Ingezonden persbericht


beantwoording SV inzake aandacht voor financiële uitbuiting van PGB-houders.

2008 SCHRIFTELIJKE VRAGEN
106 Vragen van de heer A. Essousi. (ingekomen 26 september 2008
en verzonden door het college op 4 november 2008)

Inzake aandacht voor financiële uitbuiting PGB-houders

De PvdA heeft signalen ontvangen dat er in de stad Utrecht financiële uitbuiting voorkomt bij mensen met een zwakke sociaal-economische achtergrond. Deze uitbuiting is een van de meest voorkomende vormen van oudermishandelingen. We horen geregeld dat mensen die een persoonsgebonden budget (PGB) ontvangen voor huishoudelijke hulp hiermee geconfronteerd worden.

Het PGB is een groot goed, mensen houden de regie op hun leven ook al hebben zij hulp nodig. Helaas blijkt dat het ook wel eens mis gaat. Er komt veel geld op de rekening van om huishoudelijke hulp voor een langere periode mee in te kopen. De verlokking, en ook de druk uit de omgeving, om dit geld uit te geven aan andere zaken dan de zorg is in sommige gevallen groot. Zo hebben de hulpverleners geconstateerd dat er vliegreizen, auto's, motoren, caravans van dit geld betaald worden. Het gevolg is vaak een ontspoorde zorgsituatie: vervuiling, verwaarlozing etc.

Dit gebeurd voornamelijk bij kwetsbare groepen zoals bijvoorbeeld alleenstaande ouderen, zowel bij autochtonen en allochtonen. Een extra risicogroep vormen ouders met kinderen die een verslaving. Als er sprake is van financiële uitbuiting dan is de aangiftebereidheid klein, mensen willen hun familieband/kinderen niet kwijt. Zeker bij allochtone Utrechters, die vaker sociaal geïsoleerd zijn, blijven de problemen hierdoor vaak binnenshuis. Van professionals uit welzijnsorganisaties horen wij dat zij niet goed weten hoe om te gaan met zulke kwesties, en waar zij zulke signalen moeten melden.

Bovenstaande leidt ons tot de volgende vragen:


1. Is het college op de hoogte van de bovenstaande signalen?

Ja, maar het college ontvangt tot op heden op zeer beperkte schaal signalen. Het gaat dan niet om concrete gevallen in onze stad maar meer om een enkel algemeen signaal.

Het college staat vanzelfsprekend op het standpunt dat oneigenlijk gebruik, misbruik maar ook financiële uitbuiting moet worden tegengegaan. Tegelijkertijd beseft zij, dat met de WMO keuzevrijheid voorop staat. Met het instrument PGB, waarbij de zorg door de aanvrager zelf geregeld wordt en pas achteraf verantwoording plaatsvindt, zijn dergelijke zaken helaas niet op voorhand geheel uit te sluiten. Concrete aantoonbare gevallen zullen wij binnen de mogelijkheden die wet en regelgeving ons bieden, vanzelfsprekend aanpakken.


2. Is er aandacht bij de PGB-verstrekking voor het risico van misbruik door financiële uitbuiting door de omgeving van PGB-houders

Ja. Vooraf door goede informatieverstrekking, achteraf door verantwoording op de vraag of de zorg daadwerkelijk is ingekocht.

Er wordt bij de informatieverstrekking aan de klant gerichte informatie verstrekt over het PGB. Er wordt verwezen naar Per Saldo. Dit is een onafhankelijke instantie die adviseert en ondersteunt bij een PGB. Vervolgens wordt aandacht besteed aan de wijze waarop het PGB besteed moet worden, hoe aan het eind van het kalenderjaar het PGB verantwoord moet worden aan de gemeente (de klant moet laten zien waaraan het PGB is uitgegeven) en de betaling door de gemeente van het PGB. Ook wordt bij de beoordeling of de klant de hulp in vorm van PGB kan ontvangen gekeken naar de individuele situatie van de klant. Wanneer hij/zij niet in staat wordt geacht een PGB goed te beheren, wordt deze niet toegekend. De klant ontvangt dan wel zorg, maar dan in natura. Een vermoeden van financiële uitbuiting is uiteraard een signaal dat kan leiden tot het niet toekennen van een PGB. Tot slot wordt het PGB in periodes van telkens 4 weken uitbetaald. Hiermee wordt voorkomen dat de klant in één keer een groot bedrag ontvangt.


3. Wat doet het college om deze vormen van misbruik op te sporen?

De gemeente voert zelf geen actief opsporingsbeleid, maar als er concrete signalen binnenkomen worden deze vanzelfsprekend direct opgepakt.


4. Waar kunnen de professionals met hun signalen melden als het gaat om dit problematiek?

Bij het zorgkantoor, alle Wmo loketten, de medewerkers van de uitvoeringsafdeling IWV en via de mail;IWV@utrecht.nl


5. Wat is de inzet van het college als een signaal van misbruik binnenkomt? Krijgen betrokken PGB-houders hulp aangeboden?

Als financiële uitbuiting wordt geconstateerd dan kan de gemeente de zorg bij voorbeeld omzetten naar zorg in natura. De klant is dan in elk geval verzekerd van zijn of haar benodigde zorg. Is de situatie nog dusdanig dat de klant zelf de PGB kan beheren, dan wordt hij of zij verwezen naar de verschillende onafhankelijke bureau's die hulp kunnen bieden bij het beheer van het PGB. Zoals: Per saldo, sociaal raadslieden maatschappelijk werk en ouderenadviseurs. Welke keuze de klant vervolgens maakt, blijft ingevolge de uitgangspunten van de WMO uiteraard zijn/haar verantwoordelijkheid.


---- --