Antillenhuis
Gevolmachtigde Minister Paul Comenencia bezoekt tentoonstelling
"Engels in Engels"
\"\\"\\"\"
Op 31 oktober werd een bijzondere tentoonstelling: Engels in Engels
geopend door de Rotterdamse wethouder Mark Harbers (Haven, Economie en
Mileu). Rotterdammer Chris Engels (1907-1980) was arts, kunstenaar en
cultuurpionier. Deze uitgesproken representant van het expressionisme
heeft veel waardevol erfgoed nagelaten aan de Nederlandse kunst,
wetenschap en literatuur. Tot en met 15 november is de expositie
"Varaan en sabeldier" gratis te bezichtigen in de nieuwe ruimte
Grandcentral 8 van Engels, Locatie: Engels Grandcafé Restaurant Zalen,
Rotterdam.
De Gevolmachtigde Minister van de Nederlandse Antillen, Paul
Comenencia, was verhinderd bij de opening, maar bezocht op uitnodiging
van de familie Engels, samen met zijn echtgenote de expositie eerder
deze week.
In Nederland en Rotterdam bleven de bijzondere bijdragen van Chris
Engels lang onderbelicht, hier is vanaf 31 oktober echter verandering
in gekomen. Het retrospectief rondom Engels opende met een debat over
de culturele band tussen Nederland en Curaçao. Verder bestaat het
retrospectief uit muziek, filmmateriaal, interviews en de expositie
getiteld Varaan en sabeldier.
De locatie van de tentoonstelling, Grandcafé Restaurant Engels, is
sinds jaar en dag een ontmoetingsplek voor zakenlieden, jongeren en
kunstenaars. De plaats leent zich als geen ander voor de
tentoonstelling van familielid en pionier Chris Engels.
Achtergrondinformatie over Chris Engels:
De Rotterdamse arts Chris Engels (19 november 1907-20 december 1980)
werd vernoemd naar zijn grootvader die in 1884 het horecabedrijf
Engels startte. Hij vertrok in 1936 naar Curaçao om zich op verzoek
van monseigneur Verriet te vestigen als katholiek geneesheer. Hij
wendde zich echter al snel af van de katholieke missie om zich
vervolgens te ontwikkelen als medicus, sporter, politicus, kunstenaar
en cultuurdrager.
De medicus Chris Engels zet zich als huisarts in voor de bevolking,
boekt daarnaast opmerkelijk onderzoeksresultaat en maakt zich
verdienstelijk op het gebied van de sociale geneeskunde. Als schermer
wint hij met zijn sabelequipe zilver op de Centraal Amerikaanse en
Caraïbische Olympische Spelen van 1946. Zijn politieke en
maatschappelijke verdiensten zijn legio; als activist leidt hij
gedurende de Tweede Wereldoorlog overzeese solidariteitsacties en
ontwikkelt hij een sociaal-economisch herstelplan; nadien lopen zijn
functies uiteen van waarnemend directeur van de GGD en voorzitter van
de Raad voor Milieuhygiëne tot kabinetsformateur en correspondent van
het Volkenkundig Genootschap in Leiden.
De grootste verdiensten van Chris Engels liggen mogelijk op het
culturele vlak. Tijdens zijn Leidse studententijd ontpopt hij zich al
als een verwoed reidanser en schrijft hij gedichten. Eenmaal op
Curaçao ontwikkelt hij zich enerzijds tot een multidisciplinair
kunstenaar - dichter, schilder en componist, beïnvloed door het
expressionisme en avantgardistische stromingen -, anderzijds tot
cultureel pionier. Hij richt in 1940 het literaire tijdschrift De
Stoep op, waarin bijvoorbeeld Jan Greshoff, F.C. Terborgh, Leo Vroman,
Elisabeth Eybers en Adriaan van der Veen publiceren, naast
Antilliaanse literatoren als Cola Debrot en Tip Marugg; Engels levert
onder zijn pseudoniem Luc Tournier zelf ook bijdragen aan De Stoep,
het enige Nederlandstalige tijdschrift dat in de oorlogstijd vrij kan
publiceren (meerdere gedichten van Luc Tournier worden door Gerrit
Komrij opgenomen in zijn bloemlezing). Engels legt de grondslag voor
het Curaçaos Museum, realiseert exposities en architectonische
concepten. Als voorzitter-in-spé van de Curaçaose Kunstkring brengen
hij en zijn schoonvader Dodo Boskaljon musici van wereldfaam naar de
Antillen, inclusief Arthur Rubinstein, Yehudi Menhuhin, Lily Kraus,
Isaac Stern, Louis Armstrong en Marian Anderson. En hij ontwikkelt
vriendschappen met kunstenaars uit Nederland waaronder Zadkine,
Rietveld, Corneille, Dolf Henkes, Charles Eyck en Willem Sandberg. Eén
van zijn opzienbarendste wapenfeiten is de tentoonstelling De Pioniers
waarvoor Sandberg vijftig internationale topstukken uit het Stedelijk
laat overvliegen. In 1966 komt Pierre Janssen naar Curaçao met een
omvangrijke overzichtstentoonstelling van Nederlandse kunstwerken.
Engels' eerste vrouw Dodo Schrage en kind overlijden bij de bevalling,
kort na aankomst op Curaçao. In 1939 trouwt Chris Engels opnieuw, met
Lucila Boskaljon, afkomstig uit een Curaçaose ambtenaren- en
componistenfamilie en dochter van Rudolf `Shon Dodo' Boskaljon, de
gouvernementssecretaris en tevens een artistieke spil op Curacao. Uit
dit tweede huwelijk komen een dochter en drie zoons voort. Lijkt zij
aanvankelijk de schaduw van Chris Engels, fungerend als echtgenote,
doktersassistente en gastvrouw, later groeit Lucila Engels-Boskaljon
uit tot een schilder die internationale waardering krijgt. Chris en
Lucila Engels exposeren zowel afzonderlijk als samen, o.m. in het
Stedelijk Museum in Amsterdam. Het echtpaar Engels neemt zijn intrek
op Stroomzigt, een monumentaal herenhuis waar zij in de loop der jaren
een bibliotheek en kunstverzameling opbouwen en dat de functie krijgt
van culturele ontmoetingsplaats.
Engels overlijdt in 1980 nadat hij door een automobilist wordt
aangereden. Zijn imposante bijdrage aan het maatschappelijke en
culturele leven op Curaçao zijn in Nederland lang onderbelicht
gebleven.
Voor meer informatie over reserveringen: www.chrisengels.nl
Bij gebruik van foto's: bron Antillenhuis / Studio FVS
---
Gepubliceerd op: 10-11-2008 Bron: Antillenhuis