Cooperation among medical specialists: "pain or gain" ?
Datum: 20 november 2008
Promotie: mw. A.M.R.R. Stoffels, 14.45 uur, Academiegebouw,
Broerstraat 5, Groningen
Proefschrift: Cooperation among medical specialists: "pain or gain" ?
Promotor(s): prof.dr. H.B.M. Molleman
Faculteit: Economie en Bedrijfskunde
Minder autonomie, meer verantwoording bij medisch specialisten
Door de toenemende complexiteit van de zorgvraag moeten medisch
specialisten steeds vaker intensief samenwerken in multidisciplinaire
teams. Promovenda Renee Stoffels toont aan dat deze samenwerking bij
specialisten leidt tot het idee dat hun klinische autonomie afneemt en
dat ze meer verantwoording moeten afleggen over beslissingen. Met name
de snijdende specialisten ervaren deze effecten. Daarnaast blijkt de
complexiteit van de zorgvraag een zekere voorspellende waarde te
hebben voor het gewenste samenwerkingsgedrag van medisch specialisten.
Medisch specialisten moeten steeds vaker samenwerken, als gevolg van
de toenemende complexiteit van de zorgvraag en de verdergaande
specialisatie aan de aanbodzijde. Stoffels onderzocht drie aspecten
van deze multidisciplinaire samenwerking. In de eerste plaats bekeek
ze of er een relatie is tussen de complexiteit van de zorgvraag en het
samenwerkingsgedrag. Daarnaast onderzocht ze of er gevolgen zijn voor
de professionele autonomie van de medisch specialisten en keek ze hoe
patiënten en artsen zélf de kwaliteit beoordelen van de zorg die is
verleend door een multidisciplinair team.
Stoffels toont aan dat de complexiteit van de zorgvraag een zekere
voorspellende waarde heeft voor het samenwerkingsgedrag van medisch
specialisten tijdens multidisciplinaire patiëntenbesprekingen en de
evaluatie van die besprekingen. Daarnaast blijkt de samenwerking te
leiden tot een afname van de klinische autonomie, en - meer nog - tot
een toename van het afleggen van verantwoording aan collega's van de
andere specialismen. Vooral de snijdende specialisten ervaren deze
effecten. De ondersteunende specialisten ervaren juist een toename van
hun autonomie als gevolg van de samenwerking. Patiënten beoordelen de
kwaliteit van zorg over het algemeen als positief. Wanneer deze
beoordeling vergeleken wordt met die van de specialisten, dan zijn er
naast overeenkomsten ook verschillen. Met name op de aspecten:
`patient empowerment', `coördinatie in het team' en `consensus in het
team' beoordelen de artsen hun prestaties beter dan hun patiënten.
Dit proefschrift kan medische teams o.a. inzicht geven in mogelijke
verbeterpunten van hun zorgverlening en kan de teamleiders helpen bij
het sturen van de discussies tijdens de teambesprekingen door het
stimuleren van samenwerkingsgedrag.
Renee Stoffels (Maastricht, 1963) studeerde gezondheidswetenschappen
aan de Universiteit Maastricht. Ze verrichtte haar promotieonderzoek
bij het Wenckebachinstituut van het Universitair Medisch Centrum
Groningen, in samenwerking met de Faculteit Economie en Bedrijfskunde
van de RUG.
Rijksuniversiteit Groningen