Netherlands Interdisciplinary Demographic Institute (NIDI)
Themanummer - Integratie tweede generatie in Nederland
In Demos, bulletin over bevolking en samenleving, van
september/oktober 2008, jaargang 24, nummer 8, een themanummer over
integratie van de tweede generatie in Nederland, staan de volgende
artikelen:
Integratie tweede generatie in Nederland; TIES-project onderzoekt
positie en denkbeelden van kinderen van immigranten - Liesbeth Heering
Hoe denken Turkse en Marokkaanse jongeren die in Nederland zijn
geboren over hun situatie? En wat zijn de cijfers? Hun ouders kwamen
als gastarbeiders naar Nederland, waren laag opgeleid en hebben grote
moeite om een positie te behouden of te verwerven op de arbeidsmarkt.
Gaat het met hun kinderen die de Nederlandse taal van jongs af aan
leren en hier naar school zijn geweest beter en voelen zij zich thuis
in Nederland?
Deze vragen staan centraal in het onderzoek naar de tweede generatie.
De tweede generatie is geboren in Nederland, het land waarin hun
ouders zich vestigden als immigranten.
Kansen in het onderwijs - Helga de Valk & Maurice Crul
School is een belangrijk onderdeel in het leven van jongeren en is
sterk bepalend voor hun toekomstmogelijkheden. In veel onderzoek wordt
echter uitsluitend gekeken naar het eindniveau van jongeren.
De TIES-survey geeft de unieke mogelijkheid om de hele schoolloopbaan
van de jongeren, vanaf het begin tot het moment dat zij het onderwijs
verlaten, te bestuderen. De opgetekende schoolloopbanen laten zien
waar het Nederlandse onderwijssysteem de tweede generatie kansen biedt
maar ook waar zij hen beperkingen oplegt.
Een betere baan dan je ouders - Liesbeth Heering & Susan ter Bekke
Hoe presteert de tweede generatie op de arbeidsmarkt? Heeft de Turkse
en Marokkaanse tweede generatie andere en betere banen dan hun ouders?
Klopt het beeld dat vrouwen met een Marokkaanse achtergrond - die het
volgens de media en ander onderzoek beter doen dan de mannen uit hun
groep - ook betere banen hebben dan de mannen? En wat zijn de
ervaringen van deelnemers aan het TIES-onderzoek met discriminatie op
de arbeidsmarkt?
Mokumer én moslim; Amsterdammers en Rotterdammers van Marokkaanse of
Turkse afkomst over identiteit en godsdienst - George Groenewold
Tweede generatie Turken en Marokkanen kunnen zich zowel Amsterdammer,
Rotterdammer, Nederlander als moslim voelen. Een niet gering deel van
de volwassen tweede generatie Turken en Marokkanen beleeft het geloof
niet door te bidden en vindt dat godsdienst geen of slechts een
beperkte rol zou moeten hebben in politiek en samenleving. Het gebruik
van religieuze symbolen op scholen vinden velen acceptabel maar minder
vaak vindt men dat islamitische vrouwen buitenshuis een hoofddoek
moeten dragen.
Vriendschap en vijandigheid - Susan ter Bekke & Liesbeth Heering
Sinds de terroristische aanslagen van 11-9 en de moorden op Pim
Fortuyn en Theo van Gogh wordt vaak gesuggereerd dat Nederland harder
is geworden. De spanning tussen autochtonen en allochtonen zou zijn
toegenomen evenals het aantal discriminatiegevallen. Maar is dit
eigenlijk wel zo? In het TIES-onderzoek wordt onder meer gevraagd naar
discriminatie en is nagegaan in welke mate en in welke situaties
tweede generatie Turken en Marokkanen in Amsterdam en Rotterdam
discriminatie ervaren.
Partners; herkomst, kennismaking, invloed van de familie en
taakverdeling - Helga de Valk
Steeds meer allochtone jongeren van de tweede generatie komen op de
leeftijd dat zij een partner gaan kiezen. In tegenstelling tot hun
ouders blijken in verhouding steeds meer Turkse en Marokkaanse
jongeren een partner in Nederland te vinden. In de TIES-survey zijn
aan Turken en Marokkanen diverse vragen gesteld over relatie- en
gezinsvorming. Behalve informatie rond de timing van de relatievorming
en de achtergrond van de partner werden vragen over bijvoorbeeld de
ontmoetingsplaats, de invloed van de familie op de partnerkeuze en de
taakverdeling in de familie opgenomen. Deze informatie geeft een
waardevolle achtergrond bij en inzicht in het proces van partnerkeuze
onder de groeiende groep jongeren van de tweede generatie.
Tweede generatie yuppen en kansarmen; implicaties voor de grote stad
van de toekomst - Maurice Crul
Op het gebied van onderwijs en de arbeidsmarkt weerspiegelt het
dominante beeld van de tweede generatie Turken en Marokkanen in de
publieke opinie afwisselend bezorgdheid en optimisme. Het is het
klassieke dilemma: is het glas halfvol of halfleeg? De belangrijkste
uitkomsten van het TIES-onderzoek laten zien dat dit dilemma ook de
realiteit weerspiegelt: een aanzienlijk deel van de tweede generatie
doet het zeer goed, terwijl een ander deel duidelijk achter blijft.
Misschien wel de meest opvallende uitkomst is de sterke mate van
polarisatie binnen de tweede generatie.
Demodata
STARTKWALIFICATIE VIA BEDRIJVEN
De helft van de werkende mannen van de tweede generatie zonder
startkwalificatie heeft een vast contract. Opvallend is dat deze
mannen in meerderheid in geschoolde beroepen werken. Een derde deel is
intern via het bedrijf geschoold. Daar waar het onderwijs er bij deze
jongeren niet in slaagt om hen te scholen tot een startkwalificatie
blijkt het bedrijfsleven hier bij een aanzienlijk deel van de jonge
mannen wel in te slagen (Bron: TIES-onderzoek).
Verwijzingen
* TIES projectbeschrijving
* TIES projectwebsite