Ministerie van Verkeer en Waterstaat

Randstad Urgent conferentie

Toespraak | 27-10-2008 | Van Nelle Ontwerpfabriek, Rotterdam | Minister Camiel Eurlings

Alleen de uitgesproken tekst geldt.

Beste mensen,
Na een jaar Randstad Urgent luidt de belangrijkste boodschap: De vernieuwende aanpak van Randstad Urgent wérkt. Maar: we zijn er nog niet! Vandaag schakelen we op naar de volgende versnelling!

Doel: belang Randstad
Niet vergeten: Randstad Urgent is geen doel, maar een middel. Een middel om de Randstad - het hart van de Nederlandse economie - een flinke oppepper te geven. Door de wereldwijde economische onzekerheid weegt het belang van een sterke Randstad alleen nog maar zwaarder. Het gaat in feite om drie dingen:

- veilig,

- aantrekkelijk,

- bereikbaar.
De Randstad moet veilig zijn voor de dreiging van het water, aantrekkelijk voor internationale bedrijven en bereikbaar voor iedereen die leeft, woont, werkt, of uitgaat in de Randstad.

Waarom Randstad Urgent?
Randstad Urgent vergt van ons allemaal passie, inzet, vastberadenheid en bovenal tempo! Met Randstad Urgent zetten we de zaak onder druk. Waarom is dat zo belangrijk?
De bestuurscultuur moet anders. Weg met de stroperigheid. We zetten onze tanden erin en laten niet meer los. Randstad Urgent kan de beslissende stoot uitdelen om dit gebied weer hoog in de internationale ranglijsten te krijgen. Randstad Urgent is de lakmoesproef. Daarmee tonen we aan dat de overheid kan werken met deadlines en de besluitvorming niet laat wegzakken in het moeras van de bestuurlijke drukte. Een overheid wekt pas vertrouwen als ze haar beloftes nakomt. Dat hebben we meer dan ooit nodig in dit land. Alleen dan kunnen we de Randstad maken tot een toplocatie voor het bedrijfsleven.

Bestuurlijke druk is het antwoord op bestuurlijke drukte. Twee bestuurders bewaken de afgesproken deadlines: een bewindspersoon en een regionale of lokale bestuurder. Dat werkt, omdat we het willen. Minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken gaat met mij, met óns de bestuurlijke drukte te lijf. Met de methode van Randstad Urgent kunnen we schóól maken in bestuurlijk Nederland.

Balans opmaken
Vorig jaar oktober hebben we in de Ridderzaal afspraken gemaakt wat ons te doen stond. De bestuurlijke duo's zijn aan het werk gegaan. Vandaag maken we in Rotterdam de balans op, en stellen onszelf de volgende vragen:

* Zijn we onze beloftes over te nemen besluiten nagekomen?
* Welke lessen hebben we geleerd?

* En natuurlijk: wat doen we komend jaar?

Resultaten Randstad Urgent 2007-2008
Wat hebben we als Randstad-bestuurders het afgelopen jaar daadwerkelijk bereikt?

* We hebben honderd procent van de besluiten die op het programma stonden, genomen. Met gezamenlijke inspanning 100 procent dus. Dat is een fantastisch mooie score. Dat bepaalt wel de hoogte van de lat voor komend jaar.

* We laten ons ook niet meer afleiden door het steeds opnieuw ter discussie stellen van besluiten. Of het nou is bij de A4 Delft-Schiedam of de A6-A9, waar weer voorstellen komen voor ondertunneling.

* Dóórpakken nu, afspraken nakomen en uitvoeren, dat is de cultuur die ik met Randstad Urgent wil neerzetten.

* Terug naar die honderd procent. Veel van die mijlpalen hebben we bepaald niet op onze sloffen gehaald. Bij een aantal projecten moest de `snelkookpan' er aan te pas komen. Sommige hebben op de valreep hun besluiten gerealiseerd. Het gaat om: Leiden Bioscience, Werkstad A4, Planstudie Weg Schiphol-Amsterdam-Almere, Groot Mijdrecht Noord, Ruggengraat voor natuur en milieu en Container Transferium Rotterdam. Het is te prijzen dat de bestuurlijke duo's alles uit de kast hebben gehaald. Deze Randstad Urgent conferentie heeft als een stok achter de deur gefungeerd.
* Om Randstad Urgent effectief te houden wil ik in oktober 2009 een mid term review. Laat ik vooraf helder zijn: projecten waarbij de mijlpalen niet zijn gehaald, waar het wel had gekund, vallen buiten de boot. We voeren daarmee de druk om in het programma te blijven op.

* Dan het geld. In het afgelopen jaar zijn besluiten genomen over zo'n 5,5 miljard euro. Denk bijvoorbeeld aan OV Schiphol-Amsterdam-Almere-Lelystad (1,35 mld.), Toekomst IJmeer-Markermeer (25 mln.) en de Greenports (30 mln.).
* Het mooist zijn natuurlijk de zichtbare, tástbare resultaten. Die zijn er ook. Vorige maand is de aanleg van de 2e Maasvlakte gestart. Verder zijn we begonnen aan de oplossing van de flessenhalzen op de A12. Zeer binnenkort start de versterking van de Delflandse kust. En na de jaarwisseling gaat de spa de grond in voor de viersporige spoortunnel onder Delft.

Feedback
Beste mensen,
Ben ik het geheel overziend als programmaminister ontevreden? Zeker niet! Ben ik dan tevreden? Nog lang niet! Het kan nog veel beter. Ik heb de ambassadeurs gevraagd om hun mening over de projecten. De meesten zeggen: het eerste jaar ging goed, maar voor volgend jaar ligt de lat hoger. De ambassadeurs zeggen ook: de aanpak met bestuurlijke duo's werkt. Maar maak als overheid nog intensiever gebruik hiervan. Verder dringen ze aan op meer samenhang tussen projecten in hetzelfde gebied. Dat geeft kracht en vermindert het aantal afzonderlijke projecten. Ze zeggen: wees terughoudend met het toevoegen van nieuwe projecten.

Hoe verder?
Als gezegd: vandaag is de dag om met Randstad Urgent op te schakelen naar de volgende versnelling. We gebruiken de ervaringen van het afgelopen jaar om nog voortvarender aan de Randstad te werken. Wat gaan we concreet doen?
Kort gezegd gaat het om:

1. verversen,

2. zorgen voor samenhang,

3. en dóórpakken.

We verversen het Randstad-Urgent-programma. Het project A4 Schiphol laten we even rusten, voor de Zwakke schakels in de kust zijn de rijksbesluiten genomen. Dat geldt ook voor Leiden Bioscience Park. Afgelopen vrijdag hebben we in de MR een positief besluit genomen.

De toegevoegde waarde van Randstad Urgent zit ook in het aanbrengen van samenhang in de gebiedsontwikkeling. Let wel: alleen waar het nuttig is.
Ik ga de projecten, geclusterd per regio, meer met elkaar in contact brengen. Ik wil er een paar even uitlichten. De Rotterdamse Ruit en Holland Rijnland, twee nieuwe Randstad Urgent projecten, benaderen we heel expliciet als één project. In regio's zoals Amsterdam-Almere en Utrecht ontwikkelen we een integraal kader met afspraken.

Dan het dóórpakken.
Elco Brinkman merkte onlangs op: "We moeten meer gaan `elverdingen'". Hij bedoelde: procedures halveren en dóórpakken. Ik ben het zelden zo met hem eens geweest.

Mijn projectdirectie versnelling besluitvorming wegen - net als het programmateam van Randstad Urgent een echt `Tempo-Team' - past de methode van Elverding toe in tientallen projecten.

In Randstad Urgent gaan we nu ook `elverdingen'. Bij de ontwikkeling van de dubbelstad Amsterdam-Almere, bij Holland Rijnland en bij de Rotterdamse Ruit gaan we werken in de geest van Elverding.

Beste mensen,
Welke besluiten gaan we nemen in het komende jaar? Een greep:
* December 2008: besluit in Utrechtse regio over nieuwe woningbouwlocatie in combinatie met infrastructuur;
* Oktober 2009: integraal afsprakenkader dubbelstad Amsterdam-Almere: combinatie van woningbouw, infra en natuurontwikkeling;

* Najaar 2009: Masterplan plus richtinggevend besluit over Regio Rotterdam en haven: duurzaam bereikbaar;

* In 2009: standpunt namens kabinet over A4 Delft-Schiedam.
* Rij besluiten over toekenning van rijksbijdragen aan integrale gebiedsontwikkeling: o.a. in Zuidplaspolder, Haarlemmermeer, Groot Mijdrecht Noord en Stadshavens.

Dan, wat is het concrete eindresultaat van ons Randstad Urgent-werk? Wat gaan we uiteindelijk realiseren met z´n allen? Zo'n 150.000 nieuwe woningen, 5.000 ha groen en natuur, 800 ha water en waterberging, 150 km weg wordt verbreed en 20 km nieuw aangelegd, 85 km spoor waarop grote knelpunten zijn wordt onder handen genomen, en we creëren 3.000 ha bedrijventerreinen/kantoren/kassen.

We gaan met onverminderde energie verder. Op z'n Rotterdams: hand in hand, als regio en Rijk. Er is genoeg te doen. Want Nederland is niet af - de Randstad is niet af.

Met Randstad Urgent werken we met kracht, met inzet en met vaart aan een sterke Randstad en een sterk Nederland. Voor een veilige, aantrekkelijke en bereikbare Randstad. Ik reken op u!

Dank u.