Osteocyt apoptose en botadaptatie
* Startdatum27-11-2008
* Tijd15.45
* LocatieAula
* TitelOsteocyte apoptosis and bone adaptation
* PlaatsAula
* SprekerS.D. Tan
* Promotorprof.dr. J. Klein Nulend prof.dr. A.M. Kuijpers-Jagtman
* OnderdeelAcademisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA)
* WetenschapsgebiedTandheelkunde
* EvenementtypePromotie
Bot is een levend weefsel en is in staat om zijn massa en structuur
aan te passen aan de mechanische omstandigheden. Verhoogde mechanische
belasting resulteert in een toename in in botmassa terwijl bekend is
dat verlaagde belasting resulteert in een afname van botmassa. Dit
proces staat bekend als functionele adaptatie van bot en op deze wijze
ontstaan botten die bestand zijn tegen breken maar die tegelijkertijd
uit een minimum aan botmateriaal bestaan. Adaptatie van bot aan de
veranderende mechanische belasting wordt verkregen tijdens het
gecompliceerde proces van botremodellering. Men neemt tegenwoordig
algemeen aan dat bot mechanische belasting signaleert middels het
cellulaire netwerk van osteocyten (meest voorkomende cel in
botweefsel) in de botmatrix en dat de belasting wordt waargenomen via
een belasting-geinduceerde vloeistofstroom in het netwerk rond de
osteocyten. De osteocyten produceren signaalmoleculen die de
activiteit van de osteoclasten (cellen die bot afbreken) en
osteoblasten (cellen die bot aanmaken) kunnen reguleren en dit
resulteert vervolgens in een optimale botmassa en botstructuur.
Djien Tan onderzocht de rol van mechanische belasting op verschillende
aspecten van botadaptatie op cellulair niveau zoals gebeurt tijdens
een orthodontische tandverplaatsing. Osteocyt apoptose (het proces van
geprogrammeerde celdood) reguleert waarschijnlijk botremodellering
door osteoclasten aan te trekken. Stikstofoxide (NO) is een belangrijk
signaalmolecuul dat vrijkomt als reactie op mechanische belasting. Het
wordt door osteocyten geproduceerd door de activiteit van constitutief
endotheel stikstofoxide synthase en/of door induceerbaar stikstofoxide
synthase. Het onderzoek van Tan toont aan dat de osteocyten een
belangrijke rol spelen tijdens de adaptatie van bot op mechanische
belasting en dat dit botadaptatie proces wordt gereguleerd door NO.
Vrije Universiteit Amsterdam