvM. Verder is de bereikbaarheidsproblematiek Rotterdam

4.4.4. van de Rotterdamse haven urgent. Dit alles in het licht
Status: van de bouwopgave voor de Zuidvleugel en de ontwik-
Besluit keling van de 2e Maasvlakte (PMR). 4.4.4. Parallelstructuur
Periode: Knooppunt Gouwe

2009-2015 Aanpak
Type investering: Het project behelst het opstellen van een integrale en
Weg multimodale (gebiedsgerichte) MIRT-Verkenning voor
Programma: het gebied ter grootte van de Stadsregio Rotterdam
Maatregelpakket Robuust Wegennet en het Westland. Dit heeft tot doel op den duur de
Locatie: bereikbaarheid van de stad Rotterdam en de haven te
Knooppunt Gouwe kunnen waarborgen. Daarbij wordt gebruik gemaakt
Investeringen: van bestaande informatie.
Rijk: 100 miljoen
Regio: 100 miljoen De MIRT-Verkenning is een gezamenlijke opgave.
Totaal: 200 miljoen Stadsregio, gemeente en provincie studeren en
fi nancieren mee. Naar verwachting zal de uitkomst

Aanleiding Mijlpalen 43

4.4.5.
De doorstroming en veiligheid op de A12 en de A20 ter Projectbesluit: 2009 Status: HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
hoogte van het Gouweaquaduct (knooppunt A12/20) Start realisatie: 2011 Besluit
laat reeds nu te wensen over. Oplevering: 2015 Periode:
Daarnaast zal in het kader van het Randstad Urgent- 2009-2012
project `Zuidplaspolder' het gebied westelijk van dit Type investering:
knooppunt integraal worden ontwikkeld. Daarvoor is 4.4.5. Flessenhals A12 Weg
het noodzakelijk, dat de bestaande regionale weginfra- Programma:
structuur wordt opgewaardeerd. Maatregelpakket Robuust wegennet
De in samenwerking met het kabinet opgestelde Locatie:
regionale verkenning heeft uitgewezen, dat de Nootdorp-Zoetermeer
Parallelstructuur hiervoor een goede oplossing is. Met Investeringen:
deze Parallelstructuur wordt tevens het knelpunt op 45 miljoen
het hoofdwegennet verminderd en ontstaat er ook een
veiliger situatie voor het verkeer uit Gouda dat zich
richting Den Haag begeeft (v.v.).

Aanpak en maatregelen

Het project bestaat uit 3 onderdelen (nummers

corresponderen met kaart):

1. het realiseren van een Parallelstructuur op niveau
van onderliggend wegennet langs de A12 nabij het Aanleiding
Knooppunt Gouwe; Flessenhalzen zijn discontinuïteiten in het aantal

2. het realiseren van een nieuwe 2 x 2-wegverbinding rijstroken. In de A12 Utrecht-Den Haag zijn er twee.
op niveau van onderliggend wegennet tussen Eén bij Zoetermeer en één bij Nootdorp. Als op het
het Knooppunt Moordrecht/A20 en de A12 nabij gedeelte van de A12 tussen Zoetermeer en Gouda
Waddinxveen (`OWN-Moordrechtboog'); plusstroken (spitsstrook in de middenberm) beschikbaar

3. het realiseren van een nieuwe wegverbinding komen in 2010 moet het verkeer op de hoofdrijbaan
op niveau van onderliggend wegennet van in de spits samenvoegen van 3 naar 2 rijstroken
Waddinxveen richting Bleiswijk grotendeels parallel (Zoetermeer noordbaan), of moet geweefd worden
aan de A12 (`Verlengde Veilingroute'). (Nootdorp noordbaan). Dit leidt bij drukte tot opstop-
pingen en tot terugslag op de hoofdrijbaan, maar ook
Verwachte effecten tot verkeersonveilige situaties.
De verwachte effecten zijn kortere reistijden van

deur tot deur, minder fi levorming en een grotere Aanpak en maatregelen
verkeersveiligheid. (nummers corresponderen met kaart)
Doel is een verbeterde doorstroming op de A12 en het

44 4.4.6. verhogen van de verkeersveiligheid. Hiervoor worden Aanleiding
Status: als capaciteitsvergrotende projecten uitgewerkt: De N11 is een belangrijke alternatieve route tussen de
Besluit 1. een bypass bij Nootdorp, door het weefvak op de regio's Utrecht en Haaglanden/Leiden voor de route
Periode: noordbaan tussen km 8,3 en km 6,3 om te bouwen via de A12 en de A4. In de regelstrategie hebben deze

2009-2012 naar een splitsing tussen de richting A12 en A4/A13 laatste twee de hoogste prioriteit en bijbehorende
Type investering: waarbij de invoeger als gemeentelijke weg parallel inrichting (fi ledetectie, signalering, hoog niveau aan
Weg aan de hoofdrijbaan richting het Prins Clausplein incident management). De huidige inrichting van de
Actieprogramma: wordt aangelegd N11 stemt echter niet overeen met de functie van deze
Wegen 2. een derde rijbaan (plusstrook) tussen Zoetermeer en weg als belangrijke alternatieve en verbindende route
Locatie: Zoetermeer-Centrum (km 15,8 tot en met km 11,8 en zal derhalve moeten worden verbeterd.
N11, A12, A4 op de noordbaan)
Investeringen: De driehoek kent 3 trajecten uit de fi letop 50:

11,9 miljoen Verwachte effecten · Nr 11: A12 Bodegraven Nieuwerbrug
De verwachte effecten zijn minder fi levorming en een · Nr 17: A12 Woerden Nieuwerbrug
betere doorstroming. · Nr 21: A12 Zevenhuizen Bleiswijk
HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
Mijlpalen Aanpak

2008: scopebeschrijving en besluitvorming Op de volgende punten zijn verbeteringen noodzakelijk

2009: procedures en contractering om functie en inrichting met elkaar in overeenstemming

2009: start uitvoering te brengen:

2010 en 2011: einde realisatie en openstelling · Optimaliseren beide aansluitingen op de N11 door
buffercapaciteit op de N11 toe te voegen.

· Verbeteren afwikkeling op de aansluiting van

4.4.6. Optimaliseren driehoek N11/A12/A4 Zoeterwoude op de N11 door aan de uiteinden van
de N11 een fi ledetectie- en waarschuwingssysteem
te realiseren.

· Versoepelen invoegproces op de A12, door het
realiseren van een TDI op de verbindingsboog van
N11 naar A12.

· Prioriteren van de aansluiting N11 bij Bodegraven
(N459) boven verkeer uit Bodegraven (alleen tijdens
de spitsperioden). Daarnaast tonen van reistijden
tot beide aansluitpunten.

· Verruimen van de voorsorteercapaciteit op de N470
ter hoogte van de aansluiting met de A12.

· P+R verwijzing op de A12 naar P&R Zoetermeer
centrum.

Maatregelen (nummers corresponderen met kaart) 4.4.7. Doorstroming ring Rotterdam 45

4.4.7.

1. Optimalisatie aansluiting A4-N11 Status: HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST

2. Inwinnen data N11 t.b.v. routegeleiding Besluit

3. Glasvezel tbv datatransmissie backbone Periode:

4. DRIPs N11 en A12 2009-2012

5. TDI Bodegraven Type investering:

6. Rotonde verkeersregeling Bodegraven Weg

7. Aansluiting A12-N470 Actieprogramma:

8. Optimaliseren aansluiting Zoetermeer Centrum Wegen

9. P+R-DRIP Zoetermeer Locatie:

10. Regionale DRIP + inwinning Rotterdam

11. Aansluiting N11-Zoeterwoude Investeringen:

12. Lokale fi ledetectie afrit Zoetermeer centrum 6,8 miljoen
richting oost

Aanleiding
Verwachte effecten In Zuidvleugelverband is de gewenste verkeersafwik-
Met de invoering van dit pakket wordt via de N11 een keling van verkeer van en naar Rotterdam-Centrum
mogelijke alternatieve route gecreëerd voor de A12 en uitgewerkt. Doel is om verkeer zo snel en rechtstreeks
de A4, de betrouwbaarheid en robuustheid van het mogelijk van en naar het Rotterdamse centrum e.o. te
netwerk nemen hierdoor sterk toe. Onder reguliere leiden en zo "onnodig" omrijden te voorkomen. Op
omstandigheden zal er een beperkt effect zijn op de de ring Rotterdam staan maar liefst 6 trajecten in de
doorstroming. De realisatie van een P+R DRIP draagt fi letop 50:
bij aan multimodaliteit en de DRIPs dragen bij aan de · Nr.12: A20 Rotterdam-Crooswijk - Rotterdam-
publieksgerichtheid. en de DRIPs dragen bij aan de Centrum
publieksgerichtheid. · Nr.19: A20 kp Kleinpolderplein - Rotterdam-
Centrum
Indicatie effect: · Nr.20: A15 Charlois - Vaanplein
Doorstroming: + · Nr.34: A16 Kralingen - kp Terbregseplein
Betrouwbaarheid: + · Nr.42: A20 Rotterdam-Centrum - kp
Robuustheid: + Kleinpolderplein
Publieksgerichtheid: + · Nr.50: A15 Charlois - Hoogvliet
Multimodaal: +

Emissies, leefbaarheid, veiligheid: 0 Aanpak
De benodigde aanvullende maatregelen hebben betrek-
Mijlpalen king op de volgende problemen:
Alle maatregelen zijn eind 2012 gerealiseerd. · Completeren van het bestaande routegeleidingsys-
teem, door het realiseren van drie extra bermdrip's

46 4.4.8. en twee P+R drips. Zo verplaatst de reiziger zich Mijlpalen
Status: makkelijker van deur tot deur. Alle maatregelen zijn eind 2012 gerealiseerd.
Besluit · Faciliteren dat weefbewegingen op een gunstiger
Periode: plek in de verkeersstroom plaatsvinden, door ter

2009-2012 hoogte van de fi leknelpunten direct ten noorden en 4.4.8. Bereikbaarheid zuidoost zijde
Type investering: zuiden van de Brienenoordbrug kleine wegaanpas- Den Haag
Weg singen in de sfeer van belijning en bebording te
Actieprogramma: realiseren.
Wegen · Verminderen van het aantal hoogtemeldingen en
Locatie: daarmee stremmingen voor de Beneluxtunnel door het
Den Haag realiseren van een voormeldingssysteem op de A15.
Investeringen:

3,2 miljoen Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)

1. DRIPs op Ring

2. Completeren TDIs en TDI/VRI-combinaties en `open-
HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
breken' bestaande TDIs en TDI/VRI-combinaties op
de aansluitingen op de gehele ring

3. Aanpassing belijning en bebording A16

4. Hoogtemelding Beneluxtunnel verbeteren

5. P+R drips Zuid-west en Zuid-oost voor P+R terrein Aanleiding
Met het reeds lopende investeringenpakket wordt voor
Verwachte effecten een belangrijk deel de routegeleiding van en naar Den
Met de het maatregelenpakket wordt voor een Haag en van en naar de ring geregeld. Er resteert nog
belangrijk deel de routegeleiding, van en naar de stad een aantal wensen om benutting en verkeersgeleiding
en van en naar de ring, geregeld. Het pakket vormt een aan de zuidoostzijde van Den Haag te verbeteren.
zinvolle aanvulling op benuttingsmaatregelen die reeds Resterende problemen hebben met name betrekking op
worden gerealiseerd en heeft effect op de doorstroming de zuidoost zijde van Den Haag, te weten:
(beperkt), de betrouwbaarheid, de publieksgerichtheid · Afrit Voorburg t.g.v. een niet-optimale indeling
en de multi-modaliteit. van de opstelstroken voor de VRI, waardoor de
spitsstrook niet volledig wordt benut;
Indicatie effect: · Dagelijkse terugslag van de afrit Den Hoorn / De
Doorstroming: + Lier op de A13, die terugslaat op de A13 tot ver voor
Betrouwbaarheid: + het puntstuk;
Robuustheid: 0 · Onvoldoende informatie voor de weggebruikers over de
Publieksgerichtheid: + routekeuze bij de aansluiting van de N211 naar de A4;
Multimodaal: + · Beperkt gebruik van de P&R-locatie ter hoogte van
Emissies, leefbaarheid, veiligheid: 0 Delft-Zuid.

47
Het traject A12 Prins Clausplein-Den Haag centrum 4.4.9. Quick wins vaarwegen en 4.4.9.
staat 49e in de top 50 van fi lelocaties. binnenhavens Status: HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
Besluit
Aanpak Periode:
In het Tactisch Kader verkeersmanagement Zuidvleugel 2009-2012
is uitgewerkt hoe de gewenste verkeersafwikkeling Type investering:
verloopt rondom de stad Den Haag. Met het huidige Vaarwegen
investeringenpakket wordt voor een belangrijk deel de Actieprogramma:
routegeleiding van en naar de stad Den Haag en van en Quick wins vaarwegen
naar de ring geregeld. Locatie:
Voor de komende tijd is het daarnaast vooral belangrijk Zuid-Holland
te werken aan het op tijd beschikbaar krijgen van Investeringen:
regelscenario's. Rijk: 2,55 miljoen
Regio: 2,55 miljoen
Maatregelen (nummers corresponderen met kaart) Totaal: 5,1 miljoen

1. Optimalisatie afrit Voorburg Aanleiding

2. Filedetectie A4 afrit 13 Den Hoorn - De Lier In de netwerkanalyse vaarwegen Zuidvleugel is gecon-

3. Glasvezel tbv datatransmissie backbone cludeerd dat de vaarwegen die tot het kwaliteitsnet

4. DRIP N211 voor de A4 behoren, afgezien van een aantal knelpunten redelijk

5. P&R-DRIPs Delft-Zuid. goed te noemen is.
Verwachte effecten Aanpak
Het pakket vormt een zinvolle aanvulling op benut- De provincie investeert in verbetering van provinciale
tingsmaatregelen die reeds worden gerealiseerd en vaarwegen en zal kansrijke provinciale loswallen
heeft effect op de doorstroming, de betrouwbaarheid, opknappen. Bij de inbreng van projecten t.b.v. een
de publieksgerichtheid en de multi-modaliteit. rijksbijdrage aan quick wins hebben verbeteringen
aan de corridors op de hoofdvaarwegen, de regionale
Indicatie effect: verbindingen over de Schie en de Hollandsche IJssel/
Doorstroming: + Gouwe en in de regio's Rotterdam en de Drechtsteden
Betrouwbaarheid: + de prioriteit, gezien de potentie voor een groei van de
Robuustheid: 0 binnenvaart.
Publieksgerichtheid: +

Multimodaal: + Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)
Emissies, leefbaarheid, veiligheid: 0 1. Revitalisering binnenhaven Middelharnis

2. Bochtafsnijding Schie
Mijlpalen In totaal is hiervoor 2,55 miljoen Rijksbijdrage
Alle maatregelen kunnen eind 2012 zijn gerealiseerd. gereserveerd. De Zuidvleugel draagt eveneens

48 4.5.1. 2,55 miljoen bij. De besluitvorming over de in en naar het verstedelijkt gebied vaker oplossing
Status: MIT-Verkenning Julianasluis (in de Gouwe) wordt moeten zijn voor de mobiliteit. Om het reizen per
Besluit onder voorbehoud van afgehandeld conform de MIRT-procedure. openbaar vervoer aantrekkelijk te maken, werkt de
uitkomst pakketstudies regio toe naar één OV netwerk. Voor de Bestuursregio
Periode: Verwachte effecten Utrecht en het stedelijk gebied rondom Amersfoort is er

2009-2020 De verwachte effecten liggen voornamelijk op het vlak tot 2020 de ambitie om een jaarlijkse groei in het OV te
Type investering: van transport- en milieubaten als gevolg van reductie realiseren van gemiddeld 5%. Dit moet leiden tot 10%
OV van het brandstofverbruik. minder autogebruik in de spitsen in 2020. Om de ambi-
Actieprogramma: ties van de partners in de regio Utrecht waar te maken
Regionaal OV Mijlpalen zullen Kabinet, regio en provincie gezamenlijk een extra
Locatie: 2009: start en oplevering revitalisering binnenhaven impuls geven via het actieprogramma regionaal OV om
Utrecht Middelharnis versneld de Nota Mobiliteits doelstelling te halen. Dit
Investeringen: 2010: aanleg bochtafsnijding Schie sluit aan op de pakketstudies in Utrecht.
Rijksbijdrage: 67,6 miljoen
Regiobijdrage: 77,4 miljoen Aanpak
HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST Totaal: 145 miljoen In het kader van het actieprogramma OV is gekeken

4.5 naar projecten die versneld uitgevoerd kunnen worden
Maatregelen Utrecht (start uitvoering voor 2013) en waarvoor nog onvol-
doende middelen beschikbaar zijn. Dit betreft projecten

4.5.1.
OV pakket Utrecht die aansluiten bij de kaders van het Actieprogramma.
Na selectie ontstaat de volgende prioritering voor
maatregelenpakketten, gericht op capaciteitsvergroting,
snelheidsverbetering en ontbrekende verbindingen:
Capaciteitsvergroting

· Tram Utrecht Centraal de Uithof

· Uitbreiding frequentie Sneltram Nieuwegein-Utrecht
Snelheidsverbetering

· Doorstromingsmaatregelen Oosttangent Rijnsweerd/
Uithof-Nieuwegein-Houten/Vianen/IJsselstein
Aanleiding · Snelheid vergroten op de corridor Utrecht Centrum-
De economie en het inwonersaantal van de Utrechtse Zuilen-(Maarssen)/Overvecht
regio groeien en dit zal tot 2020 doorzetten. De · Snelheidsmaatregelen op buscorridor Oudewater-
uitbreiding van de werkgelegenheid en woningen wordt Utrecht
binnenstedelijk en rondom de OV-assen gefaciliteerd. Kabinet en partners uit de regio Utrecht hebben er
Niet alleen de auto, maar de trein, trams en bus zullen samen voor gekozen bovengenoemd maatregelpakket

49
in het actieprogramma op te nemen, onder voorbehoud Aanpak 4.5.2.
van de uitkomst van de pakketstudies Utrecht. De maatregelen uit dit pakket zijn gericht op het leggen Status: HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
van een brede basis om netwerkbreed benutten te kunnen Besluit
Verwachte effecten inzetten en betreffen de volgende samenhangende zaken: Periode:

15 procent reizigersgroei op deze lijnen als gevolg van · Het realiseren van nieuwe kleinschalige benuttings- 2009-2012
bovengenoemde maatregelen. maatregelen in de gehele regio, waaronder nieuwe Type investering:
verkeersregelinstallaties bij rotondes en kruisingen Weg
Mijlpalen die nog niet konen worden geregeld en bermDRIPs Actieprogramma:
De start van de uitvoering van het pakket met op keuzepunten. Hiermee kan netwerkbreed Wegen
maatregelen is voorzien in de periode 2009 2012. verkeersmanagement worden uitgevoerd; Locatie:
De realisatie is uiterlijk gepland in 2020. · Het gereed maken van verkeersregelinstallaties om Utrecht
aangestuurd te kunnen worden met regelscenario's; Investeringen:

· Het realiseren van beperkte aanvullende inwin- 16,8 miljoen

4.5.2. Benuttingsmaatregelen Utrecht ning, onder andere op routes op het OWN t.b.v.
informatievoorziening en sturing op bermDRIPs;

· Het aanbrengen van kleine infrastructurele maatre-
gelen om onlogische punten in de weginfrastructuur
te verbeteren;

· Het verbeteren van aansluitingen tussen HWN en OWN;

· Het stimuleren van het gebruik van het OV daar
waar dat mogelijk en nuttig is.
Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)

1. Kleinschalige benuttingsmaatregelen Utrecht

2. Verbetering invoegen op knooppunt Hoevelaken

3. Verbetering afwikkeling aansluiting A28 / Hogeweg
Aanleiding (afrit 8)
In de regio Utrecht komen diverse autosnelwegen met 4. Verbetering afwikkeling aansluiting A1 / Amersfoort
een hoge verkeersdruk bij elkaar. Het is daarom van Noord (afrit 13)
belang een effectieve vorm van verkeersmanagement 5. Optimalisatie doorstroming Amersfoort west
toe te passen en de (multimodale) aansluitingen tussen 6. Uitbreiding Dynamisch Halteinformatiesysteem
HWN en OWN goed te verzorgen. HOV Vathorst
De maatregelen hebben betrekking op de volgende fi le 7. Regelscenario's in automaat VRI's
top 50 locaties: 8. Regelaar bij rotonde / ongeregelde kruising

· Nr. 27: A28 Utrecht Amersfoort, bij Leusden 9. BermDrips OWN

· Nr. 31: A27 Almere Utrecht, bij Bilthoven 10. Camera's op OWN

· Nr. 36: A28 Utrecht Amersfoort, bij Den Dolder 11. Aanpassing Schoudermantel Bunnik

50 4.5.3. Verwachte effecten Aanleiding
Status: De maatregelen vormen een sterk samenhangend Op de A2, komende vanuit het zuiden, in de richting
Besluit pakket en legt een verdere basis voor het structureel van de A12 ontstaat elke ochtend een fi le die op zich
Periode: inzetten van benutten in de regio Utrecht. Het pakket niet lang is (ongeveer 2 km), maar die wel zorgt voor

2009-2012 kan breed worden ingezet, zodat het bijdraagt aan de veel vertraging (tot bijna 30 minuten).
Type investering: verbetering van de doorstroming, de betrouwbaarheid,
Weg de publieksgerichtheid en het multimodale karakter. Aanpak
Actieprogramma: Het pakket vormt enerzijds onderdeel van een groter Op de zuidelijke parallelbaan is het met behulp van de
Wegen regionaal multimodaal verkeer- en vervoerpakket en aanvullende signalering mogelijk om gedurende korte
Locatie: anderzijds een volgende fase van het realiseren van tijd de rechter rijstrook vrij van verkeer te maken en
Oudenrijn structurele benutting in de regio Utrecht. zodoende ruimte voor het invoegende verkeer te maken
Investeringen: en het weefvak ter hoogte van aansluiting 16 beter te

1,7 miljoen Indicatie effect: laten doorstromen.
Doorstroming: +
Betrouwbaarheid: + Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)
HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
Robuustheid: 0 1. Knooppunt Oudenrijn signalering aanpassing
Publieksgerichtheid: +
Multimodaal: + Verwachte effecten
Emissies, leefbaarheid, veiligheid: 0 De maatregel in dit pakket draagt sterk bij aan de
verbetering van de doorstroming, en enigszins aan een
Mijlpalen hogere betrouwbaarheid. Verdere effecten worden niet
Alle maatregelen kunnen eind 2012 zijn gerealiseerd. verwacht.
Indicatie effect:

4.5.3. Optimaliseren knooppunt Doorstroming: ++
Oudenrijn Betrouwbaarheid: +
Robuustheid: 0
Publieksgerichtheid: 0
Multimodaal: 0

Emissies, leefbaarheid, veiligheid: 0
Mijlpalen
Alle maatregelen kunnen eind 2012 zijn gerealiseerd.

4.5.4. Verkeersmanagement 51
doorstroming, geleiding en informatie bij werkzaam- 4.5.4.
Utrecht-West heden. Met dit pakket wordt een verdere basis gelegd Status: HOOFDSTUK 4 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL WEST
om rondom Utrecht-West volwaardig regionaal Besluit
verkeersmanagement te kunnen uitvoeren. Dit deel van Periode:
de Utrechtse regio wordt met dit pakket op een gelijk- 2009-2012
waardige wijze voorzien van verkeersmanagementmaat- Type investering:
regelen als de rest van de regio Utrecht. Dit vergroot Weg
de mogelijkheden en de effectiviteit van regionaal Actieprogramma:
verkeersmanagement in de gehele Utrechtse regio. Wegen
Locatie:
Maatregelen (nummers corresponderen met kaart) Utrecht

1. BermDRIPs Investeringen:

2. BermDRIPs 11 miljoen

3. Aansturing DRIPS

4. Aanpassen VRI's
Aanleiding 5. Monitoring uitbreiden met 14 trajecten Utrecht, 2
De bereikbaarheid van Utrecht staat de komende jaren Nieuwegein en 4 N230
onder druk door werkzaamheden aan de infrastructuur. 6. Centrale beschikbaarheid verkeersgegevens
Dit betreft zowel aanleg van nieuwe infrastructuur als 7. Aanpassen scenariomanagementsysteem
projecten in het kader van beheer en onderhoud. Een 8. Kleinschalige infrastructurele maatregelen
groot deel van de meer grootschalige werken wordt

uitgevoerd in Utrecht West. Dit basispakket heeft Verwachte effecten
betrekking op 5 wegvakken uit de fi letop 50: Door dit samenhangende en integrale pakket wordt

· Nr. 10: Oog in Al de regionale verkeersdruk gespreid. Dit zorgt voor

· Nr. 22: De Meern betere doorstroming, betrouwbaarheid en het pakket is

· Nr. 41: Utrecht Centrum publieksgericht.

· Nr. 44: Houten

· Nr. 45: Hagestein Indicatie effect:
Doorstroming: +
Aanpak Betrouwbaarheid: +
De gemeente Utrecht heeft tezamen met haar regiopart- Robuustheid: 0
ners een basispakket aan maatregelen vastgesteld. Het Publieksgerichtheid: +
betreft het plaatsen van 21 DRIPS op HWN en OWN, Multimodaal: 0
het aanpassen van VRI's, het uitbreiding van het aantal Emissies, leefbaarheid, veiligheid: 0
wegen dat gemonitord wordt, een gegevenscentrale en
het uitwerken en aansturen van scenario's. Mijlpalen
De maatregelen uit dit pakket zijn gericht op Alle maatregelen kunnen eind 2012 zijn gerealiseerd.

EBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL ZUID

· G

HOOFDSTUK 5

· G

5 EBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL ZUID
Gebiedsgerichte

uitwerking landsdeel

Zuid

54 5.1 Eindhoven Leuven - Aachen (ELAT). Er is geen
Gebiedstypering 4 ander nationaal stedelijk netwerk, dat zozeer met
`niet-Nederlandse' ontwikkelingen en beleid te
De regio Zuid bestaat uit de provincies Zeeland, maken heeft als Zuid-Limburg. Sterke economische
Noord-Brabant en Limburg. In de nationale ruimtelijke pijlers zijn chemische technologie, health care and
hoofdstructuur vormt Zeeland samen met aangren- cure, automotive, medische instrumenten, logistiek
zende delen van Zuid-Holland en Noord-Brabant de en dienstverlening. Dit alles tegen het decor van het
Zuidwestelijke Delta. Natuur, landschap en cultuurhis- nationaal landschap Heuvelland, dat onderdeel vormt
torie op de grens van land, rivier en zee zijn waardevolle van het Drielandenpark. De luchthaven Maastricht -
eigenschappen van dit gebied. Aan de rand van de Aachen Airport, de luchthaven van Luik (Bierset) en de
Delta liggen de havens van Rotterdam en Antwerpen, HST-verbinding Keulen - Brussel zijn belangrijk voor de
de twee grootste havens van Europa. internationale positionering van de regio.
Ten oosten van de Zuidwestelijke Delta ligt het natio-
naal stedelijk netwerk BrabantStad. BrabantStad is naar
HOOFDSTUK 5 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL ZUID
afmeting, inwoneraantal en economische prestaties 5.2
het tweede nationaal stedelijk netwerk van Nederland. MobiliteitsAanpak
De economie van dit netwerk heeft zich veelzijdig
en hoogwaardig ontwikkeld. De Zuidoostvleugel landsdeel Zuid
van BrabantStad is een belangrijke motor van de
Nederlandse economie. Het is de meest toonaange-
vende kennis- en innovatieregio van Nederland en een
belangrijke kennisregio in Europa.
Verder naar het oosten, tegen de grens met Duitsland,
vormt het gebied rond Venlo een belangrijk logistiek
knooppunt op de verbinding tussen Rotterdam en het
Duitse Rijn/Roergebied. Ook neemt het een belangrijke
positie in op het gebied van ICT, logistiek en agribusi-
ness (Greenport Venlo). In 2012 vindt hier de Floriade
plaats.
Naast de hierboven genoemde reeds lopende
Het nationaal stedelijk netwerk Zuid-Limburg maatregelen, projecten en studies wordt in het kader
tenslotte grenst slechts vijf kilometer aan Nederland van de Mobiliteitsaanpak ingezet op een aantal extra
en over grote afstand aan België en Duitsland. De maatregelen in het openbaar vervoer, op de weg en

4 Samenvatting van de tekst van hoofdstuk grensligging tegen Aken plaatst deze regio nadruk- op de vaarwegen. Daarmee wordt ingezet op een

3 uit het MIRT projectenboek. kelijk op twee assen van de Technologische Topregio samenhangende en intermodale benadering van die

---

punten in het verkeers- en vervoerssysteem, die vragen 5.3.1.
om een aanpak. Status: HOOFDSTUK 5 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL ZUID
Besluit
In Zuid Nederland wordt via OV-pakketten voor Periode:
BrabantStad, Limburg en Zeeland ingezet op de verbe- 2009-2016
tering van het regionale OV. Het gaat voornamelijk om Type investering:
doorstromingsmaatregelen en het completeren van de OV
OV-netwerken. Op het gebied van decentrale spoor- Actieprogramma:
diensten is er met de provincie Limburg gesproken over Regionaal OV
de aanpak van de lijn Roermond-Nijmegen. Daarover Locatie:
wordt in het voorjaar van 2009 een besluit verwacht. BrabantStad
Investeringen:
Op de weg zijn er afspraken gemaakt over een aantal van de mobiliteit. Om de groeiende mobiliteits- Rijksbijdrage: 10,1 miljoen
benuttingsmaatregelen op de A67 en A58, met name vraag te faciliteren, zet de regio in op multimodale Regiobijdrage: 11,5 miljoen
om het vrachtverkeer op deze corridors beter te maatregelen. Het aandeel OV is in de regio echter Totaal: 21,6 miljoen
faciliteren. Dat zal een positief effect hebben op de laag en zal bij ongewijzigd beleid zelfs teruglopen.
verkeersveiligheid en op de doorstroming. In Zeeland De regio wil daarom sterk inzetten op het OV, om
zal een aantal aansluitingen worden aangepakt om de daarmee de stedelijke bereikbaarheid te verbeteren.
verkeersveiligheid te bevorderen. Daarnaast wordt in De regio ambieert tot 2020 een groei van het aantal
het kader van de MobiliteitsAanpak (aandacht voor een OV-verplaatsingen met 44% en in de agglomeraties
robuust wegennet) gekeken naar de completering van met 67%. Het kabinet ondersteunt de groeiambities
de ring rond Eindhoven. Dit wordt meegenomen in de van Brabantstad. Aanvullend op de maatregelen van de
al lopende MIRT verkenning BrabantStad. partners in Brabantstad zullen rijk en regio gezamenlijk
een extra impuls geven om versneld de Nota Mobiliteits
Voor de vaarwegen is een aantal quick wins afge- doelstelling te halen.
sproken in Zeeland, Limburg en Noord-Brabant.

Aanpak en maatregelen
In het kader van het actieprogramma OV is gekeken
naar projecten die versneld uitgevoerd kunnen

5.3 worden (start uitvoering voor 2013) en waarvoor nog
Maatregelen Landsdeel Zuid onvoldoende geen middelen beschikbaar zijn en die
aansluiten bij de doelen van het actieprogramma.

5.3.1. OV pakket BrabantStad Voor de provincie Noord Brabant gaat het om twee
pakketten:
Aanleiding

Door een groeiend aantal inwoners en arbeidsplaatsen, Maatregelen gericht op snelheidsverhoging en
verwacht BrabantStad tot 2020 een sterke toename betrouwbaarheid:

56 5.3.2. · OV-doorstroomassen (Tilburg Waalwijk 5.3.2. OV Pakket Limburg
Status: 's Hertogenbosch en `s Hertogenbosch Uden/
Besluit verwacht voorjaar 2009 Veghel- Eindhoven) door o.a. frequentieverhoging
Periode: en VRI-prioriteit

2009-2016 · OV-doorstroomas Breda Noordwest door o.a.
Type investering: busstroken en andere rijstrookindeling
OV · Doorstromingsmaatregelen Tilburg, door aanpak
Actieprogramma: knelpunten (As Tilburg centrum Tilburg Reeshof
Regionaal OV en de as Tilburg centrum Tilburg Stappegoor)
Locatie: · Kwaliteitsslag `s Hertogenbosch, door een breed
Limburg en samenhangend pakket aan maatregelen (o.a.
Investeringen: OV-doorstroomassen of corridors, intensiveren
Bijdragen van rijk en regio nader te transferiumaanbod en oplossen van knelpunten)
bepalen Aanleiding
Ontbrekende schakels in het netwerk, ondermeer: Tot 2020 wordt in Zuid-Limburg een forse groei van het
HOOFDSTUK 5 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL ZUID

· Afwerking HOV-as Breda Etten-Leur, door wegverkeer verwacht met 35 tot 55%. Het autoverkeer
verbeteren ontsluiting Trivium vanaf de A58 heeft met 80% verreweg het grootste aandeel in de
mobiliteit in de regio. Met betrekking tot het OV richt
Voor de Stadsregio Eindhoven gaat het om snel- de provincie zich dan ook specifi ek op een vervoers-
heidsverhoging en betrouwbaarheid, ondermeer systeem die de keuzereiziger en grote reizigersstromen
door het reconstrueren van kruispunten, verknopen faciliteert. Om de ambities van de partners in de regio
van busbanen en afstellen van VRI's op de volgende Limburg een extra impuls te geven zullen rijk en regio
bestaande verbindingen: gezamenlijk extra investeren om versneld de Nota

· HOV assen Eindhoven (Eindhoven NS - Woensel Mobiliteits doelstelling te halen.
Nuenen en Eindhoven NS - Genneperparken/ HTC,
Genneperparken Valkenswaard) Aanpak en maatregelen
In het kader van het actieprogramma OV is gekeken
Verwachte effecten naar projecten die versneld uitgevoerd kunnen

8,8 procent reizigersgroei op deze lijnen als gevolg van worden (start uitvoering voor 2013) en waarvoor nog
de maatregelen. onvoldoende middelen beschikbaar zijn. Dit betreft
maatregelen die aansluiten bij de doelen van het
Mijlpalen actieprogramma en gaat in Limburg om maatregelen
De start van de uitvoering van de maatregelpakketten gericht op snelheidsverhoging en betrouwbaarheid.
is voorzien in de periode 2009 2012. De realisatie is
uiterlijk gepland in 2016. Dit zijn concreet:

· Doorstromingsmaatregelen Parkstad (kerntracé), door
onder meer de aanleg van busstroken en -banen.

· Doorstromingsmaatregelen Maastricht as Aanleiding 5.3.3.
Maastricht Centrum Meerssen, door aanleg In de provincie Zeeland concentreren bovenlokale Status: HOOFDSTUK 5 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL ZUID
van een OV-as oost en introductie van een voorzieningen (o.a. onderwijs en werkgelegenheid) Besluit
nieuwe lijn. zich steeds meer in enkele centrale plaatsen. Mensen Periode:

· Tram Hasselt Maastricht / centrumtraject in moeten daardoor vaker en grotere afstanden afl eggen 2009-2012
Maastricht / Verdichtingen Nederlands tracé en de noodzaak voor een goed verbindend OV-netwerk Type investering:

· Doorstromingsmaatregelen en aanbodsuitbreiding neemt daarmee toe. Omdat een provinciedekkend OV
as Maastricht Vaals Aken. spoornetwerk ontbreekt, spelen verbindende buslijnen Actieprogramma:
een belangrijke rol in de regio. Regionaal OV
In het voorjaar van 2009 zullen Rijk en regio samen Locatie:
een besluit nemen over deze maatregelen, en over de De provincie Zeeland heeft een groeidoelstelling Zeeland
fi nanciering ervan. van 40% extra reizigers in het OV in 2020, door het Investeringen:
verbindend netwerk in de provincie te completeren. Rijksbijdrage: 0,59 miljoen
Verwachte effecten Regiobijdrage: 0,67 miljoen

130 procent reizigersgroei op deze lijnen als gevolg van Aanpak en maatregelen Totaal: 1,26 miljoen
de maatregelen. Aanvullend op de maatregelen die de provincie Zeeland
neemt om het OV te verbeteren, investeren rijk en
Mijlpalen regio gezamenlijk in onderstaande maatregel om een
Voorjaar 2009: besluitvorming over maatregelen extra impuls te geven om versneld de Nota Mobiliteits
en fi nanciering. De start van de uitvoering van de doelstelling te halen.

maatregelen is voorzien in de periode 2009 2010.
De realisatie is uiterlijk gepland in 2016. Voor Zeeland betekent dit concreet:

· het completeren van het verbindende netwerk,
waaronder creëren volwaardige verbindende buslijn

5.3.3. OV Pakket Zeeland Vlissingen-Terneuzen.
Het Kabinet en provincie Zeeland hebben samen ervoor
gekozen bovengenoemde maatregelpakket in het
actieprogramma op te nemen.
Verwachte effecten

360 procent reizigersgroei op deze lijn als gevolg van de
maatregelen.
Mijlpalen
De start van de uitvoering van de maatregel is voorzien
in 2009.

58 5.3.4. 5.3.4. Quick Scan gedecentraliseerde Aanpak
Status: spoorlijnen De provincie Limburg onderschrijft de conclusies uit
Besluit verwacht 2009 de quick scan en de daarin geïndiceerde maatregelen.
Periode: Voor de verbinding Nijmegen Roermond wordt daarbij

2009-2012 gedacht aan aanleg van partieel dubbelspoor bij Venray
Type investering: en een aantal lokale maatregelen t.b.v. verkorting van
OV de reistijd. De regio is bereid de kosten hiervoor mede
Programma: te fi nancieren. Gezamenlijk vervolgonderzoek van rijk,
Quick Scan gedecentraliseerde regio, ProRail en de vervoerders (inclusief operators
spoorlijnen goederenvervoer) moet uitwijzen welke prioritering
Locatie: deze verbinding verkrijgt, wat de meest kosteneffec-
Limburg tieve maatregel(en) per lijn is/zijn en wat deze maatre-
Investeringen: gelen kosten. Dit beeld moet voorjaar 2009 beschikbaar
Bijdrage van rijk en regio nader te Aanleiding komen, waarna vervolgoverleg zal plaatsvinden over de
bepalen De forse toename van het aantal reizigers op de exacte fi nancieringsverdeling.
HOOFDSTUK 5 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL ZUID
gedecentraliseerde spoorlijn tussen Nijmegen en
Roermond is voor een belangrijk deel te danken aan Verwachte effecten
de frequentieverhogingen en betere samenhang met De maatregelen zijn met name gericht op het verbe-
het overig OV-netwerk dat vervoerders en decentrale teren van de betrouwbaarheid van de dienstregeling.
overheden hebben gerealiseerd. De treindienst op deze
spoorlijn behoort niet tot de concessie van het hoof- Mijlpalen
drailnet, maar valt onder de verantwoordelijkheid van 2009: Resultaten vervolgonderzoek en
de provincies Brabant, Stadsregio Arnhem-Nijmegen en fi nancieringsverdeling
Limburg, waarbij de provincie Limburg als OV-autoriteit 2009-2012: Realisatie ingrijpende korte termijn
optreedt. De verbinding speelt een belangrijke rol als maatregelen
ruggengraat van het OV-netwerk in de regio en het
goed functioneren ervan is cruciaal voor de samenhang 5.3.5. Optimaliseren verkeersafwikkeling
met de aansluitende busdiensten en de regionale vrachtverkeer op A67
bereikbaarheid. Ook vormt ze een belangrijke feeder
voor het hoofdrailnet. Aanleiding
De A67 kenmerkt zich door een hoog aandeel
Op verzoek van de Kamer is met de Quick Scan vrachtverkeer (40-70%) in combinatie met smal
Regionaal Spoor in kaart gebracht op welke lijnen zich de dwarsprofi el. Dit levert veel problemen op met
afgelopen jaren fl inke groei heeft voorgedaan en waar vrachtwagenongevallen, stilvallende vrachtwagens op
momenteel capaciteitsknelpunten bestaan of de punctu- de smalle vluchtstrook en doorstromingsproblemen bij
aliteit te wensen over laat. Voor landsdeel Zuid gaat het de aansluitingen.
daarbij om de lijn Nijmegen Venlo Roermond.

8. Calamiteitendoorsteek voor smal viaduct Geldrop 5.3.5.

9. Pechhavens naast vluchtstrook (voor vrachtverkeer) Status: HOOFDSTUK 5 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL ZUID

10. Doorsteek rangeerbaan-hoofdrijbaan Zaarderheiken Besluit

11. Bermdrips rondom knooppunt Zaarderheiken Periode:

2009-2012
Verwachte effecten Type investering:
Dit pakket heeft een groot effect op de veiligheid; op Weg
het traject gebeuren veel ongevallen. Het aanpassen Actieprogramma:
van het wegprofi el draagt bij aan het verbeteren van Wegen
de doorstroming. Het geschikt maken van alternatieve Locatie:
routes verbetert de robuustheid licht. A67
Investeringen:
Indicatie effect: 18,6 miljoen
Aanpak Doorstroming: +
In samenwerking tussen Noord-Brabant en Limburg is Betrouwbaarheid: ++
hiervoor een gezamenlijk pakket met samenhangende Robuustheid: +
maatregelen samengesteld. Publieksgerichtheid: 0
Multimodaal: 0
De maatregelen betreffen een totaalpakket gericht op Emissies, leefbaarheid, veiligheid: +++
het vrachtverkeer om de verkeersveiligheid en de door-
stroming op de A67 te verbeteren. Het pakket betreft Mijlpalen
zowel het Noord-Brabantse deel als het Limburgse deel Alle maatregelen kunnen eind 2012 gerealiseerd zijn.
van de A67. Een aantal maatregelen in de regio Limburg
konden reeds meegenomen worden in het programma 5.3.6.
Fileproof van het ministerie van Verkeer en Waterstaat. 5.3.6. Optimaliseren verkeersafwikkeling Status:
Recent heeft de minister van Verkeer en Waterstaat op het traject A58 Besluit
een apart budget toegezegd voor de aanpak van het Periode:
grensemplacement. 2009-2012
Type investering:
Maatregelen (nummers corresponderen met kaart) Weg

1. verkeerssignalering Asten - Someren (beide ri) Actieprogramma:

2. verbreden kunstwerk Someren Wegen

3. verbreden kunstwerk Geldrop Locatie:

4. TDI aansluiting Someren (hrl) A58

5. Verlengen uitvoeger Leenderheide (hrl) Investeringen:

6. Aanpassen aansluiting Eersel/Stuivertje 19,4 miljoen

7. Alternatieve routes regio Eindhoven geschikt maken

60 Aanleiding Mijlpalen
Op de A58 doen zich op de trajecten knooppunt de Qua doorlooptijd is het proceduretechnisch haalbaar
Baars knooppunt Galder en knooppunt de Baars om het gehele pakket voor eind 2012 te realiseren.
knooppunt Batadorp doorstromingsproblemen voor. Twee deelmaatregelen lopen mee in een planstudie.
Oorzaak hiervan is met name een te beperkte capaciteit Bij de bestuurlijke besluitvorming in het najaar zullen
van deze wegvakken. de maatregelen samen met de regio in de vorm van
convenanten concreter worden vormgegeven.
Aanpak
Het maatregelenpakket is gericht op het verminderen
van deze problemen door het toevoegen van rijstroken, 5.3.7. MIRT verkenning Zuidoostvleugel
het plaatsen van toeritdoseerinstallaties (TDI's) en het Brabantstad
optimaliseren van aansluitingen op het OWN.
Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)

1. A58 tussen St. AB en Galder, uitbr.met 3e rijstrook
HOOFDSTUK 5 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL ZUID

2. A58 optimaliseren/Galder ri Tilburg -> Antwerpen

3. Aansluiting Etten-Leur Vosdonk aanpassen

4. A58 HRR 3e rijstrook Galder - St. Annabosch

5. TDI aansluiting Oirschot (hrl)

6. Aansluiting Best plaatsen VRI/rotonde OWN

7. Knooppunt de Baars, aansl Tilburg O, aansl NO-T

8. Calamiteitendoorsteek voor viaduct Oirschot

9. Glasvezel tbv datatransmissie backbone

10. IM Camera's A58, knp Ekkersweijer en De Baars
Aanleiding
Verwachte effecten In de Nota Ruimte en Pieken in de Delta wordt de
Dit pakket is goed en samenhangend en biedt kansen Brainport Eindhoven/Zuidoost Brabant beschouwd als
voor een forse verbetering in de doorstroming op het de spil van de Toptechnologieregio Zuidoost Nederland.
HWN. Samen met Leuven en Aken vormt het een technologie-
driehoek met een hoge concentratie van kennisinten-
Indicatie effect: sieve bedrijven en kennis- en researchinstellingen.
Doorstroming: ++ Het heeft een schaal waarop succesvol geconcurreerd
Betrouwbaarheid: ++ kan worden met andere kennis- en innovatieregio's in
Robuustheid: 0 Europa. Het kabinet heeft in het regeerakkoord aange-
Publieksgerichtheid: 0 geven de Toptechnologieregio Zuidoost Nederland te
Multimodaal: 0 willen versterken. Een benchmark die binnen het kader
Emissies, leefbaarheid, veiligheid: 0 van de lopende MIRT Verkenning al is uitgevoerd, leert

61
dat als het gebied zich wil meten met andere Europese werkenden en bedrijven in het gebied. Daarnaast biedt 5.3.7.
kennis- en innovatieregio's zoals Helsinki, Stockholm het ook perspectief voor degenen die door het gebied Status: HOOFDSTUK 5 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL ZUID
en München, de uitgangspunten goed zijn maar dat reizen. Met de aanleg van de N279 wordt een alternatief Besluit verwacht 2009
fl inke stappen gezet moeten worden op het gebied van geboden voor regionaal verkeer op het hoofdwegennet Periode:
quality of life en bereikbaarheid. door parallelle verbindingen met inzet van het OWN. 2009-2020
Type investering:
Aanpak Verwachte effecten Weg
De lopende MIRT Verkenning Zuidoostvleugel De bereikbaarheid voor bedrijfsleven en maatschappij Programma:
Brabantstad kan uitmonden in een voorstel tot het verbetert naar verwachting als gevolg van de inves- Maatregelpakket Robuust Wegennet
compleet maken van een verkeersruit om Eindhoven teringen. Ook de leefbaarheid verbetert langs het Locatie:
en Helmond heen (buitenring). Het gaat bijvoorbeeld tracé en in de omgeving omdat andere gebieden nu BrabantStad
om de aanleg van een oost-westverbinding tussen verkeersluw worden gemaakt. Hierdoor verbeteren ook Investeringen:
de A58 en de N279 en het verbeteren, omleggen en de natuurwaarden in deze verkeersluwe gebieden. Nader te bepalen
verbreden van de N279 bij Helmond. Daarnaast zijn er
concrete plannen om ook de N279 tussen Den Bosch Korte termijn effect op economie is naar verwachting
en Helmond op te waarderen zodat een parallelle route versnelde ontwikkeling van bedrijventerreinen en beter
aan de A2 ontstaat. en betrouwbaarder bereikbare afzetmarkt en perso-
De buitenring heeft tot doel: neelsmarkt wat naar verwachting in omzet en winst van

· het verbinden van de vier economische ontwikkel- bedrijven merkbaar zal zijn.
polen van het gebied;

· het opvangen van extra verkeer dat door ontwik- Mijlpalen
kelingen in de A2-zone wordt gegenereerd; Uitvoering gepland in de periode 2013 2016

· het mogelijk maken van een verkeersluw

middengebied

· het optimaal bereikbaar maken van de regionale 5.3.8. Wegaansluitingen in Zeeland
ontwikkelingsas N279

· het verminderen van de kwetsbaarheid van het
(nationale en regionale) verkeerssysteem doordat
een bypass bij calamiteiten ontstaat.

Het beoogde resultaat is een verbetering van de regio-
nale ontsluiting, het mogelijk maken van een duurzame
ontwikkeling van het zogenaamde middengebied tussen
Eindhoven en Helmond alsmede ontlasting van het

stedelijke wegennet waardoor de leefbaarheid toeneemt.
Bovendien draagt dit project bij aan de robuustheid van
het wegennet en biedt het de automobilist meer keuze-
mogelijkheden. Het project richt zich op alle inwoners,

62 5.3.8. Aanleiding zijn zinvol, uit oogpunt van verbetering doorstroming
Status: In Zeeland doen zich bij meerdere aansluitingen maar vooral op het gebied van veiligheid.
Besluit problemen voor met betrekking tot de doorstroming
Periode: en door de terugslag van de fi le bij de aansluiting op Indicatie effect (globaal wegens bovenstaande

2009-2012 de hoofdrijbaan heeft dit ook een negatief effect op de redenen):
Type investering: verkeersveiligheid. De problemen komen niet voor in de Doorstroming: ++
Weg fi le top 50, maar vormen grote problemen voor de regi- Betrouwbaarheid: 0
Actieprogramma: onale verkeersveiligheid en de regionale doorstroming. Robuustheid: 0
Wegen Publieksgerichtheid: 0
Locatie: Aanpak Multimodaal: 0
Zeeland Binnen dit pakket worden aanpassingen gedaan aan vijf Emissies, leefbaarheid, veiligheid: ++
Investeringen: aansluitingen (zie kaart). Bij alle aansluitingen zorgt dit

3,5 miljoen voor een grotere verkeersveiligheid en het voorkomen Mijlpalen
van terugslag van de afrit naar de hoofdrijbaan. De maatregelen zijn uiterlijk 2012 gerealiseerd. Bij de
Dit laatste heeft een groot positief effect op de bestuurlijke besluitvorming in het najaar zullen samen
HOOFDSTUK 5 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL ZUID
doorstroming. met de regio de maatregelen in de vorm van conve-
nanten concreter worden vormgegeven.
Bij enkele van de vijf aansluitingen worden tevens
aanpassingen meegenomen om vrachtwagens de
mogelijkheid te geven met hogere snelheid in te 5.3.9. Quick wins binnenhavens en
voegen. Dit voorkomt frequent optredende verstoringen vaarwegen
in de verkeersstroom ter plaatse van deze aansluiting
met een effect stroomopwaarts.
Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)

1. Aansluiting A58 - `s Gravenpolder (Afrit 35, HRL)

2. Aansluiting Molenweg (Oosterland) N59

3. Aansluiting Oud Heiligenweg (Oosterland) N59

4. Verlengen uitvoegstrook van afrit Industrieterrein
De Poel A256

5. Verlengen invoegstrook HRL, aansluiting
Heikenszand (A58)
Aanleiding
Verwachte effecten De provincies Zeeland, Noord-Brabant en Limburg
Door het ontbreken van congestiegegevens is het niet hebben ieder hun eigen netwerkanalyse vaarwegen en
mogelijk de kosteneffectiviteit van de maatregelen binnenhavens uitgebracht.
gedegen te kwantifi ceren. De voorgestelde maatregelen Topprioriteit voor Zeeland is onder andere het

63
ontwikkelen van een nieuw nat regionaal 3. Verbeteringen haven Bergen op Zoom 5.3.9.
bedrijventerrein. 4. Opknappen loskade en kadeterrein Echt-Susteren Status: HOOFDSTUK 5 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL ZUID
Noord-Brabant ziet veel kansen voor groei van vervoer 5. Baggeren invaart Mauritshaven (Maasgouw) Besluit
over water en wil daarvoor de huidige vaarwegen 6. Aanleg nieuwe kades en baggeren haven Maastricht Periode:
(Brabantse kanalen) verbeteren samen met meer ruimte 7. Baggeren en wegwerken achterstallig onderhoud 2009-2012
voor natte bedrijventerreinen. Meerlo-Wansum Type investering:
De Provincie Limburg heeft als streefbeeld de Maasroute 8. Verdieping Haven Roermond Vaarwegen
voor klasse Vb schepen geschikt te maken. Voor de 9. Verdieping haven Stein Programma:
havens streeft zij naar een zodanige ruimtelijke spreiding 10. Aanleg geluidsschermen haven Stein Quick wins vaarwegen
dat de gehele provincie optimaal wordt bediend. 11. Verdieping haven Venlo Locatie:

12. Ontwikkeling haven Schorebrug Zeeland, Noord Brabant en Limburg
Aanpak Investeringen:
Zeeland heeft ervoor gekozen de nieuwe haven Effecten Rijk: 13,08 miljoen
Schorebrug (gem. Remmerswaal) tot ontwikkeling te Transportvoordelen in termen van tijd- en Rijk: 13,08 miljoen
brengen. Er is hiervoor van Rijkszijde 6,03 miljoen efficiëntiewinst
Totaal: 26,16 miljoen
gereserveerd, waarbij afgesproken is dat Zeeland voor
de tweede tranche geen aanvraag indient (omdat Mijlpalen
in deze eerste tranche een relatief groot bedrag is Start en oplevering tussen 2009 en 2014
toegekend). De decentrale overheden dragen eveneens

6,03 miljoen bij.

Noord-Brabant heeft voor de eerste tranche 3 quick
win projecten ingediend voor diverse verbeteringen in
de havens van respectievelijk Bergen op Zoom, Veghel
en Oss. Deze projecten zijn allen gehonoreerd. Rijk en
decentrale overheden dragen beide 2,57 miljoen bij
aan deze projecten.

Limburg heeft in een actieplan in totaal 14 kleinere
projecten genoemd waarvan er 8 in aanmerking komen
voor een rijksbijdrage uit de eerste tranche. Rijk en de
decentrale overheden dragen ieder 4,48 miljoen bij
aan deze projecten.

Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)

1. Verbeteringen haven Veghel

2. Verbeteringen haven Oss

EBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL OOST

· G

HOOFDSTUK 6

· G

6 EBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL OOST
Gebiedsgerichte

uitwerking landsdeel

Oost

66 6.1 deze problematiek van rivierovergangen nadrukkelijk
Gebiedstypering 5 naar voren. Dit wordt zichtbaar op de A2-As, op
de A50/Stadsbrug/A325 bij Nijmegen, op de A1 bij
Oost-Nederland bestaat uit de provincies Gelderland en Deventer en bij de mogelijke doortrekking van de A15.
Overijssel. In (inter)nationaal perspectief bevinden de
beide provincies zich, op verschillende schaalniveaus, In landsdeel Oost liggen twee nationale stedelijke
tussen grote economische concentraties. Voor de inter- netwerken, te weten de Stadsregio Arnhem Nijmegen
nationale concurrentiepositie van Nederland en de regio en de Regio Twente, twee meer regionale stedelijke
ligt een economische potentie die vraagt om uitste- netwerken, Stedendriehoek en Zwolle-Kampen
kende verbindingen en voorzieningen. Meer naar het Netwerkstad, en een regionaal stedelijk netwerk
noorden wordt een ontwikkeling in oost-westrichting in opkomst: WERV (Wageningen, Ede, Rhenen,
zichtbaar op de as A1 tussen de Randstad en Berlijn (en Veenendaal). De grootste vervoerstromen en de
verder). Deze ontwikkeling wordt vooral gekenmerkt belangrijkste ruimtelijk-economische ontwikkelingen
door een toename van het vrachtverkeer. Het landsdeel vinden in Oost-Nederland plaats rond en naar/vanuit
Oost ondervindt een toenemende verstedelijkingsdruk deze stedelijke netwerken.
HOOFDSTUK 6 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL OOST
vanuit het westen op de woningmarkt en de markt voor
uitgeefbare bedrijvenkavels vanwege de ligging in de De maatregelen in de MobiliteitsAanpak zijn aanvullend
eerste schil rond de Randstad. Met name bij bedrijven op de mobiliteitsmaatregelen (weg, OV en vaarwegen)
die verplaatsen uit de Randstad leeft de wens om uit het MIRT 2009. Concreet gaat het in het MIRT voor
personeel mee te laten verhuizen. Hier ligt een opgave Oost Nederland nu al om de aanleg van de 2e stads-
om met het oog op de toekomst gezamenlijk een brug te Nijmegen, de uitvoering van `Arnhem Centraal'
passende ruimtelijke strategie te ontwikkelen. Hierbij ten behoeve van het Nieuwe Sleutelproject Arnhem, de
doen zich kansen voor ten aanzien van bundeling planstudies voor resp. A12/A15 Bereikbaarheid regio
van verstedelijking rond (H)OV-assen. Een specifi eke Arnhem Nijmegen, A12 Ede Grijsoord en Waterberg-
opgave voor het landsdeel is er in gelegen de aanwezige Velperbroek en A50 Ewijk Valburg, de ZSM 2-maatre-
groene kwaliteit te behouden en te versterken door bij gelen op de A12 Waterberg Velperbroek en op de A50
het geleiden van de verstedelijkingsdruk maximaal in te Valburg Grijsoord, de gebiedsgerichte verkenning A73
zetten op bundeling, inbreiding en herstructurering. Ewijk Rijkevoort, de realisatie van `Sporen in Arnhem'
en de planstudie op de corridor Utrecht - Arnhem in het
Naast de sterke combinatie van kwalitatief hoogwaar- kader van het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer.
dige groenstructuren en dynamische stedelijke gebieden Daarnaast betreft het de planstudies Twentekanalen
wordt landsdeel Oost gekenmerkt door de aanwezig- en Bovenloop IJssel, de realisatie van de N35 Zwolle -
heid van de grote rivieren. De aanwezigheid van de Almelo (Nijverdal), de verkenning van de A1 Corridor
grote rivieren is van invloed op het functioneren van Apeldoorn Deventer, de gebiedsgerichte verkenning
mobiliteitsnetwerken. Bij rivierovergangen kunnen door A28/N35 Regio Zwolle, ZSM 2-maatregelen op de A28

5 Samenvatting van de tekst van hoofdstuk het samenkomen van lokaal, regionaal en nationaal Hattemerbroek Zwolle Meppel en de realisatie van

3 uit het MIRT projectenboek. verkeer knelpunten ontstaan. In landsdeel Oost komt de Hanzelijn.

6.2 67

6.3.1.
MobiliteitsAanpak Status: HOOFDSTUK 6 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL OOST
landsdeel Oost Besluit
Periode:

2009-2012
Naast de hierboven genoemde reeds lopende Type investering:
maatregelen, projecten en studies wordt in het kader OV
van de Mobiliteitsaanpak ingezet op een aantal extra Actieprogramma:
maat

regelen op de Weg en bij het OV. Daarmee Regionaal OV
wordt ingezet op een samenhangende en intermodale Locatie:
benadering van die punten in het verkeers- en vervoers- Overijssel
systeem, die vragen om een aanpak. Investeringen:
Rijksbijdrage: 10,8 miljoen
In Oost Nederland zal de verbetering van het regionale Regiobijdrage: 12,4 miljoen
OV, niet zijnde de trein, met name gericht zijn op Totaal: 23,2 miljoen
de stimulering van een aantal projecten, waarmee Voor de vaarwegen is een aantal projecten voor
de snelheid van het OV wordt verbeterd of een Overijssel, Gelderland, regio Twente en de stadsregio
ontbrekende verbinding (hoogwaardig) kan worden Arnhem-Nijmegen afgesproken in het kader van de
gerealiseerd. Er zijn OV-pakketten samengesteld voor quick wins vaarwegen.
Overijssel, Twente, Gelderland en Arnhem-Nijmegen.
Voor decentrale spoordiensten zal op de lijnen

Arnhem-Doetinchem, Zutphen-Hengelo-Oldenzaal,

Amersfoort-Ede/Wageningen, Zutphen-Winterswijk, 6.3
Winterswijk-Doetinchem, Tiel-Arnhem, Zwolle- Maatregelen Landsdeel Oost
Kampen, Zwolle-Enschede en Nijmegen-Roermond

bezien worden welke maatregelen getroffen kunnen

worden om de problematiek van capaciteit en 6.3.1. OV pakket Overijssel
unctualiteit te verlichten.

Aanleiding
Op het gebied van de weg wordt extra werk gemaakt In de provincie Overijssel liggen, buiten Twente, twee
van het optimaliseren van de corridor A1. Zowel actueel (middel)grote steden: Zwolle en Deventer. Beide steden
als in de nabije toekomst zijn er doorstromingspro- hebben voor het omliggende gebied een belangrijke
blemen op de weg in de spits, met name op het traject regionale functie op het terrein van werkgelegenheid,
Deventer-Apeldoorn. Tevens is in het kader van het voorzieningen, onderwijs en zorg. Dit leidt er onder
project Beter Benutten besloten tot een samenhangend meer toe dat 's morgens veel mensen richting de beide
pakket benuttingsmaatregelen op het HWN en OWN steden reizen en 's avonds weer vertrekken. Met name
uit Beter Bereikbaar KAN. voor deze forensen wil de provincie inzetten op het

68 6.3.2. het actieprogramma en betreffen pakketten gericht op
Status: snelheidsverhoging en betrouwbaarheid. Dit zijn voor
Besluit het stedelijk gebied in Overijssel:
Periode:

2009-2012 · Doorstromingsmaatregelen Zwolle Deltioncollege -
Type investering: Zwolle Station Oosterenk
OV · Verdere uitbouw stadsnet Zwolle, door belangrijke
Actieprogramma: bedrijventerreinen aan te sluiten op de stadsdienst
Regionaal OV · Realisatie doorstroomas Deventer Station
Locatie: Ziekenhuis
Twente
Investeringen: Het Kabinet en provincie Overijssel hebben samen
Rijksbijdrage: 10,7 miljoen ervoor gekozen bovengenoemd maatregelpakket in het
Regiobijdrage: 12,3 miljoen actieprogramma op te nemen.
Totaal: 23 miljoen
HOOFDSTUK 6 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL OOST Verwachte effecten

11 procent reizigersgroei op deze lijnen als gevolg van
de maatregelen.
Mijlpalen
De start en realisatie van de uitvoering van de maat-
versnellen van de reis door middel van het verbeteren regelen is voorzien tussen 2009-2012.
van de doorstroming en frequentieverhogingen, een
belangrijke reizigerstevredenheidsfactor. De provincie
Overijssel gaat uit van een jaarlijkse groei van 5% in het 6.3.2. OV pakket Twente
openbaar vervoer, te behalen op de stadsdiensten en op
enkele corridors. Om de ambities van de partners in de
provincie Overijssel verder waar te maken zullen rijk en
regio gezamenlijk een extra impuls geven om versneld
de Nota Mobiliteits doelstelling te halen.
Aanpak en maatregelen
In het kader van het actieprogramma OV is gekeken
naar projecten die versneld uitgevoerd kunnen
worden (start uitvoering voor 2013) en waarvoor nog
onvoldoende middelen beschikbaar zijn.
Dit betreft maatregelen die aansluiten bij de doelen van

Aanleiding 6.3.3. OV Pakket Gelderland

6.3.3.
Door economische groei en stijgende welvaart is de Status: HOOFDSTUK 6 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL OOST
mobiliteit in de regio Twente sterk gegroeid. Dit leidt Besluit
op een aantal plaatsen tot dagelijkse fi les. De regio wil Periode:
daarom met één samenhangend OV-net van trein en 2009-2012
bus, een aantrekkelijk alternatief bieden voor een deel Type investering:
van de autoverplaatsingen. OV
Actieprogramma:
De Regio Twente heeft een jaarlijkse groeiambitie van Regionaal OV

4 5%. Aanvullend op de maatregelen die de regio Locatie:
Twente neemt om het OV te verbeteren, investeren rijk Gelderland
en regio gezamenlijk in onderstaande maatregel om Investeringen:
gezamenlijk een extra impuls geven om versneld de Rijksbijdrage: 5,6 miljoen
Nota Mobiliteits doelstelling te halen. Regiobijdrage: 6,4 miljoen
Aanleiding Totaal: 12 miljoen
Aanpak en maatregelen De mobiliteit in de provincie Gelderland is de afgelopen
Voor de Regio Twente is de volgende maatregel in jaren gegroeid; zowel het aantal verplaatsingen als de
het actieprogramma regionaal OV opgenomen. Deze afgelegde afstand neemt toe. Door de toenemende
maatregel kan door de extra impuls versneld uitgevoerd mobiliteit staat de bereikbaarheid van de steden en
worden. De maatregel is gericht op snelheidsverhoging stedelijke netwerken steeds meer onder druk. De
en betrouwbaarheid. Het gaat om: provincie zet in op maatregelen die de kwaliteit en

· HOV-bus Twente, verbinding HOV-midden / krake- daarmee de aantrekkelijkheid van het OV vergroten.
ling Hengelo-Enschede Het Snelnet, als ruggengraat van het OV in Gelderland,
neemt hier een belangrijke rol in. Het Snelnet omvat
Verwachte effecten een stelsel van snelle en comfortabele regionale

32 procent reizigersgroei op deze lijnen als gevolg van trein- en busverbindingen tussen de grotere stedelijke
deze maatregelen. concentraties in Gelderland. De provincie wil voor het
regionaal OV een groei realiseren van minimaal 2,1%
Mijlpalen per jaar en voor het regionaal spoor 5%.
De start en realisatie van de uitvoering van de maat-
regel is voorzien in de periode 2009 2012. Het Kabinet vindt regionaal OV van belang voor
het verbeteren van de bereikbaarheid van stedelijke
netwerken en het leefbaar houden van deze gebieden.
Aanpak en maatregelen
Aanvullend op de maatregelen die de regio uitvoert,
wordt via het actieprogramma een extra impuls

70 6.3.4. gegeven aan het regionaal OV om versneld de Aanleiding
Status: Nota Mobiliteitsdoelstelling te halen. Het gaat voor De Stadsregio wil haar strategische positie verder
Besluit Gelderland om maatregelen die voor 2013 versneld benutten door het aantrekken van (internationale)
Periode: uitgevoerd kunnen worden en waarvoor nog onvol- bedrijven en instellingen. Daarvoor is een goede

2009-2012 doende dekking is gevonden. Dit betreft projecten kwaliteit van (inter)nationale verbindingen en regionale
Type investering: die aansluiten bij de kaders van het actieprogramma, bereikbaarheid van groot belang. De Stadsregio kiest
OV gericht op snelheidsverbetering en betrouwbaarheid: daarom ondermeer voor een netwerk van hoogwaardig
Actieprogramma: openbaar vervoer, gericht op grote reizigersstromen. De
Regionaal OV · Kwaliteitsimpuls HOV-as Apeldoorn Zwolle regio heeft een groeiambitie van 30% tot 2020.
Locatie: · Kwaliteitsimpuls HOV-as Doetinchem Enschede
Arnhem-Nijmegen Aanpak en maatregelen
Investeringen: Het Kabinet en provincie Gelderland hebben samen Om de ambities van de Stadsregio Arnhem - Nijmegen
Rijksbijdrage: 8,7 miljoen ervoor gekozen bovengenoemd maatregelpakket in het waar te maken zullen het Kabinet en de regio
Regiobijdrage: 10 miljoen actieprogramma op te nemen. gezamenlijk een extra impuls geven om versneld de
Totaal: 18,7 miljoen Nota Mobiliteits doelstelling te halen. Het gaat om
HOOFDSTUK 6 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL OOST Verwachte effecten maatregelen die voor 2013 versneld uitgevoerd kunnen

23 procent reizigersgroei op deze lijnen als gevolg van worden en waarvoor nog onvoldoende dekking is
de maatregelen. gevonden. Dit betreft projecten die aansluiten bij de
kaders van het actieprogramma, gericht op snelheids-
Mijlpalen verbetering en ontbrekende (tangentiële) verbindingen:
De start en realisatie van de uitvoering van het · Rijn-Waal sprinter: aanleg van een
programma is voorzien in de periode 2009 2012. HOV-busverbinding tussen Arnhem en Nijmegen

· A12 sprinter: aanleg van eigen businfrastructuur
langs de A12 van P+R Zevenaar naar kantorenpark

6.3.4. OV pakket Arnhem-Nijmegen IJsselstein in Arnhem.
Kabinet en Stadsregio Arnhem Nijmegen, hebben
samen ervoor gekozen bovengenoemd maatregelpakket
in het actieprogramma op te nemen.
Verwachte effecten

219 procent reizigersgroei op deze lijnen als gevolg van
de maatregelen
Mijlpalen
De start en realisatie van de uitvoering van de maat-
regelen is voorzien in de periode 2009 2012.

6.3.5. Quick Scan gedecentraliseerde 71
Op verzoek van de Kamer is met de Quick Scan 6.3.5.
spoorlijnen Regionaal Spoor in kaart gebracht op welke lijnen zich Status: HOOFDSTUK 6 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL OOST
de afgelopen jaren fl inke groei heeft voorgedaan en Besluit verwacht 2009
waar momenteel capaciteitsknelpunten bestaan of de Periode:
punctualiteit te wensen over laat. 2009-2012
Voor landsdeel Oost gaat het daarbij om de volgende Type investering:
prioritaire lijnen, waarvoor maatregelen getroffen OV
kunnen worden: Programma:

· Arnhem-Doetinchem: overbelast, een slechte punc- Quick Scan gedecentraliseerde
tualiteit en te hoge zitplaatsbezettingsgraad in de spits spoorlijnen

· Amersfoort-Ede/Wageningen: te hoge zitplaats- Locatie:
bezettingsgraad in de spits Overijssel, Gelderland, regio Twente,

· Zutphen-Hengelo-Oldenzaal: overbelast en te hoge Stadsregio Arnhem-Nijmegen
zitplaatsbezettingsgraad in de spits Investeringen:

· Zwolle-Kampen : te hoge zitplaatsbezettingsgraad Bijdrage van Rijk en regio nader te
in de spits bepalen
Indien budgettair mogelijk zullen ook de volgende lijnen
aan bod komen:

· Arnhem-Tiel : slechte punctualiteit
Aanleiding · Zwolle-Enschede : slechte punctualiteit
De forse toename van het aantal reizigers op de · Winterswijk-Doetinchem : slechte punctualiteit
gedecentraliseerde spoorlijnen in Gelderland, Overijssel, · Winterswijk-Zutphen : slechte punctualiteit
Stadsregio Arnhem-Nijmegen en regio Twente is

voor een belangrijk deel te danken aan de frequen- Aanpak
tieverhogingen en betere samenhang met het overig De betrokken regionale besturen onderschrijven de
OV-netwerk dat vervoerders en decentrale overheden conclusies uit de quick scan en de daarin geïndiceerde
hebben gerealiseerd. De treindiensten op deze maatregelen. Voor de verbinding Arnhem Doetinchem
spoorlijnen behoren niet tot de concessie van het hoof- wordt daarbij gedacht aan onder meer perronverlenging
drailnet, maar vallen onder de verantwoordelijkheid van ten behoeve van inzet van langere treinen; aan locale
de provincie Gelderland, de provincie Overijssel, stads- maatregelen ten behoeve van optimalisatie van de
regio Arnhem-Nijmegen en regio Twente. Ze spelen een reistijd op het traject Doetinchem Winterswijk en aan
belangrijke rol als ruggengraat van het OV-netwerk in maatregelen voor het `vrijleggen' te Zutphen van de
de regio en het goed functioneren ervan is cruciaal treindienst Winterswijk Zutphen.
voor de samenhang met de aansluitende busdiensten en
de regionale bereikbaarheid. Ook vormen ze belangrijke Voor de lijn Amersfoort Ede/Wageningen wordt
feeders voor het hoofdrailnet. gedacht aan dubbelspoor bij Barneveld Noord en een

72 6.3.6. nieuwe halte Barneveld Zuid. Voor Zwolle-Kampen Aanleiding
Status: betreft het de ombouw naar regionale tramlijn. Daarbij Uitgaande van de streefwaarden uit de Nota Mobiliteit
Besluit is de aanleg van een inhaalspoor en vier tramhaltes treedt op dit traject rond 2020 een potentieel knelpunt
Periode: voorzien; bovendien zal de lijn geëlektrifi ceerd worden op. De visie 2020-2040 N-wegen in rijksbeheer

2009-2012 met 750V DC. Gezamenlijk vervolgonderzoek van rijk, concludeert dat de N35 in aanmerking komt voor een
Type investering: regio, ProRail en de vervoerders (inclusief operators hogere ambitie (100 km/uur stroomweg) omdat de N35
Weg goederenvervoer) moet uitwijzen welke prioritering economische kerngebieden (Twente met Zwolle (en
Programma: binnen de genoemde lijnen is aan te brengen, wat de Groningen, Leeuwarden) met elkaar verbindt.
Maatregelpakket Robuust Wegennet meest kosteneffectieve maatregel(en) per lijn is/zijn en
Locatie: wat deze maatregelen kosten. Dit beeld moet voorjaar Bovendien is de N35 een kwetsbaar wegvak. Door
N35 Zwolle-Wierden 2009 beschikbaar komen, waarna vervolgoverleg zal verhoging van de ambitie kan de kwetsbaarheid
Investeringen: plaatsvinden over de exacte fi nancieringsverdeling. worden verminderd. Verder is de N-weg een alternatief
Rijksbijdrage: 22,1 miljoen voor de A1 en leidt opwaardering van deze weg tot de
Regiobijdrage: 30 miljoen Verwachte effecten verbetering van de robuustheid in het totale (wegen)
Totaal: 52,1 miljoen De maatregelen zijn met name gericht op het verbe- netwerk.
HOOFDSTUK 6 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL OOST
teren van de betrouwbaarheid van de dienstregeling.
Aanpak
Mijlpalen Het grootste knelpunt ligt tussen Zwolle en Wijthmen.

2009: Resultaten vervolgonderzoek en Daarvoor is een gebiedsgerichte verkenning uitgevoerd
fi nancieringsverdeling en worden nu de voorbereidingen getroffen om een

2009-2012: Realisatie ingrijpende korte termijn planstudie te starten. Tijdens het BO van oktober
maatregelen 2008 heeft de minister aangegeven het tekort van

6,1 miljoen te dekken (naast 30 miljoen van de
regio en 16 miljoen uit Amendement van Hijum)

6.3.6. N35 Zwolle-Wierden zodat de planstudie Zwolle-Wijthmen kan starten. Bij de
planstudie zal zoveel mogelijk geanticipeerd worden op
de hogere ambitie voor de N35 op de lange termijn.
Verwachte effecten
Indicatie effect:
Doorstroming: +
Betrouwbaarheid: +
Robuustheid: +
Verkeersveilgiheid +
Mijlpalen
Planstudie Zwolle Wijthmen globale planning:

73
Start planstudie: 2009 6.3.8). Tevens zal het project fi legolfbreker bij Markelo 6.3.7.
OTB/MER: 2010 (onderdeel van fi leproof) worden uitgevoerd. Status: HOOFDSTUK 6 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL OOST
Start realisatie: vanaf 2011 Vervolgens wordt uitvoering gegeven aan pakket Besluit
C (kunstwerken Beekbergen ten bedrage van Periode:
In het voorjaarsoverleg 2009 zullen nadere afspraken 22 miljoen). 2010-2012
worden gemaakt over de "marsroute"voor de N35 als Type investering:
geheel naar de hogere ambitie op de lange termijn. Dan Voor een besluit tot planstudie op de A1 tussen weg
zullen afspraken worden gemaakt over de prioritering Apeldoorn en Azelo moet er overeenstemming zijn Programma:
voor de aan te pakken volgende deeltracé's. over een bestuurlijke voorkeursvariant en zicht zijn op Maatregelpakket Robuust Wegennet
fi nanciering. Als hierover duidelijkheid is kan besloten Locatie:
worden wanneer een planstudie kan starten. A1 Apeldoorn Deventer Oost

6.3.7. A1 Apeldoorn Deventer Oost Investeringen:
Maatregelen (nummers corresponderen met kaart) Rijk: 34,2 36,2 miljoen
Pakket A: 1,5 miljoen Regio: 5,1 miljoen

1. Verruiming openingstijden spitsstroken

2. Betere bewegwijzering

3. Plaatsen TDI's

4. Aanpassen kruispunt en vri, voorkomt terugslag op
de A1
Pakket B: 15,7 17,7 miljoen

5. Weefvak tussen Beekbergen en Apeldoorn/Zuid

6. Weefvak tussen Apeldoorn-Zuid en Beekbergen

7. Verlengen plusstrook met minimaal 1500 meter,
Aanleiding waardoor negatieve invloed van invoeger en einde
Zowel rijk als regio krijgen hier nu en op termijn een plusstrook opgeheven wordt.
probleem voor zowel het lange afstandverkeer, het 8. Aansluiting Apeldoorn-Zuid, aanpassen vri en extra
regionale en bovenregionale verkeer. Wanneer welk rijstrook en linksafstrook, dit voorkomt terugslag op
probleem zich exact gaat manifesteren is nog niet de A1
(geheel) duidelijk en zal nader onderzoek vereisen. 9. Aansluiting Deventer, reconstructie OWN en
fi ledetectie op A1
Aanpak

Voor de korte termijn worden benuttingsmaatregelen Pakket C: 22,1 miljoen
(studie naar benuttingsmaatregelen op de A1 tussen 10. Aanpassing Knooppunt Beekbergen. Verbeteren
Apeldoorn en Azelo, juli 2008) op de A1 uitgevoerd. doorstroming en vergoten capaciteit waardoor
De korte termijn maatregelen uit het Actieprogramma minder congestie op zal treden.
Wegen zullen hierop worden afgestemd (zie paragraaf

74 6.3.8. Verwachte effecten: regelmatig incidenten plaats. De locatie komt niet
Status: Doorstroming: + voor in de fi le top 50, maar vormt wel een regionaal
Besluit Betrouwbaarheid: + knelpunt.
Periode: Robuustheid: +

2009-2012 Publieksgerichtheid: + Aanpak
Type investering: Multimodaal: 0 Binnen het regionale samenwerkingsverband Beter
Weg Verkeersveiligheid + Bereikbaar Stedendriehoek, is er door de samenwer-
Actieprogramma: kende wegbeheerders voor gekozen om deze problema-
Wegen Mijlpalen tiek aan te pakken met een gecombineerde aanpak.
Locatie: 2008-2010: realisatie pakket 1 Enerzijds wordt de N345 tussen A1 en A50 opge-
Beekbergen 2011: realisatie pakket 2 waardeerd, zodat een goed alternatief ontstaat voor
Investeringen: 2012: realisatie pakket 3 het structureel overbelaste knooppunt Beekbergen.

13,2 miljoen Anderzijds wordt de toestroom naar de A1 beheerst
(beperkt) door het realiseren van instroomgeleidende

6.3.8. Optimaliseren Corridor A1 bij maatregelen op de toeritten. De combinatie van beide
HOOFDSTUK 6 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL OOST Beekbergen maatregelen leidt tot een vermindering van de verkeers-
vraag bij de bottleneck en daarmee tot een vermin-
dering van het fi leknelpunt. De maatregelen worden
afgestemd met de maatregelen op de A1 corridor uit
het pakket Robuust Wegennet (zie paragraaf 6.3.7).
Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)

1. Completeren verkeerssignalering A1 Buren
Hengelo

2. BB Stedendriehoek TDI A1 Bathmen

3. BB Stedendriehoek TDI A1 Lochem

4. BB Stedendriehoek TDI A1 Apeldoorn Zuid R

5. BB Stedendriehoek HDI A50 L -> A1 L

6. A50/A1 Beekbergen camera's
Aanleiding 7. Opwaarderen N345 aansluiting Apeldoorn op A1 en
Knooppunt Beekbergen is de bottleneck geworden op A50
de A1. Knooppunt Beekbergen is een klassiek klaverblad 8. BermDRIP A1/A35 Buren noord
en kent forse kruisende stromen. Doordat de vormge- 9. Kantelwals Hengelo Zuid
ving van dit klaverblad niet is afgestemd op de grootte 10. BermDRIP A35 Delden
van deze stromen, ontstaan er afwikkelingsproblemen. 11. Glasvezel tbv datatransmissie backbone
Daarnaast vinden er door de fi levorming en ondui- 12. Calamiteiten doorsteek Ijsselbrug
delijke bewegwijzering op de noord- en de zuidbaan 13. Bermdrip A1 Rijssen

Verwachte effecten 75
van de A12 (Westervoort, Duiven, Zevenaar) en uit de 6.3.9.
Door het aanbieden van een goed alternatief wordt richting Achterhoek en Stedendriehoek (via A50/A12 Status: HOOFDSTUK 6 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL OOST
het knooppunt Beekbergen structureel ontlast. In Waterberg en A348) is de verkeersvraag structureel Besluit
combinatie met maatregelen voor het beheersen van hoger dan de beschikbare capaciteit. Dit leidt tot Periode:
de instroom, heeft dit een structureel effect op de structurele fi levorming. 2009-2012
doorstroming. Type investering:
Door de grote drukte op de meeste wegen in de regio Weg
Indicatie effect: zijn deze wegen kwetsbaar voor incidenten, hetgeen Actieprogramma:
Doorstroming: + leidt tot een onbetrouwbare regionale verkeersafwik- Wegen
Betrouwbaarheid: 0 keling. Daarnaast is de kwetsbaarheid op de rivierover- Locatie:
Robuustheid: 0 gangen groot, doordat beschikbare alternatieven een te Arnhem-Nijmegen
Publieksgerichtheid: + beperkte capaciteit hebben. Investeringen:
Multimodaal: 0 25,7 miljoen
Emissies, leefbaarheid, veiligheid: 0 De trajecten A50 Arnhem-Oss (nr 9) en A50
Oss-Arnhem (nr 40) staan in de fi letop 50.
Mijlpalen

Alle maatregelen kunnen eind 2012 gerealiseerd zijn. Aanpak
De maatregelen in dit pakket zijn gericht op een goede
sturing van verkeersstromen in normale situaties en

6.3.9. Benuttingsmaatregelen bij incidenten, om tegemoet te komen aan beschreven
Arnhem-Nijmegen problemen ten aanzien van structurele fi levorming,
onbetrouwbaarheid en kwetsbaarheid van de
rivierovergangen.
Veel nadruk in dit pakket ligt op het onder specifi eke
omstandigheden en onder specifi eke voorwaarden
kunnen inzetten van de provinciale Pleijroute als
alternatief voor de A50. Dit verbetert de doorstroming
en de betrouwbaarheid in de regio en met name de
robuustheid door te zorgen voor een goed (provinciaal)
alternatief wanneer dat nodig en mogelijk is.
Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)

1. A12/A50 Grijsoord camera's
Aanleiding 2. A12/A50 Waterberg camera's
De capaciteit op diverse wegen in het gebied schiet 3. A12 Zevenaar-Velperbroek camera's
structureel tekort. Op bijvoorbeeld de aansluitingen 4. Glasvezel tbv datatransmissie backbone

76 6.3.10. 5. A12 Velperbroek - N325 optimalisatie VRI's BBKAN Robuustheid: +
Status: 6. A12 W'voort-Duiven-Zevenaar coordinatie VRI's Publieksgerichtheid: +
Besluit 7. A12 Duiven optimalisatie vri BBKAN Multimodaal: 0
Periode: 8. A12 Tatelaar reguleren verkeerstroom BBKAN Emissies, leefbaarheid, veiligheid: 0

2009-2012 9. Knp Waterberg A50 op A12 noord/zuidbaan TDI
Type investering: 10. Knp Grijsoord, A12 Noord, bewegwijzering BBKAN Mijlpalen
Vaarwegen 11. A12 zuidbaan, knp Waterberg bewegwijzering Alle maatregelen kunnen eind 2012 gerealiseerd zijn.
Programma: 12. aansluiting A12 Velperbroek, vrije rechtsaffer ri. Dld
Quick wins vaarwegen 13. Signalering A325 BBKAN
Locatie: 14. A12 Ijsselbrug calamiteitendoorsteek 6.3.10. Quick wins vaarwegen en
Overijssel, Gelderland, Arnhem- 15. N325 camera's binnenhavens
Nijmegen en Twente 16. Glasvezel tbv datatransmissie backbone
Investeringen: 17. Calamiteiten doorsteken + bebording etc
Rijk: 10,35 miljoen 18. Camera's A50 Valburg-Grijsoord
Regio: 10,35 miljoen 19. camera's tussen Valburg en Bankhoef hrl
HOOFDSTUK 6 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL OOST Totaal: 20,7 miljoen 20. A50/A73 Ewijk, camera's

21. A50/A15 Valburg, camera's

22. A73/N322 Neerbosch, camera's

23. spitsstrook kpt Neerbosch west-zuid verbindingsweg

24. Glasvezel tbv datatransmissie backbone

25. A73 Malden bermDRIP BBKAN

26. A73 Lindenholt bermDRIP zuid BBKAN

27. A50 knp Grijsoord Renkum westbaan verl. invoeger

28. A15 noordbaan ten oosten van knp Valburg,
bermDRIP
Verwachte effecten
De maatregelen vormen een gedegen samenhangend Aanleiding
pakket, dat is gericht op noodzakelijke en zinvolle De provincies Gelderland en Overijssel hebben een
verbeteringen van de regionale verkeersafwikkeling. De afzonderlijke netwerkanalyse binnenhavens gemaakt.
focus op de inzet van de Pleijroute als alternatief voor De stadsregio Arnhem-Nijmegen en de regio Twente
de A50 is een zinvolle strategie. De maatregelen in dit hebben eveneens een eigen visie ontwikkeld op hun
pakket zijn effectief op meerdere vlakken. vaarwegennetwerk en netwerkwerk van binnenhavens.
Overijssel heeft in haar streefbeeld met name ingezet
Indicatie effect: op versterking van het netwerk van binnenhavens,
Doorstroming: + waaronder de knooppunten Zwolle-Kampen.
Betrouwbaarheid: + Gelderland streeft o.a. naar uitbreiding van de

---

havenactiviteiten in Wageningen. De stadsregio 5. Ontwikkeling nieuwe natte kavels in Enschede
Arnhem-Nijmegen wil een rol spelen in het bevorderen 6. Verlenging kade Markelo HOOFDSTUK 6 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL OOST
van de binnenvaart door ruimte voor natte kavels te 7. Uitbreiding Container Terminal Hengelo
ontwikkelen. 8. Verplaatsing en uitbreiding BCTN Nijmegen
Voor de regio Twente zijn de binnenhavens onderdeel 9. Aanpassen en verbeteren wachtplaats en verzwaren
van grootschalige terreinen (XL Businessspark Twente, damwand Rijnhaven Wageningen
uitbreiding Combi Terminal Twente). Deze regio heeft 10. Aanleg damwand overslagkade noordoever
de ambitie om het vervoer over water via de Twentse Rijnhaven Wageningen
binnenhavens verder te ontwikkelen. 11. Aanleg damwand/overslagkade Pabstsendam
Wageningen
Aanpak

De provincie Gelderland heeft voor de eerste Verwachte effecten
tranche ingezet op verbeteringen in de Rijnhaven te De verwachte effecten liggen voornamelijk op het
Wageningen. Hiervoor zijn 3 quick wins gehonoreerd. vlak van transportbaten, zoals extra afl aaddiepte en
Hiermee is een rijksbijdrage van 3,15 miljoen reistijdwinst.
gemoeid.

In de provincie Overijssel worden met een rijksbijdrage Mijlpalen
van 1,3 miljoen projecten in de haven van Zwolle De projecten zullen tussen 2009 en 2014 gerealiseerd
gerealiseerd. worden.
De regio Arnhem-Nijmegen heeft 1 groot project voor
een rijksbijdrage voorgedragen, namelijk de verplaat-
sing en uitbreiding van de BCTN-terminal bij Nijmegen.
Het Rijk draagt hier 2 miljoen aan bij.

De regio Twente heeft projecten ingediend t.b.v.

verbetering en uitbreiding van de haven in Enschede,
uitbreiding van de haven in Hengelo en uitbreiding van
een kade in de haven van Markelo. Het Rijk reserveert
hier 3,9 miljoen voor.

Voor alle regio's geldt dat de decentrale overheden

50% van de kosten zelf dragen.

Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)

1. Vernieuwen kade/loswal Margriethaven Zwolle

2. Verdiepen vaarwater Voorsterhaven,

Katwolderhaven en Margriethaven Zwolle

3. Kadeverbetering locatie Achmea Zwolle

4. Uitbreiding en verbetering kades Enschede

EBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL NOORD

· G

HOOFDSTUK 7

· G

7 EBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL NOORD
Gebiedsgerichte

uitwerking landsdeel

Noord

80 7.1 De afgelopen jaren hebben rijk en regio met succes
Gebiedstypering 6 uitvoering gegeven aan de afspraken in het kader
van het Langmanakkoord. In dat kader is er gekeken
Vergeleken met de rest van het land zijn de provincies naar de mogelijkheid van een snelle spoorverbinding
Drenthe, Fryslân en Groningen dunbevolkt. Het (Zuiderzeelijn) of een alternatief samenhangend

landelijk gebied wordt gekenmerkt door grote, aaneen- pakket. Met het ondertekenen van het convenant
gesloten open ruimtes die uniek zijn voor Nederland. Regiospecifi ek Pakket (RSP) Zuiderzeelijn op 23
De natuurlijke, landschappelijke en milieuwaarden juni 2008 is een defi nitief besluit genomen over de
in Noord-Nederland vormen de basis voor een goed toekenning van de zogeheten Zuiderzeelijngelden. De
woon- en leefklimaat. Wonen en werken zijn in Noord- hoofdopgaven voor Noord-Nederland zijn:
Nederland niet gelijkmatig gespreid, maar geconcen- · het versterken van de meest kansrijke economische
treerd in een aantal kernzones: het Nationaal Stedelijk clusters;
Netwerk (NSN) Groningen - Assen, de Westergozone · het stimuleren van innovatie, kennis en
en de A7-zone Fryslân, regionaal stedelijk netwerk ondernemerschap;
Zuid-Drenthe en de Eemsdelta. · het concentreren van economische ontwikkeling en
HOOFDSTUK 7 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL NOORD verstedelijking;
In internationale context ziet het Kabinet en de regio · het verbeteren van de bereikbaarheid, zowel binnen
potentie in een positie van Noord-Nederland op de de regio als van Noord-Nederland met de rest van
as Randstad - Noord-Nederland - Noord-Duitsland - Nederland.
Scandinavië, de Noordelijke Ontwikkelingsas (NOA).
De infrastructurele drager voor de NOA wordt gevormd De maatregelen in de MobiliteitsAanpak zijn aanvul-
door twee hoofdtransportassen voor wegvervoer, de lend op de mobiliteitsmaatregelen (weg en OV) uit
A6-A7 en de A28(-A37). Deze assen verbinden de kern- het MIRT 2009. Concreet gaat het in het MIRT om de
zones in Noord-Nederland met de (inter)nationale kern- aanpak van de A7 Zuidelijke Ringweg Groningen, de
gebieden buiten de regio. Daarnaast zijn de spoorwegen, N31 Leeuwarden, de N33 Assen (Zuid) Zuidbroek,
de zeehavens en de hoofdvaarweg Lemmer - Delfzijl en de A7 Rondweg Sneek, de aanpak van de vaarweg
de daaraan verbonden binnenhavens van groot belang Lemmer Delfzijl en de verruiming van de vaarweg
voor de economische ontwikkeling. Binnen de kernzones Eemshaven - Noordzee. In het kader van het RSP
vervullen de steden Groningen, Assen, Leeuwarden zijn daarnaast afspraken gemaakt over de Zuidelijke
en Emmen een belangrijke bovenregionale functie. In Ringweg Groningen, het verbeteren van de bereikbaar-
deze steden bevinden zich belangrijke voorzieningen op heid van Leeuwarden en Assen en het nemen van
het terrein van cultuur, onderwijs en gezondheidszorg. diverse maatregelen op het gebied van OV (spoor en
Clustering van kennisintensieve economische activiteiten regionaal OV, onder andere Kolibri). Daarnaast zijn er
in de steden Groningen, Assen, Leeuwarden en Emmen in het kader van de Netwerkaanpak afspraken gemaakt
kan de gewenste interactie tussen de kennisinstellingen over korte termijn maatregelen ter verbetering van de

6 Samenvatting van de tekst van en het bedrijfsleven versterken en aldus impuls geven bereikbaarheid van de regio Groningen Assen en de
hoofdstuk 3 uit het MIRT Projectenboek. aan de kenniseconomie. regio Leeuwarden.

7.2 7.3 81

7.3.1.
MobiliteitsAanpak Maatregelen Status: HOOFDSTUK 7 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL NOORD
landsdeel Noord Landsdeel Noord Besluit
Periode:

2009-2012

7.3.1. OV pakket Groningen-Assen Type investering:
OV
Actieprogramma:
Regionaal OV
Locatie:
Groningen-Assen
Investeringen:
Rijksbijdrage: 5,35 miljoen
Regiobijdrage: 6,15 miljoen
Totaal: 11,5 miljoen
Naast de hierboven genoemde reeds lopende

maatregelen, projecten en studies wordt in het kader
van de MobiliteitsAanpak ingezet op een aantal extra Aanleiding
maatregelen op de weg, de binnenvaart en in het OV. Het stedelijke netwerk Regio Groningen Assen zet
Op het gebied van het openbaar vervoer wordt door ruimtelijk in op een bundeling van wonen en werken
rijk en regio extra geïnvesteerd in decentrale spoor- rondom de zogenaamde T-structuur (hoofdwegen A7
diensten en in een OV-pakket Groningen - Assen. Dit en A28 en de spoorlijnen). Het verkeer- en vervoers-
OV-pakket richt zich op frequentieverhogingen en systeem vormt daarmee de drager en verbindende
verhoging van de snelheid (bus op vluchtstrook) van schakel tussen de huidige en toekomstige belangrijke
een aantal OV lijnen en het invullen van een tangentiële woon- en werkgebieden. Het openbaar vervoer speelt
lijn. De maatregelen op decentrale spoordiensten een belangrijke rol in het bereikbaar houden van deze
betreffen de lijnen Leeuwarden - Harlingen, Groningen stedelijke concentraties, omdat de uitbreiding van

- Roodeschool en Groningen - Nieuweschans. De weginfrastructuur nagenoeg niet meer mogelijk is.
maatregelen voor de lijn Groningen Leeuwarden

maken deel uit van het RSP. Voor de weg is er met de De Regio Groningen Assen zet, onder de noemer
regio overeenstemming bereikt over een pakket aan Kolibri, in op een kwaliteitsslag in het regionaal OV. Het
benuttingsmaatregelen aan de Zuidelijke Ringweg Kolibri OV-netwerk bestaat onder andere uit hoogwaar-
Groningen. Over benuttingsmaatregelen bij het knoop- dige buslijnen, regionaal spoor en HOV-assen. Het gaat
punt Joure wordt in 2009 beslist. om het beter benutten van de bestaande infrastructuur,
Voor de vaarwegen zijn zes quick wins afgesproken. slimme toevoegingen en op essentiële punten inzetten

82 7.3.2. op een kwaliteitssprong door te bouwen. Om de ambi-
Status: ties van de partners in de regioverder waar te maken
Besluit verwacht 2009 zullen rijk en regio gezamenlijk een extra impuls geven
Periode: om versneld de Nota Mobiliteits doelstelling te halen.

2009-2012
Type investering: Aanpak en maatregelen
OV Voor de Regio Groningen Assen gaat het om de
Programma: volgende maatregelen:
Quick Scan decentraal spoor · Frequentieverhoging buslijn 314 Drachten
Locatie: Groningen (naar een kwartierdienst in de spits)
Groningen, Friesland · Frequentieverhoging buslijn 317 Roden Groningen
Investeringen: (naar een kwartierdienst in de spits) Groningen is voor een belangrijk deel te danken aan
Bijdrage van Rijk en regio nader te · Frequentieverhoging buslijn 319 Assen Groningen de frequentieverhogingen en betere samenhang met
bepalen (naar een kwartierdienst in de spits) het overig OV-netwerk dat vervoerders en decentrale

· Invoering tangentverbinding Zernike Transferium overheden hebben gerealiseerd. De treindiensten op
HOOFDSTUK 7 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL NOORD Hoogkerk Martini Ziekenhuis deze spoorlijnen behoren niet tot de concessie van het

· Bus op vluchtstrook A28 De Punt Haren hoofdrailnet, maar vallen onder de verantwoordelijkheid

· Bus op vluchtstrook A7 Leek - Munnikesloot van de provincie Friesland en de provincie Groningen.
Het Kabinet en partners uit de regio Groningen Assen Ze spelen een belangrijke rol als ruggengraat van het
hebben er samen voor gekozen bovengenoemd maatre- OV-netwerk in de regio. Het goed functioneren ervan
gelpakket in het actieprogramma op te nemen. is cruciaal voor de samenhang met de aansluitende
busdiensten en de regionale bereikbaarheid. Ook
Verwachte effecten vormen ze belangrijke feeders voor het hoofdrailnet.

19 procent reizigersgroei op deze lijnen als gevolg van
de maatregelen. Op verzoek van de Kamer is met de Quick Scan
Regionaal Spoor in kaart gebracht op welke lijnen zich
Mijlpalen de afgelopen jaren fl inke groei heeft voorgedaan en
De start en realisatie van de uitvoering van de maatre- waar momenteel capaciteitsknelpunten bestaan of de
gelen is voorzien tussen 2009-2012. punctualiteit te wensen over laat. Voor landsdeel Noord
gaat het daarbij om de volgende prioritaire lijnen:

7.3.2. Quick Scan gedecentraliseerde · Leeuwarden-Harlingen: slechte punctualiteit
spoordiensten · Groningen-Nieuweschans: slechte punctualiteit

· Groningen-Roodeschool: slechte punctualiteit
Aanleiding
De forse toename van het aantal reizigers op de Ook de lijn Leeuwarden-Groningen is als prioritaire
gedecentraliseerde spoorlijnen in Friesland en lijn aangemerkt vanwege een slechte punctualiteit.

83
Maatregelen op deze lijn zijn echter pas voorzien voor Mijlpalen 7.3.3.
de periode 2012-2020 en maken deel uit van het RSP. 2009: Resultaten vervolgonderzoek en Status: HOOFDSTUK 7 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL NOORD
fi nancieringsverdeling Besluit
Aanpak 2009-2012: Realisatie ingrijpende korte termijn Periode:
De betrokken regionale besturen onderschrijven de maatregelen 2009-2012
conclusies uit de quick scan en de daarin geïndiceerde Type investering:
maatregelen. Deze variëren van lokale maatregelen Weg
ten behoeve van de optimalisatie van de reistijd voor 7.3.3. Optimaliseren zuidelijk deel Actieprogramma:
de trajecten Leeuwarden Harlingen, Groningen ringweg Groningen Wegen
Nieuweschans en Groningen Roodeschool tot aanleg Locatie:
van een stuk van de spoorlijn in de Eemshaven en Groningen
verplaatsing van het station Roodeschool. Voorts is Investeringen:
verbetering van de toegankelijkheid van de perron- 2 miljoen
sporen te Groningen en reactivering van de verbinding
Zuidbroek Veendam7 voorzien. Gezamenlijk vervolg-
onderzoek van rijk, regio, ProRail en de vervoerders
(inclusief operators goederenvervoer) moet uitwijzen
welke prioritering binnen de genoemde lijnen is aan te
brengen, wat de meest kosteneffectieve maatregel(en)
per lijn is/zijn en wat deze maatregelen kosten.

Dit beeld moet voorjaar 2009 beschikbaar komen,

waarna vervolgoverleg zal plaatsvinden over de exacte
fi nancieringsverdeling. Aanleiding
Door de gelijkvloerse kruising van de A7 met de A28
Voor de Groningse quick win maatregelen is reeds het (knooppunt Julianaplein) en de menging van het
vervolgonderzoek uitgevoerd. Zo snel mogelijk worden doorgaand en lokaal verkeer wordt de doorstroming
er met ProRail afspraken gemaakt over de meest op de A7 belemmerd. Hierdoor staat het milieu en
kosteneffectieve oplossing (inclusief kostenraming) de verkeersveiligheid onder druk. Op het Julianaplein
zodat begin 2009 met de uitvoering van de maatre- zorgen verkeersregelinstallaties (VRI's) voor de
gelen kan worden begonnen. Vooruitlopend op de verdeling van de verkeersstromen. Door de afstem-
beschikbaarheid van de rijksbijdrage neemt de provincie ming tussen de VRI's op de A7 te verbeteren, wordt de
Groningen de voorfi nanciering van de maatregelen voor doorstroming verbeterd.
haar rekening conform de 50%-50% fi nanciering. Naast de auto heeft ook openbaar vervoer een
belangrijke rol in het bereikbaar houden van de stad
Verwachte effecten Groningen. Transferia zijn belangrijke schakels in de

7 Reactivering Zuidbroek Veendam zal
De maatregelen zijn met name gericht op het verbe- overstap van auto naar OV (en v.v.). Het gebruik van gefinancierd worden uit de zgn.

teren van de betrouwbaarheid van de dienstregeling. de transferia Hoogkerk en Haren is relatief gering. Deels Zuiderzeelijn-gelden.

84 7.3.4. komt dit door het gebrek aan actuele reisinformatie Indicatie effect*:
Status: voor automobilisten. Doorstroming: +
Besluit verwacht in 2009 Betrouwbaarheid: +
Periode: Aanpak Robuustheid: 0

2009-2012 De maatregelen uit dit pakket zijn gericht op de Publieksgerichtheid: +
Type investering: volgende zaken: Multimodaal: +
Weg · Het verbeteren van de afstemming tussen Emissies, leefbaarheid, veiligheid: 0
Actieprogramma: de verkeersregelinstallaties op en tussen het
Wegen Julianaplein en het Europaplein, door deze VRIs te Mijlpalen:
Locatie: koppelen en op te nemen in een netwerkregeling. De maatregelen zullen in 2012 af zijn gerond.
Joure Dit verbetert de doorstroming onder reguliere
Investeringen: omstandigheden.
Nader te bepalen · Het meten van de actuele verkeersafwikkeling 7.3.4. Knooppunt Joure
om bij verstoringen snel te kunnen ingrijpen,
onder meer door de werking van de VRIs aan te
HOOFDSTUK 7 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL NOORD passen. Dit verbetert de betrouwbaarheid en de
robuustheid.

· Het bevorderen van het gebruik van de Transferia
Hoogkerk en Haren, door het geven van reis-
informatie aan weggebruikers middels DRIP's.
Dit zorgt voor een directe ontlasting van de
verkeersknelpunten.
Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)

1. OV-DRIS Transferium Hoogkerk

2. 5 BermDrips op T-structuur Groningen A7/N7-A28

3. 12 IM-camera's rondom Groningen (verdichting) Aanleiding

4. Vri-keten Julianaplein-Europaplein (vb Utopia-spot) Het knooppunt Joure vormt een knelpunt op de A7. Zo

5. OV-DRIS Transferium Haren leidt onder meer de inrichting van het knooppunt tot
onveilige situaties en daarmee tot een verslechtering
Verwachte effecten van de doorstroming. In het kader van het RSP wordt
De voorgestelde maatregelen bieden meer mogelijk- onderzocht welke robuuste maatregelen nodig zijn om
heden om het verkeer te beheersen en weggebruikers het knooppunt te verbeteren. Vooruitlopend hierop
te informeren. Verwachting is dat dit leidt tot een kunnen op de korte termijn al maatregelen worden
licht verbeterde doorstroming. De DRIPs dragen genomen om de veiligheid en de doorstroming te
bij aan publieksgerichtheid en de transferia aan de verbeteren. Deze korte termijn maatregelen blijven ook
multimodaliteit. zinvol bij uitvoering van de lange(re) termijn plannen.

85
Daarnaast wordt de weggebruiker momenteel positief effect op de veiligheid en de bermDRIPs op de
onvoldoende geïnformeerd over alternatieve routes publieksgerichtheid (bij reguliere omstandigheden) en HOOFDSTUK 7 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL NOORD
bij verstoringen op het knooppunt Joure. Gelet op de de robuustheid (bij verstoringen).
ligging van het knooppunt in het Noordelijk wegennet
is het van belang om de weggebruiker hierover zo Indicatie effect*:
vroegtijdig mogelijk te informeren. Doorstroming: +
Betrouwbaarheid: 0
Aanpak Robuustheid: +
De maatregelen uit dit pakket zijn gericht op de Publieksgerichtheid: +
volgende zaken: Multimodaal: 0

· Het verbeteren van de verkeersveiligheid door het Emissies, leefbaarheid, veiligheid: +
realiseren van lokale fi lebeveiling direct voor de
onoverzichtelijke bocht op de A7 nabij Joure. Direct Mijlpalen
na deze bocht staat structureel fi le voor het knoop- De maatregelen kunnen in 2012 uitgevoerd zijn. Over
punt Joure die frequent zorgt voor ongevallen. Het benuttingsmaatregelen bij het knooppunt Joure wordt
waarschuwen van opkomend verkeer verbetert de in 2009 beslist.
veiligheid sterk.

· Het informeren van weggebruikers met bermDRIPs
bij de knooppunten Sneek, Heerenveen en Joure. 7.3.5. Quick Wins vaarwegen en
Onder reguliere omstandigheden zorgt dit er voor binnenhavens
dat weggebruikers weten welke reistijd zij kunnen
verwachten. Dit draagt bij aan een hogere betrouw-
baarheid. Bij verstoringen kunnen de bermDRIPs
worden ingezet voor het omleiden via alternatieve
routes.

Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)

1. Bermdrips Sneek, Joure, Heerenveen

2. Dynamische fi leborden op A7 HRL in bocht Joure
Verwachte effecten

Dit pakket bestaat uit zinvolle en samenhangende

maatregelen. Hiermee wordt weliswaar het knelpunt Aanleiding
beperkt verbeterd, maar met het pakket worden - voor- De noordelijke provincies hebben de beleidsdoelen voor
uitlopend op een grootschalige aanpak op de middel- de binnenvaart neergelegd in INBINN (Intensiveren
lange en lange termijn - wel de negatieve gevolgen van Binnenvaart Noord Nederland). Om het gebruik van
het knelpunt beperkt. De lokale filebeveiliging heeft een
binnenvaart bevorderen wil men gefaseerd de zijtakken

86 7.3.5. van het hoofdvaarwegennet geschikt maken voor Verwachte effecten
Status: grotere schepen. De focus is niet zozeer gericht op De verwachte effecten zullen voornamelijk liggen op
Besluit uitbreiding van natte bedrijventerreinen als wel op de het vlak van transportbaten als gevolg van effi ciency en
Periode: kwaliteitsverbetering. tijdwinst.

2009-2012
Type investering: Aanpak Mijlpalen
Vaarwegen Concreet wordt voor Groningen en Friesland gedacht Realisatie van de projecten zal plaatsvinden tussen
Programma: aan het wegnemen van dieptebeperkingen, het 2009 en 2014.
Quick wins vaarwegen verruimen van bedieningstijden van bruggen en sluizen.
Locatie: De gehonoreerde quick win voorstellen passen bij
Groningen, Friesland, Drenthe deze aanpak. Het betreft de verbetering van de natte
Investeringen: ontsluiting van een aantal natte bedrijventerreinen:
Rijk: 3,31 miljoen Winschoten, Westpoort (Groningen), Oudehaske
Regio: 3,31 miljoen (Heerenveen), De Haven (Drachten) en het optima-
Totaal: 6,62 miljoen liseren v.d. afstandsbediening Westerbroeksterbrug.
HOOFDSTUK 7 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL NOORD De provincie Drenthe heeft op basis van een knelpun-
tenanalyse een aantal potentiële quick wins geïdentifi -
ceerd. Hiervan is de verbetering van de diepgang van
het Coevorden-Vechtkanaal en verplaatsen van een
kade gehonoreerd. In totaal heeft het Rijk een bedrag
van 3,3 miljoen voor de quick win projecten in de
noordelijke landsdelen gereserveerd. De decentrale
overheden dragen een zelfde bedrag bij.
Maatregelen (nummers corresponderen met kaart)

1. Uitdiepen haven Drachten

2. Toegang Eastersanding Drachten

3. Aanleg kade en toegangsweg OMRIN Oudehaske
Heerenveen

4. Optimaliseren van de afstandsbediening
Westerbroeksterbrug Groningen

5. Verbeteren bereikbaarheid binnenhaven Winschoten

6. Verbeteren diepgang Coevorden-Vechtkanaal en
verplaatsen kade

HOOFDSTUK 7 · GEBIEDSGERICHTE UITWERKING LANDSDEEL NOORD

COLOFON

Colofon 89

COLOFON

De Gebiedsgerichte Uitwerking, een

bijlage bij de MobiliteitsAanpak,

is een uitgave van het ministerie

van Verkeer en Waterstaat. Aan

de inhoud hiervan kunnen geen

zelfstandige rechten worden

ontleend. Meer informatie over de

MobiliteitsAanpak is te vinden op

www.verkeerenwaterstaat.nl.

Kaartmateriaal

Ontwerp

Ontwerpwerk, Den Haag

Druk

Giethoorn ten Brink, Meppel

Bronvermelding

Overname in gedrukte of

digitale vorm is toegestaan met

bronvermelding.

Vlot bewegen. Veilig leven. Verkeer en Waterstaat.

donderdag 27 november 2008