Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport


4. Intentieovereenkomst vrijheidsbeperkende maatregelen

Intentieovereenkomst vrijheidsbeperkende maatregelen

Nieuwsbericht, 18 november 2008
Geestelijk gehandicapte man in een rolstoel geniet van de zon.

Organisaties in de zorg hebben vandaag een intentieverklaring ondertekend om het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen terug te dringen.

De verklaring is ondertekend door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), de brancheorganisaties, de beroepsverenigingen en de cliëntenorganisaties uit de gehandicaptenzorg en de ouderenzorg. Staatssecretaris Bussemaker is blij dat alle betrokken partijen de handen ineenslaan. 'Iemand fixeren, opsluiten of zelf geen keuzes laten maken, zorgt ervoor dat mensen de controle over hun leven verliezen en dat heeft nadelige effecten.'

Uitkomsten onderzoek IGZ

De IGZ heeft van oktober 2007 tot februari 2008 onderzocht in hoeverre en op welke manier instellingen vrijheidsbeperkende maatregelen toepassen binnen de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking en de ouderenzorg. Uit het onderzoek blijkt dat vrijheidsbeperking, zoals vastbinden of het toedienen van kalmeringsmiddelen, meer voorkomt dan nodig is.
Daarnaast blijken hulpverleners zich vaak niet te realiseren dat ze vrijheidsbeperkend handelen. Sommige maatregelen zijn zo gewoon geworden dat medewerkers er niet bij stilstaan dat deze maatregelen de vrijheid van cliënten beperken. Zoals het afsluiten van deuren op afdelingen of van woningen.

Wetsvoorstel

Bussemaker wil dat vaker gebruik wordt gemaakt van minder ingrijpende alternatieven: 'Valrisico's zijn bijvoorbeeld behoorlijk te verminderen door bedden te gebruiken die je vlak tot boven de grond kunt laten zakken. Medewerkers moeten zich meer bewust worden van de keuzes die ze kunnen maken.'
Deze cultuuromslag wil de staatssecretaris van een juridisch kader voorzien. In haar wetsvoorstel 'Zorg en dwang' staat beschreven hoe je stapsgewijs beslissingen kunt nemen. 'We moeten naar een nee-tenzij-beleid. Als iedereen dat gaat doen, zijn we al een eind op de goede weg.'