ChristenUnie


'Kamer krijgt werk niet af door spoeddebatten'

'Kamer krijgt werk niet af door spoeddebatten'

maandag 03 november 2008 10:02 'Losse flodders van Kamerleden zijn schadelijk', kopt het Nederlands Dagblad op 25 oktober boven een artikel waarin de heersende cultuur van de Tweede Kamer wordt gehekeld. Maar Kamerlid Ed Anker schrijft in een ingezonden brief in het Nederlands Dagblad maandag dat het nog erger is. "De kamer krijg het werk niet af."

Er worden recordaantallen vragen gesteld, spoeddebatten gehouden en brieven van het kabinet gevraagd. Dit alles zou slecht zijn voor de geloofwaardigheid van de Kamer. Dat klopt. Maar ik wil aandacht vragen voor nóg een kwalijk gevolg van deze praktijk, namelijk dat de Kamer hierdoor haar eigenlijke werk niet afkrijgt.

Debatten
In de afgelopen periode maakten we in de commissie Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de balans op van wetten die we bij voorkeur nog voor het kerstreces willen behandelen. De conclusie was duidelijk: dit redden we alleen als we geen spoeddebatten meer houden. En daar zouden we volgens mij weinig mee verliezen. Want neem nu het spoeddebat over de problemen in Gouda: onmacht voerde de boventoon. Men schreeuwt moord en brand over het nieuws van de dag, maar we komen niet toe aan debatten over de werkelijke oplossingen, zoals de 'Wet Ernstige overlast. Ja, ik was ook bij het Gouda-debat, maar onder andere om te zeggen dat ik er behoorlijk klaar mee was. Ik heb een pleidooi gehouden voor 'Doe Normaal', een oplossing die het regeerakkoord haalde. Ik heb de VVD, die een nieuw plan wilde, gezegd: wat voor nieuw plan? Er zijn al plannen.

Gelukkig zijn het niet alleen de 'critici op afstand' die dit probleem zien. Een aantal Kamerleden is zelf ook tot de heldere conclusie gekomen dat het anders moet. Maar de koppeling naar de praktijk is minder helder. De Kamer lijkt gevangen in een soort prisoners dilemma . Hoewel er wel eens overwogen wordt om uit protest niet deel te nemen aan een spoeddebat, is er in de praktijk slechts een enkeling die dat risico durft te nemen. Want, stel dat je wegblijft, waar blijft dan het geluid van de fractie? En als je dan toch besluit mee te doen aan een spoeddebat, moet je wel met een sterk verhaal komen, zo luidt het devies.

Halfbakken
Het resultaat: debatten over halfbakken oplossingen, oude ideeën en de bekende opgewarmde prak. Zogenoemd 'snelrecht' bijvoorbeeld is inmiddels dé standaardoplossing voor alles waarover we echt heel verontwaardigd zijn. 'Happy slapping' (willekeurig mensen in elkaar slaan, red)? Snelrecht! Zinloos geweld? Snelrecht! Geweld tegen hulpverleners? ..... En laten we eerlijk zijn, we willen allemaal dat er snel recht wordt gesproken, dus wie steunt zo'n motie nou niet?

Besluiteloosheid
De verbazing wordt nog groter als ik de besluiteloosheid van de Kamer zie op het moment dat er wél over oplossingen wordt gedacht en gesproken. Bij de 'raming', de eigen begroting van de Tweede Kamer, diende ik samen met GroenLinks een motie in voor het houden van 'spoedoverleg' in plaats van het spoeddebat. Dat lijkt veel op de 'spoed-commissievergadering' waar Joop van den Berg onlangs over sprak in deze krant. Een spoedoverleg zou moeten plaatsvinden in de (met camera's uitgeruste!) commissiezalen en niet in de plenaire zaal. Als er de gelegenheid wordt geboden om moties in te dienen, heeft het spoedoverleg in feite dezelfde mogelijkheden als een plenair debat. Resultaat van deze werkwijze is dat er op de plenaire agenda geen stuwmeer ontstaat achter een dam van spoeddebatten, zodat de Kamer in ieder geval haar eigenlijke werk kan voortzetten. Helaas: bij de stemmingen stemde het CDA, dat zich juist zoveel zorgen zegt te maken over het aantal spoeddebatten, tegen het voorstel van een 'spoedoverleg'. Liever wilde de Kamer dat de Commissie Zelfreflectie zich eerst eens zal gaan buigen over het fenomeen spoeddebat. Die zelfreflectieclub bestaat al een jaar; ik mag toch hopen dat ze daar al eerder over nagedacht hadden!

Ed Anker is Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie. (Deze brief stond in het Nederlands Dagblad van maandag 3 november 2008)