PwC: 'Belasting betalen nog niet gemakkelijker'
10/11/2008 13:00
Price Waterhouse Coopers B.V.
Studie Wereldbank en PwC zet Nederlands belastingregime op 30ste plaats
Den Haag, 10 november 2008 - Complexiteit en inconsistentie vormen de achilleshiel van het Nederlandse belastingstelsel, stelt PricewaterhouseCoopers. Ondanks de toezegging van het kabinet om de belastingaangifte voor bedrijven te vereenvoudigen zijn Nederlandse bedrijven nog net zoveel tijd kwijt als vorig jaar met het voldoen aan naleving van fiscale regels. Een middelgrote Nederlandse onderneming spendeert gemiddeld 180 uur aan de naleving van fiscale regels, net zoveel uur als vorig jaar, aldus een vandaag gepubliceerd jaarlijks rapport van de Wereldbank en PricewaterhouseCoopers. Het rapport 'Paying Taxes 2009, the global picture' vergelijkt de belastingdruk en -systemen voor middelgrote ondernemingen in 181 landen en confronteert wetgevers met de sterke en zwakke kanten van hun belastingstelsel.
Volgens het rapport zijn ondernemingen in 61 landen beduidend minder tijd kwijt aan het naleven van fiscale regels dan Nederlandse ondernemingen. Daaronder veel EU-landen, zoals Denemarken, Frankrijk, Ierland, Luxemburg, het Verenigd Koningrijk en Zweden. Nederlandse bedrijven zijn gemiddeld 5 werkdagen bezig met de administratieve afhandeling van vennootschapsbelasting, 10 werkdagen met loonbelasting en sociale premies en bijna 8 werkdagen met BTW. Het neemt daarmee de 62ste positie in, twee plaatsen lager dan vorig jaar. Dat het Nederlandse belastingregime toch in de overall ranglijst van de 36ste naar de 30ste plaats is gestegen komt vooral doordat het tarief voor de vennootschapsbelasting is verlaagd, en door het relatief lage aantal verschillende belastingen. In het Belastingplan 2009 zijn bovendien een aantal maatregelen aangekondigd, zoals vereenvoudiging van zowel de verpakkingsbelasting als de beschikking verklaring arbeidsrelatie (VAR), waarvan de effecten nog niet meewegen in dit rapport.
"Nederland is internationaal geen toonbeeld van eenvoud", zegt Fons Hoogeveen, voorzitter van de belastingpraktijk van PricewaterhouseCoopers, die nog niet veel terugziet van de toezegging van het kabinet na het rapport van vorig jaar om wet- en regelgeving te vereenvoudigen. "Een aantal maatregelen uit het Belastingplan 2009 leiden op termijn tot vermindering van de administratieve lasten. Echter, er bestaan nog te veel complexe regels die bovendien leiden tot onzekerheid bij buitenlandse investeerders." Met name bepaalde regels in de Wet op de Vennootschapsbelasting kunnen volgens hem eenvoudiger. Zo is de deelnemingsvrijstelling - bedoeld om dubbele belastingheffing te voorkomen als winsten van een dochterbedrijf uitgekeerd worden aan een moederbedrijf - onnodig gecompliceerd. Fons Hoogeveen: "De deelnemingsvrijstelling vormde vóór 2007 een paradepaardje. Maar de modernisering zorgt onbedoeld voor een administratieve lastenverzwaring vanwege de diffuse waarderingssystematiek." Hij pleit er voor deze aanpassing in de vennootschapsbelasting die voortvloeit uit de inwerkingtreding van de Wet Werken aan winst uit 2007 weer terug te draaien.
Als ander voorbeeld van ingewikkelde wetgeving noemt hij het grote aantal renteaftrekbeperkingen in de vennootschapsbelasting waardoor de wet ondoorzichtig is geworden, en de onlangs ingevoerde verpakkingsbelasting. "De fiscale spelregels worden voortdurend bijgesteld en er komen regelmatig nieuwe regels bij die moeilijk te implementeren zijn. Dit zorgt voor veel extra werk en onvoorspelbare wetgeving. De discussie over belasting moet niet alleen gaan over de hoogte van de tarieven, maar ook en vooral over de praktische toepasbaarheid van de fiscale regels en wetgeving." Mede in dat licht vindt Fons Hoogeveen het positief dat de staatssecretaris van Financiën heeft aangegeven onderzoek te doen naar de effecten van het afschaffen van de renteaftrek. Het gaat hier om de rentebetalingen die binnen het bedrijf worden gedaan, bijvoorbeeld van een moederbedrijf aan een dochterbedrijf. Rente die aan banken wordt betaald moet wel aftrekbaar blijven.
De Europese Unie illustreert hoe belastingregimes uiteen kunnen lopen: Ierland (6), Denemarken (13), Luxemburg (14) en het Verenigd Koninkrijk (16) staan in de mondiale top-20 van landen met veel belastinggemak. Daarmee doen zij het beduidend beter dan Nederland (30), België (64) en Duitsland (80). Drie andere EU-landen, Italië (128), Polen (142) en Roemenië (146) bungelen onderaan.
De negen verschillende belastingen waaraan de Nederlandse modelonderneming moet voldoen, leiden samen tot een lastendruk van 39.1% als percentage van de commerciële winst. De lastendruk voor de vennootschapsbelasting bedraagt 21.8% en voor loonbelasting en sociale premies 15.9%. De overige zes belastingen, zoals rioolbelasting en onroerendgoedbelasting, vertegenwoordigen slechts 1.4% van de lastendruk, terwijl die wel de nodige administratieve handelingen vergen. "De kansen lijken dus voor het oprapen te liggen", aldus Hoogeveen.
Volgens de onderzoekers kan Nederland de top-10 van de ranglijst bereiken als de overheid het tijdsbeslag dat gemoeid is met de belangrijkste belastingaangiftes en afdrachten met 50 uur kan terugdringen. Fons Hoogeveen is van mening dat uitbreiding van het Horizontaal Toezicht een belangrijke rol kan spelen om efficiency en effectiviteit van fiscale processen te vergroten. "Er bestaat bij ondernemingen grote behoefte aan meer consistentie en langetermijnzekerheid. Als ondernemers van te voren alle fiscale risico's laten zien aan de belastingdienst, geven belastinginspecteurs zekerheid over de fiscale behandeling. Naast rechtszekerheid leidt het de facto tot verlichting van de administratieve lasten. De onderneming hoeft na jaren niet nogmaals de hele administratie door te lopen om informatie aan de Belastingdienst op te hoesten." Volgens Fons Hoogeveen is echter een belangrijke schakel van Horizontaal Toezicht nog niet ingevuld: onafhankelijke verificatie van het door de belastingplichtige opgestelde tax control framework. "Onafhankelijke toetsing helpt de belastingdienst politieke verantwoording af te leggen ten aanzien van zijn compliance doelstelling."
Fons Hoogeveen ten slotte: "In deze tijde waarbij onzekerheid en gebrek aan vertrouwen een sleutelrol spelen, kan Horizontaal Toezicht voor fiscale rust zorgen. Maar ook voor bedrijven die buiten de draaicirkel van het Horizontale toezicht opereren is een open en vooral constructieve opstelling van de fiscus momenteel zeer van belang. Partijen die zich bij de fiscus melden om zekerheid te krijgen over voorgenomen plannen om slechte vorderingen uit de markt te halen, verdienen positieve aandacht, want zij kunnen helpen om de financiële markt weer in beweging te krijgen."
Algemene bevindingen Paying Taxes met betrekking tot 2007/2008
36 landen hebben hun belastingstelsel vereenvoudigd. Het land waar dit jaar de meest ingrijpende hervorming heeft plaatsgevonden, is de Dominicaanse Republiek, gevolgd door Maleisië.
De populairste hervormingen bestonden uit de verlaging van het vennootschapsbelastingtarief (in 21 landen) en verbetering van elektronische aangifte- en afdrachtsystemen (in 12 landen).
8 landen voerden een verlaging van het aantal ondernemersbelastingen door.
Gemiddeld bestaat slechts 13 procent van de belastingafdrachten uit vennootschapsbelasting, neemt de vpb-aangifte 26 procent van de tijd in beslag die in totaal gemoeid is met het invullen van aangifteformulieren, en beslaat vennootschapsbelasting 37 procent van de totale heffing
Loonbelasting beslaat 34 procent van de totale belastingdruk, waarbij slechts rekening is gehouden met werkgeverspremies. Loonbelasting komt met name voor in de Europese Unie en bestrijkt 65 procent van de totale belastingdruk van de voorbeeldonderneming in deze regio.
http://www.pwc.nl