Persbericht
24-11-2008
"Scheiding wetenschap en praktijk schadelijk voor onderwijs"
"Onderwijswetenschappers moeten ook leraar zijn"
De onderwijswetenschap kan meer voor de praktijk betekenen als onderwijskundigen ook leraar zijn. Dit betoogt de Nederlandse onderzoeker Jacquelien Bulterman-Bos in het wetenschappelijke toptijdschrift Educational Researcher dat een themanummer aan haar artikel heeft gewijd. Ook door onderwijswetenschappers zelf wordt erkend dat hun werk van geringe betekenis is voor de onderwijspraktijk.
Leraren worden nu vaak geconfronteerd met plannen van onderwijskundigen die in de praktijk niet (goed) blijken te werken. In de onderwijswetenschap worden kennen en handelen van elkaar gescheiden. Wetenschappers passen hun inzichten niet toe in de praktijk. Zo raakt onderbelicht dat het realiseren van goed onderwijs niet alleen vraagt om kennis, maar ook om persoonlijke vaardigheden. De scheiding tussen kennen en handelen bevordert wel de retoriek over belangrijke thema's, maar heeft voor het realiseren van professioneel handelen weinig betekenis.
Bulterman-Bos pleit voor een structuur die lijkt op die van de medische wetenschap, waarbij medische wetenschappers ook arts zijn. Zij houden zich wél bezig met vaardigheden, denk bijvoorbeeld aan chirurgie. De hoogleraar houdt zich bezig met de gevallen waar andere artsen geen raad mee weten. Concreet betekent de introductie van een klinische opzet in de onderwijswetenschap dat onderwijskundigen en onderwijspsychologen zich intensief met het onderwijs aan (groepen) leerlingen zouden moeten bezighouden. Het betekent ook dat onderwijswetenschappers niet langer uitsluitend gericht zijn op het ontwikkelen van theorie, maar zich ook gaan bezighouden met het ontwikkelen van praktijken. Daarbij is theorie uiteraard een belangrijk middel, maar geen doel op zichzelf.
Wanneer de onderwijswetenschap hervormd wordt tot een klinische wetenschap, ontstaat in meerdere opzichten een win-win situatie. De onderwijswetenschap wordt relevanter voor de praktijk. Beleidsmakers worden beter door de onderwijswetenschap geïnformeerd. Als praktijkervaring in het onderwijs een voorwaarde wordt om in de wetenschap verder te gaan, ontstaan voor leraren allerlei nieuwe carrièremogelijkheden, tot hoogleraar aan toe.
Vrije Universiteit Amsterdam
Vrije Universiteit Amsterdam