European Parliament


Instellingen - 18-11-2008 - 20:05
©BELGA_AFP PHOTO POOL_RAINER JANSEN

Debat over de financiële en economische crises en de uitkomst van de G20 Top

EP-leden hebben dinsdag over de financiële en economische crises en de uitkomst van de G20 Top gedebatteerd. Ook het wetgevend en werkprogramma van de Commissie voor 2009 kwam aan bod. Veel fractieleiders pleitten voor hervormingen in de regulering, vooral voor ratingagentschappen en hedge fondsen. Andere fracties bekritiseerden speculanten en de Commissie voor het verergeren van de crisis door te veel aandacht te schenken aan de belangen van de industrie.
Namens de Raad

Jean-Pierre JOUYET zei dat de gevolgen van de crisis zichtbaar waren en dat verschillende lidstaten al in recessie waren. De financiële spanningen hadden steeds meer gevolgen voor de financiering van economische spelers.

De ernstigste financiële crisis sinds 1929 had intussen ook een economische vertraging veroorzaakt die aanzienlijk was. In die context had het Franse Voorzitterschap gestreefd naar eenheid binnen de EU: gezamenlijk hadden lidstaten waarborgen gegeven aan het interbancaire stelsel en banken kapitaalinjecties gegeven. Ook op de G20 Top in Washington van afgelopen weekend waren Commissievoorzitter Barroso en Raadsvoorzitter Sarkozy eensgezind naar buiten gekomen. Op de Top was men het eens geworden over principes zoals de hervorming van ratingagentschappen, de regulering van de financiële sector en het heroverwegen van het verband tussen het beloningsbeleid en het aanzetten tot het nemen van overbodige risico's.

"Op wetgevend vlak", zei Mr. Jouyet, "zullen we voorstellen van de Commissie versneld moeten aannemen". Hij zei daarbij te rekenen op de volledige mobilisatie van het Europees Parlement.

Het was nu noodzakelijk om wereldwijd alle macro-elementen te mobiliseren om de economische vertraging tegen te gaan. Het Voorzitterschap had al herhaaldelijk de reacties van de ECB op de crisis toegejuicht.

Op het vlak van de begroting hadden de G20 gezegd dat aanzienlijke marges moesten worden voorzien waar mogelijk. Volgens de EU moesten die marges in overeenstemming met het Stabiliteits- en groeipact worden voorzien.

Mr. Jouyet sloot af door te zeggen dat de EU efficiënt haar verantwoordelijkheid had genomen. De Europese eenheid moest nu worden bewaard om voortaan samen te blijven handelen - de lidstaten en de Europese instellingen. " Alleen zo kunnen we samen ervoor zorgen dat de EU de middelen heeft om een rol te spelen als wereldwijde speler", zei Mr. Jouyet.

Namens de Commissie

Commissievoorzitter José Manuel BARROSO was blij met het goede besluit van het Europees Parlement om van twee debatten één te maken. Hij herinnerde de Europarlementsleden eraan dat het politieke initiatief om te beginnen met een wereldwijd hervormingsproces van de EU was gekomen. " We mogen daar trots op zijn", zei hij. Hij had het gevoel dat de eerste vergadering van de G20 wel degelijk het begin vormde van een nieuw tijdperk van de mondiale economie. Tegelijk had hij in Washington ook duidelijk gemaakt dat die ontwikkeling niet ten koste mocht gaan van andere zaken, zoals de millenniumdoelstellingen.

Wat het werkprogramma van de Commissie betreft, zei Mr. Barroso dat de nadruk moest liggen op het aanpakken van de gevolgen van het gebrek aan groei en werkgelegenheid. Tegelijkertijd moest de periode na de crisis goed worden voorbereid. Op 26 november zou de Commissie daarom een actieprogramma indienen. Hij riep het Parlement op om de recent ingediende voorstellen in verband met bankgaranties en ratingagentschappen snel aan te nemen.
Ter conclusie zei hij dat het tijd was voor Europa om zijn stempel te drukken en dat "de geesten zich hadden opengesteld", hetgeen een paar maand geleden nog ondenkbaar was. Men was nu bereid om de Europese waarden van vrijheid en solidariteit over te nemen.

Fractiewoordvoerders

Joseph DAUL (EVP-ED, FR) van de christendemocratische fractie noemde de crisis het "gevolg van een tekort aan transparantie op de markten in afwezigheid van een orgaan van toezicht". Zijn fractie was nooit voorstander geweest van een financieel systeem zonder regels en pleitte voor een Europees model van sociale markteconomie. Europa had volgens hem bewezen dat een gezamenlijke aanpak van de crisis wel degelijk mogelijk was. De G20 was een historische en symbolische vergadering. Nu moest er gehandeld worden om de economie weer op gang te brengen: er moest worden geïnvesteerd in onderzoek, gezinnen in moeilijkheden moesten worden geholpen, maar zonder de overheidsfinanciën te belasten. Hij waarschuwde ook voor protectionisme.

Martin SCHULZ (PES, DE) vond dat alleen al het feit dat de G20 bij elkaar gekomen waren, al liet zien dat er een verandering in de wereld was. De voornaamste vraag was nu of er genoeg tijd was. Als de Commissie van plan was om in het voorjaar voorstellen in te dienen, dan was ze te laat. "We zitten nu op een doorslaggevend moment", zei hij, "gaan wij verder met strikter toezicht of gaan wij banken beschermen, die het geld dan meenemen en gewoon verdergaan?" "Ons doel moet zijn om eigen regels te definiëren die vervolgens door de EU worden verdedigd binnen de G20 en binnen de internationale instellingen". Daarom verwachtte hij van de Commissie dat ze in december voorstellen zou indienen.

Voor de liberale fractie verwees Graham WATSON (ALDE/ADLE, UK) naar Adam Smith: zelfs hij vond dat vrije markten beperkingen hadden. De fractie was blij met het succes van de G20. Staatshoofden die dachten dat ze terug konden naar 'business as usual' hadden het niet begrepen, het was het moment om de balans op te maken. Bovenal mocht het streven naar een duurzame economische groei niet in de steek worden gelaten: de strijd tegen de klimaatverandering moest worden voortgezet.

Brian CROWLEY (UEN, IE) was ervan overtuigd dat de Europese Commissie doortastend had gehandeld toen de internationale financiële markten instortten. De Europese Unie, de VS, India en China moesten samenwerken aan gezamenlijke regels en gezamenlijke normen om de wereldwijde dienstenmarkt in de toekomst te kunnen regelen. De crisis bood "eigenlijk een opportuniteit, een kans om te reageren". Het grootste gevaar vandaag was dat banken niet aan het MKB leenden. Het was belangrijk de creativiteit en de innovatie van de mensen van de EU niet aan banden te leggen.

Monica FRASSONI (GROENEN/EVA, IT) beschuldigde Mr. Barroso en de Commissie ervan dat zij verantwoordelijk waren voor de crisis omdat ze met de lidstaten en de industrie hadden samengespannen in plaats van met het Europees Parlement en de consumenten. Ze sprak over de 'Green New Deal', een echte economische langetermijnstrategie gericht op kwesties zoals energie-efficiëntie. Daarbij hoorde geen blanco cheque uitschrijven voor de auto-industrie, tenzij ze bereid was te hervormen en te moderniseren.

Roberto MUSACCHIO (EVL/NGL, IT) ergerde zich eraan dat niemand vroeg naar de echte oorzaken van de crisis, wat het moeilijk maakte om de problemen aan te pakken. Dat waren de waardevermindering van het werk door de liberalisering de laatste jaren en de ernstige situatie op het vlak van de ecologie en de energie. Hoe konden zij die de problemen hadden gecreëerd nu een oplossing vinden? Hij riep op tot sterke woorden uit de linkse hoek.

Volgens Hanne DAHL (IND/DEM, DK) draaide het voorstel van de Commissie voor een oplossing van de financiële crisis rond de pot. Ze vroeg de Commissie of het voorstel over de ratingagentschappen zou betekenen dat er nieuwe agentschappen zouden worden opgericht, want de bestaande agentschappen waren "inadequaat en onbetrouwbaar" geweest. Ze was bezorgd om de onzekerheid over werkgelegenheid en de prijs die werknemers misschien moesten betalen als gevolg van de crisis.

Overige sprekers

Ieke VAN DEN BURG (PES, NL) vond dat Europa inderdaad een grotere rol moest spelen op het wereldtoneel. Grotere lidstaten moesten zich daarbij schikken en erkennen dat "we nu samen Europees moeten optreden". Wat de economische crisis betreft, moest er internationaal opgetreden worden, maar ook binnen Europa sterker Europees, met een Europees reddingsplan. Terughoudendheid moest veranderen in een stimulerend beleid. Ze vond de Btw-verlaging van 1% ontoereikend, want de cijfers van de teruggang waren veel groter. Ze verwees daarbij naar de bouwsector in Nederland, die met een teruggang van 20% te kampen had. Toepassing van het lage Btw-tarief kon daar - en overal in Europa
- zorgen voor een impuls op de woningmarkt.

Lambert van NISTELROOIJ (EVP-ED, NL) wilde als coördinator van het EVP voor het regionale beleid actief meedenken over oplossingen. Hij noemde de structuurfondsen en cohesiefondsen als mogelijkheid "om actief te zijn, meer te flexibiliseren en te versnellen". Zowel in de lijn van Lissabon - kennis - als in de lijn van Göteborg - energie en ecologie - dacht hij aan gerichte investeringen om banen te creëren: "het gaat altijd om jobs, om het opnieuw kwalificeren van mensen die buiten komen te staan, opdat zij aansluiting houden met die nieuwe economie. Alleen met een dergelijke houding en met die goed opgeleide mensen krijgen we straks, na de crisis, weer een perspectief". Hij vroeg de Commissie om nog vóór de verkiezingen van volgend jaar met een aanpassingspakket te komen en snel te ageren: "er zal een tandje extra bij moeten".

Debat: 18 november 2008

Contact

Sanne DE RYCK
Persdienst - Redactie

* E-mailadres : persdienst-nl@europarl.europa.eu
* Telefoonnummer in Brussel : (32-2) 28 42531 (BXL)
* Telefoonnummer in Straatsburg : (33-3) 881 73605 (STR)
* Mobiel nummer : (32) 498 98 34 51

REF.: 20081117IPR42160