Reactie KNMP op NZa-onderzoek inkoopvoordelen en praktijkkosten

04/11/2008 15:16

KNMP

Den Haag, 4 november 2008. De KNMP heeft op 3 november laat in de middag het eindrapport 'Onderzoek inkoopvoordelen en praktijkkosten farmacie' van de NZa ontvangen. Zoals in een eerste reactie aangekondigd volgt hierbij een uitgebreidere reactie op de onderzoeksresultaten. De KNMP heeft intussen gelegenheid gehad het eindrapport van de NZa te bestuderen, tezamen met de twee onderliggende onderzoeksrapporten van Conquaestor, die zijn gebaseerd op gegevens van 2007. De analyse van de KNMP op de hoofdpunten van het onderzoek volgt hieronder.

Inkoopvoordelen: niets nieuws

Eerdere onderzoeken zijn gedaan door Conquaestor (NZa-rapport 2007) en KPMG (2008, in opdracht van het ministerie van VWS). Beide resultaten zijn geëxtrapoleerd naar latere jaren, waarbij voor 2007 de inkoopvoordelen op geneesmiddelen die vallen onder de Wet Marktordening Gezondheidszorg (WMG) voor de openbare apotheken en apotheekhoudende huisartsen gezamenlijk zijn berekend op respectievelijk 769 en 761 miljoen euro. De NZa komt nu op 827 miljoen, maar dit bedrag moet nog gecorrigeerd worden. De NZa heeft namelijk geen onderzoek gedaan naar de inkoopvoordelen op specialistische geneesmiddelen (zogeheten unieke leveringen buiten de reguliere openbare apotheek). Bij gebrek aan gegevens veronderstelt de NZa dat de kortingen op specialistische geneesmiddelen gelijk zijn aan de kortingen op het reguliere assortiment: 19,9 %. KMPG-onderzoek heeft uitgewezen dat op unieke leveringen geen korting wordt verleend. Na correctie komt het totaal aan inkoopvoordelen op 774 miljoen euro en is daarmee vrijwel identiek aan de uitkomsten van eerdere onderzoeken. Kortom geen nieuws aan de kant van de inkoopvoordelen, voor zover het 2007 betreft. In 2008 zijn de inkoopvoordelen bovendien drastisch gedaald door de invoering van het prefentiebeleid. Het onderzoek heeft hierover geen nieuwe feiten aan het licht gebracht.

Praktijkkosten: grove onderschatting

Aan de kant van de praktijkkosten is er meer aan de hand. De KNMP is verbijsterd over de manier waarop dit onderzoek is uitgevoerd door de NZa: a) een deel van de kosten is niet meegeteld, b) overige inkomsten worden te hoog ingeschat, c) er vindt achteraf selectie van de onderzoekspopulatie plaats, d) de actuele situatie wordt niet correct ingeschat.

Niet alle kosten worden meegenomen

Apotheken maken kosten voor emballage (verpakking), spillage (houdbaarheidstermijnen, restanten, prijsverlaging op voorraad) en investeringen in het pand. Deze kosten neemt de NZa niet in ogenschouw. In het voorjaar en in juli 2008 heeft de KNMP hier al op gewezen. Het betreft een bedrag van structureel 50.000 tot 55.000 euro per apotheek per jaar.

Te veel kosten toegerekend aan overige inkomsten

Naast de inkomsten op WMG-geneesmiddelen hebben apotheken inkomsten op de verkoop van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen die niet onder de WMG vallen. Deze inkomsten trekt de NZa van de praktijkkosten af. De NZa beschikt echter niet over onderzoeksgegevens. Op basis van niet doorzichtige aannames gaan de onderzoekers uit van 78.000 euro per apotheek per jaar. Op basis van aflevergegevens en de contractueel tussen zorgverzekeraars en apothekers overeengekomen prijzen bedragen de feitelijke inkomsten in 2007 slechts 34.000 euro, een verschil van 44.000 euro per apotheek. Uit recent onderzoek blijkt dat deze inkomsten in 2008 verder dalen (met ongeveer 20.000 euro per apotheker per jaar) vanwege aangescherpte afspraken tussen verzekeraars en apothekers.

Selectie achteraf van de onderzoekspopulatie

Van de 147 apotheken die volgens de onderzoekers van Conquaestor bruikbare gegevens hebben opgeleverd, heeft de NZa er slechts 47 gebruikt voor extrapolatie van de resultaten naar 2008 en 2009 (32%). De NZa laat relatief dure voorzieningen zoals dienstapotheken buiten beschouwing. Apotheken met een gecertificeerd kwaliteitssysteem maken volgens de onderzoekers meer kosten. Hierop wil de NZa niet de vergoeding van de apotheek baseren. De NZa houdt met deze opstelling onvoldoende rekening met het borgen van kwaliteit in de zorg.

Actualiteit

De onderzoeken leveren geen nieuwe feiten over de marktsituatie na invoeren van het individueel preferentiebeleid op 1 juli 2008. Hoewel de NZa in de inleiding van het eindrapport aangeeft zich uitsluitend te baseren op 'facts and figures', bedient de NZa zich bij het ontbreken van cijfers op aannames die dubieus zijn en niet te verifiëren. Zo stelt de NZa dat het preferentiebeleid op jaarbasis slechts 80.000 euro aan inkoopvoordelen per apotheek zou schelen. Uit openbare gegevens van prijzen en volumes blijkt dat dit een bedrag van 175.000 euro per apotheek per jaar is. Dit is een verschil van structureel 95.000 euro.

Door niet onderbouwde aannames, door slechts een selectie van de onderzoeksgegevens te gebruiken en door onjuiste gegevens ontstaat een onjuiste weergave. Het onderzoek steunt eenvoudigweg niet op voldoende feiten, want de praktijkkosten vallen tenminste 50.000 euro hoger uit, de inkomsten uit niet-recept geneesmiddelen vallen tenminste 44.000 euro lager uit en de impact van het prefentiebeleid op de inkoopvoordelen wordt voor 95.000 euro onderschat. Al met al een verschil van bijna 190.000 euro met de cijfers en aannames van de NZa.

Het rapport levert de NZa dus bij goede beschouwing geen argumenten om de uitspraak van de voorzieningenrechter te weerleggen: de claw back is terecht geschorst en het kostendekkend tarief moet op korte termijn worden vastgesteld.

Over vergoeding en kosten wil de KNMP in gesprek met alle partijen, ook met het ministerie, de Tweede Kamer, zorgverzekeraars en de NZa. Onderzoek kan daarbij helpen. Maar dat onderzoek moet dan de complete en juiste feiten opleveren. Alleen dàn kunnen de gesprekken een resultaat opleveren, een resultaat dat uiteindelijk de patiënt ten goede komt.





http://www.knmp.nl