Arnhem, 18 november 2008
WONEN IN GELDERLAND
In het jaar 2007 zijn er in Gelderland 8.650 nieuwe woningen opgeleverd, waarmee de totaalstand in deze provincie op 796.965 woningen komt. Ondanks de goede resultaten van het vorig jaar is er nog steeds een tekort aan woningen, vooral als het gaat om huurwoningen, goedkope woningen en woningen voor ouderen. Dat komt doordat een flinke achterstand moet worden ingelopen. Dit alles is te lezen in de rapportage Wonen in Gelderland 2008 die vandaag is vastgesteld door Gedeputeerde Staten.
De provincie Gelderland heeft afspraken gemaakt met de zes regio's over het aantal nieuw te bouwen woningen, maar ook over het soort woningen (voor ouderen, starters, huurwoningen etc.). Deze afspraken zijn vastgelegd in het Kwalitatief Woonprogramma 2005-2014. Uiteraard zijn de bevolkingsprognoses en de woningbehoefte hierin meegenomen.
In vergelijking met de andere provincies gaat het goed met de woningproductie in Gelderland. Maar er is nog steeds sprake van een tekort. Ondanks de toekomstig verwachte bevolkingsafname, moet er de komende decennia in Gelderland nog steeds flink gebouwd worden. De bevolking neemt op dit moment nog steeds toe en ook het aantal huishoudens neemt toe. Dat komt doordat mensen langer thuis blijven wonen en doordat het aantal eenpersoons huishoudens stijgt.
Betaalbare woningbouw
Voor de provincie is het belangrijk dat er voldoende betaalbare woningen zijn. Om dat voor elkaar te krijgen hebben Provinciale Staten vorig jaar ruim 30 miljoen euro geïnvesteerd in de goedkopere woningbouw. Met vier regio's (Achterhoek, De Vallei, Veluwe en Rivierenland) zijn afspraken gemaakt over de aantallen nieuw te bouwen betaalbare woningen. De Stadsregio Arnhem Nijmegen en de Stedendriehoek vielen buiten deze regeling omdat zij rijksgelden ontvangen voor hun woningbouw. In 2007 bleef desondanks de productie van betaalbare woningen achter in de regio's Rivierenland en de Stadsregio. Vooral deze laatste regio blijft met 30% betaalbare woningen fors onder de afgesproken 50% zitten.
Huurwoningen
Ook het aantal huurwoningen in Gelderland blijft achter bij de behoefte en de afspraken. Ondanks dat er nieuwe huurwoningen zijn bijgebouwd, is het aantal Gelderland in 2007 licht gedaald. Dit komt vanwege de grote omvang van de sloop en verkoop van (vooral goedkope) huurwoningen.
Het aandeel huurwoningen in de nieuwbouw is met 16% fors onder de 34% uit het afgesproken Kwalitatief Woonprogramma 2005-2014 (KWP2) gebleven. Het geplande aandeel huur voor de komende jaren is met ongeveer 26% te laag.
Regionale afspraken
De provincie ziet de woningmarkt als een gemeente overstijgende (regionale) markt. Daarom worden de woningbouwafspraken per regio gemaakt. Gemeenten kunnen dan onderling overleggen en afspraken maken over waar de nieuwe woningen komen en om wat voor soort woningen het gaat (goedkoop of duur, koop of huur).
Hoewel het niet slecht gaat met de woningbouw in Gelderland blijft de provinciale aandacht zich richten op de betaalbare woningbouw, huurwoningen en de woningen voor ouderen. De provincie doet dit door in de eerste plaats veel overleg te voeren met gemeentelijke bestuurders, maar ook door provinciale ambtenaren in te zetten bij grote projecten die dreigen vast te lopen.
Achterhoek
De productie in de Achterhoek blijft achter bij de afspraak uit het KWP2. Het aandeel huurwoningen leek zich gunstig te ontwikkelen, maar in 2007 daalde het dramatisch. De productie van betaalbare en nultredenwoningen is de afgelopen jaren behoorlijk goed verlopen. De planning voor nultredenwoningen verdient extra aandacht. Op basis van de beschikbare informatie ontstaat het beeld van een regio die er naar streeft om te bouwen overeenkomstig de vraag van haar inwoners. Om de productie van huurwoningen te verhogen zullen sommige corporaties meer gestimuleerd moeten worden om te investeren, anderen zullen wellicht meer ruimte en vertrouwen moeten krijgen. Het is evident dat gemeenten zonder medewerking van de corporaties niet in de vraag naar huurwoningen van hun inwoners kunnen voorzien.
Stadsregio Arnhem Nijmegen
De productie in de Stadsregio Arnhem Nijmegen is de afgelopen jaren toegenomen in de richting van het gewenste niveau. Toch is de netto toevoeging van woningen te laag. De sterk achterblijvende resultaten in de huursector, in het betaalbare segment en bij de oplevering van nultredenwoningen zijn minpunten. De gemeenten uit de Stadsregio bouwen niet in overeenstemming met de vraag van de inwoners uit de regio.
De Vallei
De productie in De Vallei is de afgelopen jaren toegenomen in de richting van het gewenste niveau. Toch is de netto toevoeging van woningen te laag. Minpunten zijn de sterk achterblijvende resultaten in de huur en bij de oplevering van nultredenwoningen. In mindere mate geldt dat voor de betaalbare woningen. De gemeenten uit De Vallei bouwen niet in overeenstemming met de vraag van de inwoners van de regio.
Noord-Veluwe
De productie in de Noord-Veluwe begint getalsmatig op het gewenste niveau te komen. Minpunt is dat er zowel te weinig huur, te weinig betaalbaar en te weinig voor senioren wordt gebouwd. De gemeenten uit de Noord-Veluwe bouwen niet in overeenstemming met de vraag van de inwoners van de regio.
Rivierenland
De productie in Rivierenland blijft sterk achter bij het KWP2. In de eerste drie KWP2-jaren zijn er zowel te weinig huur-, te weinig betaalbare, als te weinig voor senioren geschikte woningen gebouwd. De gemeenten uit de regio Rivierenland bouwen niet in overeenstemming met de vraag van de inwoners van de regio.
Stedendriehoek
De productie van nieuwe woningen is in de Stedendriehoek sterk achtergebleven bij de ontwikkeling van de vraag. De recente afname van de bevolking hangt hier mogelijk deels mee samen. De productie lijkt de komende jaren iets aan te trekken in de richting van het KWP2. Het aandeel huurwoningen was redelijk in lijn met de afspraak uit het KWP2. De aandelen betaalbare en nultredenwoningen waren de afgelopen jaren te laag, maar de planning is hoopgevend. Op basis van de beschikbare informatie ontstaat het beeld van een regio die zijn best doet om uit het slop te geraken.
Bijlage: Uitgebreide conclusies per regio
Provincie Gelderland