NEN
Interview: Nanonormen, mis de boot niet
woensdag 19 november 2008, 11:04
De media weten het al zeker: nanotechnologie zal een nieuwe
industriële revolutie teweegbrengen. Er wordt in de toekomst veel
verwacht van deze methode om eigenschappen van materialen te
veranderen. Het aantal praktische toepassingen is immens.
Gezien de potentie, maar ook de nog onbekendheid met de risico's, is
het zaak om de regulering in goede banen te leiden. Abdoelah Achatib,
NEN-consultant op het gebied van nanotechnologie, geeft tekst en
uitleg over de meest recente ontwikkelingen. Materiaaltechnologie,
medicijnen, voeding, elektronica, cosmetica, oppervlaktebehandeling,
plastics. Je kunt eigenlijk geen onderwerp noemen, of er is wel een
toepassing van nanotechnologie voor te bedenken. Het aantal bedrijven
dat deze technologie gebruikt, is nu weliswaar nog vrij gering, maar
zal in de toekomst explosief gaan stijgen.
Nieuwe ontwikkelingen
Het werken met nanotechnologie staat nog in de kinderschoenen en er is
nog maar weinig bekend over de gezondheidsrisico's ervan. "Je
verandert de samenstelling en eigenschappen van bestaande materialen.
Het is nog niet te voorspellen wat voor mogelijke gevaren en kansen
dat met zich meebrengt. Bovendien weten we nog niet wat nanodeeltjes
met het milieu doen als ze daarin terecht komen. Misschien kunnen de
deeltjes schade aanrichten zelfs wanneer ze niet geïnhaleerd worden.
Denk bijvoorbeeld aan cosmetica, waarbij penetratie van deeltjes via
de huid mogelijk is. We weten gewoon nog niet precies wat dit voor
gevolgen kan hebben."
Het is dus zaak om goede regels en afspraken te maken om de gezondheid
van werknemers die met nanodeeltjes werken, te beschermen. "Er zijn
daarvoor op internationaal niveau afspraken gemaakt om te komen tot
best practices. Dat heeft tot dusver geresulteerd in een norm en nog
enkele tientallen die eraan zitten te komen", zegt Achatibi. "Er zijn
drie werkgroepen op internationaal niveau die normen gaan maken voor
de onderwerpen die het meest urgent zijn: terminologie, meting en
karakterisering, en de werkgroep gezondheid, veiligheid en milieu. Die
werkgroepen zijn al eerder ingesteld maar recent is er een vierde
werkgroep bijgekomen, die voor materiaalspecificaties. Deze werkgroep
gaat normen ontwikkelen met en voor specifieke kenmerken van
materialen die met nanotechnologie vervaardigd zijn. De werkgroep is
pas een jaartje bezig, dus het traject om tot definitieve normen te
komen, kan nog wel even duren. Dit is wel het juiste moment om in het
normalisatietraject te stappen en zo de wensen van je organisatie in
te brengen en te verdedigen."
Overheidsrapport
Behalve de nieuwe werkgroep, is ook een overheidsrapport verschenen
over veiligheid op de werkvloer. "Dat rapport bestaat echter
grotendeels uit onze richtlijnen van NPR-ISO/TR 27628:2007
Werkplekatmosfeer - Ultrafijne, nano- en nano-achtige aerosolen -
Karakterisering en beoordeling van de blootstelling via inhalatie.
Maar het is goed dat het nu op overheidsniveau gebeurt. Het rapport
geeft onder meer tips over hoe zo min mogelijk in aanraking te komen
met nanodeeltjes op de werkvloer. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het
gebruik van handschoenenboxen, afgesloten werkplekken."
Tot slot diende onlangs minister Donner een verzoek in bij de SER
commissie Arbeidsomstandigheden, om te komen tot een volgend advies
over het werken met nanodeeltjes. "Daar wordt momenteel nog aan
gewerkt", zegt Achatibi.
Wilt u meer informatie over dit onderwerp, kunt u contact opnemen met
dhr. Achatibi via chemistry@nen.nl.
zie ook de volgende gerelateerde onderwerpen:
NPR-ISO/TR 27628:2007 en (Norm) NPR-CEN-ISO/TS 27687:2008 en (Norm)
NPR-ISO/TR 12885:2008 en (Norm)