Gepubliceerd op 12 november 2008
Nieuw Europees onderzoeksnetwerk voor de bestudering van zwarte gaten
Gepubliceerd op 12 november 2008
De Europese Commissie heeft 2,5 miljoen euro beschikbaar gesteld voor
een Marie Curie Trainingsnetwerk genaamd `Black Hole Universe'. Binnen
dit netwerk van zeven Europese universiteiten, waaronder de
Universiteit van Amsterdam, wordt een nieuwe generatie promovendi en
postdocs opgeleid op het terrein van astrofysica en ruimtewetenschap.
Deze jonge onderzoekers krijgen de kans om maximaal drie jaar in een
ander land deel te nemen aan een internationaal onderzoeksproject.
Binnen het netwerk `Black Hole Universe' richten de onderzoekers zich
op de studie van zowel `kleine' zwarte gaten (de restanten van
ingestorte zware sterren) als van de superzware zwarte gaten die zich
in de kernen van melkwegstelsels bevinden. Zij zullen met behulp van
observatoria op aarde en satellieten in de ruimte de effecten
bestuderen die zwarte gaten hebben op hun omgeving, zoals bijvoorbeeld
het tegengaan van de formatie van sterren en zonnestelsels in de hen
omringende sterrenstelsels.
Van de in totaal 900 ingediende voorstellen op alle
wetenschapsgebieden zijn er 60 gehonoreerd. Het zwarte gaten-netwerk
stelt tien promovendi en twee postdoctorale onderzoekers aan, maar
gebruikt de Europese subsidie ook voor drie internationale
trainingsscholen voor jonge onderzoekers. In het laatste jaar van het
programma, dat in totaal vier jaar beslaat, wordt een internationale
conferentie georganiseerd. Hoewel het programma met Europees
subsidiegeld is opgezet, staan de posities ook open voor onderzoekers
van buiten de EU. Het project wordt gecoördineerd door
UvA-sterrenkundige dr. Sera Markoff en prof. Jörn Wilms van de
Universiteit van Erlangen-Nürnberg.
De coördinatoren denken met het programma een leidende rol te kunnen
geven aan Europa op het gebied van onderzoek aan zwarte gaten. Markoff
hoopt de komende vier jaar belangrijke onderzoeksvragen te kunnen
beantwoorden, waaronder: hoe voeden zwarte gaten zich en hoe stoten ze
de gigantische gaspluimen uit tot enorme afstanden met bijna de
lichtsnelheid? Dr. Rudy Wijnands van de UvA gaat zich binnen het
project bezighouden met de vergelijking van zwarte gaten met
neutronensterren, een andere vorm van ingestorte zware sterren.
Bron: UvA Persvoorlichting / NOVA
Universiteit van Amsterdam