Universiteit Utrecht

Persbericht van de Universiteit Utrecht

Kennispunt Rechten, Economie, Bestuur en Organisatie

10 november 2008

Privacy van patiënt in geestelijke gezondheidszorg is in gevaar

Sinds 1 januari 2008 heeft de gezondheidszorg een nieuw declaratiesysteem. In het nieuwe systeem bevat een declaratie aan de zorgverzekeraar diagnostische informatie. Met name in de geestelijke gezondheidszorg gaat het om zeer privacygevoelige informatie. Zorgaanbieders vrezen niet alleen voor de aantasting van de privacy van de patiënt, maar zien ook hun beroepsgeheim niet voldoende gewaarborgd. Dat die vrees gegrond is, blijkt uit een publicatie van het Kennispunt Recht, Economie, Bestuur en Organisatie van de Universiteit Utrecht.

Het creëren van een gereguleerde marktwerking in de zorg is de belangrijkste reden voor de invoering van het nieuwe declaratiesysteem, het zogenaamde Diagnose Behandel Combinatie (DBC) systeem. Daarbij is toezicht essentieel voor het goed functioneren van het zorgverzekeringsstelsel en voor het vertrouwen in de zorgverzekeraar. Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP), de privacytoezichthouder, uitte in eerste instantie felle kritiek op het nieuwe systeem. Zij was tegen het verstrekken van diagnose-informatie omdat het in strijd is met het medisch beroepsgeheim. Uiteindelijk stemde het CBP toch in met het DBC-systeem. Zij maakte hierbij de kanttekening dat er weliswaar sprake is van een 'substantiële aantasting van de persoonlijke levenssfeer, maar dat de gestelde noodzaak daar net tegen op zou wegen'. De Utrechtse onderzoekster Cindy Evers onderzocht het spanningsveld tussen de privacybescherming en de invoering van het DBC-systeem in de geestelijke gezondheidszorg.

Diagnose-informatie

Voor de afwikkeling van een declaratie moet de zorgverzekeraar weten wat de geleverde zorg is geweest. Behalve persoonsgegevens bevat de declaratie ook een prestatiebeschrijving welke diagnostische informatie bevat. Uit het onderzoek van Evers blijkt dat het verstrekken van diagnose-informatie de therapeutische vertrouwensrelatie onder druk zet, waardoor het grondwettelijke verankerde recht op vrije toegang tot de zorg wordt belemmerd. Volgens het onderzoek ontbreekt bovendien de noodzaak om naast de prestatiebeschrijving ook diagnose-informatie te verstrekken.

Declaratiesysteem moet aangepast

'Om de privacy van de patiënt te waarborgen moet het declaratiesysteem worden aangepast', aldus de onderzoekster. Evers geeft aan dat het voldoende is dat de declaratie het tarief en de geleverde zorg bevat, zonder de diagnose-informatie. Ter controle van de declaratie stelt Evers voor om de arts-medisch adviseur van de verzekeraar (opnieuw) in te stellen. 'Deze adviseur is gehouden aan het medisch beroepsgeheim en kan tuchtrechtelijk aansprakelijk worden gesteld', aldus Evers. Hierdoor blijft bij uitwisseling van medische informatie, de privacy van de patiënt gewaarborgd.

Overhandiging in Nieuwspoort

Naar aanleiding van deze publicatie organiseert het Kennispunt op maandag 10 november om 15.30 uur een informatiebijeenkomst in Nieuwspoort te Den Haag. Tijdens deze bijeenkomst wordt het onderzoeksrapport overhandigd aan Tweede Kamerlid Alexander Pechthold (D66).

Rapporten

'Privacyschending in de geestelijke gezondheidszorg?!', C. Evers, ISBN 978-90-5213-158-0, p. 80, ¤ 13,75. Uitgever: Kennispunt Rechten, Utrecht, (030) 253 7025, kennispunt@law.uu.nl. De samenvatting van de onderzoeken en recensie-exemplaren zijn beschikbaar.

Het Kennispunt Recht, Economie, Bestuur en Organisatie (voorheen WetenschapsWinkel Rechten) heeft als taak een brugfunctie te vervullen tussen universiteit en maatschappij. Zij maakt juridisch onderzoek toegankelijk voor verschillende organisaties. Het Kennispunt is verbonden aan de faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie van de Universiteit Utrecht. Website: www.law.uu.nl/kennispunt.



Universiteit Utrecht