PH.Nieuwsbrief 323.10

Wekelijkse nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health van het Julius Centrum, Utrecht


CANADEES-NEDERLANDSE ZORGCONFERENTIE BEGINT OP 15 JUNI 2009


De provincie Alberta is verantwoordelijk voor alle patiëntenzorg van haar ruim vier miljoen inwoners, zeg maar de verzorgingspopulatie van een grote zorgverzekeraar in Nederland. Opmerkelijk voor Noord Amerika en West Europa is dat de regering van dit gebied gekozen heeft voor geïntegreerde zorg en zorginnovatie rond specifieke doelgroepen zoals hart- en vaatziektepatiënten, dementerende ouderen, diabetespatiënten en depressieve ouderen. Bekostiging en andere aansturing vinden niet plaats per aanbieder maar per doelgroep of soms per gezondheidsprobleem zoals obesitas. Amerikaanse collega's hebben ondergetekende gewezen op het unieke van Alberta. Enige weken geleden heb ik zelf daar rondgekeken: de patiëntenzorg is er inderdaad uniek en een must see voor elke Nederlandse leidinggevende die verantwoordelijk is voor chronische zorg of voor zorg aan kwetsbare ouderen. Daarom organiseer ik een conferentie om de Canadese en Nederlandse patiëntenzorg te vergelijken. Kort en goed: je vertrekt op zaterdag 13 juni naar Calgary. Op maandag 15 juni en dinsdag 16 juni krijg je kennis aangereikt over de aansturing, internetgebruik, bekostiging en kwaliteitsmeting van de gezondheidszorg in Alberta. Op woensdag reis je in een bus naar Edmonton. Halverwege, midden in de prairie, vindt een stop plaats en krijg je een excursie naar een gezondheidscentrum. Dit centrum doet alles op basis van telemedicine. In Edmonton gaan we op donderdag tal van site visits doen en zien we de patiëntenzorg op de werkplek. Op vrijdagmorgen 19 juni wordt afgesloten met een congres waar de Canadese en Nederlandse gezondheidszorg worden vergeleken. Voor deze ochtend worden ook vele leidinggevenden van de gezondheidszorg in Alberta uitgenodigd. 's Middags sluit de Nederlandse groep af met een eigen evaluatiebijeenkomst. Voorafgaand aan de reis ontvangt u per email een studiemap. Na de reis vindt één terugkom middag plaats waar reizigers elkaar vertellen wat ze met de resultaten van de conferentie hebben gedaan. Wil je deelnemen aan deze conferentie? Surf naar www.integratedcare.nl en klik op nascholing. Daar tref je het volledige programma dat de State of Alberta en de University of Alberta ons willen aanbieden. Je kunt ook een mail sturen naar conferentie organisator Clarine Sies op C.P.Sies@umcutrecht.nl

ÉÉN KRACHTIGE BRANCHEORGANISATIE BEPLEIT VOOR PATIËNTENORGANISATIES


De samenvoeging van een aantal grote koepels in één krachtige brancheorganisatie moet voortvarend worden aangepakt, dat is de stelling die op 4 december wordt besproken op een van de workshops van het congres Stille kennis, recente ontwikkelingen in patiënten- en gehandicaptenorganisatie. NPCF medewerker Wim Aalten zal de workshop leiden. In Nederland bestaan op dit moment twaalf koepelorganisaties, zoals de NPCF, de CG Raad en Zorgbelang Nederland, om de grootste drie te noemen. De te creëren branche organisatie zou goede contacten moeten hebben met locale en regionale patiëntengroepen, want niet alle beleid wordt landelijk bepaald. Bovendien zou de branche organisatie zich niet alleen bezig moeten houden met kwaliteit en bereidheid van zorg. Zij zou ook invloed op de besteding van de gelden binnen de Awbz en de Zorgverzekeringswet. Wil je deze workshop bijwonen? Wil je naar het genoemde congres en naar vele andere workshops over de derde partijrol, lotgenotencontact en patiënteneducatie? Surf dan naar www.integratedcare.nl en klik door op nascholing en meld je aan.


ZEELAND WINT INNOVATIEPRIJS JEUGDGEZONDHEID 2008


Met een onderzoeksproject over een snellere signalering van opvoed- en opgroeiproblemen hebben Zeeuwse jeugdgezondheidszorgorganisaties de Jeugdgezondheidszorg Innovatieprijs 2008 gewonnen. Het project vergelijkt het bezoek van ouders met hun kind van 18 maanden aan het consultatiebureau met een bezoek van een JGZ-verpleegkundige aan huis. Tijdens een huisbezoek kan de JGZ-verpleegkundige het kind in de eigen thuissituatie observeren. De prijs is op 13 november uitgereikt op het Jaarcongres Samen Sterker georganiseerd door het Centrum Jeugdgezondheid van het RIVM. Het project is vernieuwend vanwege de combinatie van een bezoek aan huis en het gebruik van de Vragenlijst Onvervulde Behoefte aan Opvoedingsondersteuning Zeeland, de VOBO-Z. Voorlopige onderzoeksresultaten van de randomized controlled trial met 6600 peuters laten zien dat er met deze manier van werken meer risicokinderen worden opgespoord. Promovendus en jeugdverpleegkundige Ingrid Staal, co-promotor dr. Henk van Stel en ondergetekende verwachten dat in de loop van 2010 de eindresultaten van project en evaluatie in een promotie naar buiten komen. De Innovatieprijs Jeugdgezondheid 2008 bestaat uit eeuwige roem en een beeld van 60 centimeter. Er was helaas geen geldbedrag voor extraonderzoek aan verbonden.


NEDERLAND ONTSNAPT DRIE MAAL AAN UITVALLEN VAN AMBULANCEZORG


Het afgelopen jaar is het driemaal voorgekomen dat een meldkamer ambulancezorg uitviel vanwege een totale stroomstoring of plat gaan van de computers. Bij dit uitvallen is de meldkamer niet bereikbaar voor melders en zijn de ambulancewagens in de regio"s niet aan te sturen. Toch heeft niemand dat gemerkt. Dat komt omdat er sinds een jaar een Landelijke Meldkamer Ambulancezorg bestaat (LMAZ). Bij het driemaal uitvallen van de regionale meldkamer in het afgelopen jaar nam de LMAZ de taken onmiddellijk over. Alleen de ritten voor besteld vervoer liepen vertraging op, omdat de LMAZ een capaciteit heeft van twee centralisten en regionale meldkamers meestal meer. Deze informatie pikte ik op bij een werkbezoek aan de LMAZ te Driebergen op maandag 10 november. De LMAZ overziet online waar alle ambulances in Nederland zich bevinden. Zij wordt vaak ingeschakeld bij grotere verkeersongevallen en andere incidenten, zoals laatst een brand in een verpleeghuis. Ook regelt de LMAZ de lange afstandsritten voor ambulances buiten kantooruren. Zij zorgt ervoor dat ambulances zo min mogelijk leeg terugrijden na een lange heenreis. De enthousiaste en trotse directeur van de LMAZ Peter Hartog: wij functioneren als kassa drie in een supermarkt. Als er bij twee kassa's te lange rijen zijn, gaat kassa drie open. En de LMAZ springt bij als de regionale meldkamer het te druk heeft of helemaal uitvalt. Tot zover dit bericht. Op vrijdag 18 september 2009 vindt het negende congres over recente ontwikkelingen in de spoedzorg plaats. Peter Hartog houdt dan een lezing over LMAZ als kassa drie. Noteer die datum alvast!!

AMSTERDAM SCHRIJFT TAKENPAKKET OUDER- EN KINDCENTRA UIT


In Amsterdam zijn veertien ouder- en kindcentra (OKC's) in bedrijf. Dat zijn voorlopers van de Centra voor Jeugd en Gezin die Minister Rouvoet overal in Nederland wil invoeren. De Gemeente Amsterdam heeft thans in voorbereiding een uitgeschreven lijst van taken die de OKC's tenminste moeten uitvoeren. Uitgangspunt daarbij is het basistakenpakket van de jeugdgezondheidszorg en vijf WMO-taken van gemeentelijk jeugdbeleid. Bij die Amsterdamse lijst hoort ook een bijlage van interventies die men niet moet aanbieden, omdat deze niet bewezen zijn of bewezen niet effectief. Op woensdag 5 november legden medewerkers van de gemeente Amsterdam een concept van het OKC takenpakket voor aan een aantal experts, waarin de Amsterdamse hoogleraar opvoedkunde Jo Hermans, NJI directeur Dolf Van Veen en ondergetekende. Hermans en Van Veen wezen op het belang van de discipline en competentie van de professionals die de interventies gaan aanbieden: een preventieve interventie is geen pil die werkt ongeacht de competentie van de hulpverlener. Ondergetekende prees de Gemeente Amsterdam voor het uitschrijven van de lijst die ongetwijfeld in heel Nederland gebruikt gaat worden. Ik pleitte voor samenhang tussen de toegestane interventies: welke interventie biedt men als eerste aan bij een gezin met opvoedproblemen? Over enkele maanden wordt de Amsterdamse lijst openbaar en vastgesteld in de Gemeenteraad van Amsterdam.

BESTUURDER ZIJN VAN EEN INSTELLING DOET ER TOE


Samenwerking in allianties en netwerken wordt steeds belangrijker. Steeds minder organisaties kunnen alleen opereren. Die samenwerking is niet makkelijk. Inmiddels bestaan vele modellen en theorieën daarvoor. Deze worden alle helder uiteengezet in de dubbelpromotie Bestuurders zijn van betekenis van Twijnstra & Gudde medewerkers Edwin Kaats en Wilfrid Opheij. Ook bestuurders zelf met hun persoonlijke beweegredenen zijn van grote betekenis voor het aangaan, vormen en onderhouden van samenwerkingsverbanden. De auteurs komen daarom tot een omschrijving van bestuurderskunde. Wil je meer weten over de rol en betekenis van de bestuurders? Zowel op het podium als achter de schermen? Juliusdocent dr. Henk van der Steeg las de dubbelpromotie. Hij beveelt dit boek aan voor al wie vragen heeft rond de rol van bestuurders bij samenwerking. Het boek is verschenen bij Reed Business ISBN 9789035229884

NEDERLANDSE ZORGAUTORITEIT OMARMT ZORGVERNIEUWING


Binnenkort willen wij samen met ZonMw en VWS een innovatiewijzer openen. Dat is een helpdesk voor zorgvernieuwers die vastlopen in de regelgeving. Deze mededeling deed een van de medewerkers van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZA), toen ik op woensdag 12 november een gastcollege gaf voor top en beleidsmedewerkers van de NZA. RVB lid Cathy van Beek: toen ik overstapte van de Maartenkliniek in Nijmegen, kreeg ik kritiek: je loopt over naar de vijand. Maar hier bij de NZA werken alleen professionals die de zorg en gezondheid willen bevorderen. Er moeten goede, degelijke en goedkope producten op de zorgmarkt komen. Tijdens mijn gastcollege heb ik het Engelse beleidsmodel Zorginnovatie in vijf bedrijven bepleit. Dit model is gebaseerd op het recente model van de Britse Medical Research Council. Dat staat beschreven op www.mrc.ac.uk/complexinterventionsguidance. De PPP's van mijn lezing treft je aan op www.integratedcare.nl doorklikken op Nieuwsbrief/lezingen en daarna op lezingen. Zie ook het bericht hieronder.

ZORGINNOVATIE IN VIJF BEDRIJVEN (1)


Op 12.11 gaf ondergetekende een gastcollege over zorgvernieuwing bij de Nederlandse Zorgautoriteit (zie ook bericht hierboven). Ik reikte een beleidsmodel aan: Zorginnovatie in vijf bedrijven. In vijf afleveringen van de PH.Nieuwsbrief bespreek ik dit model. Het is gebaseerd op het recente model van de Britse Medical Research Council. Dat staat beschreven op www.mrc.ac.uk/complexinterventionsguidance Hierin komt het eerste bedrijf aan de orde, waarin twee orthopeden besluiten om de poliklinische controles na een heupververvanging te stoppen. Daarvoor in de plaats willen zij hun patiënten via het internet een lijst met vragen over het functioneren van de heup laten beantwoorden. Slimme software moet op basis van de gegeven antwoorden selecteren welke patiënten alsnog een uitnodiging krijgen om op de poli te komen voor nacontrole. Zij verwachten een aanmerkelijke reductie van het aantal poliklinische consulten en waardering bij patiënten voor de internet nacontroles. In dit eerste bedrijf schrijven de orthopeden hun zorgmodel uit. Zij raadplegen daarbij de literatuur en zoeken uit of er elders in Nederland en in de wereld reeds ervaring bestaat met nacontroles via het internet. Zij selecteren een gevalideerde vragenlijst, bijvoorbeeld de Oxford Knee/Hip Score. Zij bedenken procedures voor patiënten zonder internetaansluiting en digibetische patiënten. Zij laten de intelligente software ontwerpen. Zij verwerven draagvlak binnen het ziekenhuis en hun afdeling. De orthopeden ontwikkelen dit zorgmodel zonder externe financiering: het is een routinetaak van het ziekenhuis om nieuwe producten te ontwikkelen. Zij bereiden in dit eerste bedrijf van dit beleidsmodel het tweede bedrijf voor: de testfase. Daarvoor zoeken zij contact met de NMA. In de volgende aflevering daarover meer. De PPP's van mijn lezing bij de NZA tref je aan op www.integratedcare.nl doorklikken op Nieuwsbrief/lezingen en daarna op lezingen. Het Engelse beleidsmodel plus deze serie berichten in vijf afleveringen komen uitgebreid aan de orde op het congres Recente ontwikkelingen in zorgpaden en zorgstraten in Nederlands en internationaal onderzoek, in ziekenhuizen en bij de Nederlandse Zorgautoriteit. Surf naar www.integratedcare.nl klik door op nascholing en meld je aan. Wil je vanuit jouw ziekenhuis of instantie met meer dan vijf personen komen? Wil je met je als docent met je hele opleidingsgroep komen? Wil je met een grote delegatie van jouw beroepsorganisatie komen? Stuur dan een mail naar congresorganisator Margriet Hageman op g.m.c.hageman@umcutrecht.nl en vraag naar groepskortingen.

NOG DRIE PLAATSEN BESCHIKBAAR VOOR MASTERCLASS GEZONDHEIDSRECHT


Op 6 januari 2009 start de 26ste jaargang van de Masterclass Gezondheidsrecht op het Julius Centrum. Reeds 22 deelnemers hebben zich aangemeld voor deze Masterclass. Eer zijn nog drie plaatsen beschikbaar. Ter toelichting het volgende. Je komt als hulpverlener of als manager, zowel in de somatisch gerichte gezondheidszorg als in de geestelijke gezondheidszorg, dagelijks in contact met veranderingen in patiëntenwetgeving zoals de WGBO en de wet BIG, met regelingen rond de kwaliteit van zorg of met nieuwe vraagstukken over jouw aansprakelijkheid als hulpverlener. Sommige wetten zoals de Wet op het mentorschap, de Wet klachtrecht, de Kwaliteitswet en de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen ben je in de praktijk wellicht reeds tegenkomen, afhankelijk van je werkterrein. Dat werkterrein kan zowel intra- als extramuraal zijn, gericht op individuele hulpverlening of op preventieve activiteiten bij bepaalde bevolkingsgroepen. Deze cursus gezondheidsrecht biedt jou een uitstekende kans om snel en efficiënt op de hoogte te raken van de achtergronden van deze ontwikkelingen. Uit evaluaties van vorige cursussen is gebleken dat de deelnemers de cursus goed tot zeer goed hebben gewaardeerd. Wil jij je inschrijven voor deze Masterclass? Surf dan naar www.integratedcare.nl en klik door op nascholing. Je kunt ook een mail sturen naar Masterclass organisator Margriet Hageman op G.M.C.Hageman@umcutrecht.nl

VERZENDING NIEUWSBRIEF WORDT ANDERS PER 1 DECEMBER: SCHRIJF JE OPNIEUW IN


Vanaf 1 december 2008 gaan webmaster Dick Hageman, mijn dochter Merel Schrijvers en ondergetekende de PH.Nieuwsbrief verzenden via een nieuw systeem. Het was geen doen om met Microsoft Outlook 4000 adressen op de ouderwetse manier te bereiken. Bovendien schrijven we iedere week tientallen nieuwe abonnees in. Ook een heel werk. Mijn vraag aan jou is: wil jij je opnieuw aanmelden als je dat nog niet gedaan hebt? In november ontvang je dan tijdelijk de brief twee maal. Maar op 1 december houdt dat op. Als jij je dan nog niet opnieuw hebt aangemeld, ontvang je de PH.Nieuwsbrief niet meer. Je meldt je aan door te surfen naar www.integratedcare.nl/Inschrijfformulier/aanmelding_web.htm

VERANTWOORDING


Hierbij ontving je de wekelijkse Nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health. Wil je meer weten over een bericht? Neem dan contact op via PH.Nieuwsbrief@planet.nl. Wil je delen van de nieuwsbrief verspreiden onder collega's, doe dat. Je collega's kunnen zich ook aanmelden voor rechtstreekse toezending. Je meldt je aan via www.integratedcare.nl/Inschrijfformulier/aanmelding_web.htm en af via http://www.integratedcare.nl/Inschrijfformulier/opzeggen_nu.htm Omdat we nog bezig zijn met de automatisering van de PH.Nieuwsbrief kan het twee weken duren voordat de aan-en afmelding verwerkt is.

De nieuwsbrief is gericht aan een aantal relaties van de Disciplinegroep: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblok studenten, gastdocenten, stage-verleners aan co assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts Volksgezondheids onderwijs en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan vanaf nr 65 op de internetsite www.integratedcare.nl

Heb je belangstelling voor nieuws over ketenzorg en zorginnovaties in het buitenland? Surf dan naar de website van het international Network of integrated Care: www.intergratedcarenetwork.org Wil je wetenschappelijke artikelen lezen over deze onderwerpen? Lees dan het peer reviewed internettijdschrift International Journal of Integrated Care op www.ijic.org Dit is een gratis tijdschrift, dat online publiceert en is opgenomen in Pubmed. Ook submissions van concept artikelen zijn welkom.
Opsteller van deze nieuwsbrief is:
Guus Schrijvers
Hoogleraar Public health in het bijzonder Structuur en functioneren van de
Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen
en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl
tel: 088 755 9356