European Union



Brussel, 31 oktober 2008

Staatssteun: Commissie zet licht op groen voor Nederlandse garantieregeling voor financiële instellingen

De Europese Commissie heeft toestemming gegeven voor een Nederlandse garantieregeling, nadat ze deze aan de EG-Verdragsregels inzake staatssteun had getoetst. Door het opdrogen van de markt voor interbancaire leningen kregen financiële instellingen in Nederland moeilijker toegang tot financiering. Deze garantieregeling moet ervoor zorgen dat deze financiering weer op gang komt zodat instellingen opnieuw makkelijker toegang krijgen tot financiering. Anders was ook de kredietverlening aan bedrijven en huishoudens in gevaar gekomen. De Commissie kwam tot de bevinding dat de regeling in lijn is met haar richtsnoeren over staatssteun om de huidige financiële crisis te overwinnen (zie IP/08/1495). De regeling is een geschikt instrument om een ernstige verstoring in de Nederlandse economie op te heffen, zonder dat de mededinging daardoor buitensporig wordt verstoord. Daardoor kon ze verenigbaar worden verklaard met artikel 87, lid 3, onder b), van het EG-Verdrag. De regeling is meer bepaald toegankelijk zonder enige discriminatie, is beperkt in tijd en omvang, vraagt een passende garantiepremie en biedt de nodige waarborgen dat concurrentieverstoringen tot een minimum beperkt blijven.

EU-Commissaris voor concurrentie Neelie Kroes: "De Nederlandse garantieregeling is een doeltreffend instrument om financiële instellingen de toegang te blijven geven tot de financiering die zij op de korte en middellange termijn nodig hebben. Tegelijk zijn er stevige garanties tegen mogelijke misbruiken ingebouwd."

Op 21 oktober 2008 deden de Nederlandse autoriteiten aanmelding van een garantieregeling om de liquiditeitsproblemen aan te pakken die bij financiële instellingen zijn ontstaan doordat de markt voor niet-gegarandeerde leningen is opgedroogd. Fundamenteel gezonde en levensvatbare financiële instellingen kregen het daardoor erg moeilijk om zichzelf te financieren. De Nederlandse regeling wil de financiering van financiële instellingen weer op gang brengen, zodat de kredietverlening aan bedrijven en huishoudens gewaarborgd blijft.

De Commissie kwam tot de conclusie dat de garantieregeling voldoet aan de voorwaarden die zij had vastgesteld in haar mededeling over staatssteun aan financiële instellingen in het kader van de huidige wereldwijde financiële crisis (zie IP/08/1495):
* niet-discriminerende toegang: nationaliteit is geen criterium om voor de steunregeling in aanmerking te komen. Alle solvabele banken met activiteiten van betekenis in Nederland komen in aanmerking, dus ook dochterondernemingen van buitenlandse banken;
* het soort gedekte verplichtingen: de garantieregeling dekt alleen nieuw uitgegeven unsecured senior schuldinstrumenten op korte en middellange termijn. De staatssteun blijft dus in omvang beperkt tot wat nodig is om de banken opnieuw toegang te geven tot financiering op korte en middellange termijn;
* de looptijd van de regeling is beperkt: de Nederlandse autoriteiten hebben toegezegd de regeling na 8 maanden opnieuw aan te melden en om de 6 maanden bij de Commissie verslag uit te brengen over de tenuitvoerlegging van de regeling. Zo kan de Commissie nagaan of de maatregelen niet worden gehandhaafd wanneer de financiële crisis al voorbij is;

* een passende bijdrage van de particuliere sector: de deelnemende banken betalen een garantiepremie die op markttarieven is gebaseerd. Dit vergoedingssysteem is in lijn met de aanbevelingen van de ECB;

* buitensporige concurrentieverstoring wordt voorkomen: om misbruiken te voorkomen zijn er voldoende gedragsregels uitgewerkt waaraan de begunstigden zich te houden hebben. Met name zijn er plafonds voor de expansie van de deelnemende banken en mogen zij er in advertenties ook niet mee uitpakken dat zij staatsgaranties hebben gekregen;

* een passende follow-up: de Nederlandse autoriteiten hebben toegezegd om, ingeval een garantie wordt aangesproken omdat een bank haar verplichtingen niet kon nakomen en deze garantie niet snel wordt terugbetaald, bij de Commissie op korte termijn een plan aan te melden voor het herstel van de levensvatbaarheid van de bank. Dit plan moet voldoen aan de regels inzake staatssteun voor herstructurering van ondernemingen in moeilijkheden (zie MEMO/04/172).

De niet-vertrouwelijke versie van het besluit komt beschikbaar onder zaaknummer N 524/2008 in het Staatssteunregister op de website van DG Concurrentie, zodra eventuele vertrouwelijkheidskwesties zijn opgelost. Een overzicht van de recentste beschikkingen en besluiten inzake staatssteun die op internet en in het Publicatieblad zijn gepubliceerd, is te vinden in State Aid Weekly e-News.