SGP


04 - 11 - 08 | Schrappen art. 147 dieptepunt in optreden kabinet Schrappen art. 147 dieptepunt in optreden kabinet

Het schrappen van het Godslastering-artikel uit het Wetboek van Strafrecht is een dieptepunt in het optreden van dit kabinet. Dat zei SGP-kamerlid Van der Staaij bij de behandeling van de Justitiebegroting in de Tweede Kamer. De SGP'er sprak over "een gevoelig verlies" van een wetsartikel dat "een belangrijke morele ankerplaats" was en is. Het schrappen daarvan "gaat de SGP zeer aan het hart," aldus Van der Staaij.
Van der Staaij noemde de "minieme aanpassing" van artikel 137c een pleister op de wonde. De geschiedenis van dat artikel wijst uit dat die verandering "puur cosmetische' zal blijken te zijn.
---

------
Begroting Justitie 2009
C.G. van der Staaij
4 november 2008

Voorzitter,

De nota Vertrouwen in wetgeving die de regering vorige maand aan de Kamer stuurde, spreekt waardevolle woorden over de waarde van wetgeving: âDe wet is, naast beleidsinstrument, drager van het recht en van morele waarden.â De SGP wil bij de behandeling van deze begroting juist bij die laatste woorden aansluiten. Dat heeft ook gevolgen voor het handhavingsbeleid. Een wetgever die het recht vastlegt in wetten, mag niet uitgaan van gedogen. Hulde daarom voor de burgemeesters van enkele grenssteden die het gedoogbeleid rond drugs zat zijn! De verhouding tussen beleid, recht en moraal komt ook terug in discussies over bijvoorbeeld bij het verbod op godslastering of de regels rond porno en kinderporno.

Godslastering
MdV, Als het aan het kabinet ligt, wordt het verbod op smalende godslastering uit het Wetboek van strafrecht geschrapt. Dit kabinetsbesluit heeft ons verbaasd en teleurgesteld. Het is een bittere pil, en een dieptepunt in het optreden van dit kabinet, dat hiermee de actie van D66-er Van der Laan van enkele jaren terug alsnog wordt beloond.

Twee van de drie huidige coalitiepartijen, CDA en ChristenUnie, hebben steeds aangegeven belang te hechten aan handhaving van deze bepaling, terwijl de derde coalitiepartij, de PvdA, destijds D66 niet steunde en geen enkele reden zag voor spoedige afschaffing. Intussen ligt er een diepgaand onderzoek dat helemaal niet tot afschaffing concludeert. Op basis daarvan heeft het kabinet eerder dit jaar zelf nog het standpunt verdedigd dat artikel 147 wel degelijk een meerwaarde heeft. Zeer teleurstellend dat nu toch de draai naar afschaffing wordt gemaakt.

Het schrappen van dit artikel ervaren wij als een gevoelig verlies. Het artikel is een wettelijke uitdrukking voor de overtuiging dat de heilige Naam van God niet gelasterd mag worden. Ook al laat de handhaving van dit artikel te wensen over, het is en blijft een belangrijke morele ankerplaats. Daarom gaat het wegsnoeien van juist deze bepaling ons zeer aan het hart.

Het kabinet heeft het besluit vriendelijk verpakt. Veel nadruk wordt gelegd op een alternatieve bescherming, die wordt geboden in artikel 137c, bekend uit de motie-Van der Laan. Met een minieme aanpassing (onmiddellijk of middellijk) zou deze bepaling ineens een aanmerkelijk groter bereik krijgen. In dit wonder geloven wij niet. Ik heb de wetgeschiedenis er nog eens op nagelezen. Daaruit blijkt dat ook bijvoorbeeld het belachelijk maken van bepaalde godsdienstige rituelen (middellijk dus) als een belediging van een groep kan worden gezien. Die benadering volgt ook de Hoge Raad. Dan ligt de conclusie toch voor de hand, zo vraag ik de minister, dat het hier louter om een cosmetische aanpassing gaat?

Als het wel echt om een ingrijpende uitbreiding van het beschermingsbereik van dit artikel zou gaan, roept dat trouwens weer heel andere vragen op. Dit artikel 137c, en dus ook de aanpassing daarvan, gaat niet alleen over godsdienst. Het artikel is de laatste jaren vooral bekend geworden van vervolgingen naar aanleiding van kritische uitlatingen over homoseksualiteit. Denk bijvoorbeeld aan de zaak van de vroegere RPF-voorman Van Dijke. Als het kabinet nu echt beoogt dit artikel een veel ruimer bereik te geven, wat betekent dit dan voor dit soort zaken? Zullen kritische uitlatingen over homoseksuele gedragingen dan eerder tot veroordelingen kunnen leiden?

Noodwet
MdV, Van de wetgever mag worden verwacht dat wetten worden gemaakt die ook in tijden van nood duidelijke waarborgen bieden. Onlangs ging de Minister van Financiën tijdelijk buiten de Comptabiliteitswet om, om maatregelen te treffen inzake de kredietcrisis.

Met alle begrip voor de achtergronden daarvan, willen we toch onderstrepen dat we het nooit normaal mogen vinden dat naar dit middel wordt gegrepen. Dit raakt ook de kern van de rechtsstaat. De wet moet ook in onvoorziene situaties toereikend zijn, en anders zo spoedig mogelijk daarop aangepast worden.

Graag horen we van de minister in hoeverre hij hier vanuit de integrale verantwoordelijkheid voor wetgeving ook bij betrokken is. Komt het vaker voor dat wettelijke bepalingen door ânoodsituatiesâ niet wordt toegepast?

Journalistieke vrijheid
De wet geldt voor overheid en burgers. Voor alle burgers, ook voor journalisten. Undercover wordt door journalisten op allerlei manieren geprobeerd om misstanden aan het licht te brengen. Dat is nuttig, maar hierbij mogen de grenzen van het strafrecht niet worden overschreden. Journalisten staan niet boven de wet. Dit gebeurt wel regelmatig: verboden toegang negeren, met legervoertuigen rijden, etc. De SGP wil dat het onderscheid tussen vrije nieuwsgaring en illegale activiteiten duidelijker moet worden. Hoe wordt hier in het vervolgingsbeleid concreet mee omgegaan?

Snel rechtspreken
Juist van hen die recht maken en recht spreken mag worden verwacht dat zij zorgvuldig opereren. De soms extreem lange termijnen voordat bijvoorbeeld een beslissing wordt genomen op beklag tegen een besluit om niet te vervolgen, vinden wij zorgelijk. Meer in het algemeen geldt dat de doorlooptijden bij het Openbaar Ministerie en de rechterlijke macht enorm lang zijn. Snelheid is noodzakelijk, juist om ook het vertrouwen in de rechter te behouden. De SGP vindt dat er toch op zijn minst richtlijnen moeten zijn voor de afhandeling van beklag tegen niet-vervolging.

Strengere straffen
Sinds 2000 is het aantal sepots bij winkeldiefstallen gehalveerd. Dat is positief. Toch blijft het opmerkelijk dat bij zulke ingrijpende zaken voor ondernemers nog steeds met een sepot wordt gereageerd of in een toenemend aantal gevallen met een transactie. Wordt deze problematiek wel echt serieus genomen?

Serieuze straffen is de ene kant van het verhaal. Bijvoorbeeld bij het bestrijden van kinderporno is een taakstraf als enige straf onaanvaardbaar. Met een dergelijke straf nemen we de ernstige problematiek niet serieus. Hierover zijn reeds moties in stemming gebracht. Aan de andere kant geldt dat gestelde regels ook niet eenvoudig door een paar vormfouten aan de kant gezet moeten kunnen worden. Wat is het beleid van de regering hiertegen?

Het is ook ernstig dat de Nederlandse aanpak van kindersekstoerisme bleek afsteekt tegen die in andere landen. Zijn er concrete voornemens de strafmaat tegen dit ernstige misdrijf te verhogen? Wat is de inzet van de Nederlandse regering bij het wereldcongres tegen seksuele uitbuiting?

Vorig jaar is onderzoek naar porno bij benzinepompen toegezegd met het oog op de reikwijdte van de bestaande regels.. Zeker ook met het oog op jeugdigen zien wij graag dat die troep uit de schappen wordt gehaald. Wanneer horen we meer?

Gewelddadige spellen
Onze motie ten aanzien van Manhunt 2 is recent zeer actueel geworden. Op gruwelijke en sadistische wijze worden tegenstanders verminkt en vermoord. Wansmakelijk! De schadelijke effecten worden stevig onderschat. Ook internationaal wordt in diverse landen opgetreden. Hoe ver is het met de resultaten van het toegezegde onderzoek naar aanleiding van onze motie hierover? Graag snel actie hiertegen.

Makkelijk scheiden
Internationalisering en informatisering hebben kunnen consequenties voor allerlei rechtsgebieden. De SGP vindt het ongewenst dat er mogelijkheden zijn voor zogenoemde scheidingen via internet. Wat doet de regering hiertegen? Wordt er tegen dit rechtsondermijnende alternatief voor echtscheidingen reeds actie ondernomen?

Gebrekkige nazorg
Voor het voorkomen van recidive zijn strenge straffen nodig. We mogen dan echter niet de nazorg voor ex-gedetineerden uit het oog verliezen. Zekerheid en vertrouwen voor de burger geldt op justitieterrein niet in de laatste plaats voor deze persoon die zijn straf er (bijna) op heeft zitten. Diverse jaren hebben we via een amendement gevraagd om extra geld. Er zijn nu goede stappen gezet, maar de praktijk is weerbarstig. Nog steeds staan nog lang niet in alle gemeenten de zaken goed op de rit. Structureel is er op gemeentelijk niveau geen oplossing voor een de opvang voor ex-gedetineerden. Graag zien wij hiervoor een stimuleringsprogramma dat gemeenten helpt deze âopvangâ goed op te pakken. Ook verontrust het de SGP dat er nog geen wezenlijk beleid is rond de inzet van vrijwilligers bij de recidivevermindering. Erkent de minister de waarde van deze hulp? Is hij bereid zich hiervoor structureel financieel in te zetten â hierbij verwijs ik naar een eerder amendement over dit thema?

---

-------
31700 VI, nr. 10, vraag 82.
31700 VI, nr. 10, blz. 7.