Ingezonden persbericht
P E R S B E R I C H T
Den Haag, 4 november 2008.
Bijna 60% van de Nederlanders leeft ongezond en loopt verhoogd risico
Diabetes Fonds, Hartstichting en Nierstichting verontrust over resultaten eerste Nationale
LeefstijlBarometer
Bijna zestig procent van de Nederlandse bevolking leeft ongezond en loopt
daardoor een verhoogd risico op diabetes, hart- en vaatziekten en/of nierfalen.
Deze veenbrand van ongezonde leefstijl smeult onder alle lagen van de
bevolking en niet alleen onder groepen met een lage sociaaleconomische status.
Ook onderschatten mensen het gevaar van een ongezonde leefstijl. Dit alles
blijkt uit de eerste Nationale LeefstijlBarometer, uitgevoerd in opdracht van het
Diabetes Fonds, de Hartstichting en de Nierstichting als onderdeel van hun
gezamenlijk preventieprogramma LekkerLangLeven.
De resultaten zijn volgens de drie fondsen verontrustend, maar bieden ook veel
aanknopingspunten om de communicatie over gezond leven te verbeteren.
Projectleider Judith Dasselaar: "Het is nu duidelijker bij wie we welke
leefstijlrisico's moeten aanpakken. Dat is pure winst."
Ongeveer 1.400 mensen, een representatieve steekproef in de leeftijd van 15 tot 70 jaar,
gaven voor de Nationale LeefstijlBarometer antwoord op vragen over hun leefstijl, de
drijfveren die ze daarbij hebben, en op vragen om helder te krijgen hoe een gezonde
leefstijl is te bevorderen. De vragenlijst is online voorgelegd. Deze barometer zoemt in
op vijf leefstijlrisico's die de kans op diabetes, hart- en vaatziekten en/of nierfalen
vergroten: een ongezond voedingspatroon, overgewicht (een hoge BMI*), te weinig
beweging, roken en bovenmatig alcoholgebruik.
Veenbrand van ongezonde leefstijl smeult overal
De eerste Nationale LeefstijlBarometer wijst uit dat bij 57% van de bevolking sprake is
van een veenbrand van slechte leefgewoonten: een opeenstapeling van twee of meer
risicovolle leefstijlfactoren voor het krijgen van diabetes, hart- en vaatziekten en/of
nierfalen. Ongezonde voeding en overgewicht komen het meest voor als risicofactor. Van
de totale steekproef rookt 33% dagelijks (of af en toe) en bij 28% is sprake van
alcoholgebruik boven de norm; roken en bovenmatig alcoholgebruik gaan vaak hand-in-
hand.
Een ongezonde leefstijl blijkt voor te komen in elke sociale klasse en welstandsniveau en
niet alleen in de grote steden. De aard van de leefstijlrisico's verschilt wel. Zo leven
hoger opgeleiden vooral ongezond wat betreft bewegen, roken mensen uit een lagere
sociale klasse vaker, en hebben mensen met een lagere welstand vaker overgewicht en
een ongezond voedingspatroon. Een ongezonde leefstijl komt significant vaker voor bij
lager opgeleiden en meer bij mannen dan bij vrouwen. Ook de gezinssituatie lijkt
bepalend: alleenstaanden zonder kinderen hebben vaker een ongezonde leefstijl.
Het blijft belangrijk groepen met een lage sociaaleconomische status (SES) beter te
bereiken, maar dat is niet voldoende. Dit onderzoek toont aan dat ook mensen in hogere
SES klassen er op onverwacht grote schaal een ongezonde leefstijl op na houden; een
deel van hen steekt bovendien hun kop in het zand. Ook daar is dus werk aan de winkel.
Slecht inzicht in eigen gezondheid en leefstijl
Veel respondenten schatten hun eigen gezondheid en leefstijl te positief in en slechts
40% van de deelnemers legt de relatie tussen een gezonde leefstijl en langer gezond
blijven. Bij toetsing aan de norm voor gezonde voeding heeft slechts 7% van de
respondenten een gezond voedingspatroon. Zo ontbijt slechts 50% elke dag. Daar is dus
nog een lange weg te gaan! Hoopgevend is dat 93% van de ondervraagden vindt dat er
meer moet worden gelet op overgewicht bij kinderen. Nederland via de kinderen via
het onderwijs en voorlichting aan ouders! - opvoeden tot een gezonde leefstijl lijkt
kansrijk.
Met de norm voor gezond bewegen ligt het weer heel anders. Maar liefst 99% van de
respondenten zegt in totaal 30 minuten of meer per dag te bewegen en zou daarmee
voldoen aan de norm. Judith Dasselaar namens de drie fondsen: "Het lijkt er op dat
mensen elke vorm van bewegen rekenen tot gezond gedrag. Dat is helaas een
misvatting. Bewegen is pas gezond als je de inspanning merkt aan je hartslag en
ademhaling."
Achtergrond en meer resultaten
De Nationale LeefstijlBarometer is uitgevoerd door Motivaction, in opdracht van het
Diabetes Fonds, de Hartstichting en de Nierstichting en is onderdeel van het project
`Leefstijl' binnen hun gezamenlijk preventieprogramma `LekkerLangLeven'. Met dit
programma willen de fondsen een rem zetten op de groei van het aantal mensen met
hart- en vaatziekten, chronisch nierfalen en diabetes. Deze samenwerking is logisch: om
diabetes, hart- en vaatziekten en nierfalen te voorkomen, moeten dezelfde risicofactoren
worden aangepakt. Op www.lekkerlangleven.nl. is te lezen hoe de drie fondsen daar
samen aan werken. Op deze site is ook een samenvatting van de resultaten van deze
eerste Nationale LeefstijlBarometer te bekijken, opvallende kengetallen en kenmerken
van leefstijlrisico's en voor de liefhebbers de volledige eindrapportage.
* De BMI (Body Mass Index) wordt berekend door het lichaamsgewicht in kilo's te delen door de
lengte in meters en de uitkomst nog een keer te delen door de lengte in meters. Bij volwassenen
betekent een BMI van 25 of hoger dat er sprake is van overgewicht.
Voor meer informatie (