Universiteit van Amsterdam

Gepubliceerd op 27 november 2008

Kans op psychosociale problemen groter door lage sociaal-economische positie en migratie

Gepubliceerd op 27 november 2008

Onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam (UvA) en de GGD Amsterdam hebben in opdracht van de gemeente Amsterdam onderzoek gedaan naar het vóórkomen van psychosociale problemen en verstandelijke handicaps onder de Amsterdamse jeugd. Uit het onderzoek `Zware Bagage', verricht door Marigo Teeuwen (UvA) en Arnoud Verhoeff (GGD Amsterdam/UvA), blijkt dat een lage sociaal-economische positie en migratie het risico op psychosociale problemen groot maakt. Daarnaast komt naar voren dat verstandelijke beperkingen nog te weinig worden herkend en erkend.

Psychosociale problemen komen veelvuldig voor onder de Amsterdamse jeugd en de problemen nemen toe met de leeftijd. Dit is af te leiden uit registraties van de jeugdgezondheidszorg (JGZ). Uit de beperkte beschikbare gegevens voor Amsterdam komt geen eenduidig beeld naar voren over de relatie tussen etniciteit en het vóórkomen van psychosociale problematiek bij de Amsterdamse jeugd. Cijfers over het vóórkomen van verstandelijke beperkingen naar etniciteit ontbreken. Over het zorggebruik van Amsterdamse kinderen naar etniciteit hebben Teeuwen en Verhoeff beperkt inzicht verkregen. Autochtone kinderen met een verstandelijke beperking lijken meer gebruik te maken van zorg. Als het gaat om een combinatie van een verstandelijke beperking en psychosociale problemen dan lijken juist Marokkaanse en Surinaamse kinderen het meest gebruik te maken van zorg. Naar het werkelijke zorggebruik moet nader onderzoek gedaan worden.

Uit het onderzoek blijkt verder dat ten eerste een lage sociaal-economische positie en ten tweede migratie een verhoogd risico geven op het ontwikkelen van psychosociale problemen. Het migratieproces geeft vooral laagopgeleiden (en hun kinderen) veel stressfactoren die kunnen leiden tot psychosociale problemen. Het blijkt dat deze risico- en stressfactoren niet zozeer verbonden zijn met etniciteit als wel met migratie en een lage sociaal economische positie. Verhoudingsgewijs komen veel jongeren van niet-westerse afkomst terecht in de jeugdbescherming en justitiële inrichtingen, en minder in de vrijwillige hulpverlening. Dit wijst erop dat er mogelijk te laat een beroep gedaan wordt op de reguliere lichtere vormen van zorg.

Vervolg

In het schooljaar 2009-2010 start de GGD Amsterdam met een pilot waarbij 1200 Amsterdamse leerlingen van 5 t/m 8 jaar getest worden op psychosociale problemen. Met dit leerlingvolgsysteem kunnen dit soort problemen vroeger gesignaleerd worden. Ook de hulpverlening kan dan eerder starten. Daarnaast gaat de GGD in de pilot controleren wat er met de gesignaleerde problemen gebeurt en of de hulpverlening goed verloopt. In samenwerking met migrantenorganisaties worden verder programma's ontwikkeld om verstandelijke beperkingen en psychosociale problemen in sommige etnische groepen beter bespreekbaar te maken. Bron: UvA Persvoorlichting