Ingezonden persbericht
Pe
Minder investeringen in woningnieuwbouw
r
s Een groot aandeel ontwikkelaars, aannemers B&U en woningcorporaties denkt dat de
mondiale kredietcrisis er voor zorgt dat er de komende jaren veel minder in
b woningnieuwbouw wordt geïnvesteerd. Vooral projectontwikkelaars denken dat zij zelf de
e komende jaren veel minder investeren in woningnieuwbouw. Voor de investeringen door
woningcorporaties geldt over het algemeen een positiever beeld. Vier op de tien
r woningcorporaties denkt dat de crisis er voor zorgt dat zij de komende jaren veel minder in
ic woningnieuwbouw zullen investeren. Dit blijkt uit onderzoek van BouwKennis.
Deze week luidde NVB Bouw de noodklok, omdat zij een grote daling van de werkgelegenheid
h voorziet binnen en buiten de keten door de afnemende woningverkoop en -productie. Directeur Nico
Rietdijk sprak in een uitzending van `Netwerk' over verkoopaantallen die 70% onder het niveau van
t twee jaar eerder liggen.
Afgezien van de vraag of de ontwikkeling zo nijpend is als hierboven omschreven, zorgen de recente
ontwikkelingen en de daaruit volgende recessie voor stagnatie op de woningmarkt. De
woonconsument is op het moment erg voorzichtig. De doorstroming is beperkt. Consumenten die van
plan zijn een nieuwbouwhuis aan te schaffen, zullen eerst hun bestaande woning willen verkopen
voordat zij tot een definitieve koop overgegaan. Daarmee vertragen ook de verkopen binnen de
bestaande voorraad. De economische onzekerheid zorgt voor minder verhuizingen. Aangezien de
koopsector voor het grootste deel afhankelijk is van kopers uit de bestaande koopwoningvoorraad,
hebben de vertragingen en dalingen daar op termijn consequenties voor het aantal te bouwen
koopwoningen. Voor 2008 voorziet BouwKennis nog een productie van 84.000 nieuwe woningen. In
2009 zakt het niveau naar 75.000 woningen. In 2010 zal het aantal gereedmeldingen verder dalen
naar 70.000.
Ontwikkelaars: 71% verwacht minder investeringen
Financieringsproblemen en een grote aarzeling om te investeren zullen de komende tijd een grote rol
spelen. Om het huidige sentiment onder ontwikkelende partijen te meten, heeft BouwKennis de
projectontwikkelaars, de grotere aannemers B&U en de woningcorporaties een aantal stellingen
voorgelegd.
Daaruit blijkt dat ontwikkelaars, woningcorporaties en aannemers B&U verwachten dat ontwikkelaars
en aannemers B&U de komende jaren veel minder zullen investeren in woningnieuwbouw. Van de
ontwikkelaars is maar liefst 71% het (zeer) eens met de stelling dat ontwikkelaars en aannemers
B&U door de kredietcrisis veel minder gaan investeren in woningnieuwbouw. Een bijna even groot
aandeel woningcorporaties (69%) denkt er ook zo over. De aannemers B&U zijn minder
pessimistisch. Toch is nog ruim de helft van de aannemers B&U (51%) het (zeer) eens met deze
stelling.
Pe
Bijna helft woningcorporaties verwacht minder investeringen
r Een veel gehoorde gedachte in de markt is dat woningcorporaties juist nu hun opgebouwde kapitaal
in moeten zetten om anticyclisch te investeren. De praktijk leert dat ook woningcorporaties gevolgen
s van de financiële crisis ondervinden. Op hun website gaf Aedes als branchevereniging van
b woningcorporaties al aan dat zij verwachten dat door de crisis, de oplopende rente en de VPB-plicht
de kapitaalintensieve nieuwbouwafspraken op de lange baan worden geschoven.
e
Vier op de tien projectontwikkelaars is het (zeer) eens met de stelling dat woningcorporaties door de
r kredietcrisis de komende jaren veel minder gaan investeren in woningnieuwbouw. Van de
ic aannemers B&U denkt een bijna even groot aandeel (38%) er zo over. Van de corporaties zelf is
45% het (zeer) eens met de stelling. De verwachting is over het algemeen dat de investeringskraan
h van corporaties de komende jaren minder dicht komt te zitten dan die van de ontwikkelaars en grote
aannemers. Opvallend is wel dat corporaties zelf het grootste aandeel noteren dat minder
t investeringen verwacht.
Bijstelling grondprijzen populair
Zoals altijd bij financiële tegenwind staan ook nu weer de grondprijzen in Nederland ter discussie. In
het licht van de kredietcrisis is de gedachte hierbij dat als de grondprijzen hoog zijn en blijven stijgen,
woningen duurder worden en daarmee nog langer te koop staan. Amsterdam maakte al bekend dat
men de grondprijzen voor woningen in de marktsector, kantoor- en bedrijfsruimten, detailhandel,
horeca en hotels vanwege de kredietcrisis wil bevriezen. De stelling: `Door de huidige mondiale
financiële crisis wordt het nog belangrijker voor de woningnieuwbouwproductie dat gemeenten hun
grondprijzen naar beneden bijstellen' krijgt veel navolging bij de onderzochte partijen. Bijna een
derde van de ontwikkelaars is het zeer eens met de stelling. Onder woningcorporaties en aannemers
B&U is er een minder grote groep die een oplossing zien in het verlagen van de grondprijzen. Ook bij
deze partijen is de stelling echter zeer populair.
Bovenstaande uitkomsten getuigen van een markt die momenteel onzeker is over de nabije
toekomst. De turbulente ontwikkelingen van de laatste tijd en de diverse negatieve berichtgevingen
over onder andere het consumentenvertrouwen en dalende verkopen zullen hier een belangrijke rol
in spelen. Aan de andere kant is de keten momenteel op zoek naar manieren om de woningmarkt
weer vlot te trekken. Voorstellen zoals een halvering van de overdrachtsbelasting en een verhoging
van de Nationale Hypotheek Garantie worden momenteel in overweging genomen door de overheid.
Verhuis Monitor: Doorstroming op de woningmarkt
BouwKennis en USP Marketing Consultancy doen momenteel onderzoek naar de doorstroming op
de woningmarkt. Hierbij wordt onder andere gekeken hoe mensen die een verhuizing uit hebben
gesteld vanwege de kredietcrisis, gestimuleerd kunnen worden om toch de overstap te maken.
De uitkomsten zullen gepubliceerd worden in de Verhuis Monitor die in december 2008 verschijnt.
Voor meer informatie over de Verhuis Monitor kunt u contact opnemen met Jacco Ridderhof
(Ridderhof@bouwkennis.nl, 010 2066996).
Pe
r BouwKennis is uitgever van marktinformatie over de bouw-, vastgoed- en installatiesector. De
producten van BouwKennis ondersteunen managers bij het bepalen en invullen van het beleid. Voor
s meer informatie over BouwKennis of om u in te schrijven voor onze digitale nieuwsbrief, kijk op
b www.bouwkennis.nl.
e
Ingezonden persbericht