Ingezonden persbericht

PERSBERICHT
13 november 2008
INVLOED KREDIETCRISIS OP KANTOOROPNAME BANKEN IN EUROPA
De wereldwijde kredietcrisis heeft invloed op de belangrijkste vastgoedmarkten van Europa en dan vooral op de markt in Londen City. Volgens de nieuwste European Banking Briefing van Cushman & Wakefield is de kantooropname door banken in Londen City met 69 procent gedaald in de periode van een jaar (van oktober 2007 tot oktober 2008). De bankensector is de grootste gebruiker van kantoorruimte in het belangrijkste financiële centrum van Engeland. De afnemende vraag naar kantoorruimte heeft hier geleid tot een daling van de huurprijzen met 4,2 procent in de afgelopen drie maanden.
De crisis zorgt er ook voor dat banken beginnen aan de sale & leaseback van hun vastgoed om kapitaal te verkrijgen. Uit onderzoek van Cushman & Wakefield blijkt dat de 43 voornaamste Europese banken samen ¤ 63 miljard aan land en gebouwen op hun balans hhebben staan die verkocht zouden kunnen worden.
In Europa is een wisselend beeld te zien. In Londen, Brussel, Moskou en Madrid is sprake van een significante daling in de opname van kantoorruimte door banken in het afgelopen jaar en de huurprijzen op deze markten zijn gedaald.
Ook in Amsterdam is het afgelopen halfjaar de activiteit van de bankensector gedaald. Het totaal aantal transacties is lager vergeleken met voorgaande jaren en het volume per transactie ligt lager. Het opnameniveau is dus opgebouwd uit een aantal kleinschalige transacties verspreid over de gehele stad. De kantoorlocaties Centrum, Oud-Zuid en de Zuidas waren wederom het meest populair. Het Centrum en Oud-Zuid zijn in trek bij gerenommeerde banken die vaak actief zijn in private banking, zoals Theodoor Gilissen die 2.500 m' huurde in het voormalige kantoorgebouw van ABN Amro aan de Vijzelstraat. De Zuidas trekt vaker banken met een internationaal karakter aan, zoals JP Morgan Chase die 650 m' in het WTC heeft gehuurd.
De belangrijkste bankencentra van Parijs en Frankfurt zijn wat meer bestand tegen de crisis. In Parijs is de kantooropname door banken het afgelopen jaar zelfs met 110 procent gestegen. De huren zijn echter met 4,4 procent gedaald in het CBD van Parijs omdat de vraag voornamelijk plaatsvindt op de goedkopere perifere locaties waar banken hun backoffice-activiteiten naar toe hebben verhuisd om kosten te besparen. De grootste transactie in Europa in het laatste half jaar was de opname van 76,000 m' door Société Générale in een buitenwijk aan de oostkant van Parijs. De opname in Frankfurt steeg met 31 procent door grote transacties van BNP Paribas, Commerzbank AG en Dresdner Bank.
In Boedapest en Praag was ook meer activiteit te zien en beiden profiteren waarschijnlijk in de toekomst van het verplaatsen van backoffice-activiteiten naar locaties met lagere kosten.
Guy Douetil, hoofd van Cushman & Wakefield's EMEA banking group, zegt: 'De kredietcrisis heeft geleid tot fusies, overnames en nationalisatie van grote banken in Europa. We gaan een onzekere periode tegemoet en tot we weten hoeveel banen er in de sector verloren gaan en daardoor kunnen inschatten hoeveel overbodige kantoorruimte er op de markt komt, is het moeilijk om met zekerheid te voorspellen hoe de belangrijkste financiële centra getroffen zullen worden. Vastgoed is een belangrijke kostenpost en de banken die in staat zijn om hun vastgoedportefeuille efficiënt te beheren zullen als beste de huidige crisis kunnen doorstaan.'
Cushman & Wakefield verwacht dat een aantal grote Europese banken kapitaal zal vergaren door de sale & leaseback van vastgoed. De Spaanse banken BBVA en Banco Sabadell en de Belgische bank Fortis zijn momenteel allemaal bezig om flinke vastgoedportefeuilles te verkopen. Merrill Lynch schat dat Europese banken nog eens ¤ 73 miljard nodig hebben om hun kapitaal tte versterken. Cushman & Wakefield cijfers laten zien dat er momenteel op de balans van banken ¤ 63 miljaard staat in de vorm van vastgoed in eigendom dat verkocht kan worden.
/EIND