Universiteit Utrecht

!!EMBARGO TOT WOENSDAG 12 NOVEMBER 19.00 UUR NEDERLANDSE TIJD!!

Persbericht van de Universiteit Utrecht

Faculteit Bètawetenschappen


12 november 2008

Chemische reacties kunnen efficiënter

Katalysator onder de röntgenmicroscoop

Met een röntgenmicroscoop hebben scheikundigen van de Universiteit Utrecht een werkende katalysator tot op de schaal van nanometers onderzocht. Met deze nieuwe methode zijn chemische reacties in de industrie veel efficiënter te maken. Bijna elke chemische reactie maakt gebruik van een katalysator, van het maken van frituurvet tot het omzetten van uitlaatgassen. De resultaten verschijnen op 13 november in het vooraanstaande wetenschappelijke tijdschrift Nature. Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met de TU Delft en het Lawrence Berkeley National Laboratory (VS).

Katalysatoren versnellen een chemische reactie zonder zelf opgebruikt te worden, en worden daarom al decennia lang in de industrie gebruikt. De meeste katalysatoren komen echter tot stand door 'trial and error'. Het maken van grote verbeteringen of geheel nieuwe katalysatoren is pas mogelijk als een werkende katalysator in detail kan worden bestudeerd. Met licht- en elektronenmicroscopen lukt dat echter niet omdat deze een vertroebeld beeld geven.

Scherp beeld

Om dit probleem op te lossen bekeken de onderzoekers een katalysator met röntgenstraling, wat een scherp beeld opleverde. Op deze manier zagen ze de afzonderlijke deeltjes in een werkende katalysator met afmetingen van slechts enkele nanometers. De onderzoekers verwachten dat de gebruikte röntgenmicroscoop vele andere processen op nanoschaal zichtbaar kan maken, zoals de processen tijdens waterstofopslag en de verspreiding van nanodeeltjes in levende cellen.

Artikel

Nanoscale chemical imaging of a working catalyst by scanning transmission X-ray microscopy, Emiel de Smit, et al., Nature, 456 (2008), 222-225 (13 November 2008).

Meer informatie

Dr. Frank de Groot, Anorganische chemie en katalyse, Universiteit Utrecht,

(030) 253 6763, F.M.F.deGroot@uu.nl

Prof. Bert Weckhuysen, Anorganische chemie en katalyse, Universiteit Utrecht,

(030) 253 4328, B.M.Weckhuysen@uu.nl

B.g.g. Roy Keeris, persvoorlichter Universiteit Utrecht, (030) 253 2411, r.b.keeris@uu.nl